TEKNİK SERVİSTE BULUNMASI GEREKEN ARAÇ VE GEREÇLER

Teknik serviste alınması gereken ilk önlem ESD önlemleridir.

ÜZERİMİZDEKİ GÖRÜNMEZ TEHLİKE STATİK ELEKTRİK

ESD ÖNLEMİ ESD NEDİR Teknik Bilgiler ESD Nedir? (Antistatik) Statik elektrik ile günlük hayatımızda hemen hepimiz karşılaşmışızdır. Örneğin kış günlerinde yünlü giysilerimizi giyip çıkarırken kıvılcım atlamalatrını gözle görüp kıvılcım seslerini duyduğumuz olmuştur. Böyle günlerde vücudumuza biriken statik yük bir metal parçasına yaklaştığımızda ya da başka biriyle temas ettiğimizde kıvılcım ile boşalmak istemektedir. Örneğin cam bir çubuğu ipek kumaşa ya da bir kehribar taşını yüne sürttüğümüzde cam ve kehribar statik yükle yüklenecek ve küçük kağıt parçaçıklarını kendine çekecektir, tüm bunların nasıl olduğunu anlamak için atomun yapısına bakmak lazımdır. Bütün maddeler atomdan meydana gelmiş olup atomlar ise yüklü parçacıklardan meydana gelmiştir. Atomların proton ve nötrondan oluşan çekirdekleri ve etrafında da elektronların olduğu kabukları vardır. Protonlar “+” elektronlar “-“ ve nötronlar ise yüksüz olarak kabul edilirler. Normal şartlarda tüm atomlar nötr olarak, yani proton ile elektron sayıları birbirine eşit olarak kabul edilir. Atomda proton sayısı elektrondan büyükse atom pozitif tam tersi durumlarda ise negatif yüklüdür. Bazı atomlar elektronlarına diğer atomlara göre daha sıkı yapışırlar. Maddenin elektronlarına ne sıkı tutunduğu onun triboelektrik dizininde (sürtünme elektriği) dizininde hangi sırada olacağını belirler. Eğer bir madde başka bir madde ile temasında elektron verme eğilimindeyse triboelektrik dizininde daha pozitif bir yere sahip olur eğer alma eğilimindeyse triboelektrik dizininde daha negatif bir yere sahip olurlar.

TEKNİK SERVİSTE GÜNLÜK OLARAK PERSONELLERİN ESD ÖLÇÜMLERİNİN YAPMASI GEREKMEKTEDİR.

STATİK GİDERME YÖNTEMLERİ Statik Giderme Yöntemleri Statik yüklerin nötrleştirilmesinin temel ilkesi hangi teknik kullanılırsa kullanılsın aynıdır. Bir maddenin pozitif yüzey yükü bulunduğunda, yükü nötrleştirmek için elektronlar yüzeye gönderilmelidir. Yüzey yükünün negatif olduğu yerde fazla elektronlar çıkarılmalıdır. Elektronların gönderilmesi yada çıkarılması aşağıdakiler boyunca elektronların hareketiyle sağlanabilir: 1. Maddenin kendisi 2. Yüzeyle temasta olan başka bir madde 3. Civardaki havanın iyonlaşması Uygulamada statik gidermenin üç yöntemi kullanılır: 1. Pasif iyonlaşma 2. Radyoaktif iyonlaşma 3. Etkin elektriksel iyonlaşma Pasif Gidericiler Yüklenmiş bir nesne, kendisiyle etrafındaki herhangi topraklanmış nesne (yada aslında herhangi farklılaşan voltajda nesne) arasında elektrik alanı oluşturacaktır. Karbon elyaf yada paslanmaz çelik topraklanmış fırça kullanan pasif gidericiler durumunda yüklenen nesnenin yüzeyi ile fırça uçları arasında elektrik alanı bulunmaktadır (Şekil 1). Her tek kılın ucundaki ince nokta elektrik alanın bu noktada yüksek düzeyde yoğunlaştırılmasına, nihayet etraftaki hava moleküllerinin iyonlaşmasına neden olmaktadır. Şekil 1 örneğinde maddenin yüzeyi üzerindeki pozitif yük, fırça uçlarından elektronların etrafındaki hava moleküllerine sıçramasına neden olacaktır ve bunları maddenin pozitif yüklenen yüzeyine çekilen negatif iyonlara çevirecektir. İyonlaşmış hava moleküllerinin taşıdığı fazladan elektronlar maddenin yüzeyine gönderilir, bu da yüzeydeki pozitif yükü azaltır. Negatif yüklenmiş yüzey durumunda tersi gerçekleşir. Bu süreçte yüzey ile fırça uçları arasında oluşturulan elektrik alanın havanın iyonlaşmasına neden olmak için artık yeterli olmadığı bir zaman gelecektir ve başka nötrleşme gerçekleşmez.

