T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ERZURUM BÖLGE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ

... konulu sunumlar: "T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ERZURUM BÖLGE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ"— Sunum transkripti:

1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ERZURUM BÖLGE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ
YANGIN BİLGİLERİ DERSİ ALİ RIZA YARALI ERZURUM BÖLGE EĞİTİM Ve ARAŞTIRMA HASTANESİ SİVİL SAVUNMA UZMANI

2 YANGIN

3 YANGINLARA KARŞI TEDBİRLİ OLUNUZ

4 YANMA YANMA :Yanıcı maddenin, ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır. Yanmanın oluşabilmesi için yandaki şekilde görüldüğü gibi yanıcı madde, ısı ve oksijenin bir arada bulunması gerekir. Bu sisteme “Yangın Üçgeni” adı verilir. YANICI MADDE OKSİJEN ISI

5 YANMANIN ÇEŞİTLERİ 1-YAVAŞ YANMA:
a. YANICI MADDENİN BUHAR VEYA GAZ MEYDANA GETİRMEDİĞİ, b. YETERLİ ISI ve OKSİJENİN OLMAMASI HALİNDEKİ YANMA OLAYIDIR. METALLERİN OKSİTLENMESİ GİBİ, MADDELERDEKİ YANMA YAVAŞ YANMA ÇEŞİDİR. 2-HIZLI YANMA : YANMANIN BÜTÜN BELİRTİLERİ İLE OLUŞTUĞU BİR OLAYDIR. BELİRTİLERİ ALEV, ISI, IŞIK, KORLAŞMADIR. 3-PARLAMA-PATLAMA : PARLAMA KOLAYCA ATEŞ ALAN, ANİDEN ALEVLENME OLAYDIR; PATLAMA İSE ANİDEN ISI ETKİSİ İLE OLUŞAN GAZLARIN İNFİLAKI, BÜYÜK BİR HACİM GENİŞLEMESİNE UĞRAYARAK ETRAFINI ZORLAMAKTA VE PATLAMALAR YIKIMLAR ve YANGINLAR OLUŞTURMAKTADIR. 4-KENDİ KENDİNE YANMA : ISI, IŞIK GÖRÜLMEDİĞİ HALDEKİ YANMA ÇEŞİDİDİR. OT vs. GİBİ MALZEMEDE GÖRÜLMEKTEDİR.

6 YANGIN Isı, ışık ve enerji için kullanılan ateş’in kontrol dışına çıkması ile zararlı hale gelmesine YANGIN denir.

7 YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI
- Yangının türü yanmakta olan maddeye göre değişir. Bu nedenle yangınları dört sınıfta toplayabiliriz. - A sınıfı Yangınlar:Katı madde (tahta, kağıt, pamuk vs.) yangınlarıdır. Soğutma, Örtme veya yanıcı maddenin uzaklaştırılması ile kontrol altına alınır ve söndürülür. - B Sınıfı Yangınlar: Yanabilen sıvılar (Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vs.) bu sınıfa girer. Soğutma (sis halinde su), boğma (karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz) ile söndürülebilir.

8 YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI
- C Sınıfı Yangınlar: Çeşitli yanıcı gazların (Metan, propan, LPG, asetilen, Doğalgaz vb.) yangınıdır. Kuru kimyevi toz, halon 1301, halon 1211 kullanarak söndürme gerçekleşir. Elektrikli makine ve hassas cihazların yangınlarını da bu sınıfa dahil edebiliriz. - D Sınıfı Yangınlar: Yanabilen hafif metal yangınları (Sodyum, potasyum, titanyum, magnezyum gibi.) bu sınıfa girer. bu yangınlar Kuru kimyevi tozlar İle söndürülür. - Elektrik yangınları ayrı bir sınıf olarak düşünülmektedir. Elektrik akımı kesilerek yangına müdahale edilmelidir.

9 YANGININ NEDENLERİ - Korunma önlemlerinin alınmaması: En önemli nedendir. - Yangın, elektrik kontağı, ısıtma sistemleri, LPG tüpleri, parlayıcı-patlayıcı maddelerin yeterince korunmaması ve bakımlarının yapılmamasından doğmaktadır. Elektrik enerjisi aksamının teknik koşullara göre yapılması, LPG tüplerinin doğru kullanılması, bacaların temizlenmesi ve parlayıcı-patlayıcı maddeler için gerekli önlemin alınması halinde yangın afetinde büyük ölçüde azalma olacaktır.

10 YANGIN NEDENLERİ - Bilgisizlik: Yangına karşı önlemlerin nasıl alınacağını bilmek gerekir. Elektrikli aletlerin doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer sistemlerini yanlış yerleştirmek, tavan arasına ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak yangını davet eder. Yangının oluşumunu önlemek ve yangını söndürmek için, yangın olayını öğrenelim.

11 YANGIN NEDENLERİ - İhmal ve dikkatsizlik: Yangın konusunda bilgili olmak yetmez. Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara izmariti, bakım ve Kontrolü gereken tesisatın bakım ve kontrolünün yapılmaması veya kapatmayı unuttuğumuz LPG tüpü, ateşi söndürülmemiş ocak, fişi prizde unutulan soba, çaydanlık ütü vs. büyük yangınların sebeplerindendir.. Bu nedenle, yangına karşı daha dikkatli ve titiz olmamız gerekir.

