Medulla spinalis’in ileti yolları

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Omurgalı ve Omurgasız Hayvanlarda Sinir Sistemleri
Advertisements

BEYİN SAPI VE ORTA BEYİN Prof.Dr.Sacit Karamürsel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı.
Sporda Beceri Öğrenimi 5.Konu
Hareket etmemizi kaslar sağlar
SİNİR SİSTEMİ HİSTOLOJİSİ
İNSAN ANATOMİSİ – Beden Eğitimi Müfredatı-2
SİNİR SİSTEMİ Herkes için Her şey.
MESENCEPHALON-ORTABEYİN Prof.Dr. Yusuf Zeki YILDIZ
BİLİŞSEL PSİKOLOJİ BEYİN/Nöro-Psiko-Anatomi
DENGE SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ
SİNİR SİSTEM İ.

SOMATİK DUYULAR AĞRI VE ISI DUYULARI Uzm. Dr. Mustafa SARIKAYA.
Duyu Sistemi Ekstroseptif ve proprioseptif duyu ve muayenesi
Medulla oblongata Pons Mezensefalon
DOKUNMA VE DURUM DUYULARI
SİNİR SİSTEMİ ve EGZERSİZ
SANTRAL SİNİR SİSTEMİ:
Çevresel Sinir Sistemi
DERS:Fen ve Teknoloji KONU:Denetleyici ve Düzenleyici Sistem
DIENCEPHALON - ARABEYİN Prof.Dr. Yusuf Zeki YILDIZ
ANATOMİYE GİRİŞ Dr.Esin Tokmak Özşahin.
Prof. Dr. Cem Şeref Bediz DEUTF Fizyoloji Anabilim Dalı
SİNİR SİSTEMİNE GİRİŞ Dr. İpek Ergür
İNEN MOTOR YOLLAR VE HASTALIKLARI
PERİFERİK SİNİRLER. PERİFERİK SİNİRLER *Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *Kronaksi, reobaz *periferik sinir-kas patolojileri.
İşitsel Merkezi Sinir Sistemi
Bazal Ganglionlar ve Bozuklukları
DUYU ORGANLARI Çözümlü Konu Testi.
CEREBELLUM.
MİS GİBİ KOKTU.
DUYU ORGANLARI Çevremizdeki olayları anlamamız için öncelikle olayları algılamamız gerekir. Hareket, gürültü gibi olayları fark eden gelişmiş canlılarda.
SİNİR SİSTEMİ.
SİNİR SİSTEMİ CERRAHİSİ VE HEMŞİRELİK BAKIMI
POSTUR ANALİZİ Yrd. Doç. Dr. Pembe Hare Yiğitoğlu Çeto
BEYNİN BÖLÜMLERİNİN İŞLEVLERİ
SİNİR SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ
Sİnapslarda İmpuls İletİMİ
FİZYOTERAPİDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
SİNİR SİSTEMİ Öğr.gör. İskender AKBAL.
CEREBELLUM: BEYİNCİK Ağırlığı: Yetişkinlerde yaklaşık 150 gr kadardır.
SİNİR SİSTEMİ ANATOMİSİ
MUAYENE YÖNTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Pembe Hare Yiğitoğlu Çeto
MESENCEPHALON (ORTA BEYİN)
MESENCEPHALON Levent SARIKCIOĞLU.
SİNİR SİSTEMİ (SYSTEMA NERVOSUM) Hazırlayan Prof. Dr. Nihat Ekinci.
CEREBELLUM Levent SARIKCIOĞLU.
SİNİR SİSTEMİNE GİRİŞ. Canlıların dış ve iç etkenlerle uyarılabilme yeteneğine irritabilite denir.
MEDULLA SPINALIS MORFOLOJİSİ
TENS TEDAVİSİ.
MEDULLA SPİNALİS FONKSİYONEL ANATOMİ ve HASTALIKLARI.
BULBUS Levent SARIKCIOĞLU.
CEREBELLUM Prof.Dr. Yalçın KIRICI.
Medulla spinalis morfolojisi
SUBSTANTIA ALBA (BEYAZ CEVHER)
Medulla Oblongata (Bulbus)
Motor ve Duyu Bölgeleri
BULBUS’UN İÇ YAPISI Levent SARIKCIOĞLU.
Görme organı, Oganum visus (visuale) A- Orbita
PERİFERİK SİNİR YARALANMALARI
MEDULLA SPINALIS MORFOLOJİSİ Dr. L. Bikem SÜZEN. Medulla spinalis merkezi sinir sisteminin canalis vertebralis içindeki bölümü.
Nn. craniales Dr. Tülin Şen Esmer.
BEYNİN BÖLÜMLERİNİN İŞLEVLERİ
DUYU ORGANLARI Çevremizdeki olayları anlamamız için öncelikle olayları algılamamız gerekir. Hareket, gürültü gibi olayları fark eden gelişmiş canlılarda.
KAS SİSTEMİ SYSTEMA MUSCULARE
BASAL GANGLIA Kaan Yücel M.D., Ph.D..
BEYİN SAPI SEREBELLUM Prof Dr Süheyla ÜNAL.
Sinir sistemi.
ÖĞR.GÖR.CEM SAMUT.
BULBUS’UN İÇ YAPISI Levent SARIKCIOĞLU.
Sunum transkripti:

