GARİPÇİLER(GARİP AKIMI) Tüm Yönleri ile GARİPÇİLER(GARİP AKIMI)
Diğer bilinen ismi ile ‘’Birinci Yeniciler’’ Diğer bilinen ismi ile ‘’Birinci Yeniciler’’.Peki, bu insanların amacı neydi;amaçları şiiri en basit haline çevirmekti.Her yerde görülebilecek basit diye adlandırılabilecek birçok şeyi şiirlerine taşımak gerekti.Şiirleri onlar için halka yönelmekti ve kesinlikle şiirlerinde bilimden uzaklaşılması gerektiği sade telaffuzun ancak halkın gönlünde taht kuracağına inanmaktı.
Şiirlerini incelemek gerekirse Birinci Yeniciler şiirlerinde kafiye bent gibi durumlara yer vermemeye çok özen gösterirlerdi.Genel olarak şiirlerine bakılacağında farkedilebilecek ilk şey şiirlerindeki alaycı,absürd,dalgaya vuran bir havada geçtiği gözlemlenebilir
1941 yılından sonra Türk şiirinde görülen ve öncülüğünü Orhan Veli, Melih Cevdet, Oktay Rifat üçlüsünün yaptığı edebiyat akımıdır. Bu üç şair, şiirde sürüp gitmekte olan aşırı duygusallığa, şairaneliğe, basmakalıp söyleyişe baş kaldıran şiirlerini toplayarak Garip adında bir kitap yayımladılar.Yani anlayacağınız o k garipçiler akımı diğer birçok akım gibi kitap veya dergi yoluyla başlamıştır.
Ne zamana kadar devam etti? Akımın sonunu ise insanında kendi sonunu getirmesi vasıtasıyla olmuştur.Yani akımın kurucusu Orhan Velinin ölümüyle bu naçizane akımımız son bulmuş Birinci Yeniciler defteri kapanmıştır. 1950 yılında Orhan Veli’yi kaybettik.Saygı ve özlemle anıyoruz.
Genel Özellikleri Şiirde her türlü kurala ve belirli kalıplara karşı çıkmışlardır. Şiirde ölçü, kafiye ve dörtlüğe karşı çıkmışlardır. Mecazlı söyleyiş ve sanatları kabul etmediler. İşledikleri konular günlük hayattan sıradan insanların problemleri, yaşama sevinci ve hayattaki bazı garipliklerdir. Halk deyişlerinden yararlanmışlardır
Etkilendiği akımlar ve kattıkları Şiirde anlaşılmazlık dışlanmış ve anlam, şiirin en önemli niteliği olarak öne çıkarılmıştır. “Şiir, bir bütün hususiyeti edasında olan bir söz sanatıdır ve her şeyden önce manadan ibarettir.” Sürrealizm ve dadaizmden etkilenen sanatçılar bilinçaltı, düşler ve çocukluk heyecanları gibi konuları sık kullanmışlardır. Kuralsızlığı kural edinmişlerdir. Bütün güzelliği öne çıkarılmıştır.
Söylev havasından uzaklaşmışlar, doğa betimlemelerine başvurmuşlardır Söylev havasından uzaklaşmışlar, doğa betimlemelerine başvurmuşlardır. Edebiyat eleştirmenlerinin değişik yorumlarına uğrayan Garip akımını Nurullah Ataç ve Sabahattin Eyüboğlu desteklemiş, Ahmet Hamdi Tanpınar ise şiirden uzaklaşma saymıştır
Kim Bu Garipler? ORHAN VELİ KANIK (1914 – 1950) Türk şiirinde iki arkadaşıyla birlikte büyük bir atılım yapmış, yeni bir anlayışın öncüsü olmuştur.
1941’de arkadaşlarıyla birlikte yayımladıkları Garip adlı şiir kitabı ve yazdığı önsöz, Türk şiirinde günden güne donmuş olan eski değerleri yıkmış, şiire başka bir açıdan bakılmasını sağlamıştır Bir sonraki sayfamızda ise Ebabil adlı şiirinden bir kesitle karşılaşacaksınız ve bu akımı daha iyi anlayacaksınız.
Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi, Karşı ise şiirleridir Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi, Karşı ise şiirleridir. Sıyrılmada gözlerimden yıllarca geceler Ve yalnız kalmada bir yaza ram olan sahil, Uçuşmada gökyüzünde bir sürü ebabil: Sevgimi ve hasretimi ebedi kılan yer. EBABİL(ORHAN VELİ KANIK)
Bahsi geçen iki arkadaş Oktay Fırat Horozcu Şiirleri: Yaşayıp Ölmek, Aşk ve Avarelik Üzerine Şiirler, Güzelleme, Karga İle Tilki, Aşk Merdiveni, Denize Doğru Konuşma, Dilsiz ve Çıplak, Koca Bir Yaz Melih Cevdet Anbay Rahatı Kaçan Ağaç, Telgrafname, Yanyana şiirleridir.
CAN KAYA 519 11/B