İmmünglobulin A (IgA) Doç.Dr. Filiz Kibar, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, ADANA. 3 Haziran 2016

Ig A nedir? İmmünglobulin A (IgA) *Salgılarda bulunur. *Mukozal yüzeylerde ( solunum yolu, gastrointestinal yol, genitoüriner yol) bulunan antijenlere karşı koruma sağlar. *Anne sütünde bulunan IgA, bebeği solunum ve gastrointestinal sistem enfeksiyonlarına karşı korur.

Mukozal immün sistem Mukozal immün sistem , *Solunum, genitoüriner ve gastrointestinal sistemin mukozası ile birlikte bulunan lenfoid dokudan meydana gelmiştir. *Mukozal yüzeylerde organizmanın savunmasını yapar.

Mukozal immün sistem Mukozal immün sistem , *Mukozal immün sistem, immün sistemin büyük bir kısmıdır. *GİS’de bulunan lenfoid doku, dalaktaki kadardır. MALT (Mukoza ile İlişkili Lenfoid Doku) Gastrointestinal yol, bronşiyal sistem ve diğer mukozanın lenfoid dokusunun genel ismidir. GALT (Barsakla, Sindirim Sistemi ile İlişkili Lenfoid Doku)

İnsan vücudunun bariyer savunması

İmmünglobulinler ‘’antikorlar’’ diğer adı ile ‘’immünglobulinler’’, serum, doku sıvıları veya hücre membranında bulunan, antijenleri tanıyan ve antijenlere bağlanan, çözünür yapıda (solubl) glikoproteinlerdir

İmmünglobulinler İmmünglobulinler, özgül antijenlerin veya bu antijenleri taşıyan mikroorganizmaların yok edilmesine yardım eder. B hücrelerde, membrana bağlı antijen reseptörü olarak görev yapar ve B hücre farklılaşmasında temel rol oynar. B hücre reseptörü + antijen teması sonucunda, B hücreleri uyarılır ve büyük miktarda antikor sentezleyen, ‘’antikor fabrikası plazma hücrelerine’’ dönüşür.

İmmünglobulin Yapısı İmmunglobulin molekülü dört polipeptid zincirinden oluşur. Dört zincir ‘’Y’’ biçimli molekül oluşturacak şekilde biraraya gelir. İki hafif(L) polipeptid zinciri İki ağır (H) polipeptid zinciri Her zincirde, değişken (V) ve sabit (C) bölgeler vardır.

Antijen Bağlayan bölge İmmünglobulin Yapısı Değişken (V) bölge antikorun antijen bağlama (Fab) bölgeleridir. Sabit (C) bölge immünglobulinin etkin fonksiyonundan sorumludur. Antijen Bağlayan bölge Fab bölgesi Hafif Zincir Fc bölgesi Ağır Zincir

İmmünglobulin (Ig) Yapısı Fab bölgesi Fc bölgesi

İmmünglobulin Yapısı

İmmünglobulin Memelilerde beş sınıf antikor vardır. IgG (IgG1, IgG2, IgG3, IgG4) dört altgrup IgA (IgA1, IgA2) iki altgrup IgM IgD IgE Tüm normal bireylerde toplam 9 izotip görülür.

İmmünglobulin İmmünglobulin sınıf ve alt sınıflarını ağır zincirin tipi belirler. µ (mü) (IgM) γ (gamma) (IgG) α (alfa) (IgA) δ (delta) (IgD) ɛ (epsilon) (IgE) *IgD, IgE ve IgM’nin alt tipi yoktur.

İmmünglobulin

İmmünglobulin

iMMÜNGLOBULİNLER IgE IgA immünglobulin IgM IgD IgG

İmmünglobulin A (IgA) Ağır zincir a1 or a2 - Alpha 1 or 2 Yarılanma ömrü IgA1 5 - 7 gün IgA2 4 - 6 gün Serum seviyesi (mg/ml) IgA1 1.4 - 4.2 IgA2 0.2 - 0.5 Serumdaki Ig %’si IgA1 11 - 14 IgA2 1 - 4 Kompleman aktivasyonu IgA1 - alternatif ve lektin yolu IgA2 - yok Hücre etkileşimi pIgR ile epitel hücreleri IgA reseptörü ile fagositler Transplasental transfer yok İmmünglobulin A (IgA)

İmmünglobulin A (IgA) Seromuköz membranlarda en yaygın olan immünglobulindir. Serum immünglobulinlerinin %15-20’sini oluşturur. *İnsanda ‘’serum IgA’nın’’ %80’den fazlası dört zincirli bir monomerdir.

İmmünglobulin A (IgA)

İmmünglobulin A (IgA) Monomer, 160 kDa Dimer, 385 kDa *Plazmada %80 monomer, *Sekresyonlarda hemen tamamen dimer, *çok az kısmı da polimer olarak bulunur. Serumda IgA1 3mg/ml, IgA2 0.5 mg/ml, sIgA 0.05 mg/ml bulunur. Bir kişi bir günde yaklaşık olarak 2 gram sekretuvar IgA salgılar.