Medulla spinalis’in ileti yolları Levent SARIKCIOĞLU

Çıkan Yollar İnen Yollar

Şuurlu proprioseptif yollar Şuursuz proprioseptif yollar Yüzeyel duyu yolları Basınç Temas Ağrı Isı Diğer duyu yolları

Şuurlu proprioseptif yollar Spinobulbar yollar Spinobulbothalamocortical yollar Funiculus posterior’da uzanan yollar Lemniscal sistem

Funiculus posterior’da bulunan çıkan yollar’ın içerisinde taşınan duyular Proprioseptif duyu Bir kısmı Funiculus posterior içerisinde Bir kısmı da Tr. spinocerebellaris anterior ve posterior ile taşınır Basınç, dokunma duyularının zamanını, yerini, stimülasyonların cinsini ayırmamızı sağlayan duyular (taktil diskriminasyon) İki nokta diskriminasyonu Topognosis (deri yüzeyine uygulanan basıncın yerini saptama) Sterognozis (Dokunarak cisimlerin şeklini tanıma) Pallesthesia (Yüzeyin pürüzlü veya düz olduğunu algılama)

medulla spinalis’in dorsal yarısının hasarlandığı hastalarda Propriosepsiyon kaybı, Taktil duyu kaybı iki nokta diskriminasyonunda azalma Asterognozi ve agraphestezi Vibrasyon duyusu kaybı

Funiculus posteriordaki yolların özellikleri Sakral bölgeden kaynaklanan yollar medialde Torakal bölgeden kaynaklanan yollar lateralde yerleşmiştir Fissura mediana anterior Sulcus anterolateralis Sulcus anterolateralis Fasciculus cuneatus Septum medianum posterior Fasciculus gracilis Sulcus posterolateralis Sulcus posterolateralis Sulcus intermedius posterior Sulcus intermedius posterior Sulcus medianus posterior

Funiculus posteriordaki yolların özellikleri Buradaki yollar sinir sisteminin filogenetik olarak yeni yollarındandır Bu yollar daha çok kol ve bacaktan gelen impulsları alır Ekstremitesi olmayan hayvanlarda bu yollar az gelişmiş ve kısa lifler içerirler Üst ektremitenin (özellikle elin) diskriminatif ve alt ekstremitenin postürü korunmasındaki rolü dikkate alındığında neden fiologenetik olarak yeni olduğu sürpriz değildir.

Funiculus posteriordaki yolların özellikleri Burada bulunan uzun çıkan yollar basınç-temas ve kinestetik duyu impulslarını taşırlar Özellikle bu yollar iki nokta diskriminasyonu ve taktil diskriminasyonu ile ilgilidir

Lemniskal sistem Merkezi sinir sistemine kas gerilmesi, eklemlerin durumu, deri üzerindeki dokunma, basınç, titreşim duyuları hakkında bilgi veren reseptörlerle başlar. kas iğcikleri, Golgi Tendon organları, Vater-Pachini korpüskülleri Meissner cisimciği diğer kapsüllü reseptörler Proprioseptör (kinestetik his) uyarıların yeri, mekan içindeki formu ve zaman içerisindeki sıralanışı hakkında bili vermek için organize olmuştur (stereognozis) G. lemniskos—band veya kurdele

4. nöron 3. nöron 2. nöron 1. nöron NVPL Alan 3,1,2 Lemniscus medialis Fibrae arcuatae internae Decussatio lemniscorum Nucleus gracilis 2. nöron Gang. spinale Gang. spinale 1. nöron

Alt segmentlerden kaynaklanan lifler (Fasciculus gracilis) arka funiculus’un medialinde buna karşın üst segmentlerden kaynaklanan lifler (fasciculus cuneatus) arka funiculus’un lateralinde bulunur Kortekse projekte olurken dışta bulunan fasciculus cuneatus lifleri korteksin medial kısmına, içte bulunan fasciculus gracilis lifleri korteksin lateral kısmına projekte olur.