12 YANGIN NEDENLERİ - Kazalar: İstem dışı olayların bazıları yangın nedenidir. Yangın konusunda yeterli düzeyde bilgi edinmek, bu tür olaylarda nasıl hareket edeceğimizi belirler. - Sıçrama: Kontrol altındaki bir ateşin, ihmal veya bilgisizlik sonucu yayılarak ve veya parlama-patlama ile ateş parçalarının sıçraması ile yangın çıkabildiği gibi yayılabilir de.

13 YANGIN NEDENLERİ - Sabotaj: Kötü niyetli insanların başkalarına zarar vermek veya kişisel kazanç sağlamak için yangın çıkarırlar, yada birilerini kullanarak bu tür eylemlerin yapılmasını sağlarlar, Bu tür olaylara karşı dikkatli olunmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.(binaların ve arabaların kontrol altında tutulması gibi) - Doğa olayları: Rüzgarlı havalarda kuru dalların birbirine sürtmesi, yıldırım düşmesi gibi doğa olayları sonucu yangınlar çıkabilir.

14 SÖNDÜRME PRENSİPLERİ - Soğutarak söndürme: a- Su ile soğutarak söndürme: yangın söndürme prensipleri içerisinde en çok kullanılandır. Suyun fiziksel-kimyasal özelliği, yanıcı maddeyi boğar ve yanıcı maddenin ısısını düşürerek yangının sönmesini sağlar. b- Yanıcı maddeyi dağıtma: Yanan maddelerin dağıtılmasıyla yangına neden olan yüksek ısı bölünür ve yangın yavaş yavaş söner. Akaryakıt yangınlarında bu tip söndürme uygulanmaz.

15 SÖNDÜRME PRENSİPLERİ - Havayı kesme:
a- Örtme: Kum, toprak, halı kilim gibi örtü malzemesi veya kimyasal bileşikler kullanarak yanan maddenin havadaki oksijen ile ilişkisinin kesilmesi olayıdır. Akaryakıt yangınlarında, örtü oluşturan kimyasal bileşikler kullanılmaktadır. Köpüklü söndürücüler kullanılır. Köpük örtü oluşturmaktadır. b- Boğma: Yangının oksijenle ilgisinin kesilmesi veya azaltılması olayıdır. ( ıslak battaniyenin kullanılması gibi) c- Yanıcı maddenin ortadan kaldırılması: Yanmakta olan maddelerin ortamdan uzaklaştırılması halinde, yanma üçgeni bozulur .Bu nedenle de yangın sönmüş olur.

16 YANGIN SÖNDÜRME TÜPLERİNİN ÇEŞİTLERİ
- Yangın söndürme tüplerinin; - sulu (CO2 tazyikli, hava basınçlı, soda asitli), - hava kesici (köpüklü, karbondioksitli), - kimyasal reaksiyonlu (halojen karbürlü, kuru kimyasal tozlu, ) çeşitleri vardır.

17 YANGIN SÖNDÜRMEDE BAŞARILI OLMAK İÇİN YANGININ SINIFINA UYGUN YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI KULLANILMALIDIR.

18 YANGINA KARŞI KORUNMAK UCUZDUR
İşyerinizde ve evinizde yangına karşı önlemler almak sanıldığı gibi pahalı değildir, Aksine çok ucuzdur. Bu önlemler dizisinin mali değeri, yaklaşık olarak yatırım maliyetinin binde biri oranında bile değildir. Üstelik yangına karşı korunma cihaz ve donanımları yüksek nitelikte ve sağlam olarak üretildikleri için uzun ömürlüdür, önerilen şekilde korunduğunda yıllarca kullanılabilir.

19 YANCIN SÖNDÜRME ARAÇLARI
1- SOĞUTUCU ARAÇLAR: a. SU KOVALARI VE VARİLLER, b. POMPALI KOVA, c. SULU ARAÇLAR, - CO2 TAHRİKLİ, - HAVA BASINÇLI, - SODA ASİTLİ, 2- HAVAYI KESİCİ ARAÇLAR : a. KUM VE TOPRAK, b. KURU KİMYEVÎ TOZLU ARAÇLAR, c. KARBONDİOKSİTLİ ARAÇLAR, d. KÖPÜKLÜ ARAÇLAR,

20 KİMYASAL REAKSİYON SONUCU YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN ARAÇLAR
1- HALOJEN KARBÜRLÜ SÖNDÜRME ARAÇLARI - CB (KLOROBROMOMETAL) - CTC (KARBONTETRAKLORÜR) - MB (METİLBROMÜR) - BTM (BROMTRİFLOROMETAN) - BCF (BROMOKLORODİFLOROMETAN) 2- ÇOK AMAÇLI SÖNDÜRÜCÜ ARAÇLAR - MONOAMONYUMFOSFAT

21 YANCIN SÖNDÜRME ARAÇLARININ BAKIM VE KONTROLÜ
- YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ CİNSİNE GÖRE BAKIM VE KONTROL-LERİ DEĞİŞİKLİK ARZ ETMEKTE, BUNUNLA BİRLİKTE HEPSİNDE AYLIK, ALTI AYLIK, BİR YILLIK, BEŞ YILLIK, ON YILLIK BAKIM VE KONTROL YAPILIR. AYLIK KONTROL ; - GENEL DURUMU, - EMNİYET SUBABI, - HORTUM, LANS VE TETİĞİ , KONTROL EDİLİR. 6 AYLIK KONTROL ; 1 AYLIK KONTROLE İLAVETEN CİHAZ VE KARBONDİOKSİT TÜPÜ TARTILIR. 1 YILLIK KONTROL : - 6 AYLIK KONTROLE İLAVETEN CİHAZIN KAPAĞI AÇILARAK İÇİNDEKİ MADDENİN NİTELİĞİNİ KAYBEDİP KAYBETMEDİĞİ KONTROL EDİLİR. 5 VEYA 10 YILLIK KONTROL : - CİHAZ TAMAMEN BOŞALTILARAK TÜPÜN NİTELİĞİNİ KAYBEDİP KAYBETMEDİĞİ SU BASINÇ TESTİ İLE KONTROL EDİLİR.

