KİŞİLİK ve KİŞİLİK TİPLERİ

Kişiliğin üç parametresi vardır. 1) Algı 2) Duygu 3) Tepki. Tutarlılık bozulmaya başlarsa kişilik bozulur. Algı bozulursa hepsi bozulur.

KİŞİLİK TİPLERİ Temelde ikiye ayrılır 1) İçe Dönükler. 2) Dışa dönükler

Kişiliğin iki boyutu vardır. 1.Mizaç 2.Karakter

Mizaç: Sakin yapılı olma, içe dönük olma, göz ,saç rengi, yüz şekli, gülme şekli, ağlama şekli, yavaş olma, hızlı olma, boy uzunluğu, fırıldak olması. Duygulu olmak. Geveze olmak. Dağınık olmak. Hızlı konuşmak. Kısaca Genetik özellikler.

Karakter: Eğitim, aile , çevre faktörleriyle kazanılan duygu davranış ve çevre olgusu bunların bütünüdür. Mücadeleci, inatçı olma, Sebatlılık, esneklik, düzenli olma. Olumsuz durumlar karakter bozukluğudur. Yüksek sesli yani bağırarak konuşmak. Çünkü öğrenilmiş bir yapıdır.

KİŞİLİK TİPLERİ

“MANİK” Coşkulu, enerjik, hareketli, kıpır kıpır. Duyguları güçlü heyecanlıdır. Duygu güçlü olduğu için denetim zorlaşır. Dışa dönük manik sürekli yeni şeyler düşünür. Birileri tarafından sürekli kontrol edilmelidir. Sürekli takdir bekler. Onay bekler okşama ister. Direk cevaplar saydırır. Çok sevinir, çok üzülür, çok kızar, ya hep ya hiççidir. Depresyona girerse bipolar (iki uçlu mizaç bozukluğu) bozukluk yaşayabilir. Bazılarında İrade zayıflığı vardır. Hz. Musa, Hz. Ömer, Hz. Yunus,

“DEPRESİF” Depresif depresyon demek değildir. Kişi mutlu değil ama çökkün de değil. Sakin daha oturaklı tip demektir. İçe dönük , itidalli, mantıklıdır. Az konuşur., Az hareket eder, yavaş hareket eder. Depresif birinin manik olduğu zamanlar vardır. Ama bu manik kişilik demek değildir manik anları vardır. Kişi maçta herkes bağırırken sessizce oturmaz oda bağırır. Soru sorduğunda hemen mantıklı cevap verir. Yunus emre, hz. Ebubekir

“MELANKOLİK” Her şeyi duygularıyla algılar. Çok duygusaldırlar. Her şeyi duygusallaştırır. Her şeye duygu bağlar. “Bu sandalye çok hoşmuş ben çok beğendim insanın içini ısıtıyor”. Örnek: kedi gören üç farklı kişinin konuşmaları manik:“vay vay vay iyiymiş bu ya” der alır eline oynar. Depresif kediye hiç dokunmuyor “iyi bir kedi bu nasıl bakımı zor mu bakabiliyor musunuz” melankolik “ne kadar hoş bir kedi sanki dışarıda kapana sıkılmış gibi” hemen duygu bağlar. Eğer duygularıyla konuşuyorsa melankoliktir. Bu kişilerle fazla şaka yapmayın duygu bağladığı şeylerle dalga geçmeyin. Tepki vermeyebilir içe dönebilir. Eğer pasif agresifliği de varsa birden patlayabilir. Şairler, yazarlar, filozoflar vb.

“OBSESİF” Düzenli, plancı, detaycı, organizeli, kontrolcüdür. Takıntılı mükemmeliyetçi kişiliktir. Bunlar dikkatlidir. Gecikmezler her şeyleri planlıdır. Programlıdır. Her şeye milimetrik dikkat eder. Melankolik birisi sonradan planlı düzenli detaycı özelliklerini geliştirebilir. Ama obsesif değildir. Eğitimle insan kişiliğine bazı şeyleri ekleyebilir. Takıntılı bir şeyleri kafaya takar düzene plana vb. Bunu düzeltmeye çalışmamak lazımdır. Kişi bunlardan zevk alır. Hoşuna gider. İyi muhasebeci olurlar. Çok başarılı olamazlar. Matematikçiler, fizikçiler, cahit sıtkı, ahmet haşim

“PARANOİD” Şüphecidirler. “Ya bu kişi bunu niye anlattı acaba bana” “Bu niye böyle bakıyor ya bir şey işleyecek gibi” Moralini bozar kişinin. Paranoid kişilik bunu kaldırır. Ama diğerlerini sıkıntıya sokar. Komplo teorilerini çok çıkarır yayarlar. “Kurtlar vadisindeki falan var ya …. denk geliyor ben dikkat ettim…” böyle sürekli kurcalar. Bir şey söylediğinde kişi hemen arkasından ne gelecek acaba diye düşünür. Sürekli tetiktedir. Düşünce otomatikleşmiştir. Biri selam verse hemen alttan bir düşünce gelir. ıı.Abdülhamid, Fatih, İsmet İnönü,

META PROGRAMLAR (alt sistem) Bilinçaltında oturmuş ÖZEL KALIPLARA denir. Sürekli kullanılan otomatik programlar. Bilinçaltında olan özel yazılımlardır. Mesela Windows’un içindeki winamp msn medya player gibi. Beden bilinçaltı ise mide meta programdır. Sistemi çalıştıran alt sitemlerdir. Aslında bunlar kişiliğin parçalarıdır bir araya gelince kişiliği oluşturuyor.

Herkes deneyimlerini otomatik olarak süzgeçten geçiren ve tüm davranışlarını yöneten, oturmuş (değişmesi zor) zihinsel programlara sahiptir. Huy ve davranışların farklı olmasının nedeni bu programlardır. Meta programlar dünyayı algılama filtreleridir. Ve insan davranışlarının temelini oluştururlar.

Beyindeki yazılımlardır Beyindeki yazılımlardır. Davranışlar bu yazılım doğrultusunda ve genellikle BİLİNÇSİZ olarak hareket edilir. Meta programlar kişinin dünyayı kendi algıları ve düşünceleri doğrultusunda algılamaları biçimlendirmeleri ve bu yönde davranmalarını sağlar. Meta programlar insanların neyi niçin nasıl yaptığını anlamada bize kolaylık sağlar. Hiçbir meta program iyi ya da kötü değildir.