Solunum Sistemi İlaçları Gazlar Ekspektoranlar Antitüssifler Bronkodilatatörler Antimikrobiyaller Diüretikler Antiinflamatuvar ilaçlar Diğer ilaçlar (kromolin-dekonjestan)

Tanımlar Apne – solunumun geçici durması Dispne – güçlükle soluma, kısa soluma Eupne – Normal, rahat solunum Hiperpnea – solunum derinliği ve oranının artması (eksersize, ağrı veya diğer ) Hiperventilasyon –ventilasyonunun artması Hipoventilation –ventilasyonunun azalması Respiratory arrest – solunumun kalıcı olarak durması Taşipne – hızlı solunum

Antitüssif ilaçların Etki Mekanizmaları Öksürük merkezinin baskı altına alınması Spazm çözücü etki ile solunum sistemindeki öksürük reseptörlerinin duyarlılığının azaltılması Akciğer ve diğer bölgelerdeki afferent sinir uçlarının felci

Narkotik Antitüssifler MORFİN Opiat reseptörleri (mü ve kappa) aracılığıyla etkili Analjezi dozdan daha az miktarları (0.1 mg/kg, 6-8 s) etkili antitüssif, Yan etki ve yanlış kullanım nedeniyle yaygın kullanımı yok, ilk geçiş etkisi Köpeklerde oral formülasyonların iyi bir sistemik emilimi yok

Antitüssif ilaçlar KODEİN (metilmorfin) İlk geçiş etkisi az, Morfinin fenolik hidroksil grubunun metillenmesiyle sentetik, afyondan doğal olarak elde edilir. Fosfat, sülfat gibi tuzları kullanılır İnsanda metabolizma sonucu morfin ve norkodeine dönüşür Ağrı kesici etkisi morfinin 1/10’u , antitüssif etki eşit D ve L izomerlerinin antitüssif özelliği vardır, mü reseptör agonisti

Kronik ve ızdıraplı kuru irkiltici öksürükte kullanılır Yan etkileri: yatışma-uyku hali, kabızlık Doz aşımında: kedilerde uyarıcı, kas spazmı, kasılmalar, solunum depresyonu. Solunum yollarında aşırı salgı bulunanlarda, astım ve anfizemde kullanılmaz. Antihistaminikler (klorfeniramin), balgam söktürücü (guaifenesin), kanlanma giderici (fenilefrin) ve diğer ilaçlarla hazırlanmış tablet şurup şeklinde ve parenteral kullanılabilir.

Dionin Morfinin yarı sentetik türevi Kimyasal olarak etil morfindir Hidroklorür tuzu şeklinde bulunur Öksürük kesici etkisi kodeine eşittir Ağrı kesici etkiside bulunur Veteriner hekimlikte fazla kullanılmaz % 5’lik çözeltisi gözde keratozisin sağlatımında kullanılır

Antitüssif ilaçlar DEKSTROMETORFAN Antitüssif opioid türevi, opioid etkinliği yok, analjezik değil Levorfanın D izomeridir, hidro brobür tuzu şeklinde kullanılır Etki mekanizmasında opiat reseptörler rol oynamaz Etki süresi: kodeinden uzun (ağızdan verildikten sonra 30 dk pik, etki 6 s sürer) Etki Köpeklerde Pnömoni/gençlik hastalığında şekillenen öksürük Kedilerde plöritise bağlı öksürük Yan etki Yüksek dozda solunumu baskılanması Histamin salınımından dolayı astımda kullanılmaz Karaciğerde (KC) demetilasyona uğrar, KC hastalığı bulunanlarda dikkatle kullanılmalı