İmmünglobulin A (IgA) *IgA, mukus, gözyaşı, tükrük, kolostrum, süt, trakeobronşial ve genitoüriner sekresyonlarda, bağırsak yüzeyinde en çok bulunan immünglobulindir. *IgA dış sekresyonlarda en çok bulunan antikordur ve kompleks salgısal formda bulunur. Salgısal IgA (sIgA), J zinciri ve salgısal komponentle birlikte bir temel yapı oluşturur ve ağırlığı yaklaşık 385 kDa’dır.

Sekretuvar immünglobulin A (sIgA) *Sekretuvar IgA (sIgA) Dimer bir çift bazik ünit Bir J zinciri Sekretuar parçadan oluşur.

Human sekretuvar Ig A yapısı Fab bölgesi Fc bölgesi J zinciri Sekretuvar komponent

ANTİKOR SINIFLANDIRMASI İmmünglobulin M Ig (IgY) İmmünglobulin A

ANTİKOR SINIFLANDIRMASI Monomer IgG, IgD, IgE Dimer IgA Pentamer, IgM

İmmünglobulin A (IgA) Yapısı monomerik IgA dimerik IgA sekretuvar IgA (sIgA)

İmmünglobulin A (IgA) IgA serumda temel dört zincirli bir monomer olarak bulunur. IgA1 ve IgA2 alt sınıflarında, menteşe bölgesinin yapısında büyük farklılık vardır. IgA1 menteşe bölgesi geniştir ve bağlı oligosakkaridler taşır. IgA2 menteşe bölgesi ise kısadır. IgA plazma hücreleri tarafından bir dimer olarak sentezlenir IgA’nın dimerik formu epitel hücrelerinin bazolateral yüzeyinde sunulan ‘’poli-Ig reseptörüne’’ bağlanır. Kompleks içeri alınır, apikal yüzeye taşınır ve salgısal IgA olarak salınır.

Human sekretuvar Ig A yapısı Hafif zincir Ağır zincir J zinciri Sekretuvar komponent

Barsakla ilişkili lenfoid dokuda sekretuvar IgA sentezi

İmmünglobulin A (IgA)  **IgA, polimerik Ig reseptörü (poli-IgR, pIgR) aracılığı ile, sekretuvar IgA (sIgA) şeklinde, bağırsak, bronş lümenine salgılanan, koruyucu mukozal immünglobülindir. **Gastrointestinal sistem, solunum sistemi ve ürogenital sistemin geniş mukozal yüzeyleri, mikroorganizmaların en sık işgal ettiği bölgelerdir. **IgA, bu mukozal sekresyonları temizleyen ana immünglobulin sınıfıdır ve önemli bir defans hattı olarak rol oynar.

İmmünglobulin A (IgA) *IgA’nın major rolü mukozal yüzeylerdeki mikroorganizmaları ve barsaktaki gıda antijenlerini kapsar. Bazı patolojik durumlarda sIgA immün komplekslerinin çeşitli nedenlerle anormal geri transportu, bakteri ve gıda antijenlerinin barsak lümenine girişine yol açar.

İmmünglobulin A (IgA) Sekretuvar IgA (sIgA) yapısında, İki birim IgA, J zinciri, Salgısal komponent (70 kDa) bulunur. Sekretuvar komponent, ‘’ IgA + poli-Ig reseptör kompleksinin’’ enzimatik yıkımı ile oluşur. *Sekretuvar IgA, barsak enzimleri ile yıkılmaya ise daha dirençlidir.

Mukozal epitelden IgA’nın transportu Plazma hücreleri tarafından intestinal lamina propriaya IgA dimerleri salınır. Epitelyal hücrelerin bazolateral yüzeyindeki polimerik-Ig reseptörlerine (poli-IgR) bağlanır. Kompleks, endositozla alınır ve transport vezikülü ile hücrede taşınır. Vezikül yüzeyde plazma membranı ile birleşir Reseptörün enzimatik yıkılması ile elde edilen salgısal komponentin (SC) bağlı olduğu sekretuvar IgA dimerleri (sIgA) salınır. **Salgısal komponent (SC), dimerik sekretuvar IgA’yı lümende proteolitik enzimlerden korur.

Barsakla ilişkili lenfoid dokuda sekretuvar IgA sentezi Antijen ve mukofilik SIgA kompleksi Serbest sekretuvar komponent Plazma hücreleri, J zincirli polimerik IgA (pIgA) üretir. Epitel, polimerik Ig Reseptörü (pIgR)/mSC üretir. IgA pompası, polimerik Ig reseptörü (pIgR)’nün bölünmesi ve transsitozunu yönetir. J zinciri

*sIgA, patojenleri mukozal yüzeyde karşılayan spesifik savunma mekanizmasıdır. Plazma hücreleri tarafından salgılanan dimerik dIgA (1), pIgR bağlanır ve epitel boyunca taşınır ve sekretuvar komponente (SC) bağlı olarak hücre apikal kutbundan salınır. (2-4)