22 YANGINLARIN EN BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİ DE ELEKTRİK KONTAĞIDIR
**YANGINLARIN EN BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİ DE ELEKTRİK KONTAĞIDIR. Bu Nedenle Elektrik Tesisatını Ehil Kişilere Kontrol Ettirilmelidir.**

23 YANGIN RİSKİNE GÖRE SÖNDÜRME CİHAZLARININ DAĞILIMI
1. AZ TEHLİKELİ BÖLGELER İÇİN : İLK 5O M2 YE l ADET Kg .LIK YSC, MÜTEAKİP HER 5OO M2 İÇİN l ADET 6 Kg LIK YSC KULLANILIR. 2. ÇOK TEHLİKELİ BÖLGELER İÇİN : İLK 5O M2'YE l ADET 6 Kg.LIK YSC İLE MÜTEAKİP HER 2OO M2 İÇİN 2 ADET 6 Kg. LIK YSC KONULUR. 3 OTOLARDA : a) OTURMA YERİ 14 KİŞİYE KADAR OLAN OTOLARDA 6 Kg' LIK YSC’DAN l ADET BULUNDURULMALIDIR. b) OTURMA YERİ 14 KİŞİDEN FAZLA VEYA TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN OTOLARDA 6 Kg. LIK 2 ADET YSC BULUNDURULMALIDIR.

24 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ YERLEŞTİRİLMESİ
1. YSC‘ larının konulacağı yerde bulunan yanıcı maddelerin çeşidine uygun olmalıdır. 2. YSC‘ larına çabuk ulaşılabilir yerde duvara asılı yada yangın dolaplarında olmalı ve yerden yüksekliği 1.5 m. yi geçmemelidir. 3. YSC‘ larının yerleri hiç değiştirilmemeli , cihaz ve yeri numaralandırılmalıdır. 4. YSC‘ları yangın çıkma olasılığı olan yere yakın olmalıdır.

25 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZININ KULLANIMI
1. CİHAZI YERİNDEN ALINIZ. 2. TAŞIMA KOLUNDAN TUTARAK YANGIN MAHALLİNE GETİRİNİZ. 3. VALF ‘TAKİ EMNİYET PİMİNİ VEYA MÜHÜRÜNÜ ÇIKARINIZ. 4. LANSI YERİNDEN ÇIKARIP RÜZGARI ARKANIZA ALMIŞ OLARAK YANGININ SİZE EN YAKIN YERİNE YÖNELTİNİZ 5. KURU KİMYEVİ TOZLU TÜPLERDE TÜP İÇERİSİNDEKİ TOZUN HAREKETLİLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN KULLANMADAN ÖNCE TOZUN HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRMAK İÇİN TÜPÜ SERT BİR ŞEKİLDE YERE ÇARPTIRINIZ, YADA ALT ÜST EDİNİZ. 6. TÜPÜ ÇALIŞTIRINIZ. ( TETİĞE BASINIZ ) ÇIKAN GAZ VEYA KURU KİMYEVİ TOZUN YANGININ ÜZERİNDE SİZDEN ÖTEYE DOĞRU DEVAMLI OLARAK( S ) HARFİ ÇİZİNİZ 7. YANGIN SÖNSE DAHİ BİR MÜDDET DAHA CO2 GAZINI VEYA KURU KİMYEVİ TOZU TAMAMEMEN YANGIN YÜZEYİNE BOŞALTINIZ. BU SÜRE 3-5 dk. OLDUĞU UNUTULMAMALIDIR. 8. BOŞALAN TÜPÜ SONRAKİ YANGIN TEHLİKESİNE KARŞI YENİDEN DOLDURTUNUZ.

26 HATIRLAYIN - DUMAN ATEŞTEN DAHA ÖLDÜRÜCÜDÜR,
- GÜVENLİ BİR ÇIKIŞA, SÜRÜNEREK GİT! - EĞER GİYSİLERİNİZ TUTUŞURSA, - DUR, YAT, YUVARLAN !

27 HATIRLAYIN Yangına Yakalanırsanız, Duman Ateşten Daha Öldürücüdür! - Hemen olabildiğince yere yakın bir pozisyon alın, - Yüzünüzü ıslak bir havlu vs. ile örtün, - Güvenli bir çıkış noktasına doğru sürünerek ilerleyin, - Elinizin tersiyle kapının ısısını kontrol edin, - Sıcak olan bir kapıyı açmayın. Sıcak havanın O2 ile Teması halinde infilak eder, - Eğer bir yerde kapalı kalırsanız, kapıyı kapatın ve kapının altını ıslak bezlerle tıkayın. O2 girmesini engelleyin yangın kendiliğinden de sönebilir. - Eğer sizinle çıkış arasındaki yangın küçükse, hızla çıkışı kullanın daha sonra söndürme işini yapın

28 HATIRLAYIN Eğer Üzerinizdeki Giysiniz Tutuşursa;
1- Yardım istemek için bağırın ve sakın koşmayın! DUR, YAT ve YUVARLAN hareketini uygulayın. DUR: Koşarsanız havadaki oksijen alevlerin artmasına neden olacaktır. Ayak ta kalırsanız yangından daha çok zarar görürsünüz, YAT: Yere yatın. Yüzünüzü ellerinizle kapatın. YUVARLAN: Ateşi söndürmek için yerde yuvarlanın.