DEKSTROMETORFAN Güvenilirlik Kedilerde, güvenli Bağımlılık yapmaz

Antitüssif ilaçlar HİDROKODON Sağaltımda bitartrat tuzu kullanılır. Etkisi kodeine benzer, daha güçlü etkili, antikolinerjik (homatropine) le kombine (HycodanR) (1 mg/ml hidrokodon+0.3 mg/ml homatropin), 0.25 mg/kg dozda PO, q 6-8 s Köpeklerin bronşitis ve bronşektazi ile seyreden kuru şiddetli öksürüklerinde Kronik akciğer anfizemli ve mitral kapak yetmezliği olan köpeklerin öksürüğünde Kedilerde dikkatle kullanılmalı

FOLKODİN Yarı sentetik opioid türevi Etil morfindir Öksürük kesici etkisi kodeinden güçlü ve uzun Ağrı kesici etkisi zayıf Düşük oranda bağımlılık yapar Köpekler PO olarak 30-100 mg dozda kullanılır

NOSKAPİN (Narkotin) İzokinolin türevi alkaloiddir. Etkisi kodeinden zayıf Öksürük kesici etkisi spazm çözücü etkinliğine bağlı Yüksek dozlarda solunum ve MSS uyarır Kabızlık ve uyuşukluk yapmaz

Antitüssif ilaçlar BUTORFANOL Opioid reseptörler üzerinde agonist-antagonist etkili güçlü bir antitüssif morfin türevi, tartarat tuzu kullanılır. kappa reseptörleri üzerinde etkili köpeklerde analjezik ve antitüssif, Antitüssif etkisi kodeinden 100, morfinden 4 kez güçlü. Oral biyoyarlanımı düşüktür, IV, SC doz oral dozdan 10 kat az, yüksek dozda sedasyon meydana gelebilir Üst solunum yolları ile ilişkili kuru öksürükte etkili Yan etki; uyuşukluk, iştah kaybı, kusma, ishal Kedilerde kullanımı tartışmalı Diğer ağrı kesici ve yatıştırıcılar ile, gebe, karaciğer hastalarında , alt solunum yoll hastalıklarında kullanılmaz.

Antitüssif İlaç Dozları Morfin Köpek: 0.1 mg/kg, IM, günde 2-3 kez Kodein Köpek: 1-2 mg/kg, PO, 2 - 4 kez 10-65 mg SC Kodein fosfat 1.1-2.2 mg/kg, 3-4 kez, PO Kedi: 0.25-4 mg/kg, PO 0.1-1 mg/kg, IV Tavşan:3-4 mg/kg Hidrokodon Köpek: 0.25 mg/kg, PO, 2 - 4 kez. Dekstrometorfan Köpek: 1-2 mg/kg, PO, 3-4 kez Kedi: 2 mg/kg , IV Tavşan: 100 mg/kg, PO 4 mg/kg, IV Butorfanol Köpek: 0.055-0.11 mg/kg, SC ya da IV, 2-4 kez., 0.55-1.1 mg/kg, PO, 2 -4 kez.

BENZONAT PABA esteri Lidokain ve prokain gibi yerel anesteziktir Sistemik verildiğinde akciğerdeki afferent sinir uçlarını ve gerilme duyarlı reseptörleri uyuşturur Merkezi öksürük kesici etkisi de var Köpeğe ağızdan 100 mg dozda verilir. Deride döküntü, pektik ve uyuşukluğa neden olabilir.

TRİMEPRAZİN TARTARAT-PREDNİZOLON Fenotiazin türevi Öksürük kesici Antihistaminik Yatıştırıcı Trankilizan etkili Karışım köpeklerin soluk borusu- hava yolları enfeksiyonundan çıkan öksürükte. Kaşıntı giderici olarak

Diğer Antitüssif İlaçlar DİFENHİDRAMİN H1 reseptör blokörü antihistaminik Özellikle histamin salınımıyla ilişkili solunum yollarında daralmanın eşlik ettiği öksürükte etkili Solunum yolları üzerinde kurutucu etki Diğer Antitüssif İlaçlar *Klobutinol hidroklorür ve karbetapentan sitrat yerel anestezik ve spazm çözücü etkileriyle öksürük kesici etki * Efedrin, Aminofilin, protokilol gibi solunum yollarını genişleten ilaçlarında öksürük kesici etkinliği vardır