*SIgA, sekresyonlarda, bakteriyel ve viral patojenlerin hareketsizleşmesine (immobilizasyon) ve birbirine yapışmasına (agregasyon) neden olarak , bu patojenleri nötralize eder ve enfeksiyon yapma yeteneklerini önler. (5)

Nötralize edilen patojenler , bağırsak peristaltizmi veya solunum yollarının mukosiliyer yukarı doğru hareketi ile temizlenir. (6) Barsakta , patojenler özel M hücreleri tarafından toplanır. M hücreleri, makrofajlar ve dendritik hücreleri de içeren antijen sunan hücrelere antijen taşır. (7)

ASH , interlökin üreten T-yardımcı lenfositlerinin üretimini aktive ederler. ( 8) İnterlökinler ise , plazma hücrelerinin IgA üretimini stimüle eder (9) T-hücre-bağımsız bir mekanizma ile dentritik hücrelerce de IgA üretimi stimüle edilir. ( 10). İnterlökinler ise , plazma hücrelerinin polimerik IgA üretimini stimüle eder (adım 9) T-hücre-bağımsız bir mekanizma da bulunmaktadır (dendritik hücreler ?) (adım 10).

İmmünglobulin A (IgA) *IgA1, IgA2 olarak antijenik farklılık gösteren 2 tipi vardır. Total immünglobulin’lerin %5-15’ini oluşturur. **Plazmada %90 (3 mg/ml) IgA1, %10 (0.5 mg/ml) IgA2 **Sekresyonlarda bu oranlar tersine döner. *Mukozal sekresyonlardaki major immünglobulindir. **IgA, mukozal yüzeylerde organizmanın lokal immün savunmasından sorumludur.

İmmünglobulin A (IgA) IgA immün kompleksleri, antijenleri tanır ve hücresel Fc reseptörleri ile fagositozu uyarır *IgA antikorunun temel rolü salgısal formdadır ve solunum, gastrointestinal ve üreme kanallarının korunmasına çalışır. *IgA1 alt sınıfı, en çok insan serumunda bulunur ve kemik iliğindeki B hücrelerince yapılır. *IgA2 alt sınıfı, en çok mukozal sekresyonlarda, kolostrum ve sütte bulunur; mukozada lokalize B hücrelerince yapılır.

İmmünglobulin A (IgA)

İmmünglobulin A (IgA) Gözyaşı Tükrük Trakea Yüksek düzeyde IgA bulunur. Bronş IgG ve IgM düzeyleri düşüktür. Burun Vajen Barsak Safra Sütte **IgA’nın antienfektif özelliği esas olarak dimerik formdadır.

İmmünglobulin A (IgA) Komplemanı alternatif yoldan çok zayıf aktive eder. Makrofaj ve nötrofillere çok zayıf bağlanabilir. Fagositozu güçlendirmediği için, bazı hallerde bakterileri zarar vermeden, sadece örter  IgG ve IgM’in güçlü antibakteriyel etkilerinden korur.

Sekretuvar immünglobulin A (sIgA)-fonksiyonu Mukozal yüzeyler pek çok patojen için giriş yoludur. sIgA, mukozal yüzeylerin (gastrointestinal, solunum ve ürogenital yollar) immün savunmasında, antijene spesifik humoral bağışıklık aracılığı ile önemli bir role sahiptir.

Sekretuvar immünglobulin A (sIgA)-fonksiyonu Mikroorganizmaların mukoza hücrelerine bağlanmalarını, Epitel hücrelerini enfekte etmelerini, Dış yüzeyde kolonize olmalarını önler. Besinlerinle-gıdalarla barsağa gelen ve absorbe edildiğinde zararlı olabilecek makromoleküllerle birleşerek, absorbe olmayan kompleksler oluşturur. Bu kompleksler barsak yüzeyinde enzimlerle kolayca tahrip edilir. Organizma zararlı antijenlerden korunmuş olur.

İmmünglobulin A (IgA)-fonksiyonu Mikroorganizmaların salgıladığı toksik ya da litik enzimleri nötralize edebilir. İntra ve ekstrasellüler olarak virusları ve bakteriyel toksinleri nötralize eder. Epitel hücrelerine, bakterilerin ve virusların adhezyonu inhibe eder. İnfeksiyonlara karşı direnç sağlar.

İmmünglobulin A (IgA)-fonksiyonu *Solunum yolu ve ve gastro intestinal sistemi (GİS) enfekte edebilen çoğu mikroorganizmalar, IgA1’in geniş menteşe bölgelerini yıkan proteazlar salgılar. IgA2’nin kısa menteşe bölgesi, bu enzimlere duyarlı değildir.

İmmünglobulin A (IgA)-fonksiyonu ***Proteaz salgılayabilen mikroorganizmalar, Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, IgA’yı parçalar. Neisseria gonorrhoeae, IgA etkisine dirençlidir. Haemophilus influenzae

Barsakla ilişkili lenfoid doku - IgA sentezi

Teşekkür ederim.