ESD BİLEKLİK, TOPUKLUK, ÖNLÜK HER DAİM ANTİSTATİK KURALLARI İÇİN DE OLMASI GEREKMEKTEDİ.R

TEKNİK SERVİSTE KULLANILMASI GEREKEN ESD AYAKKABI

STATİK GİDERME YÖNTEMLERİ Pasif gidericiler yüksek düzeylerde statik yükü azaltmak için yararlıdır – onlarca kVolt birkaç kVolt düzeyine düşer. Ancak kendi özellikleri itibarıyla yüzey yükünü tamamıyla nötrleştiremezler. Etkin Elektriksel Gidericiler AC Gidericiler AC Gidericiler besleme frekansında çalışmaktadır. Ana voltaj, örn. 110V yada 240V, 4.5 ile 7 kV arasında voltajlar üretmek üzere demir-çınlamalı transformatör kullanılarak büyük ölçüde artırılabilir. Bu yüksek voltaj iyonlaştırma iğnelerine beslenir, öte yandan çubuğun kılıfı toprağa bağlanır (Şekil 2). Girdi dalga formunun pozitif döngüsü esnasında, elektrot iğnesi kılıfla karşılaştırıldığında pozitif bir voltajdadır, bu da uç noktasında iğnenin benzeri yüküyle itilen pozitif iyon oluşturur. Döngünün negatif olan yarısında tersi meydana gelir. Bu süreç, yakındaki ters kutuplu statik yüklere çekilen (ve nötrleştireceği) pozitif ve negatif iyonlar bulutu oluşturur. Pasif gidericilerin aksine, etkin gidericiler sürekli iyon oluşturmaya ve yüzeyin tam nötrleşmesini elde etmeye yeterlidir. Yüklerin nötrleştirilebileceği hız iyon üretimi oranına ve iyonların yayıcı iğnelerden itilme hızına bağlıdır, bu da sonrasında iğnedeki voltaja bağlıdır. Darbeli DC Gidericiler AC denkleri gibi darbeli DC Gidericiler yüksek voltaj kullanarak iyonlaşmış hava üretir, fakat daha düşük frekanslarda normal olarak 2 ile 20 Hz arasında çalışırlar. Normal bir DC yayıcıda, iyonlaştırma çubuğu dönüşümlü olarak negatif ve pozitif çıktılara bağlanmış bir dizi yayıcıdan oluşur (Şekil 3). Çubuğun kılıfı plastikten yapılmıştır ve dolayısıyla burada hiçbir yakınlık toprağı bulunmamaktadır. Güç beslemesinden gelen çıktı, seçilen frekansta negatiften pozitife geçen etkin bir kare dalgadır.

TORNAVİDA TAKIMI

HAVYA VE EKİPMANLARI

TEKNİK SERVİS ÇALIŞMA MASASI

ANAKART TAMİR MAKİNESİ (BGA)

TEKNİK SERVİS EKİPMALARI

BÜYÜTEÇ

ÖLÇÜM ALETLERİ

TAMİR MASASI VE GEREKLİ MALZEMELER