Solunum Yollarını Genişleten İlaçlar β-Adrenerjik Agonistler Merkezi stimülanlar (Metilksantin türevleri) Glukokortikoidler (GK) Antikolinerjikler (parasempatolitik)

β-Adrenerjik Agonistler Bronş düz kasları β-Adrenerjik reseptörlerle innerve edilir Stimüle edildiklerinde AC artırır ve hücre içi cAMP artar ve düz kaslar gevşer Mast hücrelerindeki β-Adrenerjik reseptörlere bağlanarak inflamatuvar maddelerin salınımını azaltır diğer inflamatuvar hücreler etkilenmez Muko-silier kleransı artırırlar Bronşların daraldığı hastalıklarda etkili

Hayvanlarda Hava yolu hastalıklarında Allerjik bronşitis Astım Atlarda; Tekrarlayan hava yolu tıkanmalarında (kronik obstrüktif akciğer hastalığı, KOPD) kullanılırlar

Epinephrine binds its receptor, that associates with a heterotrimeric G protein. The G protein associates with adenilate cyclase that converts ATP to cAMP, spreading the signal                                                                

Kıssa etki süreli nonspesifik bronkodilatörler Epinefrin (Adrenalin) Norepinefrin Isoproterenol Uzun etki süreli β2-spesifik ilaçlar Terbutalin Metaproterenol Albuterol (Salbutamol) Klenbuterol

β-Adrenerjik Agonistler Epinefrin Epinefrin (Adrenalin) bronşları genişletirler α ve β reseptörleri stimüle eder, vazopressif ve kalbe etkileri var Acil durumlarda (anaflaksi) bronkodilatör olarak, non-spesifik stimülan Etki süresi kısa, uzun kullanıma uygun değil Doz 10µg/kg IM, IV (tek doz olarak), 15 dak sonra tekrarlanabilir 1 mg/mL solüsyonları var, etki çabuk başlar ve kıssadır (1 saatten az)

β-Adrenerjik Agonistler İzoproteranol Güçlü β reseptör agonisti Kalbe (β1) etkileri var uzun süre kullanılmaz İnhalasyon veya enjeksiyonla verilir Etki süresi 1 saaten az Atlarda bronş daralmasını düzeltir Fizyolojik tuzlu sol. 0.2 mg/50 mL yoğunlukta yavaş İV infüzyonla Kalp atım sayısı 2 kat arttığında uygulama durdurulur

β-Adrenerjik Agonistler Terbutalin β2 aktivitesi isoproteranole benzer, daha uzun etkili (6-8 saat) akut bronş daralması nöbetlerini düzeltmek amacıyla SC verilebilir Atlarda KOPD tedavisinde kullanılır Tablet ve enjektabl formları vardır Hipertrofik kardiyomiyopatilerde ve glokomda kullanılmaz Kalp, renal problemli, diabetes mellitus ve tiroid hipertrofisinde dikkatli kullanılmalı Atlara İV verildiğinde terleme ve MSS uyarısı (Metilksantin türevleri ile beraber kullanılabilir)

β-Adrenerjik Agonistler Albuterol Albuterol (salbutamol) Terbutaline benzer At ve köpeklerde kullanılır Atlarda KOPD ile ilişkili bronkospazm ve bronkokonstruksiyonda albuterol sülfatın kullanımı FDA tarafından onaylanmıştır. At ve küçük hayvanlarda inhaler formda kullanılabilir.