Vücudun üst yarısından gelen duyular gyrus postcentalis’in alt kısmına Vücudun alt yarısından gelen duyular gyrus postcentalis’in üst kısmına

Fasciculus gracilis (Goll huzmesi) 6. torakal segmentin altındaki kas, kiriş, bağ ve eklem kapsülünden gelen pozisyonumuz ile ilgili proprioseptif duyuyu, taktil diskriminasyon duyularını taşır 1. nöron: ganglion spinale inen ve çıkan dallar inen dallar: fasciculus interfascicularis Çıkan dallar çapraz yapmaz 2. nöron: Nuc. gracilis Friedrich Goll (1829-1903) İsviçreli Anatomist

Karl Friedrich Burdach Fasciculus cuneatus (Burdach huzmesi) Fasciculus gracilis’in lateralinde bulunur. 6. torakal segmentin yukarısındaki kas, kiriş, bağ ve eklem kapsülünden gelen pozisyonumuz ile ilgili proprioseptif duyusu, taktil diskriminasyon duyularını taşır 1. nöron: ganglion spinale inen ve çıkan dallar inen dallar: fasciculus interfascicularis Çıkan dallar çapraz yapmaz 2. nöron: Nuc. cuneatus Karl Friedrich Burdach (1776-1847) Alman Anatomist

lezyon seviyesinin altında ve aynı tarafta kaybolur FUNICULUS POSTERIOR LEZYONLARI Sifiliz de görülen tabes dorsalis ve pernisiyöz anemide görülen sklerozis gibi hastalıklarda ortaya çıkar Pozisyon Kinesthesisi Vibrasyon İki nokta diskriminasyonu gibi duyular lezyon seviyesinin altında ve aynı tarafta kaybolur

dengelerinin kaybederek sallanır hatta düşebilirler buna Hastalar ayakları birbirine bitişik ve gözleri kapalı durumda ayakta dururken dengelerinin kaybederek sallanır hatta düşebilirler buna Romberg belirtisi denir Bu hastalar ayakta durma ve yürüme gibi vücut pozisyonunu dengeli bir şekilde korumayı gerektiren hareketleri yapmakta büyük zorluk çekerler buna funiculus posterior ataxia ‘sı denir

Funiculus posterior ataxia ‘sı olan hastalar Yürürken gözleri ile alt ekstremitelerini takip ederler Bunların pozisyonlarını görerek yürümeye çalışırlar Bacaklarını birbirinden açık tutarak daha geniş bir tabanda yürümeleri Yürüme sırasında alt ekstremitelerini aniden ve gereğinden fazla yukarı kaldırmaları Ayaklarını yere sertçe vurmaları Adımlarının eşit olmaması Yürürken genellikle bir tarafa doğru sallanmaları tipik belirtilerdir

Funiculus posterior lezyonu olan hastalarda dokunma duyusu kaybolmadığı halde , vücudun dokunulan yerini tam olarak lokalize edememek Deri üzerine çizilen şekilleri anlayamamak agraphaesthesia Ele alınan cisimleri hissederek tanıyamamak astereognosia Ele alınan cisimlerin ağırlık farklılıklarını anlayamamak gibi Ayırt edici dokunma duyusu ile ilgili bozuklular ortaya çıkar

Funiculus posterior’da bulunan inen yollar - Fasciculus interfascicularis - Fasciculus septomarginalis

Fasciculus interfascicularis [semilunaris] Kısa inen lifler Schultz’un virgül demeti;

SORU T11 segmentinde Schultz’un virgül demeti bulunur mu?

CEVAP Torakal bölgenin üst yarısı ve servikal bölgede, Goll ve Burdach demetleri arasında yer alır.

Fasciculus septomarginalis Kısa inen lifler; Torakal bölgenin alt yarısı ve daha aşağısında bu lifler septum medianum posterior’un her iki yanında ve ön bölümünde bulunurlar Kesitlerde şekillerine göre : Torakal bölgenin alt yarısında Flechsig’in oval alanı Sakral bölgede Philipe-Gombault’un üçgen alanı olarak isim alırlar.

(Polonyalı psikiyatrist) Friedrich Schultze (1848-1934) (Alman nörolog) Paul Emil Flechsig (1847-1929) (Polonyalı psikiyatrist) Claudien Philippe (1866-1903) (Fransız patolog) François Alexis Albert Gombault 1844–1904 (Fransız Nörolog)

Derin duyu lifleri ve mekanoreseptörlerden gelen lifler medulla spinalis’e girdikten sonra sinaps yapmadan en az 3 değişik yol izlerler. 1- Ön boynuzda alt motor nöronlara doğrudan giden lifler 2- Spinoserebellar yolla giden lifler 3- Posterior funiculus’ta doğrudan yukarı çıkan lifler

1- Ön boynuzda alt motor nöronlara doğrudan giden lifler

Üst servikal bölgede fasciculus gracilis büyük oranda kutaneöz reseptörlerden gelen impulsları taşır. daha az oranda proprioseptif impulsları taşır Bunun nedeni alt segmentlerden kaynaklanan proprioseptif duyuların Clarke sütununda sonlanmasıdır. Bu duyular daha sonra Z nükleusu aracılığıyla thalamus’a ulaşır

