HÜTF Tıp Tarihi ve Eti ğ i AD Ve HÜTF Dekanlı ğ ı İş birli ğ i ile HÜTF Asistan Etik Eğitimi NÜKET ÖRNEK BÜKEN 1

Toplum hekimlerden sadece belirli bir düzeyde tıp bilgisine ve becerisine sahip olmasını beklemez, bunun yanı sıra hekim kimli ğ ine uygun oldu ğ u kabul edilmi ş bazı moral de ğ erleri de sergilemesini bekler. Hekimlik sanatının ö ğ retildi ğ i tıp fakülteleri hekimlik kimli ğ inin kazanılmasında son derece etkili kurumlardır. Ya ş am boyu ö ğ renim ilkesinden hareketle mezuniyet sonrası sürekli tıp e ğ itimlerinin sürdürülmesi gerekli ve önemlidir. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 2

Meslek kimli ğ i bilinci kazandırılmı ş, ileti ş imde ve insan ili ş kilerinde ba ş arılı, bilimsel ve teknik donanımı yanında meslek eti ğ i açısından da donanmı ş, toplumunun sa ğ lık sorunlarına duyarlı hekimler yeti ş tirmek ve mezuniyet sonrasında da bu e ğ itimleri sürdürmek tıp fakültelerinin öncelikli hedefi olmak durumundadır. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 3

Dünya Hekimler Birliği’nin 1999 tarihli 51. Genel Kurul Toplantısı (Ekim 1999, Tel-Aviv) "Tıp Etiği ve İnsan Haklarının Tıp Eğitimi Programlarına Eklenmesi Önergesi" Tıp eti ğ i ve insan hakları, tıp uygulamaları ve kültürünün içsel bir parçasını olu ş turmaktadır. Tıp eti ğ i ve insan hakları, DHB’nin tarihi, yapısı ve amaçlarının bir parçası durumundadır. DHB, dünyadaki tüm tıp fakültelerine tıp eti ğ i ve insan hakları ö ğ retimini programlarına zorunlu ders olarak eklemeleri için önemle ça ğ rıda bulunmaktadır. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 4

Etik, bir eğitim konusu mudur ? Etik eğitiminde, üç hareket göze çarpmaktadır; Değerlerin netleşmesi ve kendine saygı geliştirme gibi etkileyici yaklaşımlar Etik karar verme ve etik sorun çözme becerisi Karakter eğitimi NÜKET ÖRNEK BÜKEN 5

Neden Etik Eğitimi? Eğitim, bireylerde istendik davranış değişiklikleri meydana getirme sürecidir ve eğitimin kendisi aslında etik bir çabadır. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 6

Mesleki Etik Eğitimi Neden Gereklidir? Etik eğitimi, insanların verecekleri kararlarda, davranışlarında, mesleki faaliyetlerinde etik bir boyut olduğunu kavramalarına yardım eder. Etik eğitimi, bireylerin kişisel, örgütsel ve başkalarına ait değerleri anlamalarını sağlar, meslek alanında yaşanan etik sorunlara ilişkin duyarlılıklarını geliştirir. Etik eğitimi insanların, değerlerin mesleki yaşamdaki farklı davranış seçenekleri üzerindeki etkilerini tartmalarına, verecekleri kararın sonuçlarını hesaba katarak sorgulamalarına yardım eder. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 7

Bireyler arasındaki görüş ve anlayış farklılıklarına karşı hoşgörü geliştirir, çıkar çatışmaları, örgütsel normlar, etik ilkeler ve standartlar hakkında bilgilendirir. Mesleki örgütsel kültürü besler, etik davranışlar sergilemenin önemi ve etik sorunların çözümü konusunda beceri kazandırır. Etik eğitimi, insanlara özgür yaşamayı öğretir… Mesleki Etik Eğitimi Neden Gereklidir? NÜKET ÖRNEK BÜKEN 8

Tıp Etiği Eğitiminde Amaç Tıp eti ğ i e ğ itiminde hedef, bireysel etik dü ş ünmeyi ve ekip ortamında tartı ş mayı geli ş tiren birçok olguyu etkin biçimde ve tıp eti ğ inin metodolojisine uygun olarak çözme ba ş arısını kazandırmak; etik sorunlar, yasal ya da ahlaki ilkelerin ihlaline dönü ş meden çözüm bulma becerisini geli ş tirmek; do ğ al süreç içinde kazanılan ahlaki duyarlılı ğ ı, ahlaki bilinç biçimine dönü ş türerek, eylemlerin bu bilinçle gerçekle ş tirilmesini; etik ilke ve de ğ erlerin klinik uygulamalarda etkin biçimde kullanılmasını sa ğ lamaktır. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 9

