TÖREL- AHLAK GELİŞİMİ AHLAK; Bir toplumda bireylerin tümü için geçerli ve uyulması gereken davranışlar, kurallar bütünlüğüdür. AHLAKLI OLMA; Toplumun gelenek, görenek, yöntem, kural ve alışkanlıklarına uyularak ortak kültürel davranışa sahip sosyal insan anlamındadır.

AHLAK GELİŞİMİ Çocuğun kültürel kurallara uyum sağlarken yanlış davranışlardan belli doğru davranışları değerlendirme ve ayırt etmesinde kendine yol gösteren ilkeler sürecidir. Ahlak gelişiminin üç temel boyutu bulunmaktadır. Bunlar; 1) Bilişsel (etik kurallar ve bilgiler, iyi ve kötüye ilişkin davranış yargısı) 2) Davranışsal(etik ilkeleri gerektiren gerçek davranış) 3) Duygusal(geleneksel suçluluk duygusu )

Jean Piaget’in Ahlak Gelişimi Kuramı Çocuklukta ahlak kavramı ilk dönemden başlayarak gelişimsel bir sıra izler. Piaget’e göre çocuğun bilişsel gelişimi ile ahlaki yargıları arasında ilişki bulunmaktadır.

Ahlaki Gerçeklik Dönemi(doğumdan 7 yaşa kadar) Bu dönem bilişsel gelişimin duyusal hareket ve işlem öncesi gelişimlerini kapsar. Ahlak gelişimi dışa bağlı ahlak öncesi dönemdir. Ebeveynin kuralları doğru ve değişmezdir. Yedi yaşa kadar çocukların kuralları yoktur.

Özerk Ahlak Dönemi(8- 11 yaş) Bu dönemde çocuğun ahlak ilişkileri olgun tepkilere dayanmaktadır. Çocuklar kuralları uygulamada tutarsız davrana bilir ancak kuralları kabul eder.

Ahlaksal Kıyaslama(11 yaştan12 yaşa kadar) Ahlak gelişim dönemlerini kıyaslama genelde ergenlik döneminde yapılmaktadır. Özel durumlarda ciddi işlevsel düşünme ile ahlak değerleri ve idealler gerçek uygulamalara odaklanmıştır.

Lawrence Kohlberg’ in Gelişimi Kuramı Piaget’in kuramını genişleterek oluşturmuştur. Çocuğun eylemlerinden ziyade yargıları üzerinde durmuştur. Ahlaki ikilemler; Kurallara ve otoriteye uyma, çatışma yaşayan bireylerin ihtiyaçları ve iyilikleri yönünde tercih yapmaya dayanmaktadır. Lawrence’in kuramı altı yargı evresinden ve bu evreleri kapsayan üç düzeyden oluşur;

KOHLBERG’İN AHLAK GELİŞİM DÜZEYLERİ VE EVRELERİ 1- Gelenek öncesi düzey Kurallar başkaları tarafından düzenlenir.

Ahlak Gelişimi Evreleri 1- Ceza ve İtaat Eğilimi Çocuk otoriteye uyar ve cezadan kaçınır. 2- Bireyselcilik ve Araçsal Amaç Eğilimi Bireyin kendi ihtiyaçları önemlidir. Bazen diğerlerinin de ihtiyaçlarını dikkate alır. Aldığı ölçüde verir

2- Geleneksel Düzey Toplumun beklentileri sonuçları düşünülmeksizin önemlidir. Bireyin kendi ihtiyaçları gurubundakilere göre ikinci plandadır. Kanunlara uyma ve sosyal düzeni koruma önemlidir.

3- Gelenek Sonrası Düzey Bireyin kendine özgü ahlak ilkelerini seçtiği ve değer sistemini örgütlediği düzeydir.

Ahlak Gelişimi Evreleri 1- Ceza ve İtaat Eğilimi Çocuk otoriteye uyar ve cezadan kaçınır. 2- Bireyselcilik ve Araçsal Amaç Eğilimi Bireyin kendi ihtiyaçları önemlidir. Bazen diğerlerinin de ihtiyaçlarını dikkate alır. Aldığı ölçüde verir

3- İyi Çocuk Eğilimi İyi davranış başkalarına yardım etmek ve başkalarını mutlu etmektir.4- Otorite ve Sosyal Düzeni Sürdürme Eğilimi Kanunlara ve sosyal düzene uymak önemli.Doğru davranış, bireyin sosyal düzen ve otoriteye uygun olarak görevini yerine getirmesidir.

5-Sosyal sözleşme eğilimi: Kanunlar toplumun iyiliği için değiştirilebilir. Değerler ve kanunlar eleştirilir. 6-Evrensel İlkeler Eğilimi: Birey kendine özgü ahlak ilkelerini örgütler. İlkeler eşitlik adalet insan haklarına dayanır.