2- Spinoserebellar yolla giden lifler Korteks Thalamus Nuc. Z Nucleus gracilis Bulbus Fasciculus gracilis Torakal bölge Nucleus thoracicus Alt ekstremite proprioseptif duyusu Tr. spinocerebellaris posterior

Basınç, temas, ağrı ve ısı ile ilgili yollar Spinothalamic yollar Ludwig Edinger (1855-1918) Alman Nörolog

Tr. spinothalamicus lateralis 1. nöron: Ganglion spinale 2. nöron: Substantia gelatinosa 3. nöron: Nuc. ventralis posterior Ağrı, ısı ve dokunma duyularını taşır Gıdıklanma ve kaşınma ağrı duyusuna girer Basit dokunma: Hafif dokunma, hafif basınç, taktil lokalizasyonun kaba şekli ile ilgilidirler

Tr. spinothalamicus lateralis Alan 3,1,2 4. nöron Tr. spinothalamicus lateralis NVPL 3. nöron Tr. spinothalamicus lateralis anterior Tr. spinocerebellaris 1. nöron Gang. spinale Lamina VI, VII (birazda I, VIII) 2. nöron Ruffini cisimciği Krause cisimciği

Tr. spinothalamicus lateralis

Tr. spinothalamicus lateralis

Tractus spinothalamicus lateralis’ in medulla spinalis ‘in herhangi bir seviyesinde tek taraflı olarak kesilmesi , lezyonun genellikle bir segment altında ve karşı tarafta ağrı ve ısı duyusu kaybına neden olur analgesia thermoanesthesia İç organlar ısıya hassas değildir Doku iskemisi Bazı kimyasal maddeler Düz kas spazmına gerilmeye bağlı Ağrı duyusu algılanabilir

Tr. spinothalamicus anterior 1. nöron: Ganglion spinale Arka boynuzun tepe kısmında inen ve çıkan dallarına ayrılır 2. nöron: I., II. (Substantia gelatinosa) ve V. laminalardaki hücreler Çapraz yapar 3. Nöron: Nuc. ventralis posterolateralis Gyrus postcentralis’ projekte olur basınç ve temas duyularını taşır

Tr. spinothalamicus anterior Alan 3,1,2 4. nöron Tr. spinothalamicus anterior NVPL 3. nöron Tr. spinothalamicus anterior 1. nöron Gang. spinale Meissner cisimciği (Taktil reseptörü) Lamina VI, VII (birazda I, VIII) 2. nöron

3. nöron 1. nöron 2. nöron

Tr. spinothalamicus, thalamus’un VPL nükleusuna projekte olmasının yanı sıra bu yolun lifleri bilataral olarak thalamus’un arka kısmına da projekte olurlar. Burası corpus geniculatum mediale’nin magnocellular bölümüne yakındır Bunlar ağrı ile ilgilidirler. Thalamus’u bu bölümü sekonder somestetik sahaya projekte olur.

Spinoserebellar yollar Şuursuz proprioseptif yollar

Tr. spinocerebellaris posterior ve Tr. cuneocerebellaris Tr. spinocerebellaris anterior ve posterior proprioseptif ve eksteroseptif duyu impulslarını taşır Tr. spinocerebellaris posterior ve Tr. cuneocerebellaris Kas iğciği Golgi tendon organı Derideki dokunma reseptörleri Derideki basınç reseptörleri Tr. spinocerebellaris anterior Fleksor refleks afferentleri

Spinoserebellar yolların farkı Tr. spinocerebellaris posterior ile taşınan impulslar bir kastan veya ortak bir eklem etrafında hareket yaptıran sinerjist kas gruplarından gelir (Koordine kas hareketlerinin yapılmasında görevlidir) Tr. spinocerebellaris anterior ise alt ekstremitede birkaç segmenti içeren geniş duyu bölgelerinden gelen proprioseptif duyu impulslarını taşır (Koordine bir hareketlerinin yapılması sırasında ekstremite pozisyonunu ve postür’ün korunmasında görevlidir)

