SOLUNUM SİSTEMİ www.herodevyapilir.com
SOLUNUM Canlılar, besinlerden enerji yapmak için oksijene ihtiyaç duyar. Besin maddeleri hücre içinde oksijenle yakılır. Bunun sonunda enerji açığa çıkar. Bu olaya, solunum denir. Bütün canlılar solunum yapar. Solunum sonucu karbondioksit açığa çıkar. www.herodevyapilir.com
Solunum sisteminin görevleri Havanın akciğerlere ulaştırılmasını sağlamak Akciğerlerde hava ile kan arasındaki alışverişi sağlamak (oksijen ve karbondioksit değişimi) İç dengenin korunmasına yardımcı olmak Sesin oluşumunu sağlamak www.herodevyapilir.com
Kaslar ile idrar çıkarmada ve defekasyonda yardımcı olmak Solunum yüzeyini sıcaklık değişimlerinden ve diğer çevresel faktörlerden korumak Solunum sistemini ve diğer dokuları patojenlerin girişine karşı korumak Kaslar ile idrar çıkarmada ve defekasyonda yardımcı olmak www.herodevyapilir.com
Solunum Sistemi Organları www.herodevyapilir.com
İnsanda solunum sistemi organları : Burun Yutak Gırtlak Soluk borusu Akciğerdir. NOT : Bunların yanında deri de yaptığı gaz alışverişi nedeniyle bir çeşit solunum organı olarak görev yapar. www.herodevyapilir.com
BURUN Havanın akciğerlere giriş yeridir www.herodevyapilir.com
BURUN Burun yoluyla alınan hava içerisindeki toz ve partiküller burun kılları tarafından tutulur. Böylece akciğerlere temiz hava ulaşmış olur. Hava ısıtılır. www.herodevyapilir.com
YUTAK Solunum sistemi ile sindirim sistemini birbirinden ayıran bölümdür www.herodevyapilir.com
YUTAK Yutak hem yiyecekler hem de hava için ortak bir geçiş yoludur Yutak 2 tüpe ayrılır; yemek borusu gırtlak www.herodevyapilir.com
GIRTLAK Havayolunun bir parçasıdır. Ses telleri burada bulunur. Havanın bu telleri titretmesi ile ses oluşur. Soluk borusu denilen uzun bir tüpe açılır. www.herodevyapilir.com
SOLUK BORUSU Soluk borusu ( Trakea ) yaklaşık 2-5 cm genişliğinde ve 10 cm kadar uzunlukta olan boru şeklinde bir yapıdır. 2 tane ana bronşa ayrılır Ana bronşlar akciğere girdikten sonra dallanmaya devam ederler www.herodevyapilir.com
AKCİĞERLER www.herodevyapilir.com
AKCİĞERLER Göğüs boşluğu içerisindedir Akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, rengi açık pembe olan organlardır. Dıştan göğüs kafesi ve alttan da göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyaframla çevrilmişlerdir. www.herodevyapilir.com
3. lobun yerini kalp almıştır. SAĞ AKCİĞER SOL AKCİĞER 2 bölümden oluşmuştur 3 bölümden oluşmuştur % 10 daha büyüktür. 3. lobun yerini kalp almıştır. www.herodevyapilir.com
Akciğerlerin iki görevi vardır; Hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesi Organlardan gelen karbondioksitin alveollere alınıp dışarı atılması NOT : Akciğeri örten çift katlı zara plevra adı verilir. Korumanın yanı sıra, akciğerlerin rahatça daralıp, gevşemesini de sağlar. www.herodevyapilir.com
Bronşlar akciğerlerin içinde bronşçuklarla devam eder www.herodevyapilir.com
ALVEOL Görünüşü üzüm salkımına benzer. www.herodevyapilir.com
Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidir www.herodevyapilir.com
Alveoller, küçük ve içi hava dolu keseciklerdir. www.herodevyapilir.com
Akciğerlerimizde yaklaşık 600 milyon ALVEOL bulunur. Tüm bu alveoller açılarak uç uca eklendiğinde bir tenis sahasını kaplayacak yüzey alanına sahiptir www.herodevyapilir.com
Gaz değişimi nasıl olur? www.herodevyapilir.com
Gaz değişimi nasıl olur? Alveole giren havadaki oksijen kılcal kan damarlarına geçer. Kirli kandaki karbondioksit de yine alveollerde tutularak dışarı verilir. Buna hücre dışı solunum denir. www.herodevyapilir.com
Akciğerlerdeki alveol-kılcal damar arasındaki gaz alışverişi www.herodevyapilir.com Akciğerlerdeki alveol-kılcal damar arasındaki gaz alışverişi
SOLUNUM OLAYI Solunum olayı, göğüs boşluğu ve akciğerlerin genişleyip daralmasına dayanır. Aynı zamanda bu mekanizmada diyafram kası ve kaburgalar arası kaslar etkin rol oynarlar www.herodevyapilir.com
SOLUK ALIRKEN Soluk alırken, diyafram kası kasılır kaburgalar arası açılır hacim artar göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer. Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir. www.herodevyapilir.com
SOLUK VERİRKEN Soluk verirken; diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine yaklaşır hacim azalır, göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir. Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır. www.herodevyapilir.com
www.herodevyapilir.com
Soluk alma Soluk verme www.herodevyapilir.com
Akciğer modeli www.herodevyapilir.com
NOT : Solunum hızı kandaki CO2 miktarına göre düzenlenir. CO2 artışı soluk alıp vermeyi hızlandırır. Soluk alış verişinin hızı ve şiddeti omurilik soğanındaki sinirler tarafından denetlenir www.herodevyapilir.com
Akciğerlerimizin sağlığı için; Soluduğumuz hava, olabildiğince temiz ve nemli olmalı. Terli iken soğuğa çıkılmamalı, Kapalı yerlerde fazla kalmamalı Toz, toprak, duman gibi maddeler solunum havasında bulunmamalı (sigara akciğer kanserinin en önemli nedenidir) www.herodevyapilir.com
Solunum sisteminin sağlığı Burundan nefes alınıp verilmelidir Vereme karşı BCG aşısı yaptırılmalıdır. Dengeli beslenmeli ve düzenli olarak spor yapılmalıdır www.herodevyapilir.com
Alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır Temiz havalı yerlerde dolaşılmalıdır. (orman, göl, deniz kıyısı gibi) Kalabalık, havasız, ve tozlu yerlerde fazla durulmamalıdır. Teneffüslerde pencereler açılarak sınıfın havası temizlenmelidir. www.herodevyapilir.com
Solunum Sistemi Hastalıkları Zatürre, Zatülcenp, Çiçek, Su çiçeği, Verem, Difteri, (kuş palazı) Boğmaca, Nezle, Kızıl, Kızamık, Kabakulak, Menenjit www.herodevyapilir.com
KAYNAK www.medibul.com www.biology.sebat.edu.kg/tr/solunum www.acilveilkyardim.com/foto/solunumsistemi www.fenokulu.net www.herodevyapilir.com
www.herodevyapilir.com