ÇOCUKLARIN KORKULARI İ LE BA Ş ETME YOLLARI
Korku:Kişinin içinde bulunduğu durumu tehlikeli olarak düşündüğünde verdiği ilk tepkidir.
Çocuklukta korkmanın normal,korkmamanın anormal bir durum olduğunu belirtmek gerekir.Önemli olan ailenin bu duyguyu yaşayan çocuklarına nasıl davranması gerektiğini bilmeleridir.Çocukların yaş düzeyine uygun korkuları genellikle geçicidir.
Anne babalar korkak çocuklardan pek hoşlanmaz; hatta bazıları korkan çocuğundan utanır, kendini suçlu hisseder.Bunu fark eden çocuk; ya korkusunu bastırır, ya inkar eder, ya da cesur görünmeye çalışır.
İnsanlar korktukları durumlardan uzak kalmaya, olanakları varsa da kaçmaya çalışarak kendilerini korumaya çalışırlar.
Korku uyandıran durum veya nesneden kaçmama kararı almak korkuyla mücadelede ilk ve en önemli adımdır.
ÇOCUKLAR EN ÇOK NELERDEN KORKARLAR? Karanlık ve hayvanlar, Korkulu rüyalar düşler, Gök gürültüsü, şimşek, Sert ve otoriter kişiler, Anne ya da baba tarafından terk edilmek, Hayaletler,cinler,dışarıdan eve zorla girecek insanlar, Deniz,su nehir…
KORKULAR NASIL GELİŞİR? Deneyim azlığı bir korku nedenidir.Banyo yaparken suyun akıp gittiğini gören çocuk, kendisinin de oraya girerse akıp gideceğinden korkabilir.
Etrafındaki her şeyin kendine göre çok büyük olduğunu gören çocuk boyut farkından dolayı korku duyabilir.
Çocuğun hayal gücünün geniş olması da korku kaynağı olabilir.Özellikle medya ve bilgisayar oyunları çocukları bu konuda olumsuz etkiler.
Korkunun disiplin aracı olarak kullanılması.Doktor amca,komşu teyze,öcü,karanlık, polis ile korkutularak çocuklara istenilen davranışın yaptırılmaya çalışılması.
Bazen çocuk korkuyu en yakın çevresindeki kişilerden, anne babadan öğrenir.Örneğin: yanlarına kedi köpek yaklaşan annenin korkması,evde böcek görünce çığlık atması gibi davranışlar çocukta korku duygusunun oluşmasına neden olabilir.
Korkutma yönteminin hiç kullanılmadığı evlerde sıklıkla görülen durum ise aşırı koruyucu ve kollayıcı ailenin bu tutumdan dolayı çocuğun ürkek ve korkak olmasıdır.
KORKULAR İÇİN ÖNERİLER Çocuğunuza korkularını önemsediğinizi ve korkularının normal olduğunu bilmesini sağlayın. Çocuğunuzu zorlayıp, korku duyduğu objeyle karşı karşıya getirmeye çalışmak hatalı bir yöntemdir.Korktuğu objeden uzaklaşmasına izin verilmeli ve ona güven duygusu aşılanmalıdır.
Korktuğu objeden uzaklaştıktan sonra korkusunun üstesinden aşama aşama gelmesi için ona zaman tanıyın.Mesela, çocuğunuz köpekten korkuyorsa, önce çocuğunuza köpeklerle ilgili hikayeler okuyun,köpeklerle ilgili bir televizyon programı izlettirin.Sonraki aşamada köpekle oynayan yaşıtlarını ona gösterin.Sonraki aşamada da çocuğunuzu küçük,sevimli bir köpekle bir araya getirin.
Eğer çocuğunuz doktora gitmekten korkuyorsa,mümkünse hasta olmadığı,muayene ve iğne olmayacağı bir zamanda doktoru ziyaret edin. Karanlıktan korkan çocuğa, ‘’korkacak bir şey yok’’demek yerine, uzanabileceği bir gece lambası, karanlıkta annenin çocukla oynayabileceği bazı oyunlar bu konuda yararlı yöntemlerdir.
Çocuğunuz kapalı yerde kalmaktan korkuyor bu nedenle asansöre binemiyorsa önce asansöre binip kapısını kapatıp,düğmeye basmadan bir süre bekleyip asansörden inebiliriz.Daha sonraki günlerde asansörde birinci kata ve sonraki günlerde aşamalı olarak üst katlara çıkmayı deneyebiliriz.
Korkan çocuk, korkuları nedeniyle eleştirilmemeli,alay konusu yapılmamalıdır.Çocuğun korkusuna saygı gösterilmeli, korkusu küçümsenmemelidir.
HAZIRLAYAN: Nuray ATAY TEKNOLOJİ VE TASARIM ÖĞRETMENİ