β-Adrenerjik Agonistler Klenbuterol Yerel anestezik ve spazm çözücü etkiyle öksürük kesici Bronkodilatör etkisi parsiyel agonist olduğu ve insintrik etkisi nedeni ile terbutalin gibi β agonistlere göre daha düşük Atlarda kullanımı FDA onaylı ve KOPD (kronik obstr. Pul. Dis) tedavisinde kullanılır KOPD’li atlarda mukosilier transportu  Atlara şurup şeklinde 0.8 µg/kg dozda günde iki kez , başlangıç dozu etkisiz ise 4 kata kadar artırılabilinir, etki 6-8 saattir KOPD atlarda Nebulizatör veya inhaler ile, doz istenen etki olana dek dereceli olarak artırılır Önerilen yüksek dozda yanıt yoksa atta dönüşümsüz bronkospazm var En yaygın yan etki terleme, taşikardi ve kas titremeleri

β-reseptör agonisti + glukokortikoid + antikolinerjik Tokolitik (uterus kasıl eng) etkisi vardır Gıda hayvanlarında kullanımı yasak Dilatör olarak sistemik verilirse yan etkileri var β-reseptör agonisti + glukokortikoid + antikolinerjik Aerosol ile verilirse önce glukokortikoid ve antikolinerjik sonra klenbuterol verilir

β Agonistlerin yan etkileri En yaygın yan etki taşikardi ve kaslarda tremor Kardiak etkiler β-1 agonistleri için belirgin olup β-2 agonistlerin yüksek dozlarında görülür β agonistlerin yüksek dozlarının nebulize edildiği atlarda terleme, kas titremesi ve heyecan şekillenir β 2 reseptör agonistleri uterus hareketlerini inhibe edebilir gebeliğin ileri dönemlerinde kullanılmamalı Yüksek doz β2 agonistleri hipokalemiye neden olabilirler Β agonistlerin düzenli olarak birkaç hafta süreyle kullanımında tolerens şekillenebilir. Bu nedenle aralıklı olarak, hatta kısa dönem tedavide kullanılmaları önerilir

İLAÇ DOZAJ Epinefrin Isoproterenol Terbutalin Albuterol Klenbuterol Köpek: 0.05-0.5 mg, intratracheal veya IV Kedi: 0.1 mg, IV veya IM büyük baş: 0.1 mg/kg, IV, SC, veya IM Isoproterenol Köpek: 0.1-0.2 mg, IM veya SC, 4 kez Kedi: 4-6 µg, IM, her 30 dk gerektikçe Atlar: 0.4 µg/kg, IV (dilüe) Terbutalin Köpek, kedi: 0.1 mg/kg, SC, her 4 saatte veya 0.03 mg/kg, PO, 2 kez Atlar: 0.0033 mg/kg, IV, veya 0.2-0.6 mg/kg, PO, 2 kez. Albuterol Köpek: 0.05 mg/kg, PO, 3 kez. Atlar: 8 µg/kg, PO, 2 kez. Klenbuterol Atlar: 0.8-3.2 µg/kg, PO, 2 kez., veya 0.8 µg/kg, IV, 2 kez.

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Kafein, teobromin, teofilin (özellikle bronkodilatör olarak), pentoksifillin Metilksantinler Bronkodilatör, kardiyotonik, MSS stimülanı, orta güçte diüretik Mast hücrelerinden inflamatuvar mediyatör salınımını da azaltır Diyafram kontraksiyonunu artırır Mukosiliyer transportu artırır

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Mekanizmalar Adenozin reseptör (broş düz kas hücre membranı reseptörü) antagonisti olarak Adenozin bronş daralmasını uyarır ve Adenilat siklazı (AC) inhibe eder, (AC, cAMP sentezinden sorumludur ve bronş düz kas gevşemesini kontrol eder) ve PDE (fosfodiesteraz) enzimini inhibe eder PDE inhibisyonu hücre içi cAMP miktarını arttırır cAMP mast hücrelerinden yangısel mediyatör salınımını inhibe eder

