VURGU
VURGU SÖZCÜK VURGUSU CÜMLE VURGUSU VURGU; SÖZCÜK VURGUSU VE CÜMLE VURGUSU DİYE İKİYE AYRILIR.
VURGU kKonuşurken veya okurken vermek istediğimiz mesaja göre cümledeki bir sözcüğü veya sözcükteki bir heceyi diğerlerinden daha baskılı söyleriz.Buna vurgu diyoruz. k Vurgu hem cümle vurgusunu hem de sözcük vurgusu içine alır.
SÖZCÜK VURGUSU hİhİki veya daha çok heceli sözcüklerde bir hecenin, diğer hecelere göre daha baskılı söylenmesi veya okunmasıdır. hThTürkçe ‘de genellikle son hecededir.
CÜMLE VURGUSU ]Cümlede, anlama uygun olarak bir sözcüğün ya da sözcük öbeğinin, diğer sözcük ya da sözcük öbeklerine göre daha baskılı söylenmesine denir. ]Türkçe ’de genellikle vurgu yüklemden öncedir.
Uyarı! sözcük vurgusu Tek heceli sözcüklerde vurgu yoktur. Örnek 1= Gül kelimesinde vurgu yoktur.
Örnek sözcük vurgusu Güvercin sözcüğünü hecelere ayıralım, Gü-ver-cin Şimdide değişik renkle yazılan heceyi vurgulayalım. aGüvercin bGüvercin cGüvercin Hangi heceyi vurgularsak daha anlamlı olur. Cevap=c
Uyarı! sözcük vurgusu ªOlumsuzluk eki (-ma,-me) soru eki (mi) ve (de,ki) bağlaçları vurguyu kendinden önceki heceye çeker. gittim gitmedim alayım almayayım oda odada mı? Nihayet kardeşim de geldi. Görmedim ki. Altı çizili olan hece vurgulanmaktadır.
Örnek cümle vurgusu Köpek balığı beni bacağımdan yakaladı. Köpek balığı bacağımdan beni yakaladı. Beni bacağımdan köpek balığı yakaladı. Vermek istediğimiz mesaja göre sözcük ya da sözcük öbeklerinin yükleme yaklaştırmamız gerekir.
Örnek cümle vurgusu Sinirli adam masaya vurdu. yüklem Vurgulanan sözcük Burada vurgulanmak istenen sözcük “masaya” sözcüğüdür.
Uyarı ! Türkçe de vurgu, sözcük ek aldıkça, alınan eke kayar. Çocuklar Çocuk Çocuklarımız Kırmızıyla yazılan heceler vurgulanmaktadır.
Uyarı ! MPekiştirilmiş sözcüklerde ve ünlemlerde vurgu ilk hecededir. yemyeşil kıpkırmızı simsiyah Aferin! Maşallah ! eyvah ! MYer adlarında vurgu başa doğru kayar. Örnek= Ankara, İzmir, Tokat, İstanbul...
XVurgu özne, nesne dolaylı tümleç ve zarf tümlecinde de gösterile bilir. Örnek =“Bu kitabı bize dün Türkçe öğretmeni verdi.” cümlesinde vurgu “ Türkçe öğretmeni ” sözündedir ve bu bölüm cümlenin öznesidir.
Örnek= “ Türkçe öğretmeni dün bize bu kitabı verdi.” cümlesinde ise “ bu kitabı ” yani nesne vurgulanmıştır. Örnek= “ Türkçe öğretmeni bu kitabı dün bize verdi.” cümlesinde “bize” yani dolaylı tümleç vurgulanmıştır. Örnek= “ Türkçe öğretmeni bu kitabı bize dün verdi.” cümlesinde “dün” yani zarf tümleci vurgulanmıştır.
Hoşçakalııın HOŞÇAKALIN!!!