AD(İSİM) ÇEŞİTLERİ

Anlamlarına göre adlar 3 gruba ayrılır. AD(İSİM) Özel ad Tekil ad Somut ad Tür ad Çoğul ad Soyut ad Topluluk adı

Tek bir varlığa verilmiş olan isimlerdir. ÖZEL ADLAR Tek bir varlığa verilmiş olan isimlerdir. 1. Kıta, bölge, kent, köy ( yer adlarının tamamı ) dağ, deniz, ve kişi adları özel adlardır. Avrupa, İç Anadolu, Nevşehir, Kirazca Köyü, Erciyes Dağı, Kızılırmak, Mustafa Kemal, Turgay 2. Ülke, ulus, devlet adları özeldir. Almanya, Türkiye, İngiliz, Rus, Türk, İran… 3. Gazete, dergi, kitap adları özeldir. Zaman, Milliyet, Bugün, Sabah,Şu Çılgın Türkler, İnce Memed… 4. Kurum, dernek, okul, hastane devlet dairesi ve bina adları özel adlardır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk Dil Kurumu, Sakarya Devlet Hastanesi, Fatih Cami, Aspendos, İshak Paşa Sarayı… 5. Dil, din, mezhep adları özel adlardır. Türkçe, İngilizce, Japonca, Arapça, Hıristiyan, İslam, Katolik

Alıştırmalar 1. Aşağıdaki tümcelerde geçen özel adları bul karşısına yaz. İstanbul turistik bir şehirdir. Ben Arifiye’de doğdum. Tatilde Almanya’ya gideceğiz. Bizim yurdumuz Türkiye’dir. Bugün Sabah gazetesinde bir haber okudum. Zaman, günlük yayınlanan bir gazetedir. Tatilde Sefiller romanını okudum. Yaşar Kemal, ödül alan bir yazardır. Özge ile Turgut kardeştir. Sakarya Devlet Hastanesi’nde ameliyat oldum.

Aşağıda istenen varlıklara ait üç tane özel ad söyleyiniz. Kıta Adı: …..Afrika,…Amerika,…Antarktika Devlet Adı : Şehir Adı : Dil Adı : Kurum Adı : Din Adı : Dağ Adı : Nehir Adı : Deniz Adı : Bölge Adı : Mahalle Adı : Gazete Adı : Dergi Adı : Kitap Adı : Yazar Adı : İnsan Adı : Bina Adı : Hayvanlara Verilmiş Adı :

ÖZEL İSİMLERE BİTİŞİK YAZILAN EKLER Özel isimler getirilen: –li, -ciğim, -gil, -ler, -siz –çülük, - izm ekleri ayrı yazılmaz. Bu eklerden sonra gelen bir ek varsa o kesme işareti ile ayrılır. Örnek: Sivaslı, Aliciğim, Fatmalar’a, Ezgisiz, Atatürkçülük, Kemalizm, Ayşegil

Aynı cinsten pek çok varlığa ait olan isimler TÜR(CİNS) ADLAR Aynı cinsten pek çok varlığa ait olan isimler tür ( cins ) isimleri denir. Aşağıda belirtilen türlerde üçer tane isim yazınız. Çiçek adı : Eşya adı : Meyve adı : Sebze adı : Hayvan adı : Balık adı : Gün adı : Ay adı : Mevsim adı :

Aynı cinsten pek çok varlığa ait olan isimler ÖZEL ADLAR Aynı cinsten pek çok varlığa ait olan isimler tür ( cins ) isimleri denir. Aşağıda belirtilen türlerde üçer tane isim yazınız. Çiçek adı : Eşya adı : Meyve adı : Sebze adı : Hayvan adı : Balık adı : Gün adı : Ay adı : Mevsim adı :

Sayı olarak tek bir varlığa ait olan adlar tekil adlar denir. Aşağıda verilen isimleri tekil hale getiriniz. kelimelerin ……………………….. evler……………………………… çocuklar…………………………. taşlar…………………………….. vatandaşların …………………… öğrencilerim ……………………... derslerimiz ………………………. çiçeklerden ……………………...

üzümdeki :…………………….. okulumuz:…………………….. ÇOĞUL ADLAR Birden çok varlığa ait olan isimlere çoğul isimler denir. İsimler –ler, -lar eklerini alarak çoğul anlamı kazanırlar. Aşağıda verilen isimleri çoğul hâle getiriniz. üzümdeki :…………………….. okulumuz:…………………….. toprağımız:…………………… çiçekteki:……………………… ineği :…………………………. zeytinin:……………………….

düzine, deste,demet, aile, ordu, ordular, küme, bölük, takım, TOPLULUK ADLAR Çoğul eki almadığı halde birçok varlığı anlatan adlara topluluk adı denir. *Topluluk adları da çoğul ekleri alabilir.* ÖRNEK. düzine, deste,demet, aile, ordu, ordular, küme, bölük, takım, Topluluk adlarında birden çok varlık bulunur.

Ordu

Ordu

meclis

takım

aile

İSİMLER TEKİL ÇOĞUL TOPLULUK odun deste balinalar tencere sürü sınıf kilim dereler düzine su meclis çorbalar bölük takım göller aile cemaat terzi ordu televizyon parti

Kalem, ağaç, kedi, kuş, taş, taç yelek, su, bardak, elma,……. SOMUT(madde) ADLAR Duyu organlarımızla hissedebildiğimiz, varlıklara somut ( madde ) ismi denir. Diğer bir deyişle elle tutup gözle görebildiğimiz varlık adlarına somut adlar denir. ÖRNEK. Kalem, ağaç, kedi, kuş, taş, taç yelek, su, bardak, elma,…….

SOYUT(mana) ADLAR Varlıklarını duyu organlarımızla hissedemediğimiz ,elle tutup gözle göremediğimiz varlığını akıl yoluyla bilebildiğimiz adlara soyut ad denir. ÖRNEK. Sevgi, saygı, neşe, üzüntü, akıl, ruh, şefkat, sabır, günah, sabır, melek, cin, şeytan, özlem, kin, nefret …..vs.

SÖZCÜK SOMUT SOYUT kapı üzüntü kalem sevgi korku otobüs ahlak inanç köpek ayakkabı çirkin yemek fedakârlık el çiçek nefret dağ iyi insan tencere

üzüntü

neşe sevgi

SOMUT AD:Varlığını duyu organlarımızla anladığımız varlıkları belirten adlar,somut(madde adı) addır. SOYUT AD: Varlığını aklımızla kabul ettiğimiz varlıkları belirten adlar,soyut(mana adı) addır