ETİK EĞİTİMİ İ çgörü ş sa ğ lar Algılamaya yardımcı olur Öngörü ş e zemin hazırlar. 10

Etik eğitimi ile normları öğretilebilirsiniz ancak normlara uygun davranılmasını sağlayamazsınız… Bireylerin etik dışı yollara başvurmalarının önemli etkenlerinden biri de bilgisizliktir. O halde iyi düzenlenmiş eğitim çalışmaları ile bireylerin etik değerler ve ilkeler konusunda bilgilendirilmesi ve bunları uygulaması sağlanabilir Etik eğitiminin amacı, insanları, ahlak üzerinde kendi kendine yargılama yapabilecek duruma getirmek olmalıdır. Her insan kendi kararlarını, kendi özgür düşüncesi ile verebilmelidir. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 11

Bir mesleğin etik değerlerinin öğretilmesi, meslek eğitiminin ayrılmaz bir parçasıdır Görev ve sorumluluklar, mesleğe ilişkin kuramsal ve teknolojik bilgi kadar değer yaratan ve normatif gelenekleri de içerir Eğitim sonunda edinilen yetkinlik, kişinin iradesini, kuramsal yoldan edindiği bilgiyi, uygulamaya aktarması, pratikte kanıtlamasıyla ve bu iradeye uygun eylemleri yapabildiğini göstermesiyle kendini belli eder, ispatlar… NÜKET ÖRNEK BÜKEN 12

HÜTF Asistan Etik Eğitimi Bu ba ğ lamda tıp eti ğ i e ğ itiminin tıp e ğ itiminin her a ş amasında (lisans, uzmanlık, sürekli tıp e ğ itimi) ba ş ından sonuna kadar temel bilimler ve klinik e ğ itiminin içine etkili biçimde yerle ş tirilmi ş olması gerekmektedir. Bu gereklilikten hareketle HÜTF Tıp Tarihi ve Eti ğ i AD 2001 yılından beri her akademik yılda 2 defa olmak üzere Asistan Etik E ğ itimini Sürekli Tıp E ğ itimi(STE) ve Sürekli Mesleki Geli ş im(SMG) ba ğ lamında uzmanlı ğ ını almadan önce Tıp Fakültesindeki her bir asistanın bu e ğ itimden geçmesini sa ğ layacak ş ekilde sürdürmektedir. NÜKET ÖRNEK BÜKEN 13

HÜTF Asistan Etik Eğitimi 2001’den – 2015’e… Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı. 7-8 Mayıs 2015 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı. 7-8 Mayıs 2015 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Ekim 2014 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Ekim 2014 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Eylül 2013 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Eylül 2013 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Nisan 2013 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Nisan 2013 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Eylül 2012 Asistan Etik E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Eylül 2012 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Mart 2010 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı Mart 2010 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Deontoloji, Tıp Eti ğ i ve Tarihi Ana Bilim Dalı Ocak 2009 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Deontoloji, Tıp Eti ğ i ve Tarihi Ana Bilim Dalı Ocak 2009 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Deontoloji, Tıp Eti ğ i ve Tarihi Ana Bilim Dalı. 6-7 Aralık 2007 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. Deontoloji, Tıp Eti ğ i ve Tarihi Ana Bilim Dalı 1-2 Mart 2007 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Ekim 2005 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı 7-8 Aralık 2004 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Aralık 2003 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Nisan 2003 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Kasım Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Haziran 2002 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Mart 2002 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi. HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı Ocak 2002 Tıp Eti ğ i Asistan E ğ itimi HÜ. Tıp Fak. Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı 3-4 Aralık 2001 NÜKET ÖRNEK BÜKEN 14