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Düz kaslarda Ca mobilizasyonunu önler PG salınımını inhibe eder Depo granüllerden kateşolamin salınımını artırır Diyafram ve kalbin kontraktil proteinlerinde Ca kullanımını artırır

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Teofilin Hayvanlarda iyi tolere edilen oral kullanıma elverişli bronkodilatör Bronkodilatasyon dozundan daha düşük miktarları antiinflamatuar etkili Aminofilin % 78-86 teofilin’dir Diğer metilksantin grubu ilaçlara göre daha az GI irritan Oral ve enjektabl kullanım için formülasyonları ile köpek ve kedilerde kullanılabilen sürekli salınan birkaç formu var PO, hızla ve tama yakın oranda emilir, karaciğerde metabolize edilir, dozun % 10 değişmeden idrarla atılır

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Hızlı İV verilirse hayvanlar duyarlı Yan etki: Aritmi, MSS uyarısı, konvülsiyon, GI irritasyon görülebilir Teofilin metabolizması çoğu ilaç (simetidin, florokinolon antibiyotikler, eritromisin) tarafından inhibe edilir ve kan yoğunluğu artar. Bazı ilaçlar metabolizmasını indükler ve dozu artırmak gerekebilir (rifampin, fenobarbital) Atlarda KOPD tedavisinde Atlarda konjessif kalp yetmezliğinin sağaltımında KGlikozitlerle Anestezi sırasıdaki spazmı önlemek yatıştırmak Astım sağaltımında glukokortikoitlerle birlikte Kedi ve köpeklerde solunum ve kalple ilgili hastalıklarında Sığırlarda pek etkili değil

ilaç dozaj Teofilin (Parenteral) Köpek: 10 mg/kg, IV (yavaş) veya IM Atlar: 15 mg/kg, IV (yavaş) Teofilin (oral) Köpek: 5-7 mg/kg, PO, 3 kez Kedi: 3 mg/kg, PO, 2 kez Atlar: 10-15 mg/kg, PO, 2 kez. Teofilin (SRT) Köpek: 20 mg/kg, PO, 1 kez Kedi: 25 mg/kg, PO, 1 kez Atlar: 15 mg/kg, PO, 1 kez. Aminofilin (parenteral) Köpek: 10 mg/kg, IV (yavaş) Kedi, atlar: 5 mg/kg, IV (yavaş) Aminofilin (oral) Köpek: 10 mg/kg, PO, 3 kez Kedi: 5 mg/kg, PO, 2 kez. Atlar: 15 mg/kg, PO, 2 kez.

Merkezi stimülanlar Metilksantin türevleri Doksapram Medüller merkez, solunum merkezi ile aort ve karotid arterde kemoreseptörleri stimüle eder MSS’nin diğer kısımlarına etkisi ancak yüksek dozlarda mg Acil durumlarda anestezi sırasında, opiat ve barbütratların depresan etkilerini düzeltmek için, yeni doğanlarda solunumu uyarmak Yüksek ve tekrarlı dozlarda kan basıncında yükselme, kalp atım düzensizlikleri, çırpınmalar, solunum sayısında artış. Sempatomimetik ilaçlarla additif etk, kas gevşeticilerin etkisini maskeleyebilir Köpek ve kedilere 1-5 mg/kg, IV Apnetik yeni doğanların dili altına 1-2 damla Ergin atlarda 0.5-1.0 mg/kg, IV Taylarda 0.02-0.05 mg/kg/dakika, IV dikkatlice verilir

Glukokortikoidler (GK) GK hücrelerdeki reseptörlere bağlanarak hava yolundaki enflamasyonda rol oynayan mediyatörlerin (sitokininler gibi) üretiminden sorumlu genlerin transkripsiyonunu inhibe ederler. Mast hücreleri hariç diğer hücrelerden yangısel mediyatör (PG, LT) sentezini azaltır Mukozadaki ödemi gerileterek ve β2-reseptörler üzerine adrenerjik agonistlerin etkisini artırırarak solunum düz kaslarındaki spazmı ortadan kaldırırlar. Enfeksiyonda kullanılmaz (immun sistemi baskıladıklarından) Prednizolon kedilerde trahebronsitis, atlarda non-enfeksiyöz bronşitis, alerjik bronşitis ve KOPD tedavisinde etkin KOPD parenteral verilmesi durumu hızla düzeltir

