KALITIM(INHERITANCE) Öğr.Gör. Murat ASLANYÜREK

KALITIM KAVRAMINA GİRİŞ  Kalıtım, sınıflardan yeni sınıflar türetmeyi sağlar.  Türetilen yeni sınıflar, türetildiği sınıfların özelliklerine sahip olur.  Örneğin, Araç sınıfından Otomobil sınıfı türetilirse Otomobil sınıfı Araç sınıfının özelliklerini alır, ancak tam tersi durum doğru değildir.  Kalıtım yapmak için kullanılacak kelime extends ’dir.

KALITIM KAVRAMINA GİRİŞ  Yukarıdaki gibi Surungen sınıfındaki elemanlar Hayvan sınıfının elamanlarını miras almış oldu. Hayvan sınıfından extends ile bir sınıf daha oluşturulabilir ancak bir sınıf birden fazla sınıftan türetilemez.  Not: Kalıtımın en büyük avantajı üst sınıftaki metod ve değişkenleri tekrar yazmaktan kurtarmasıdır.

SUPER CLASS(ÜST SINIF) VE SUB CLASS(ALT SINIF) KAVRAMLARI  Otomobil adında bir sınıfımız olsun. Yarış otomobili ve aile otomobili sınıfları, Otomobil sınıfının alt sınıflarıdır(Sub-Class). Otomobil sınıfı da bu sınıfların üst sınıfıdır(Super-Class).  Alt sınıflar üst sınıfların tüm özelliklerine sahiptir.  Alt sınıf, üst sınıfın bir metodunu değiştirebilir. Buna metod overriding denir.  Not: Bir super sınıfın birden fazla alt(sub) sınıfı olabilir. Fakat bir alt sınıf, birden fazla super sınıftan türetilemez.

SUPER CLASS(ÜST SINIF) VE SUB CLASS(ALT SINIF) KAVRAMLARI

 Not: Eğer super class’da private elamanlar varsa sub class’lardan erişilemez.

SUPER METODU İLE ÜST SINIFIN YAPICISINI ÇAĞIRMAK  Türetilen sınıf, türeyen sınıfın yapıcısına erişmek isterse super anahtar kelimesi kullanılır.  A sınıfından B sınıfını türetmiş olalım. B sınıfının yapıcısının içerisinde super() metodunu çağırırsak, A sınıfın yapıcısı çağrılmış olur.  Not: super() metodu ilk sırada yazılmalıdır.

SUPER METODU İLE ÜST SINIFIN YAPICISINI ÇAĞIRMAK

 super anahtar kelimesi ayrıca nesne değişkenlerine erişmemizi sağlar.  Super anahtar kelimesi this anahtar kelimesine benzer. Farkı super anahtar kelimesiyle üst sınıftaki elemalara erişebilirken this anahtar kelimesiyle içinde bulunduğu sınıfın elamanına erişilebilir.

METOD OVERRIDING  Türetilen sınıf türediği sınıfın özelliklerini taşıyor ve kullanabiliyor, fakat miras aldığı bu metodları aynen kullanmak istemezse overriding ile metodu değiştirebilir.

METOD OVERRIDING  Not: Bir metod override edilebilmesi için belli başlı kurallar vardır. Her metod override edilemez.  1. Override edilecek metodların dönüş tipi, metod adı, parametre listeleri aynı olmalıdır.  2. Alt sınıftaki override edilecek metodun erişim belirleyicisi, üst sınıftaki override edilen metodun erişim belirleyicisinden daha yüksek derecede olmalı.  overloading ve overriding arasındaki fark: Overriding’de metod adı, parametreler, tipler aynı olmak zorundadır. Overloading’te parametre sırası, veya tipleri veya sayısından en az biri farklı olmalıdır.

toString Metodunun Override Edilmesi  toString() metodu, nesnelerin metin karşılıklarının ekrana yazdırılması için kullanılır. toString() metodu Object sınıfı altında tanımlanmıştır yani her sınıf toString() metoduna erişip bu metodu kullanabilir.  Nesnenin metin karşılığı yoksa toString() metodu, nesnenin sınıf ismini ve hafızadaki referansını geriye dödürür.

toString Metodunun Override Edilmesi  Not : Eğer bir nesneği ekrana yazdırdığımızda Object sınıfındaki toString() metodunun çalıştırılmasını ve sınıf ismini, referansını gönderilmesini istemiyorsak, bu metodu override edip kendimize göre düzenlemeliyiz.

FINAL ANAHTAR KELİMESİ  final anahtar kelimesi Java’da temelde sabitler tanımlamaya yarar. ( Pi sayısı)  final anahtar kelimesi sadece değişkenlere değil ayrıca sınıflara, metodlara ve parametrelere uygulanabilir.  Bir sınıfı final olarak tanımlarsak bu sınıftan türetme yapamayız.  Bir metodu final olarak tanımlarsak bu metodlar override edilemezler.  Bir parametreyi final olarak tanımlarsak bu parametrenin değerini değiştiremeyiz.  Bir değişkeni final olarak tanımlarsak bu değişkenin değerini değiştiremeyiz.

Final ile Sabit Tanımlama  Final değişkenler ilk değeri atanmadan kullanılamazlar. Normalde bir değişken tanımlanıp değeri verilmediğinde default değere sahip olurdu. Fakat final değişkenlerinde değer tanımlamasak hata ile karşılaşırız.  Final değişkeni ilk değeri tanımlandığı ilk anda ya da yapıcılar içerisinde verilmelidir. Metodlar içerisinde final tanımlarsak, başka satırda ilk değer verilebilir.

Final ile Sabit Tanımlama  Final anahtar kelimesiyle tanımlanmış değişkenlerin değeri, programın herhangi bir yerinde değiştirilemez.

Final ile Sabit Tanımlama  Metod içerisinde final tanımlarsak, ilk değer atamasını başka bir satırda yapabiliriz.  Final değişkenler aynı zamnda static olabilir. Tüm sınıf öğeleri bu değişkeni ortam olarak kullanırlar ve değiştiremezler.  public static final int x=6;

Final ile Metodların Override Edilmesini Engelleme  Metodları final olarak tanımlarsak, bu metodlar override edilemezler.

Final ile Parametrelerin Değerinin Değişmesini Engelleme  Final parametreleri, bir metoda gönderdiğimiz parametrelerin değişmesini istemediğimiz durumlarda kullanılır.

Final ile Sınıfların Kalıtımını Engelleme  Final sınıflar’dan başka sınıflar türetilemez.

UPCASTING VE DOWNCATING KAVRAMLARI Omurgalı  Object – Canlı – Hayvan – Omurgasiz Downcasting Upcasting

UPCASTING VE DOWNCATING KAVRAMLARI

 Bir başka yazım şekli.  Referans olarak belirlediğimiz sınıfa doğru cast işlemi yapıldı. Upcasting yaparken bunu yapmak zorunda değiliz. Ancak Downcasting işleminde bu zorunludur.

UPCASTING VE DOWNCATING KAVRAMLARI