9-10 Kasım 2015, Senato Salonu, Hacettepe 09 Kasım 2015 Pazartesi 09.00–09.30 Açılı ş Konu ş ması Tıp Tarihi ve Etik AD Ba ş kanı- Tıp Fakültesi Dekanı 09.30–10.00 Etik, Biyoetik, Biyoteknoloji - Tıp Eti ğ inde Temel Kavramlar Prof. Dr. Nüket Örnek Büken 10.00–10.30 Biyoetikte Sorun Kümeleri, Ya ş amın Ba ş ı ve Sonu ile İ lgili Etik Konular Prof. Dr. Nüket Örnek Büken Kahve Arası Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri ve İ yi Hekimlik Prof. Dr. Selçuk Da ğ delen Hekimin Etik Sorumlulu ğ u ve Hekim Hakları Doç. Dr. Orhan Odaba ş ı 12.00–12.30 Vaka Tartı ş maları Ö ğ le Yeme ğ i 13.30–14.00 Aydınlatılmı ş Onam Ö ğ r. Gör. Dr. Müge Demir 14.00–14.30 Klinik Etik - Hastane Etik Kurulları Ö ğ r. Gör. Dr. Müge Demir 14.30–15.00 Tıpta Örselenebilir/Savunmasız Gruplar ve Hekim Yakla ş ımı Doç. Dr. Aysun Balseven Odaba ş ı Kahve Arası Hekiminin Hukuki Sorumlulu ğ u ve Malpraktis Prof. Dr. Ali Rıza Tümer Vaka Tartı ş maları 10 Kasım 2015 Salı 09.30–10.00 Ara ş tırma Eti ğ i Prof. Dr. Nüket Örnek Büken 10.00–10.30 Yayın Eti ğ i İ hlalleri Prof. Dr. Nüket Örnek Büken 10.30–11.00 Hayvan Ara ş tırmalarında Etik Kurul Ba ş vurusu Doç. Dr. İ lyas Onba ş ılar Kahve Arası Klinik Ara ş tırmalarda Etik Kurullar Prof. Dr. Nurten Akarsu 12.00–12.30 Vaka Tartı ş maları 12.30–13.30 Ö ğ le Yeme ğ i 13.30–14.00 Akademik Etik Konular Prof. Dr. Nüket Örnek Büken 14.00–14.30 Vaka Tartı ş maları 14.30–15.00 Hekimlikte Toplumsal Cinsiyete Dayalı Yakla ş ımlar Doç. Dr. Nüket Paksoy Erbaydar Vaka Tartı ş maları Katılım Belgesi Da ğ ıtımı ve Kapanı ş NÜKET ÖRNEK BÜKEN 15

HÜTF Asistan Etik Eğitimi, Ekim Açılı ş Konu ş maları Etik, Biyoetik, Biyoteknoloji - Tıp Eti ğ inde Temel Kavramlar Prof. Dr. Nüket Örnek Büken Biyoetikte Sorun Kümeleri, Ya ş amın Ba ş ı ve Sonu ile İ lgili Etik Konular Prof. Dr. Nüket Örnek Büken Kahve arası Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri Ö ğ r. Gör. Dr. Müge Demir Aydınlatılmı ş Onam Ö ğ r. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Etik Vaka Tartı ş maları Ö ğ le yeme ğ i Hekimin Etik Sorumlulu ğ u ve Hekim Hakları Ö ğ r. Gör. Dr. Müge Demir Klinik Etik - Hastane Etik Kurulları Ö ğ r. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar Tıpta Örselenebilir Gruplar ve Hekim Yakla ş ımı Doç. Dr. Aysun Balseven Odaba ş ı Kahve arası Hekimin Hukuki Sorumlulu ğ u ve Malpraktis Prof. Dr. Ali Rıza Tümer Etik Vaka Tartı ş maları NÜKET ÖRNEK BÜKEN 16

ASİSTAN ETİK EĞİTİMİ TIP TARİHİ VE ETİK ANABİLİM DALI Eylül 2013 Etik, Biyoetik, Biyoteknoloji- Tıp Eti ğ i'nde Temel Kavramlar Etik, Biyoetik, Biyoteknoloji- Tıp Eti ğ i'nde Temel Kavramlar Biyoetikte Sorun Kümeleri, Ya ş amın Ba ş ı ve Sonu ile İ lgili Etik Konular Biyoetikte Sorun Kümeleri, Ya ş amın Ba ş ı ve Sonu ile İ lgili Etik Konular Aydınlatılmı ş Onam Aydınlatılmı ş Onam Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri Klinik Etik - Hastane Etik Kurulları Hekim Sorumlulu ğ u ve Malpraktis Ara ş tırma Eti ğ i Ara ş tırma Eti ğ i Yayın Eti ğ i Yayın Eti ğ i Hayvan Ara ş tırmalarında Etik Kurul Ba ş vurusu Hayvan Ara ş tırmalarında Etik Kurul Ba ş vurusu Klinik Ara ş tırmalarda Etik Kurullar Klinik Ara ş tırmalarda Etik Kurullar Akademik Etik Konular ve HÜ Akademik Etik Kurulu Ölü Vericiden Organ Aktarımının Etik Yönleri Tıpta Örselenebilir Gruplar ve Hekim Yakla ş ımı Hekimlikte Toplumsal Cinsiyete Dayalı Yakla ş ımlar Hekimlikte Toplumsal Cinsiyete Dayalı Yakla ş ımlar AIDS ve Etik Hekimlerin Etik Sorumlulukları ve Hekim Hakları NÜKET ÖRNEK BÜKEN 17