(Polonyalı psikiyatrist) Tr. spinocerebellaris posterior (Flechsig) 1. nöron: ganglion spinale 2. nöron: Nuc. thoracicus (Clarke sütunu) 3. nöron: Vermis cerebelli Şuursuz proprioseptif duyu impulslarını taşır Paul Emil Flechsig (1847-1929) (Polonyalı psikiyatrist)

nucleus thoracicus (clarke) Kutaneöz basınç ve temas reseptörleri Ia afferent (kas iğciği) nucleus thoracicus (clarke) Grup II kas afferentleri Ib afferent (Golgi tendon organı)

nucleus thoracicus (clarke sütunu) C8-L3 spinal segmentler seviyeside bulunur

Nucleus thoracicus (nucleus dorsalis Clarke sütunu) Columna lateralis posterior Medial Lateral Central Sacral parasymphatetic Retrodorsolateral Intermediolateral Intermediomedial Nucleus thoracicus Ventromedial Dorsomedial Ventrolateral Dorsolateral Lumbosacral Visseral grey Accesuar Central 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 C S L T Nucleus thoracicus (nucleus dorsalis Clarke sütunu)

3. nöron 1. nöron 2. nöron Tr. spinocerebellaris posterior Vermis cerebelli korteksi pedinculus cerebellaris inferior 3. nöron Kas iğciği Clarke sütunu Lamina VII Tr. spinothalamicus lat. Tr. spinocerebellaris ant 1. nöron Tr. spinocerebellaris posterior Gang. spinale 2. nöron Golgi tendon organı

Tr. spinocerebellaris posterior (Flechsig) Tr. spinocerebellaris anterior (Gowers)

Tr. spinocerebellaris posterior’un cerebellum vermisinde sonlandığı yerler Larsell 1951

SORU Clarke sütunun olmadığı alt lumbal ve sakral segmentlere ait şuursuz proprioseptif duyunun taşınması nasıldır ?

CEVAP Alt lumbal ve sakral segmentlere ait şuursuz proprioseptif duyu lifleri ilk önce fasciculus gracilis içerisinde ilerler daha sonra Clarke sütununun görüldüğü segmentlerde lifler fasciculus gracilis’ten ayrılarak Clarke sütununda sinaps yaparlar ve spinoserebellar yola katılırlar

Tr. spinocerebellaris anterior (Gowers) 1. nöron: ganglion spinale 2. nöron: Nucleus proprius columna posterioris (Lamina V, VI, VII) 3. nöron: Cerebellum korteksi Şuursuz proprioseptif duyu impulslarını taşır Çapraz yapan lifler cerebellum korteksine gelmeden tekrar çapraz yaparlar Henry Charlton Bastian (1837-1915) (İngiliz nörolog) (1867 yılında ilk kez varlığını tanımlamış) Sir William Richard Gowers (1845-1915) (İngiliz nörolog) (1880 yılında detaylı tanımlamış)

3. nöron 1. nöron 2. nöron Tr. spinocerebellaris anterior Vermis cerebelli pedinculus cerebellaris superior 3. nöron Kas iğciği Nucleus proprius Lamina V, VI, VII Tr. spinocerebellaris anterior Tr. spinothalamicus lat. Tr. spinocerebellaris post. 1. nöron Gang. spinale 2. nöron Golgi tendon organı

Tr. spinocerebellaris anterior pedinculus cerebellaris superior Kas iğciği pedinculus cerebellaris inferior Vermis cerebelli Gang. spinale Tr. spinocerebellaris anterior Nucleus proprius Lamina V, VI, VII Clarke sütunu Lamina VII Golgi tendon organı Tr. spinocerebellaris ant. Tr. spinothalamicus lat.

Substantia gelatinosa Columna lateralis Columna posterior Medial Lateral Central Sacral parasymphatetic Substantia gelatinosa Retrodorsolateral Intermediolateral Intermediomedial Nucleus thoracicus Nucleus proprius Ventromedial Dorsomedial Ventrolateral Dorsolateral Lumbosacral Visseral grey Accesuar Central 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 C S L T Nucleus proprius Substantia gelatinosa

Alt segmentlerden kaynaklanan lifler daha yüzeyel yerleşim gösterirler servikal bölgenin üst taraflarında Tr. spinocerebellaris anterior’un lifleri arkadaki Tr. spinocerebellaris posterior’un lifleri içerine girer

Tr. spinocerebellaris posterior (Flechsig) Tr. spinocerebellaris anterior (Gowers)

Tr. cuneocerebellaris Clarke sütunu C8’in üst kısmında bulunmadığı için buranın üst kısmından kaynaklanan (Grup Ia) proprioseptif duyu impulsları ipsilateral fasciculus cuneatus içinde ilerler ve bulbus’taki Nucleus cunaetus accessorius’ta ve Nucleus cuneatus’un lateral kısmında sinaps yapar. Bu iki nükleuslar Clarke sütununun homoloğu olarak kabul edilir bu yüzden tr. cuneocerebellaris, tr. spinocerebellaris’in üst ekstremitedeki karşılığı olarak bilinir Buradan başlayan fibrae arcuatae externae posteriores adlı lifler pedinculus cerebellaris inferior aracılığı ile ipsilateral cerebellum korteksinde sonlanır

Tr. cuneocerebellaris 1. nöron Cerebellum korteksi Nucleus cuneatus accessorius Cerebellum korteksi fibrae arcuatae externae posteriores Tr. cuneocerebellaris Fasciculus cuneatus Gang. spinale 1. nöron

Diğer afferent yollar

Tr. spinotectalis arka boynuz hücrelerinin lifleri tarafından oluşturulur. Çapraz yapar Colliculus superior’da sonlanır Spinovisual refleksle ilgilidir.