Uzun süreli tedavi için at ve küçük hayvanlarda Köpeklerde oral prednizolon ya da prednizon ilk tercihtir, antiinflam. dozu 0.5-1.0 mg/kg gün aşırı Kedi dozu köpek dozundan daha yüksek, astım tedavisinde oral prednizolon 2- 4 mg/kg/gün, 10-14 gün, ardından 1.0 mg/kg/ gün kronik doz Astımlı kediye uzun etkili methylprednisolon asetat İM olarak 3 haftada bir 20 mg Kedilerde uzun süreli kullanımları konjessif kalp yetmezliği riskini artırabilir ve davranış değişiklikleri, iştah ve ağırlık artışı, hipergisemigibi yan etkilene neden olabilir sistemik yan etkilere karşı topikal (inhaler ) formülasyonların kullanımı önerilir Atlarda KOPD tedavisinde oral prednizolon 2 mg/kg günde bir- iki kez ya da enjektabl deksametazon (0.1 mg/kg, ancak bu yolla yan etki görülebilir) ve ya inhaler şekilde glukokortikoidler kullanılır.

Antikolinerjikler (parasempatolitik) Solunum yollarında vagal yolla oluşan irritan etkiyi ve bu irritasyona karşı reseptörlerin duyarlılığını azaltarak Kolinerjik stimülayon bronşlarda daralmaya neden olur Astımlı kişiler kolinerjik reseptör stimülayonuna daha duyarlı, bu grup ilaçlar β agonistlerden daha etkili olabilirler

Antikolinerjikler (parasempatolitik) Atropin Havayolu sekresyonlarını azaltır, bradikardiyi önler OFİ zehirlenmelerinde Atlarda akut bronkodilatör olarak 0.014 mg/kg IV düşük dozda, teofilinden daha güvenli Düşük dozlarda taşikardi, nörolojik bozukluklar ve bulanık görme, barsak bozuklukları Atlarda KOPD’i teşhis için 0.022 mg/kg test dozu şeklinde uygulanır Bu dozlarla akciğer fonksiyonları iyileşmiyorsa bronkodilatör tedavi yararsız denilir Solunum yollarının mukozasını kuruttukları ve muko-siliyer taşıma hızın yavaşlattıklarından ipratopium bromide daha çok kullanılır.

Antikolinerjikler (parasempatolitik) Glycopyrrolate İnsanlarda atropinden 2 kat güçlü ve kan beyin engelini geçmez Etkisi atropine göre yavaş başlar, uzun sürer Atlarda kullanımına ilgili veri az, 2-3 mg IM, günde 2-3 kez

Antikolinerjikler (parasempatolitik) İpratropium bromide Atropin türevidir inhalerler ile KOPD atlara verilir Emilmediğinden sistemik etki oluşturmaz

Ekspektoran ve mukolitikler Bronşiyal sekresyonların atılımını, eksudatın klirensini ve verimli öksürük oluşması için kullanılırlar Doğrudan (solunum yolu mukozası üzerine- terementin esansı, gliseril gayakol gibi), dolaylı (ipeka, terpin hidrat, amonyum klorür gibi kustucu ilaçlar yemek ve mide mukozasını tahriş ederek) ve karma etkili (iyodürler) balgam söktürücüler *Tuzlu balgam söktürücüler (amonyum karbonat, amonyum klorür, NAI, KI, sodyum sitrat) İyot tuzları (NaI, KI) karma etkili, İyotlular gebelere, hipertroidli ve süt veren hayvanlara verilmez NaI ve KI solunum yollarının akut yangısında hastalığın şiddetini artırır, akut kullanılmamalı Bronşitisin son aşamasında ve kronik solunum yol hastalıklarında kullanılır. Amonyum tuzları (Amonyum klorür ve karbonat) Refleks yoluyla etk., akut ve kronik yangılarda kul., Amonyum klorür alkaloz ve idrarın asitleştirilmesinde de kul., yüksek dozda akut akciğer ödemine neden olur. Kalp, karaciğere ve böbrek yetmezliğinde kull.maz

