GÜZEL SANATLAR İÇERİSİNDE EDEBİYATIN YERİ YE Şİ M ÖZDEM İ R BA Ş AK Ş EH İ R ANADOLU L İ SES İ
Sanat Nedir? Sanat, insanların, kendilerini ve doğa karşısındaki duygu ve düşüncelerini çizgi, renk,biçim, ses, söz, ritim gibi unsurlarla güzel ve etkili bir biçimde,kişisel bir üslupla ifade etmesidir.
Sanatı güzel sanatlar ve zanaat olmak üzere ikiye ayırabiliriz: 1-Güzel Sanatlar: Güzel Sanatlar insanda heyecan ve hayranlık uyandıran sanatlardır. 2-Zanaat: Marangozluk,demircilik, dülgerlik gibi el işçiliğine dayanan ve bir fayda amacı güden sanatlardır.
Sanatın Özellikleri 1-Evrenseldir. 2-Ruhu e ğ itir ve güzelle ş tirir. 3-Özgündür. 4-Güzellik meydana getirmeyi amaçlar. 5-De ğ i ş ik malzemelere ihtiyaç duyar. 6-Temelinde insan vardır.
Görsel (plastik) sanatlar: Maddeye biçim veren sanatlardır. Bu madde taş, mermer, boya, çamur vb. olabilir. Görsel sanatlar, adından da anlaşılacağı üzere göze hitap eden sanatlardır. İşitsel (fonetik) sanatlar: Sese biçim veren, malzemesi ses ve söz olan sanatlardır. Edebiyat, fonetik bir sanattır. Çünkü edebiyatın malzemesi, dildir. Dil ise seslere dayanan bir iletişim sistemidir. Dramatik (ritmik) sanatlar: Harekete biçim veren sanatlardır. Dramatik sanatların çoğunda hareket öğesinin yanında işitsel ve görsel öğeler de bulunur.
Bilim ile güzel sanatlar arasındaki farklar: 1-Sanat canlandırma; bilim açıklamadır yani bilim bütünüyle gerçek ve nesnel; sanat kurgusal ve özneldir. 2-Bilimde doğruluk sanatta güzellik aranır. 3-Bilim nesnelerin nedenlerini anlamamızda sanat ise onların biçimlerini görmemizde yardımcı olur. 4-Bilim geneldir, kişiye göre değişmeyen gerçekleri açıklar; sanat kişiseldir, bireysel duyguları, hayalleri yansıtır. 5- Bilim akla; sanat ruha hitap eder. 6-Bilim beş duyuyla algılanabilen gerçeklere odaklanır;sanat duygular, korkular, inançlarla ilgilenir.
GÜZEL SANATLAR VE EDEB İ YAT Edebiyat dille gerçekle ş tirilen bir güzel sanat dalı etkinli ğ idir.Ana malzemesi dildir.Bu da edebiyatı di ğ er sanat dallarından ayıran özelli ğ idir. .Edebiyat duygu,dü ş ünce ve hayallerin ki ş ide be ğ eni uyandıracak biçimde söz ya da yazıyla ortaya konulması amacını ta ş ır.
- Edebi eser planlıdır, geli ş igüzellik yoktur; özgündür. -Edebiyatın temelinde kurgu vardır; gerçeklerle beslense bile bunu belli bir kurguyla anlatır. -Yarar sa ğ lama ikinci plandadır; en önemli ö ğ e estetiktir. -Üslup çok önemlidir.