ASİSTAN ETİK EĞİTİMİ TIP TARİHİ VE ETİK ANABİLİM DALI Nisan 2013 Tıp Eti ğ i'nde Temel Kavramlar Tıp Eti ğ i'nde Temel Kavramlar Klinik Etik - Hastane Etik Kurullar Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri Hekim - Hasta İ li ş kisinin Belirleyenleri Etik Vaka Tartı ş maları Etik Vaka Tartı ş maları Aydınlatılmı ş Onam Aydınlatılmı ş Onam Hekim - Hasta Arasında Sınır A ş ımları Hekim - Hasta Arasında Sınır A ş ımları Hekimlerin Etik Sorumlulukları ve Hekim Hakları Hekim Örgütlerinin Etik Sorumlulu ğ u Hekim Örgütlerinin Etik Sorumlulu ğ u Ara ş tırma Eti ğ i Ara ş tırma Eti ğ i Hayvan Ara ş tırmalarında Etik Kurul Ba ş vurusu Hayvan Ara ş tırmalarında Etik Kurul Ba ş vurusu Klinik Ara ş tırmalarda Etik Kurullar Klinik Ara ş tırmalarda Etik Kurullar Akademik Etik Konular Bilimsel Çalı ş malarda Etik Konular Bilimsel Çalı ş malarda Etik Konular Hekim Sorumlulu ğ u ve Malpraktis Hekimlikte Toplumsal Cinsiyete Dayalı Yakla ş ımlar Hekimlikte Toplumsal Cinsiyete Dayalı Yakla ş ımlar Di ş Hekimlerinin Etik Sorumlulukları'nın "Türk Di ş Hekimleri Birli ğ i Meslek Eti ğ i Kuralları" Üzerinden De ğ erlendirilmesi Di ş Hekimlerinin Etik Sorumlulukları'nın "Türk Di ş Hekimleri Birli ğ i Meslek Eti ğ i Kuralları" Üzerinden De ğ erlendirilmesi NÜKET ÖRNEK BÜKEN 18

TIP ETİĞİ ASİSTAN EĞİTİMİ Deontoloji, Tıp Etiği ve Tarihi Anabilim Dalı 4–5 Mart 2010 HÜ. Kültür Merkezi S salonu I. Gün 09.30–10.20 Klinikte eti ğ in önemi Serhat Ünal (Dekan) 10.30–11.20 Tıp eti ğ inde temel kavramlar Erdem Aydın 11.30–12.20 Hasta hakları Erdem Aydın 12.20–13.30 Yemek Arası Biyoetik konuları-I Nüket Örnek Büken 14.30–15.20 Biyoetik konuları-II Nüket Örnek Büken 15.30–16.20 Komplikasyon ve malpraktis Ali Rıza Tümer II. Gün 09.30–10.20 Hem ş irelik hizmetlerinde etik Hülya Uçar 10.30–11.20 Klinik ilaç ara ş tırmaları Ümit Ya ş ar 11.30–12.20 Etik kurul ba ş vurusu Ediz Demirpençe 12.20–13.30 Yemek Arası 13.30–14.20 Ara ş tırma ve yayın eti ğ i Mustafa İ lhan 14.30–15.20 Halk sa ğ lı ğ ı ve etik Dilek Aslan NÜKET ÖRNEK BÜKEN 19

TIP ETİĞİ ASİSTAN EĞİTİMİ Deontoloji, Tıp Etiği ve Tarihi Anabilim Dalı 15–16 Ocak 2009 Hacettepe Üniversitesi Kültür Merkezi S salonu 15 Ocak 2009 Per ş embe 09.30–10.20 Eti ğ in önemi Dr. Meral Özgüç (Dekan Yardımcısı) 10.30–11.20 Tıp eti ğ inde temel kavramlar Dr. Erdem Aydın 11.30–12.20 Hasta hakları Dr. Erdem Aydın 12.20–13.30 Yemek Arası 13.30–14.20 Biyoetik konuları-I Dr. Nüket Örnek Büken 14.30–15.20 Biyoetik konuları-II Dr. Nüket Örnek Büken 15.30–16.20 Yayın eti ğ i Dr. Ş evket Ruacan 16 Ocak 2009 Cuma 09.30–10.20 Hem ş irelik hizmetlerinde etik Dr. Leyla Dinç 10.30–11.20 Yasalarımızda hekim sorumlulu ğ u Dr. Ali Rıza Tümer 11.30–12.20 İ laç Ara ş tırmalarında iyi klinik uygulamalar Dr. O ğ uz Güç 12.20–13.30 Yemek Arası 13.30–14.20 Etik kurul ba ş vurusu Dr. Ediz Demirpençe 14.30–15.20 Etik yönünden tıpta ara ş tırma Dr. Nüket Örnek Büken 15.30–16.20 Mesleki yükümlülük ve Toplum sa ğ lı ğ ı hizmetlerinde etik Dr. Dilek Aslan NÜKET ÖRNEK BÜKEN 20