Ekspektoran ve mukolitikler *Uyarıcı balgam söktürücüler Kronik yangı olaylarını uyarmak amacıyla kronik solunum yolları hastalıklarında Gayakol, gliseril gayakol ve kreazot kullanılır. Guaifenesin (gliseril gayakolat) Bronş salgısını bezler üzerine doğrudan etkiyerek uyarır Kronik sol. Yolları hast. Konjesyon yaparak salgıyı artırır, mukusun yapışkanlığını azaltır Merkezi etkili kas gevşetici , ekspektoran, antitüssif Vagal uyarıyla bronş sekresyonlarını stimüle eder

Ekspektoran ve mukolitikler İpeka Küçük dozlarda mide mukozasını uyararak refleks balgam söktürücü, büyük dozlarda kusturucu Kedilerde öldürücü olabilir Terementi esansı ve tereben Balgamı sulandırıcı ve atılmasını kolaylaştırıcı, hafif antiseptik, tükrük salgısını artırıcı, işetici, antifermantatif, karminatif, terletici Sindirim kanalı ve böbrek hastalıkları ve süt hayvanl ve kedilerde kullmaz. Talu balsamı, benzoik asit ve benzoatlar, kafurlu afyon tentürü, poligala aynı amaçla kullanılabilir

Balgamı eriten ilaçlar N-asetilsistein % 10 solüsyonları havayolu ile verilebilir, bileşiğin sülfidril grupları mukoprotein üzerinde disülfit bağlarını bozar ve mukusun yıkımlanmasını, bu nedenle atılımını kolaylaştırır Glutatyon düzeyini artırır ve serbest radikallerle etkileşir Penisilin ve tetrasiklinleri etkisiz kılar Dembreksin Bazı ülkelerde atlarda kullanımı var Mukus viskozitesini değiştirir ve atılımını kolaylaştırır Antitüssif etkisi de vardır Akciğer sekresyonlarında antbiyotik yoğunluğunu artırır Ekspektoranların etkinliği bol su ile alımına bağlıdır

Dekonjestanlar Dekonjestanlar veteriner pratikte fazla kullanılmazlar α-adrenerjik agonistler lokal VK yaparlar Ödemi ve şişliği azaltırlar Topik ve nazal dekonjestan olarak allerjik ve viral rinitlerde Dekonjestanlar Sistemik verilirse: Hipertansiyon, kalpte stimülan, MSS stimülasyonu, midriyasis Antihistaminikler Sistemik verilirse: sedasyon

Antibiyotikler Sığır Koyun ve keçi Kedi-köpek At oksitetrasiklin, eritromisin, penisilinler, sulfonamidler; Koyun ve keçi oksitetrasiklin, penisilinler, ve sulfonamidler Kedi-köpek sefalosporinler, kloramfenikol, eritromisin, linkomisin, clindamycin, penisilinler, sulfonamid ve tetrasiklinler At Penisilinler, sulfonamidler, tetrasiklinler, enrofloxacin ve ceftiofur Çoklu antibiyotik kullanımı Sinerjikler Çiftlik hayvanlarda rezidü sorunu

