İMAR PLANLARININ İNCELENMESİ Hazırlayan: A. Yakut DEMİRBAŞ Şehir Plancısı 1

Toplumların  daha yüksek hayat standartlarına ulaşmak,  düzenli, planlı, sağlıklı ve güvenli yerleşmeler elde etmek,  doğal, kültürel, tarihi değerleri korumak ve yaşatmak istemeleri, ekonomik, sosyal ve fiziksel oluşumların koordine edilmesini gerekli kılmış, bu da planlama kavramını ortaya çıkarmıştır. 2 PLANLAMANIN TANIMI VE AMACI

3 PLANLAMA KADEMELERİ MEKANSAL STRATEJİ PLANI 1/ , 1/ ve üstü ÇEVRE DÜZENİ PLANI 1/ ve 1/ NAZIM İMAR PLANI 1/5000 (- 1/ BB) UYGULAMA İMAR PLANI 1/1000

Ülke kalkınma politikaları ve bölgesel gelişme stratejilerini ilişkilendiren, bölge planlarının ekonomik ve sosyal potansiyelleri ile ulaşım ilişkileri ve fiziksel eşiklerini de dikkate alarak değerlendiren, yer altı ve yer üstü kaynakların ekonomiye kazandırılmasına, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin korunmasına ve geliştirilmesine, 4 MEKANSAL STRATEJİ PLANI

yerleşmeler, ulaşım sistemi ile kentsel, sosyal ve teknik altyapının yönlendirilmesine dair mekânsal stratejileri belirleyen, 1/ , 1/ veya daha üst ölçek haritalar üzerinde ülke bütününde veya gerekli görülen bölgelerde hazırlanan, raporu ile bütün olan plandır. 5

6 BGUS’ un taslağında yer alan ancak nihai halinde bulunmayan Mekansal Gelişim Şeması

Ülke ve bölge plan kararlarına uygun olarak konut, sanayi, tarım, turizm, ulaşım gibi yerleşme ve arazi kullanılması kararlarını belirleyen, 1/ veya 1/ ölçekteki haritalar üzerinde bölge, havza veya il düzeyinde hazırlanan, plan notları ve raporuyla bir bütün olan plandır. 7 ÇEVRE DÜZENİ PLANI

BALIKESİR-ÇANAKKALE PLANLAMA BÖLGESİ 1/ ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ( ) 8

Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve 9 NAZIM İMAR PLANI

uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/5.000 ölçekte, onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır. 10

11

Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, nazım imar planına uygun olarak hazırlanan ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve esaslarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve 1/1000 ölçekte düzenlenen raporuyla bir bütün olan plandır. 12 UYGULAMA İMAR PLANI

13

İmar Planları; Nazım İmar Planı Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce, belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde ise valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Belediye/İl Genel Meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. 14 PLANLAR KİM TARAFINDAN YAPILIR VE ONAYLANIR

Planlar; plan kademelenmesine uygun olarak hazırlanır. Her plan, planlar arası kademeli birliktelik ilkesi uyarınca yürürlükteki üst kademe planların kararlarına uygun olmak, raporu ile bütün oluşturmak ve bir alt kademedeki planı yönlendirmek zorundadır. Planlar yetkili mercilerce onaylanmadan önce Bakanlığımız portalından Plan İşlem Numarası (PİN) alınması zorunludur. 15

PLAN İŞLEM NUMARASI (PİN) İdarelerce yapılan, yaptırılan ve onaylanan planların Bakanlığımızca incelenmesi ve arşivlenmesi amacıyla her tür ve ölçekteki planlar ile bu planlara ilişkin revizyon ilave ve değişikliklere yönelik Bakanlığımızca verilen numaradır. Plan onay numarası olmayan planlar,  ilana çıkarılamaz,  kesinleşip yürürlüğe giremez.  tarih ve 2013/41 sayılı genelgemiz 16

3194 sayılı İmar Kanununun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. Maddesinde ; “Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.” hükmü yer almaktadır. 17

Bu hükme göre onaylanan her tür ve ölçekteki planlar; plan notları, plan raporu, onaya ilişkin karar, askı tutanakları jeolojik-jeoteknik veya mikro bölgeleme etütleri ile birlikte 18 PLANLARIN İZLENMESİ VE İNCELENMESİ (Denetim)

üst kademe planlara, 3194 sayılı İmar Kanununa, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğine ve Plan türüne göre ilgili diğer yönetmeliklere uygunluğu incelenmek üzere en geç on beş gün içerisinde Bakanlıkça belirlenen formatta ve sayısal ortamda Müdürlüğümüze iletilir. 19

Müdürlüğümüze iletilen planlar, Usul Şekil Üst ölçekli planlar Bakanlıkça yayımlanan yönetmeliklere uygunluğu açısından incelenerek bir rapor yazılır ve dosyasına kaldırılır. 20

Aykırılık taşıyanlara ilişkin hazırlanan raporların bir nüshası gerekli düzeltmeler yapılması amacıyla planı onaylayan idareye, bir nüshası bilgi için Bakanlığımıza gönderilir. bir nüshası da muhafaza edilmek üzere dosyasına konur. 21 AYKIRILIK TESPİT EDİLMESİ HALİNDE

Aykırılık tespit edilen planlarda değişiklik yapılması halinde planın değişen kısımlarına ilişkin olarak yeniden ilan süreci başlatılır. Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği GENELGE 2013/17 Madde 35 22