Fasciculus dorsolateralis (Lissauer huzmesi) 1. nöron: Ganglion spinale 2. nöron: Substantia gelatinosa Buradan başlayan lifler funiculus lateralis’te tr. spinothalamicus lateralis olarak yukarı çıkar. Heinrich Lissauer (1861-1891) Alman nörolog 1885

Tr. spinoolivaris 1. nöron: Ganglion spinale 2. nöron: arka boynuz hücreleri (yeri tam belli değil) 2. nöronun lifleri orta hattı çaprazlarlar 3. nöron: Nuc. olivaris accessorius medialis ve posterior 3. nöronun lifleri tekrar karşı tarafa geçer pedinculus cerebellaris inferiordan beyinciğe gider ve purkinje hücrelerini uyarır.

Tr. spinoreticularis Yanık ile ilgili ağrı duyusu bu yolla taşınır 1. nöron: Ganglion spinale 2. nöron: Lamina V-VIII 2. nöronun liflerinin çoğu orta hattı çaprazlarlar 3. nöron: bulbustaki formatio reticularis (Nuc. gigantocellularis) ponstaki formatio reticularis mesencephalondaki formatio reticularis 4. nöronun: thalamus’un nuc. ventralis posterior ve nuc. intralaminares Formatio reticularis tüm sinir sistemini aktive eder ve yanık ağrısını daha geniş bir alanda hissederiz. Bu bağlantı kişiyi yaralanmaya karşı korunmaya zorlar. Fakat ağrının kaynaklandığı yanık yerini daha zayıf olarak algılarız.

the greater the length of the fibers in the spinal cord the closer they are situated to the periphery (Flatau's Law) Edward Flatau 1869-1932 polonyalı nörolog (1897 yılında tanımlamış)

İnen Yollar

Funiculus anterior’da bulunan inen yollar Tr. corticospinalis anterior Tr. vestibulospinalis Tr. reticulospinalis (anterior) Tr. tectospinalis Tr. olivospinalis

Tr. corticospinalis 1.000.000 lif (700.000 myelinli, 300.000 myelinsiz lif) içerir myelinli liflerin % 90’ı 1-4 mikron çapında % 10’ı 5-10 mikron çapında ( 30.000-40.000 lif ise 10-22 mikron)

Premotor cortex Gyrus precentralis Gyrus postcentralis %30: primer motor korteks (Alan 4) %30: premotor korteks (alan 6, 8) %40: somestetik saha (alan 3, 1, 2)

Bu lifler bağladıkları merkezlere göre Fibrae corticopontinae (Fimbrae pontis longitudinales), Fibrae corticonucleares ve Fibrae corticospinalis isimlerini alır.

Tr. corticospinalis 1. nöron: Frontal ve parietal lobdaki primer ve sekonder motor sahalar %30: primer motor korteks (Alan 4) %30: premotor korteks (alan 6, 8) %40: somestetik saha (alan 3, 1, 2) Decusssatio pyramidorum Tr. corticospinalis anterior Tr. corticospinalis lateralis 2. nöron: ön boynuz motor hücreleri

Tr. corticospinalis lateralis Tr. corticospinalis anterior Tr. corticospinalis anterior Tr. corticospinalis lateralis

Tr. corticospinalis lateralis Tr. corticospinalis anterior Barnes S (1901) Degenerations in heniiplegia: with special reference to a ventra-lateral pyramidal tract, the accessory fillet and Pick’s bundle. Brain, 24: 463-501 Ludwig Türck [1810-1868]

Crus cerebri Eminentia pyramidalis Pyramis Decussatio pyramidorum

Crus cerebri Eminentia pyramidalis Pyramis Domenico Mistichelli Decussatio pyramidorum Tr. corticospinalis lateralis Tr. corticospinalis anterior

üst motor nöron kas Alt motor nöron

üst motor nöron lezyonlarında istemli hareket kaybı spastisite, derin tendon refleksinde artma, babinski (+) kas Alt motor nöron lezyonlarında hareket, refleks kaybı, tonus kaybı, kas atrofisi

piramidal yolların sonlanma seviyeleri %55 lif servikal segmentlerde %20 lif torakal segmentlerde %25 lif lumbosakral segmentlerde

piramidal yolların myelinizasyonunun tamamlanması 2. yılda tamamlanır

Tr. corticospinalis anterior Büyük çoğunluğu sadece üst torakal segmente kadar uzanır. Çok az bir kısmı ise alt torakal ve lumbal segmentlere uzanır. Böylece sadece servikal ve üst ekstremite kaslarına innervasyon sağlar. Liflerinin büyük bir kısmı commissura alba anterior’da çapraz yaparak karşı tarafın ön boynuzunun sentromedian kısmında sonlanır Ludwig Türck [1810-1868]

