Kaynak işlemi sırasında ; ELEKTROD NEDİR ? Kaynak işlemi sırasında ; ►Üzerinden kaynak akımının geçmesini sağlayan, ► İş parçasına bakan ucu ile iş parçası arasında kaynak arkını oluşturan, ► Gerektiğinde ergiyerek kaynak ağzını dolduran kaynak Malzemesidir.

gibi malzemeler imal edilir. ELEKTRODUN KISIMLARI ÇEKİRDEK Çekirdek: * Alaşımsız çelikler * Alaşımlı çelikler * Paslanmaz çelik * Alüminyum alaşımı * Cu-Sn alaşımı gibi malzemeler imal edilir. ÖRTÜ Çekirdeğin Görevleri: ► Kaynak akımının geçmesini sağlamak ► Kaynak arkının oluşmasını sağlamak ► Ergiyerek kaynak metalini oluşturmak

% 5 ÇELİK : Demir ( Fe ) ile Karbon ( C ) ‘un ve diğer alaşım elementleri (Cr , Ni ,V ,Mn , W , Si , S , P , .., vb) ‘nin yaptığı birleşiktir. Alaşımsız Çelikler Düşük Karbonlu Çelikler (St.37 - 42 ) Orta Karbonlu Çelikler (St.42 - 60 ) Yüksek Karbonlu Çelikler ( St.70 ) 0.05 - 0.3 C 0. 3 - 0.6 C 0.6 - 1.7 C Alaşımlı Çelikler Diğer Alaşım Elementleri % 5 den fazla AZ veya daha az C = max. % 1.7 Si = max. % 0.6 Mn= max. % 1.6 S = max. % 0.03 P = max. % 0.03 olabilir.

* Sadece kaynak arkını oluşturmak amacı ile kullanılan elektrotlardır. KAYNAK ELEKTROTLARININ SINIFLANDIRILMASI 1- ERGİMEYEN ELEKTROTLAR * Sadece kaynak arkını oluşturmak amacı ile kullanılan elektrotlardır. Karbon Elektrotlar (Amorf, Grafit, Elektrografit) Tungsten Elektrotlar (TIG kaynak işleminde kullanılır) 2- ERGİYEN TİP ELEKTROTLER Hem ark oluşumunu sağlamak , hem de ilave metal amaçlı kullanılan elektrotlardır. ► Örtüsüz elektrotlar ► Örtülü elektrotlar

1-ÖRTÜSÜZ ELEKTROTLAR KAYNAK ELEKTROTLARININ SINIFLANDIRILMASI ► ÇIPLAK ELEKTROTLAR (DOLU TELLER) TOZALTI KAYNAK TELLERİ MIG/MAG KAYNAK TELLERİ ► ÖZLÜ TELLER

2-ÖRTÜLÜ ELEKTROTLAR KAYNAK ELEKTROTLARININ SINIFLANDIRILMASI ►ÖRTÜ KALINLIKLARINA GÖRE SINIFLANDIRMA - İNCE ÖRTÜLÜ ELKETROTLAR - ORTAKALINLIKTA ÖRTÜLÜ ELEKTROTLAR - KALIN ÖRTÜLÜ ELEKTROTLAR ►ÖRTÜ KAREKTERLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA - RUTİL Karakterli örtülü elektrotlar - BAZİK Karakterli örtülü elektrotlar - SELÜLOZİK Karakterli örtülü elektrotlar - ASİT Karakterli örtülü elektrotlar - DEMİR TOZLU Elektrotlar

ÖRTÜLÜ ELEKTRODLARDA ÖRTÜNÜN GÖREVLERİ ► Arkın düzgün oluşmasını ve kararlılığını sağlamak ► Kaynak banyosunu (metalini) havanın (Oksijen, Azot Hidrojen) olumsuz etkilerinden korumak ► Kaynak esnasında dikiş üzerinde bir curuf oluşturarak kaynak dikişin yavaş soğumasına sebep olmak ► Kaynak dikişine form kazandırmak (Oksijen ile) ► Değişik pozisyonlarda elektrotun rahat yakılmasını sağlamak ► Kaynak metalini alaşımlandırmak

RUTİL ELEKTRODLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ (1) Örtünün yaklaşık % 50’si Rutildir. Kullanımları kolaydır Son derece kararlı ark oluştururlar Orta derecede O2 içerirler (Dikiş profilleri düzdür) Cürufu kolay kalkar DÜŞÜK O2 YÜKSEK O2 ORTA O2

RUTİL ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ (2) 20 mm den kalın kesitli parçaların soğuk kaynakları için uygun değildirler. Yüksek mukavemetli çelikler için uygun değildir Genellikle DC akım negatif (-) kutupta ve AC akımda kullanılırlar.

BAZİK ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Kalsiyum Bileşiklerinden oluşan bir örtüye sahiptirler O2 içerikleri düşüktür. Bu nedenle dikiş profilleri dışbükey görünümündedir. 400°C’de kurutulmuş bazik elektrodun H2 içeriği 10ml / 100gr.dır. Bu özelliğinden ötürü “HİDROJEN KONTROLLÜ ELEKTROT” olarak adlandırılırlar.

BAZİK ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Soğukta kaynağa olanak verirler Kaynak dikişlerinin darbe dayanımları yüksek , sünek-gevrek geçiş sıcaklığı düşüktür. Tecrübeli kaynakçıya gereksinim vardır. Ark boyu diğer elektrotlara nazaran daha kısa tutulmalıdır . (1/2 x elektrot çapı). Cürufu kolay kalkmaz.

BAZİK ELEKTRODLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Genellikle DC akım ve pozitif (+) kutupta kullanılırlar. Kalın örtülü olduklarından damla geçişleri küçük ve orta büyüklüktedir. Neme karşı çok hassas olduklarından , orjinal paketlerinden çıkarılmış ve açıkta bekletilmiş elektrotlar kurutularak kullanılmalıdır.

SELÜLOZİK ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Selüloz içerirler. Ark atmosferinde H2 bulunduğundan nufuziyetleri diğer elektrotlara nazaran % 70 daha fazladır. Dikiş profilleri dışbükey görünümdedir. Boru kaynakları için uygundurlar. (Çevresel ilerlemedeki pozisyon değişiklikleri ve kök aralığında gözenek bırakmamasından dolayı)

SELÜLOZİK ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Yüksek mukavemetli çeliklerin kaynaklarında kullanılmazlar. Genellikle DC akım ve pozitif (+) kutupta kullanılırlar. Cürufları çok ince olup kolay kalkar (sigara külü gibi)

DEMİR TOZLU ELEKTROTLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Örtülerinde demir tozu bulunmasından ötürü yüksek verime sahip elektrotlardır. Yüksek akımlar ile yüklenebilme özelliğine sahiptirler.

Örtülü elektrotların ambalaj üstündeki bilgiler

Örtülü elektrotların ambalaj üstündeki bilgiler

Örtülü elektrotların ambalaj üstündeki bilgiler

Örtülü elektrotların ambalaj üstündeki bilgiler

DIN 1913-84 /TS 563-89’ a göre alaşımsız ve az alaşımlı çeliklerin kaynağında kullanılan örtülü elektrotların gösterilişi