Solunum yolu antiseptikleri Kreozot Kreolin Gayakol Okaliptus esansı Mentol

Solunum sistemi ilaçları Antelmentikler Fenbendazole Ivermectin 20 mg/kg, PO, 5 gün, günde 1 kez 0.4 mg/kg, SC, 1 kez Antibiotikler Amoxicillin Amoxicillin-clavulonate Azithromycin Cefadroxil Cefoxitin Cephalexin Chloramphenicol Clindamycin-bacterial Clindamycin-Toxoplasma Doxycycline Enrofloxacin Imipenem Metronidazole Trimethoprim sulfonamide 22 mg/kg, PO, 12 saatte bir 12.5-25 mg/kg, PO, 12 saatte bir 7.5-15 mg/kg, PO, 12-24 saatte bir 22 mg/kg, PO, 24 saatte bir 22 mg/kg, IV, 8 saatte bir 22 mg/kg, PO, 8 saatte bir 10-15 mg/kg, PO, 12 saatte bir 10-12 mg/kg, PO, 24 saatte bir 10-12 mg/kg, PO, 12 saatte bir 5 mg/kg, PO, 12-24 saatte bir 2.5-5 mg/kg, PO, 12-24 saatte bir 3-10 mg/kg, IV, 6-8 saatte bir 12.5-25 mg/kg, PO, 12 saatte bir 15 mg/kg, PO, 12 saatte bir

Kedi solunum sistemi ilaçları Antihistamine/antiserotonin/anti-leucotriene Chlorphenarimine Cyproheptadine Zafirlucast 2 mg/kediler, PO, 12 saatte bir 2 mg/kediler, PO, 12 saatte bir 5 mg/kediler, PO, 12 saatte bir Bronkodilatör Albuteral (inhalational) Terbutaline Theophylline (Theodur) Gerektikçe 0.625-1.25 mg/kedi, PO, 12 saatte bir 25 mg/kg, PO, gece Glukokortikoid Prednisolone Budesonide (inhalational) Dexamethasone SP Fluticasone (inhalational) Methylprednisolone acetate 2.5-5 mg/kediler, PO, 12 saatte bir acil durumlarda veya günde 2-3 kez 0.5-1 mg/kg, IV, gerektikçe acil durumlarda veya günde 2-3 kez 5-15 mg, IM, gerektikçe haftada 2-3 kez Immune modulator/anti-viral Acyclovir (herpesvirus 1) Famciclovir (herpesvirus 1) Interferon alpha-routine infection Internasal vaccine Lysine (herpesvirus 1) 10-50 mg/kg, PO, 8 saatte bir 32.25 mg/kediler, PO, 12 saatte bir 30U, PO, günde bir; 10,000 U/kg, SQ, günde bir 250 mg, PO, 12 saatte bir kateşolamin Epinephrine 0.5 ml, 1:10,000 solüsyon, SC or IM

bronkodilatör, dekonjestan Bronkodilatörler Sempatomimemtik aminler (bronkodilatör, dekonjestan)   İLAÇ RESSEPTÖR TİPİ bronkodilatör, dekonjestan Karma agonistler Adrenalin α, β-1, β-2 Efedrin Isoproterenol β-1, β-2 Noradrenalin α, β-1 dekonjestanlar (alfa (α) agonists) Fenilefrin α-1 fenilpropanolamin Tetrahidrozolin Bronkodilatörler (β-2 agonists) Albuterol, Clenbuterol β-2 İsoetharin Metaproterenol Terbutalin, Solbutamol

Kullanılan Kaynaklar J. E. Riviere, M. G. Papich (2009): Veterinary Pharmacology & Therapeutics. Chapter 49, Ninth Edition, Wiley-Blackwell. S. Kaya (Ed.) (2007): Veteriner Farmakoloji, B. Traş; Solunum Sistemi İlaçları (Bölüm 9), Medisan Yayın Serisi. S. Şener (2006): Veteriner Farmakoloji, Solunum Sistemi İlaçları, İ.Ü. Yayın No: 4671, İstanbul. http://psychology.wikia.com/wiki/Adenylate_cyclase