Tr. vestibulospinalis 1. nöron: Nucleus vestibularis lateralis (Deiters) 2. nöron: ön boynuz motor hücreleri Wilhelm Löwenthal, 1850–1894 Alman hekim

Servikal segmentlerde funiculus lateralis’in ön kısmında, alt segmentlerde ise funiculus anterior’da yer alır

Nucleus vestibularis lateralis Dorsocaudal bölüm Ventrorostral bölüm Servikal segmentler Torakal segmentler Vestibulospinal yolun liflerinin büyük kısmı servikal ve lumbosakral segmentlere dağılır. Torakal bölge ise daha az lif alır lumbosakral segmentler

Tr. vestibulospinalis Fasciculus longitudinalis medialis

Vestibulospinal yolun lifleri, gri cevherde Lamina VIII’in tamamında ve lamina VII’nin medial ve sentral bölümlerinde sonlanır.

Vestibulospinal yolun lifleri, sadece torakal bölgede direkt olarak motor nöronlara bağlantı kurar.

(+) (+) (+) Vermis cerebelli nucleus fastigii Nucleus vestibularis lateralis (+) Medulla spinalis refleks aktivitesi

Nucleus vestibularis lateralis Ektensor kas tonusunda artma elektriksel uyarı Nucleus vestibularis lateralis Ektensor kas tonusunda artma

Tr. reticulospinalis (anterior) çıkan retiküler sistem lifleri Tr. reticulospinalis 1. nöron: Formatio reticularis’in pons’daki bölümü 2. nöron:Ön boynuz motor hücreleri

Tr. tectospinalis Colliculus superior’un derin kısımlarından başlar Decussatio tegmentalis dorsalis’i yapar Funiculus anterior’un en ön kısmında bulunur Servikal segmentlerdeki somotomotor nöronlar Işık ve sesle ilgili baş, boyun ve üst ekstremitelerin refleks hareketleri ile ilgilidir.

Decussatio tegmentalis dorsalis Tr. tectospinalis Tr. rubrospinalis

Tr. tectospinalis Tr. rubrospinalis

Tr. tectospinalis Tr. rubrospinalis

Funiculus lateralis’de bulunan inen yollar Tr. corticospinalis lateralis (pyramidalis) Tr. rubrospinalis (Monakow huzmesi) Tr. reticulospinalis (lateralis) Tr. olivospinalis (Helveg yolu) İnen otonomik lifler

Tr. corticospinalis lateralis 1. nöron veya üst motor nöron: parietal ve frontal lobdaki primer ve sekonder motor sahalardaki piramidal hücreler Decussatio pyramidum 2. nöron: ön boynuz motor hücreleri

Constantin von Monakow Tr. rubrospinalis (Monakow huzmesi) 1. nöron: Nuc. ruber 2. nöron: ön boynuz motor nöronları Constantin von Monakow (1853-1930)

Nucleus ruber rostral Magnocellular Magnocellular parvocellular caudal

Decussatio tegmentalis ventralis (Forel çaprazı) Tr. tectospinalis Tr. rubrospinalis

Tr. tectospinalis Tr. rubrospinalis

elektriksel uyarı Nucleus ruber karşı taraf fleksor kasların kasılması

Bazı rubrospinal yolun lifleri direkt olarak motor nöronlara bağlantı kurmaz. Ara nöronları kullanır.

Tr. reticulospinalis (lateralis) 1. nöron: Formatio reticularis’in bulbus’taki bölümü (nuc. reticularis gigantocellularis) Liflerin çoğu çapraz yapar. 2. nöron: ön boynuz motor hücreleri

Hans Kristian Saxtorph Helweg Tr. olivospinalis (Helweg yolu) 1. nöron: Nuc. olivaris inferior’dan çıktığı sanılmaktadır. İçerisinde Tr. spinoolivaris’e ait liflerde vardır. 2. nöron: ön boynuz motor hücreleri baş ve boynun hareketleri ile ilgili olduğu sanılmaktadır. Hans Kristian Saxtorph Helweg 1847–1901

İnen otonomik yollar Beyin sapındaki visseral merkezler bu lifler aracılığı ile, medulla spinalis’teki preganglionik otonom sisteme ait nöronlarla bağlantı kurarlar. Funiculus lateralis’teki sonlanma şekilleri bilinmemektedir. Bu lifler funiculus anteriorda da az miktarda bulunur.

