GENEL TEKRAR - 7 CÜMLE ÇEŞİTLERİ FEM DERSHANELERİ TÜRKÇE GENEL TEKRAR - 7 CÜMLE ÇEŞİTLERİ FEM DERSHANELERİ

YÜKLEMİNE GÖRE 1) Fiil Cümlesi: 2) İsim Cümlesi: Ayağını yorganına göre uzat. Yine yeşillendi fındık dalları. 2) İsim Cümlesi: Bunların olmasının tek sebebi sensin. Seni arayan beyaz şapkalıydı. Bahar çiçek çiçek gelince güzeldir. FEM Dershaneleri

ÖĞE DİZİLİŞİNE GÖRE 1) Düz ( Kurallı ) Cümleler: O anda vereceği yanıtı düşünüyordu. Bir milyon lirası varmış. 2) Devrik ( Kuralsız ) Cümleler: Gidiyorum gurbeti gönlümde duya duya. Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan. Dante gibi ortasındayız ömrün. FEM Dershaneleri

EKSİLTİLİ CÜMLE Dalgalandığın yerde ne korku ne keder Borç vermekle yol gitmekle Önce Toroslarda bir mola, ardından yola devam ettik. Benim bildiğim Atatürk camdan çerçeveden uzak Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan Ne şiş yansın ne kebap. Önce Bolu’ya sonra İzmir’e gitti. FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE 1) Olumlu Cümle: Beklenmedik bir anda babasını kaybetti. Gömleğini yine ütülemeden giymiş. İçimde bir şeylerin kırıldığını hissediyorum. Bu hayata çok yabancıydı. Elinde bir demet çiçek vardı. FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE 2) Olumsuz Cümle: -İsim cümlesi: değil / yok / -sız -Fiil cümlesi: -me / -ma / değil Mum dibine ışık vermez. Sizden istediğim bu kitap değil. Soruların hepsini çözen yok. Bu çocuk son derece beceriksiz. FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE UYARI Bazı cümleler yapı yönüyle olumlu olduğu halde anlamca olumsuz olabilir. Benim dert çekmeye dermanım mı var? Ben hiç böyle yalana kanar mıyım? Ne kızı verir ne dünürü küstürür. Taş yürekliler ne anlar benim halimden. Sanki bütün kabahat benim. FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE Sizin nasıl çalıştığınızı bilmez miyim? UYARI Bazı cümleler yapı yönüyle olumsuz olduğu halde anlamca olumlu olabilir. Sizin nasıl çalıştığınızı bilmez miyim? Kardeşinin gelmesini istemiyor değilim. Bu olayda sen de suçsuz değilsin. Seni hiç tanımaz mıyım? FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE 3) Soru Cümlesi: Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar? Hanginiz geç geldi? FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE Şart Cümlesi: Bu kitabı geri vermek üzere alabilirsin. Ders çalıştın mı sınavı kazanırsın. Sınıfını geçersen sana bisiklet alacağım. Dışarı çıkabilirsin ama işin bitince. Yardım etsen de çabuk bitirsem. Bir daha gelirim yeter ki sen iste. FEM Dershaneleri

ANLAMLARINA GÖRE Ünlem Cümlesi: Kapıyı açtım ki içerisi karmakarışık! İşte şimdi yandık! Hadi canım sen de! Hava ne kadar da soğuk! FEM Dershaneleri

YAPISINA GÖRE BASİT CÜMLE YÜKLEM BİLEŞİK CÜMLE FİİLİMSİ (YAN CÜMLECİK) + YÜKLEM SIRALI CÜMLE YÜKLEM + , / ; + YÜKLEM BAĞLI CÜMLE YÜKLEM + bağlaç + YÜKLEM FEM Dershaneleri

Basit Cümle (Y) Kurt dumanlı havayı sever. Çocuk annesinin kucağında mışıl mışıl uyuyordu. Dün, sabaha kadar arkadaşlarla ders çalıştık. Deniz bu akşamüstü masmaviydi. Ahmet her zaman çalışkan bir çocuktu. FEM Dershaneleri

Bileşik Cümle (Y+fiilimsi) a) Girişik Bileşik Cümle: İleri geri konuşması / herkesi rahatsız etmişti. Her akşam yatmadan önce / biraz kitap okurum. Hiçbiriniz düzenli ders çalışmayı / bilmiyorsunuz. Onun her söylediğine / inanma. b) Ki’li Bileşik Cümle: Dediler ki zamanla hep azalırmış sevgiler. Anladım ki aşkımız bitti. FEM Dershaneleri

Bileşik Cümle (Y+fiilimsi) c) Şartlı Bileşik Cümle: Yağmur yağarsa taksi tutun. Hastaysan okula gitmeyebilirsin. d) İç İçe Bileşik Cümleler: Bana, ders çalışacağım, demiştin. Ahmet: “Bugün çok yorgunum.” dedi. FEM Dershaneleri

Sıralı Cümle (Y,/;Y) a) Bağımlı Sıralı Cümleler: Mart, kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. Adam adamdan korkmaz, utanır. b) Bağımsız Sıralı Cümleler: Besle kargayı, oysun gözünü. Horoz ölür, gözü çöplükte kalır. At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır. FEM Dershaneleri

Bağlı Cümle (Y bağlaç Y) Onu görmedim ama sesini duydum. Öğrenci sınıfa girdi ve yerine oturdu. Yaptığı hatayı anladı fakat iş işten geçmişti. Ne doğan güne hükmüm geçer ne halden anlayan bulunur. Sevil de sevme. FEM Dershaneleri