29 HATIRLAYIN 2- Üzerindeki giysileri yanan başka bir kişi koşuyorsa, durdurun, yatırın ve yuvarlayın. 3- Yanığın üzerine asla buz koymayın. Yanığın üzerine başka hiçbir şey sürmeyin. Yanık yerini soğutmak amacıyla 10 – 15 dakika süreyle su altında tutun. Derhal tıbbi yardım çağırın

30 YANGIN ÇIKTIĞINDA VEYA YANGINI İLK GÖRDÜĞÜNÜZDE
1- TELAŞLANMAYINIZ, 2- BULUNDUĞUNUZ YERDE YANGIN İHBAR DÜĞMESİ VAR İSE ONA BASINIZ 3- İTFAİYE TEŞKİLATINA TELEFON EDİNİZ. (110) 4- YANGIN YERİNİ, ADRESİNİ EN KISA VE DOĞRU ŞEKİLDE BİLDİRİNİZ, 5- MÜMKÜN İSE YANGININ ÇEŞİDİDİNİ BELİRTİNİZ, 6- YANGINI ÇEVRENİZDEKİLERE DUYURUNUZ, 7- İTFAİYE GELİNCEYE KADAR YANGINI SÖNDÜRMEK İÇİN ELDEKİ MEVCUT ARAÇ VE İMKANLARDAN FAYDALANMAYA ÇALIŞINIZ, 8- YANGININ YAYILMASINI ÖNLEMEK İÇİN KAPI VE PENCERELERİ KAPATINIZ, 9- BUNLARI YAPARKEN KENDİNİZİ VE BAŞKALARINI TEHLİKEYE ATMAYINIZ, 10-GÖREVLİLERDEN BAŞKASININ, ÖZELLİKLE BİLGİSİZ KİŞİLERİN YANGIN SAHASINA GİRMESİNE İZİN VERMEYİNİZ.

31 HAYATTA KALMANIN 11 ÇARESİ
1- NÜKLEER İNFİLAKLARIN ÇEŞİTLİ TESİRLERİNİ ÖĞRENİNİZ, 2- RADYOAKTİF SERPİNTİ HAKKINDAKİ GERÇEKLERİ BİLİNİZ, 3- İKAZ VE ALARM SİNYALLER İLE BUNLARIN MANALARINI ÖĞRENİNİZ VE EL ALTINDA PİLLE İŞLEYEN BİR RADYO BULUNDURUNUZ, 4- GEREKTİĞİ ZAMAN BARINACAK BİR SIĞINAK YERİ HAZIRLAYINIZ, 5- SİZE VE AİLENİZE İKİ HAFTA YETECEK KADAR YİYECEK VE EŞYA HAZIRLAYINIZ, 6- YANGINDAN KORUNMA VE YANGIN SÖNDÜRME YOLLARINI ÖĞRENİNİZ, 7- İLKYARDIM VE HASTABAKICILIĞINI ÖĞRENİNİZ, 8- SIKIŞIK DURUMLARDA TEMİZLİK YOLLARINI ÖĞRENİNİZ, 9- RADYOAKTİF SERPİNTİDEN KORUNMA VE KURTULMA ÇARELERİNİ ÖĞRENİNİZ, 10- YAŞADIĞINIZ YER-ŞEHİR VE KASABANIN SİVİL SAVUNMA PLANALARI HAKKINDA BİLGİ EDİNİNİZ, 11- FELAKET ZAMANINDA KENDİNİZİN VE AİLENİZİN NASIL HAREKET EDECEĞİNİ ÖNCEDEN DÜŞÜNÜP PLANLAYINIZ.

32 YANGIN KONULU SUNUMUZ BİTMİŞTİR
İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM ALİ RIZA YARALI ERZURUM EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ SİVİL SAVUNMA UZMANI

33 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ERZURUM BÖLGE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ
KURTARMA DERS KONULARI : Depremde Kurtarma Elektrik Çarpmalarında Kurtarma Yangında Kurtarma Çığda Kurtarm Selde ve Suda Kurtarma Kuyudan Kurtarma Buzda Kurtarma

34 Kurtarma Teknikleri Depremde Kurtarma

35 Depremde Kurtarma Ailenin güvenliği sağlandıktan sonra, kurtarma ve ilk yardım konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip, sağlıkça problemi olmayan birkaç kişi bir araya gelerek birlikte etraftaki evleri dolaşmalı, yıkılan binalarda yardıma ihtiyacı olanlara kur-tarma, ilk yardım ve enkaz kaldırma çalışmala-rında yardımcı olmalıdır.

36 Depremde Kurtarma Kurtarıcı;
Yardım için kendisini tehlikeye atmamalıdır. Yardıma ihtiyaç duyan yalnız kalmış, korkmuş çocuk ve yaşlıları, yardımın ulaştığı yerlere götürmelidir. Yaralıların isimlerini ve sayılarını not etmelidir. Arama yapacağı binalar hakkında gerekli olan bilgileri edinmelidir. Emniyetli olduğundan emin olunmayan yerlere kesinlikle girmemelidir. Arama yapacağı binalarda elektrik, doğalgaz, su tesisatlarının kapatılmasını sağlamalıdır.