Funiculus posterior’da bulunan inen yollar - Fasciculus interfascicularis - Fasciculus septomarginalis

Fasciculus interfascicularis [semilunaris] Kısa inen lifler Schultz’un virgül demeti; Torakal bölgenin üst yarısı ve servikal bölgede, Goll ve Burdach demetleri arasında yer alır.

Fasciculus septomarginalis Kısa inen lifler; Torakal bölgenin alt yarısı ve daha aşağısında bu lifler septum medianum posterios’un heriki yanında ve ön bölümünde bulunurlar Kesitlerde şekillerine göre : Torakal bölgenin alt yarısında Flechsig’in oval alanı Sakral bölgede Philipe-Gombault’un üçgen alanı olarak isim alırlar.

Tr spinobulbaris, bulbotlamicus, thalamocorticalis Tr spinocerebellaris anterior et posterior

Tr spinothalamicus anterior Tr spinothalamicus posterior

Tr corticospinalis Tr. corticonuclearis

4. nöron 3. nöron 2. nöron 1. nöron NVPL Alan 3,1,2 Lemniscus medialis Fibrae arcuatae internae Decussatio lemniscorum Nucleus gracilis 2. nöron Gang. spinale Gang. spinale 1. nöron

Funiculus posterior’da bulunan inen yollar - Fasciculus interfascicularis - Fasciculus septomarginalis

Fasciculus interfascicularis [semilunaris] Kısa inen lifler Schultz’un virgül demeti;

SORU T11 segmentinde Schultz’un virgül demeti bulunur mu?

CEVAP Torakal bölgenin üst yarısı ve servikal bölgede, Goll ve Burdach demetleri arasında yer alır.

Fasciculus septomarginalis Kısa inen lifler; Torakal bölgenin alt yarısı ve daha aşağısında bu lifler septum medianum posterior’un her iki yanında ve ön bölümünde bulunurlar Kesitlerde şekillerine göre : Torakal bölgenin alt yarısında Flechsig’in oval alanı Sakral bölgede Philipe-Gombault’un üçgen alanı olarak isim alırlar.

(Polonyalı psikiyatrist) Friedrich Schultze (1848-1934) (Alman nörolog) Paul Emil Flechsig (1847-1929) (Polonyalı psikiyatrist) Claudien Philippe (1866-1903) (Fransız patolog) François Alexis Albert Gombault 1844–1904 (Fransız Nörolog)

Tr. spinothalamicus lateralis Alan 3,1,2 4. nöron Tr. spinothalamicus lateralis NVPL 3. nöron Tr. spinothalamicus lateralis anterior Tr. spinocerebellaris 1. nöron Gang. spinale Lamina VI, VII (birazda I, VIII) 2. nöron Ruffini cisimciği Krause cisimciği

Tr. spinothalamicus anterior Alan 3,1,2 4. nöron Tr. spinothalamicus anterior NVPL 3. nöron Tr. spinothalamicus anterior 1. nöron Gang. spinale Meissner cisimciği (Taktil reseptörü) Lamina VI, VII (birazda I, VIII) 2. nöron

3. nöron 1. nöron 2. nöron Tr. spinocerebellaris posterior Vermis cerebelli korteksi pedinculus cerebellaris inferior 3. nöron Kas iğciği Clarke sütunu Lamina VII Tr. spinothalamicus lat. Tr. spinocerebellaris ant 1. nöron Tr. spinocerebellaris posterior Gang. spinale 2. nöron Golgi tendon organı

3. nöron 1. nöron 2. nöron Tr. spinocerebellaris anterior Vermis cerebelli pedinculus cerebellaris superior 3. nöron Kas iğciği Nucleus proprius Lamina V, VI, VII Tr. spinocerebellaris anterior Tr. spinothalamicus lat. Tr. spinocerebellaris post. 1. nöron Gang. spinale 2. nöron Golgi tendon organı

Tr. spinocerebellaris anterior pedinculus cerebellaris superior Kas iğciği pedinculus cerebellaris inferior Vermis cerebelli Gang. spinale Tr. spinocerebellaris anterior Nucleus proprius Lamina V, VI, VII Clarke sütunu Lamina VII Golgi tendon organı Tr. spinocerebellaris ant. Tr. spinothalamicus lat.

Tr. cuneocerebellaris 1. nöron Cerebellum korteksi Nucleus cuneatus accessorius Cerebellum korteksi fibrae arcuatae externae posteriores Tr. cuneocerebellaris Fasciculus cuneatus Gang. spinale 1. nöron

the greater the length of the fibers in the spinal cord the closer they are situated to the periphery (Flatau's Law) Edward Flatau 1869-1932 polonyalı nörolog (1897 yılında tanımlamış)