Kelime Türleri
Kelime: Dilde anlamı ya da tek başına görevi bulunan ses topluluğudur Kelime: Dilde anlamı ya da tek başına görevi bulunan ses topluluğudur.Türkçe’de kelimeler , görevleri bakımından sekiz türe ayrılır. Bunlar;
İsimler
Cins İsim Özel İsim Tekil İsim Çoğul İsim Somut İsim Soyut İsim Kainattaki varlıkları karşılayan kelimelere “isim” denir. İsimler değişik yönlerden incelenir. A) Varlıklara verilişlerine göre: Cins İsim Özel İsim B) Karşıladığı varlığın sayısına göre: Tekil İsim Çoğul İsim C) Karşıladığı şeyin niteliğine göre: Somut İsim Soyut İsim
Cins İsim Özel İsim A) Varlıklara verilişlerine göre: Aynı türden varlıkları karşılayan isimlerdir. Örnek: Kitap, defter, ağaç, kalem, sınıf, vb Cins İsim Özel İsim Tek bir varlığı, belirli bir topluluğu, kuruluşu, yeri, kişiyi karşılayan isimlerdir.
Özel İsimlere Örnekler... Tek Yer İsimleri: Bayburt, İstanbul, Trabzon... Kişi İsimleri: Yunus, Ayşe, Ahmet, Fatma... Ülke İsimleri: Türkiye, Almanya, İngiltere... Kitap, dergi, gazete İsimleri : Zaman, Ay Işığı... Kurum İsimleri: Kızılay, Bayburt Devlet Hastanesi...
Özel İsimlere Örnekler... Dil İsimleri: Türkçe, İngilizce, Almanca... Din ve mezhep İsimleri: İslamiyet, Hıristiyanlık... Hayvanlara verilen İsimler: Pamuk, Tekir, Karabaş... Uyarı: Özel isimlerin ilk harfleri her zaman büyük harfle yazılır.
Dikkat ! Cins İsim Özel İsim Özel İsim Cins İsim Bir isim her zaman cins isim olmayacağı gibi her zaman özel isim de olmayabilir. Bahar en sevdiğim mevsimdir. Bahar çalışkan biridir. Cins İsim Özel İsim Bize uzak yıldızlardan biri de Güneş’tir. Yazın güneş çarpmaları daha da artar. Özel İsim Cins İsim
Tekil İsim Çoğul İsim B) Karşıladığı varlığın sayısına göre: Sayıca tek bir varlığı karşılayan isimlerdir. Örnek: Çiçek, kitap, masa, kalem... Tekil İsim Sayıca birden çok varlığı karşılayan isimlerdir. İsimlere “-lar, -ler” eki getirilerek yapılır. Örnek: Ağaçlar, masalar, kalemler, kitaplar... Çoğul İsim
Örnek: Dikkat ! Bu millet nice Fatih’ler yatiştirdi. (benzer) “-ler” eki eklendiği ismi her zaman çoğul yapmaz. Aile, millet, benzerleri, abartma anlamları kazandırabilir. Örnek: Bu millet nice Fatih’ler yatiştirdi. (benzer) Babamlar ta Almanya’lara gitti. (abartma) Mehmetler bu akşam bize gelecekler. (aile)
Topluluk İsimleri… Şekil bakımından tekil, anlamca çokluk ifade eden kelimeleri karşılayan isimlerdir. Örnek: Halk, millet, ordu, sürü, orman...
Dikkat ! Topluluk isimleri cümlede kullanılsın veya kullanılmasın her zaman yapıca değil anlamca çokluk bildirir. Topluluk isimleri ile cins isimler birbirlerine karıştırılmamalıdır.
Dikkat ! Çünkü cins isimler o isme ait bütün varlıkları karşılayacak şekilde kullanılabilir. Topluluk isimleri çoğul eki alsalar bile topluluk ismi olmaktan çıkmaz. Sürüler, milletler, halklar (topluluk ismi olurlar)
Dikkat ! Cins İsim Topluluk İsmi Topluluk İsmi Ağaç sevgiyle büyür dal dal. Yılın her günü sürüyü bu dağlarda otlatırlar Milletimiz beraberlik içinde yaşayacak. Topluluk İsmi Topluluk İsmi
Somut İsim Soyut İsim B) Karşıladığı şeyin niteliğine göre: Sayıca gözle görülen, elle tutulabilen varlıkları karşılayan isimlerdir. Örnek: Çiçek, kitap, elma... Somut İsim Düşünce ve duygu yoluyla varlığı anlaşılabilen, gözle görülemeyen, elle tutulamayan varlıkları karşılayan isimlerdir. Örnek: Saygı, sevgi, hayal, fikir, sevinç, korku... Soyut İsim
İsimlerde Küçültme
İsimlerde Küçültme ÖRNEK: Bir kulübecik dahi yeter bana. (küçültme) İsimlere “-cik, -ceğiz, -cek” ekleri getirilerek yapılır. Bu ekler aynı zamanda sevgi, acıma, azımsama gibi anlamlarda kazandırabilir. ÖRNEK: Bir kulübecik dahi yeter bana. (küçültme) Yavrucak, (acıma) anneciğim (sevgi) Bana yüz milyoncuk versene. (azımsama)
Dikkat ! Gözünde arpacık çıkmış. Küçültme eki alan bazı sözcükler küçültme anlamından çıkarak kalıcı isim olurlar. Dikkat ! Gözünde arpacık çıkmış. Gelincikler nazlı nazlı tarlada sallanıyor. Kapıyı maymuncukla açmışlar.
TÜRKİYE’NİN SLAYT PORTALI