37 Depremde Kurtarma Öncelikle kaba yüzey taraması yapmalıdır.
Artçı depremlere karşı girdiği yerlerde yere eğilmeli, dizlerinin üstünde yürümeli, her an düşebilecek maddelere karşı dikkatli olmalıdır. Girdiği yerlerde etrafı koklamalı, gaz kaçağı olup olmadığını kontrol etmeli, gaz kokusu olması halinde vanayı kapatmalı, kapıları ve pencereleri açmalı, tüm kokunun çıkmasından sonra girmelidir.

38 Depremde Kurtarma Girdiği yerde "içerde kimse var mı?" diye bağırmalı, cevap için bir süre beklemelidir. Cevap alırsa, nerede ve nasıl bir yardıma ihtiyaç duyduğunu sormalıdır. Cevap alamazsa bir süre gelebilecek bir inilti, ağlama.. için susmalı ve dikkatlice dinlemelidir.

39 Depremde Kurtarma Etraf karanlıksa odalara girerken fener kullanmalı, ışıkları yakmamalı dır. Karanlık ortamda, kapıları kolaylıkla bulabilmek için sürekli duvarlara daya-narak dolaşmalıdır. Yaralı bulursa, güvenliğe almalı, süratle ilk yardı-mı uygulamalıdır. Yardım almak, durum bildirmek ve hasar tespiti için aradığı binaları işaretlemelidir.

40 Depremde Kurtarma Enkaz Altında Mahsur Kalan Kişi;
Paniklemeden, sakin olarak durumu değerlendir-melidir. Kurtarma ekiplerinin en kısa zamanda yardım için gelecekleri unutmamalıdır. Enerjisi-ni korumak için, yardım ekiplerinin sesini duya-na kadar mümkünse uyumaya çalışmalıdır.

41 Depremde Kurtarma Hareket kabiliyeti sınırlanmışsa, çıkış için hayatı-nı riske atacak tehlikelerden (kopan elektrik telleri, gaz kaçakları, cam kırıkları...gibi) kaçınmalıdır. El ve ayaklarını kullanabiliyorsa su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine ya da tavana sert bir madde ile vurarak, varlığını duyurmaya çalışmalıdır.

42 Depremde Kurtarma Kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya, sesini kullanabiliyorsa onlara seslenmeye çalışmalıdır. Çalışan makinelerin gürültülerini duyuyorsa, sabırla kurtarılmayı beklemelidir.

43 Elektrik Çarpmalarında Kurtarma

44 Elektrik Çarpmalarında Kurtarma
Elektrik çarpan kişiye kesinlikle çıplak elle dokunulma-malıdır. Sigorta çıkarılmalı ya da ana şalter indirilmelidir. Alete ait fiş çıkarılmalıdır. Bunlar yapılamıyorsa, ayaklara ka-uçuk ayakkabı veya terlik, ellere lâstik eldiven giyilerek, bıçak veya makasla elektrik teli kesilmelidir. (Çıplak elle veya altı kösele ayakkabı ile yere basılarak elektrik teli tutulmamalıdır.)

45 Elektrik Çarpmalarında Kurtarma
Bunlar yapılamıyorsa, elektrik çarpan kişinin elektrik teliyle bağlantısını kesmek için kuru sopa, tahta, deri kemer, kalın gazete tomarı ya da ip kul-lanılmalıdır. Bu gereçlerden bulunulabileni elekt-rik çarpan kişinin beli hizasına getirilmeli, kişiye temas etmeden iki ucundan tutularak çekilmeli ve kurtarılmalıdır. Kurtarıcı da ayaklarının altına kuru gazete kağıdı koyarak yerle vücut arasındaki ilişkiyi kesmelidir.

46 Yangında Kurtarma

47 Yangında Kurtarma (YANGINDA, GAZ VE DUMAN DOLU ODALARDA ARAMA VE KURTARMA) Yangında, gaz ve duman dolu odalarda arama ve kurtarmada öncelikle şu husus çok iyi bilinmeli ve hiçbir zaman unutulmamalıdır!

48 Yangında Kurtarma Bir yangın karşısında; Hayat kurtarılmalı
Alarm ve haber verilmeli ve Yangın söndürülmeye çalışılmalıdır. Yangınlarda oluşan gaz ve duman ortamında hem kurtarıcıların hem de yaralıların nefes alma güçlüğü vardır. Böyle bir durumda süratle hare-ket edilmelidir.

49 Yangında Kurtarma Yangına maruz kalan kişi, yangının, bulunduğu bölgeye gelmesini geciktirici önlemleri (kapıların ıslatılması, kapı kenarlarına ıslak bezler sıkıştırıl-ması gibi) almalıdır. Yanan binada mahsur kalanlar derhal tehlikeli bölgeden uzaklaştırılmalıdır. Yanmakta olan binada bulunan kişi ve kurtarma-ya giden personel sakin olmalıdır. Paniğe kapıl-mamalıdır.

50 Yangında Kurtarma Kurtarıcı, yanmakta olan ya da gaz ve duman oluşan ortama girerken şu hususlara dikkat etmelidir.Varsa, ısıya dayanıklı elbise, kask ve eldiven giymelidir. "Solunum cihazı" (oksijen tüpü) takmalıdır.

51 Yangında Kurtarma İçeride bulunan yanıcı madde zehirli gaz çıkaran bir madde ise, kesinlikle "Solunum cihazı" tak-malı veya o gazın cinsini tespit etmeli ve gaza uygun süzgeç takılı maske kullanmalıdır. Solunum cihazı ve maske yoksa, kurtarıcı, giysi-lerini ıslatmalı, eldivenlerini takmalı, gaz,duman, toz ve topraktan etkilenmemek için ağız ve bur-nunu ıslak bir bezle kapatmalıdır.

