YANMA TEPK İ MELER İ AS İ T – BAZ TEPK İ MELER İ ÇÖZÜNME – ÇÖKELME TEPK İ MELER İ

 Yanma, bir maddenin ısı ve ı ş ık çıkararak çok hızlı olarak oksijenle tepkimeye girmesidir. Kâ ğ ıdın, kömürün, odunun, mumun, do ğ al gazın yanması gibi… Her yanma bir oksitlenmedir; ama her oksitlenme yanma de ğ ildir. Örne ğ in paslanmalar da oksitlenmedir ve bir tür yava ş yanma olarak belirtilebilir.

 Örnek : 1. kükürt dioksit + oksijen ===> kükürt trioksit 2. magnezyum + oksijen ===> magnezyum oksit 3. metan (CH4) + oksijen ===> karbon dioksit + su 4. propan (C3H8) + oksijen ===> karbon dioksit + su 5. etanol (C2H5OH ) + oksijen ===> karbon dioksit + su 6. glukoz (C6H12O6) + oksijen ===> karbon dioksit + su 7. nitrometan (CH3NO2) + oksijen ===> karbon dioksit + azot dioksit + su

 Çözüm : Verilen Tepkimelerin Denklemlerinin Simgilerle Yazımı 1. SO2 + 1/2O2 ===> SO3 ya da 2SO2 + O2 ===> 2SO3 2. Mg + ½ O2 ===> MgO ya da 2Mg + O2 ===> 2MgO CH4 + 2O2 ===> CO2 + 2H2O C3H8 + 5O2 ===> 3CO2 + 4H2O C2H5OH +3O2 ===> 2CO2 + 3H2O C6H12O6 +6O2 ===> 6CO2 + 6H2O 2CH3NO2 +1/7O2 ===> 2CO2 + 3H2O+2NO2

Örnek : 2H2 (g) + O2 (g) ===>2H2O(s) Tepkimesi hangi biçimlerde adlandırılabilir? Çözüm Verilen tepkime öncelikle suyun elementlerinden olu ş um (sentez) tepkimesidir. Yani iki elementten bir bile ş ik olu ş maktadır. Buna ba ğ lı olarak tepkime, ‘hidrojenin yanma tepkimesi’ olarak da belirtilebilir. Yanma tepkimeleri, aynı zamanda redoks tepkimeleridir: Bu tepkimede hidrojen ve oksijen atomlarının ba ş langıçtaki de ğ erlikleri sıfır oldu ğ u halde bile ş ikteki de ğ erlikleri sıfır de ğ ildir. Yani atomların de ğ erli ğ i de ğ i ş mektedir.

HIZLI YANMA Yanma olayı çok hızlı bir ş ekilde meydana gelir. Yanma olayında ate ş görülür. Kömürün, odunun, ka ğ ıdın, LPG ve do ğ al gazın yanması örnek verilebilir.

 HIZLI YANMAYA ÖRNEKLER ;  C + O 2 → CO 2 + ısı 2H 2 + O 2 → 2H 2 O + ısı CH O 2 → CO H 2 O + ısı C 2 H 6 + 7/2 O 2 → 2CO H 2 O + ısı C 2 H 5 OH + 3 O 2 → 2 CO H 2 O + ısı C 3 H O 2 → 3 CO H 2 O + ısı C 4 H 10 O O 2 → 4CO H 2 O + ısı C 10 H O 2 → 10 CO H 2 O + ısı 2 CH 3 NO 2 + 1/7 O 2 → 2 CO H 2 O + 2 NO 2 + ısı C 2 H 5 SH + 9/2 O 2 → 2 CO H 2 O + SO 2 + ısı C 6 H /2 O 2 → 6 CO H 2 O + ısı

 YAVA Ş YANMA  Yanma olayı sırasında alev olu ş maz. Demirin paslanması, solunum olayı yava ş yanmadır.  YAVA Ş YANMAYA ÖRNEKLER  2 Fe + 3/2 O 2 → Fe 2 O 3 + ısı ( Demirin paslanması) C 6 H 12 O O 2 → 6 CO H 2 O + ısı (Solunum olayı)

 K İ MYASAL DE ĞİŞİ M  Herhangi bir olayda kimyasal de ğ i ş imin varlı ğ ını;  Isı çıkı ş ı,  Renk de ğ i ş tirme,  Çökelme,  Gaz çıkı ş ı gibi belirtilerden anlarız.  Isı açı ğ a çıkması olayın yanma tepkimesi oldu ğ unu da gösterir. Örne ğ in odunun yanması, do ğ al gazın yanması gibi olayların sonunda ısı açı ğ a çıkı ş ı gözlemlenir.

 YANMA TEPK İ MES İ İ Ç İ N GEREKL İ OLAN KO Ş ULLAR  Oksijen,  Yakıt ve  Belirli bir tutu ş ma sıcaklı ğ ı gereklidir..

AS İ T - BAZ TEPK İ MELER İ

 Bu tepkimeler, asit-baz, metal- asit, metal oksit-asit, metal oksit-ametal oksit tepkimelerini içerir. Bu tepkimeler sonucunda bir tuzun yanısıra su ya da hidrojen gazı açı ğ a çıkar. Asitler ve bazları, ileride daha ayrıntısıyla inceleyece ğ iz.  Asit adını alan bile ş ikler HX ile simgeleyebilece ğ imiz, moleküler yapılı bile ş iklerdir.HCl, HBr, HNO3, H2SO4, CH3COOH gibi.