52 Yangında Kurtarma Yangında el feneri ve kapıları açmak ve gerek-tiğinde kullanmak için küçük bir balta vb. bir alet bulundurmalıdır. Dışarıda kalanlarla haberleşmeyi sağlamak için beline, koluna veya bacağına bir emniyet "kılavuz" ipi bağlamalıdır.

53 Yangında Kurtarma Kapıları çok dikkatli açmalıdır.
Girilecek kapının tokmağını, ısınmış olması ihtimaline karşı çıplak elle tutmamalıdır. Kapı önünde dizleri hizasına çömelmeli, içeride oluşan basınç sonucu kapanmaması için bir aya-ğını kapının önüne koymalıdır. Taş, tuğla vb. maddeleri kapının önüne koyarak devamlı açık kalmasını sağlamalıdır.

54 Yangında Kurtarma Aleve doğru yönelmemeli, içeriden gelecek tehlikeye karşı kendisini ve bilhassa yüzünü korumalıdır. Başını arkaya doğru çevirerek soluk almaya çalışmalıdır. Sıcaklık ve duman yukarıya doğru yayılır. Döşemeye yakın alanlarda ısı daha düşüktür. Duman daha azdır. Bu nedenle kurtarıcı bu mekanlara yere eğilerek ya da sürünerek girmelidir. Derin olmayacak şekilde nefes almalıdır.

55 Yangında Kurtarma İçeri girince yangının devam ettiğini görüyorsa pencereleri açmalı, gerektiğinde dışarıdaki yar-dımcıya "su" için emir vermelidir. Yalnız gaz ve duman var ise odaları iyice araştırmalıdır. Gaz ve duman dolu odalarda kendiliğinden çıka-mayacak durumda olanları ve yaralıları durumla-rına uygun sürükleme usulü ile dışarı çıkarmalıdır.

56 Yangında Kurtarma Kurtarıcı, elbiseleri tutuşmuş kişinin üzerini baş tarafından ayak yönüne doğru battaniye, halı, palto vb. örtmeli, yanan yerin hava ile temasını keserek söndürmelidir.Yanma söndükten sonra örtü malzemesi vücut üzerinden yavaşça kaldırıl-malıdır.

57 Yangında Kurtarma Yanmakta olan kişinin koşması ve hareket etmesi, tutuş-muş elbise kısımlarının daha çok yanmasına yol açacaktır. Kurtarıcı, hareket halindeki kişinin üzerini, varsa bir örtü ile sarmalı ve yuvarlamalı, yoksa olduğu yerde yuvarlayıp söndürmelidir. Yanmış elbiseleri dikkatli bir şekilde çıkarmalıdır. Günü-müzde giydiğimiz kumaşların çoğu sentetik maddelerden yapıldığı için sıcakla erir ve deriye yapışır. Onun için elbi- seleri yırtarak değil, deriye yapışan yerin etrafını keserek çıkarmalıdır.

58 Yangında Kurtarma Yanan yeri hemen, musluk, duş gibi bol ama hafif su akı-mı ile 20 dakika soğutmalıdır. (Su hızlı ve sert çarpacak şekilde akıtılmamalı dır.) Yanık yerindeki ısıyı düşür-mekle yanık etkisinin derinlere inmesi önlenir. Soğuk su şişliği azalttığı gibi ağrıyı da azaltır. Sıcak yağ ya da kimyasal maddelerle bulaşmış olan elbi-seleri hemen çıkarmalı ve yanan deri kısmı ve etrafını bolca soğuk su ile yıkamalıdır. Bu işlemleri yaparken kimyasal maddelerin ellerini yakmaması için dayanıklı eldiven giymeyi unutmamalıdır.

59 Çığda Kurtarma

60 Çığda Kurtarma Öncelikle tüm doğal afetlere karşı alınması gere-ken önlemler ve korunma yolları öğrenilmeli ve öğretilmelidir. Kaza yeri tespit edilmeli ve ilgili kurumlara ( Polis, İtfaiye, Sivil Savunma Arama-Kurtarma Birlikleri, Acil Servis....) durum bildirilmeli ve yardımları istenmelidir. Çığ yada göçük alanında gelişebilecek her türlü olumsuzluklara karşı dikkat edilmelidir.

61 Çığda Kurtarma Bulunan cisim, elbise, kayak vb. varsa yerinden kaldırılmamalıdır. İnsanların çığ ya da göçük altında kalması duru-munda sakin ama hızlı, arama çubukları ya da sopalar kullanılarak (sağa-sola çevrilmek sureti ile), felaket bölgesi sırayla taranmalıdır. Özel eğitim almış köpekler var ise, faydalanılma-lıdır.

62 Çığda Kurtarma Kazazedeye ulaşılması halinde önce yüzü açılmalı, varsa ağzındaki kar, kum, çamur gibi yabancı cisimler temizlen-meli, göğüs kafesinin üzeri açılmalı, solunumu yoksa sun'i (yapay) solunum yapılmalıdır. Bütün vücudu çığ ya da göçükten kurtarılmalı, üzeri örtül-meli, vücudunda kırık olabileceği düşünülerek mümkün olduğunca hareket ettirilmeden sedye ile (yoksa emprovize sedye ile) dikkatlice taşınmalıdır. Çığ kazazedeleri kurtarıldıktan sonra hiçbir zaman doğru-dan sıcak bir ortama sokulmamalıdır.

63 Sel ve Suda Kurtarma

64 Selde ve Suda Boğulmakta Olan Kişinin Kurtarılması
Selde ve suda boğulmakta olan kişilerin kurtarılmasında; Yüzme bilen ve bu konuda eğitim görmüş kişilerin görev alması doğru olanıdır. Aksi halde kurtarıcınında boğula-bileceği unutulmamalıdır. Su da boğulmakta olan kişiye sopa, ip ya da ipe bağlı "Can simidi" veya arabaların yedek lâstiği atılarak ulaşıl-maya çalışılmalıdır. Suda boğulmakta olan kişinin bu şe-kilde kolayca ve emin olarak karaya çıkması sağlanabilir.

65 Selde ve Suda Boğulmakta Olan Kişinin Kurtarılması
Kıyıdan m. kadar uzakta boğulmakta olan kişinin kurtarılması için uzun bir çamaşır ipinin ucuna bir torba bağlanmalı, içine suda batmayan bir cisim (mantar vb.) ve torbanın uzağa atılması-nı sağlamak amacı ile de bir ağırlık (taş, kurşun vb.) konmalı dır. Ağzı bağlanan torba fırlatılmalı boğulmakta olan kişi bunu tutmalıdır. Kurtarıcı, ipi çekerek kişinin kıyıya doğru gelmesini sağla-malıdır. Bu uygulamaya "Hayat ipi ile çekerek kurtarma" denir.

66 Selde ve Suda Boğulmakta Olan Kişinin Kurtarılması
Boğulmakta olan kişinin bulunduğu yer karaya uzak ise, kurtarıcı yanına "Can simidi" ni alarak yüzmeli, boğulmakta olan kişinin tutunmasını ve yüzerek karaya çıkmasını sağlamalıdır. Yalnız olarak kayıkta bulunan ve suya düşen ki-şi kayık küreğini yakalamalı, koltuk altına ala-rak kıyıya doğru yüzmeye çalışmalıdır.

67 Selde ve Suda Boğulmakta Olan Kişinin Kurtarılması
İyi yüzme bilen kurtarıcının, boğulmakta olan kişiyi kurtarması halinde, suda boğulan kişiyi yüzü yukarı gelecek şekilde döndürmeli, bileğinden ya da saçından tutarak çekmelidir.

68 Selde ve Suda Boğulmakta Olan Kişinin Kurtarılması
Selde ve suda boğulanların yuttuğu suyun bir kısmı hava yollarını, akciğeri ve hava keseciklerini doldurur ve kişi nefes alamaz. Aynı zamanda akci-ğerlere girer Bu nedenle sudan çıkarılan kişinin öncelikle yuttuğu su çıkarılmalıdır. Bunu sağlamak için iyi yüzme biliniyorsa su içinden çıkarılırken, yoksa çıkarıldıktan sonra sun'i solunum uygulan-malıdır.

69 Kuyudan Kurtarma

70 Kuyudan Kurtarma (KUYUDAN, OKSİJENİ AZALAN VE ZEHİRLİ, PARLAYICI - PATLAYICI GAZ BULUNAN ORTAMLARDAN KURTARMA)

71 Kuyudan Kurtarma İnsan yaşamı bakımından tehlikeli olduğu için bu gibi yerlerde kurtarma çalışmalarında, oksijen yetersizliği ve birikmiş zehirli gaz ihtimaline karşı şu hususlara dikkat edilmelidir: Kuyulardan ve mağaralardan kurtarma durumlarında; gaz zehirlenmeleri olabileceğinden çevrede kişiyi kurtarabilecek başkaları yoksa bu gibi yerlere yalnız başına girilmemelidir.

72 Kuyudan Kurtarma Kurtarıcılar oksijen yetersizliği olan yerlere girerken mutlaka solunum cihazı (oksijen tüpü), zehirli gaz bulunan ortamlara (harp gazları gibi) girerken gaz cinsini tespit ederek, uygun filtreli gaz maskesi takmalıdırlar. Solunum cihazı ve uygun filtreli gaz maskesi yoksa, yeterli hava sağlanıncaya kadar o yere girilmemelidir. Zorunluluk olması halinde ağız ve buruna ıslak bez bağlanarak girilmelidir.

73 Kuyudan Kurtarma Başa bir şey düşmesi riski varsa, koruyucu başlık giyilmelidir. Elin kesilmesi, yırtılması riski varsa, eldiven giyilmelidir. Karanlık yerlere girilirken pilli el feneri bulundurulmalıdır. Birikmiş zehirli, parlayıcı-patlayıcı gaz ihtimaline karşı;

74 Kuyudan Kurtarma Elektrik ana şalteri indirilmelidir. Sigorta çıkarıl-malıdır. Elektrik akımı bu yollarla engellenemi-yorsa elektrik düğmeleri çevrilmemelidir. Düğ-meyi çevirmekle çıkabilecek kıvılcım patlamaya yol açabilir.

75 Kuyudan Kurtarma Bu ortamlara sigara, kibrit, çakmak, gaz lambası vb. gibi yanıcı maddelerle girilmemelidir.Varsa, fan cihazı ile kapalı ortama temiz hava verilmeli veya o ortamda-ki zehirli gaz temizlenmelidir.Fan cihazı yoksa, kişi kurtarılmadan önce zehirli ve zararlı gaz bulunan oda-nın kapısı ve pencereleri (gerekiyorsa kırılarak) açılma-lı, havalandırılması sağlanmalıdır. Mahsur kalan kişiye ulaşıldığında öncelikle solunumu kontrol edilmeli, gerekiyorsa sun'i (yapay) solunum yapılmalıdır.

76 Kuyudan Kurtarma Patlama tehlikesi yoksa ve zehirli gazın bulunduğu ortam garaj vb. gibi küçük bir alanı kapsıyorsa, kurta-rıcı soluğunu bir süre tutup, kişiyi çekerek dışarı çıkarmalıdır. Kazazedenin kaza ortamından çıkartılması sırasında en kolay ve zararsız yol öncelikle denenmelidir. Teknoloji ve profesyonel bilgi gerektiren durumlarda itfaiye, askerî birlik, emniyet, sivil savunma, sağlık kuruluşları gibi birimlerden yardım istenmelidir.

77 Buzda Kurtarma

78 Buz Tutmuş Göl, Deniz ya da Nehre Düşmüş Kişinin Kurtarılması
Buz üzerinde yürüyerek, kişinin düştüğü yerin yanına kadar yaklaşılmamalıdır.Karadan veya iskeleden yak-laşmak mümkün ise kurtarıcı, sopa uzatmalı ya da ipe bağlı can simidi atmalıdır.Mesafe uzaksa,sağlam buz üzerinde ipin yetişeceği uzaklığa kadar gitmeli, altına buzda kaymayacak türde tahta, kalas vb. koyup yatmalı, bu mesafe-den ipe bağlı can simidini atmalı veya sopa uzatmalı ve kişiyi çekerek kurtarmalıdır.

79 Buz Tutmuş Göl, Deniz ya da Nehre Düşmüş Kişinin Kurtarılması
Düşen kişi kıyıdan kurtarılacak kadar yakında değilse, 2-3 kişi, varsa altlarına buzda kaymayacak türden tahta, kalas vb. koyarak yatmalı ve birbirinin ayağından tutarak kişiye yaklaşmalı dır. En uçta olan kişi, uzun bir sopa uzatmalı, kurtarılacak kişi bunu tutmalı ve kişi çekilerek kurtarılmalıdır.

80 Buz Tutmuş Göl, Deniz ya da Nehre Düşmüş Kişinin Kurtarılması
Ucunda ağır bir cisim (sağlam bir kum torbası vb.) bulunan uzun bir çamaşır ipi kıyıdan kurtarılacak kişiye fırlatılmalıdır. "Hayat ipi"ni tutan kişi çekilerek kurtarılmalıdır. Ucunda kalın, eğilmeyen sivri çivi bulunan, sap kısmı tahta veya plâstik olan ve birbirine sap kısmından iple bağlı olan "Buz bizi" bulunan kişi, bunu kullanarak sağlam buz üzerinde kurtarılacak kişiye yaklaşmalı, yanında getirdiği ipi atmalı, bunu tutan kişi çekilerek kurtarılmalıdır.

81 Buz Tutmuş Göl, Deniz ya da Nehre Düşmüş Kişinin Kurtarılması
Kurtaracak kimse yoksa düşen kişi, buz üzerindeki deliğin kıyı tarafını iki kolu ile basarak kırmalı ve kıyıya doğru ilerlemeli ve buz üstüne çıkmaya çalışmalıdır. Tedbirli olup boynunun her iki yanında asılı olarak "Buz bizi" bulunduran ve düşen kişi, birdenbire gittiği yönün gerisine dönmelidir. Kıyı yönüne doğru buz bizlerini her iki eli ile aynı anda buza saplayarak vücudunu öne, sağlam buz üzerine doğru çekmelidir. Sonra aynı yöntem ile yüzükoyun yatmış olduğu buz üzerinde kayarak daha sağlam buz kısmına gelmelidir.

82 KURTARMA KONULU SUNUMUZ BİTMİŞTİR
İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM ALİ RIZA YARALI ERZURUM EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ SİVİL SAVUNMA UZMANI

83 HASTANENİN TAHLİYESİ Plan dahilinde olması halinde hangi Polikliniğin hangi kapıdan hangi servisin hangi kapıdan boşaltılacağı planlanır ise hastanenin dışarı açılan 8 yangın çıkışı, 4 normal kapılar 1 kapıda teknik servis kapısı, 2 garaj kapıları olmak üzere toplam 15 kapı kullanılabileceği düşünülürse hastanenin tahliyesinin çok kısa sürede yapılabileceği görülmektedir. Ancak tüm kapılar engelsiz durumda sürekli hizmete açık tutulmalıdır. Tahliye planımız şu şekilde düşünülebilir. 1-İdari Kısımdaki Yangın kapısını yalnızca Ameliyathane ve yoğun bakım kullanacak, gerektiğinde protokol girişinin alt katı dizayn edilerek mobil operasyon hizmeti için hazırlanacaktır. 2-Acil giriş – çıkış kapısını Acil servis, Genel cerrahi servisi ve Katater laboratuarı kullanacak, 3- — 2 kattaki servis kapısını Sterilasyon ünitesi, mutfak, üroloji ve intaniye servisleri kullanacak, 4-Röntgen ve nükleer tıp birimleri ile 1 nci kattaki üroloji ve bu salondaki poliklinikler en yakın yangın çıkış kapısından acil dışına çıkmaları sağlanacaktır. 5-Laboratuar ve çocuk poliklinikleri de kendilerine en yakın yangın çıkış kapısını kullanarak katta teknik servis kapısından dışarı çıkacaklardır. 6-dahiliye, ultrasyon, alerji, kardiyoloji göğüs cerrahisi poliklinikleri de kendilerine en yakın yangın çıkış kapısını kullanarak açık oto parktan dışarı çıkacaklardır. 7-Zemin kattaki (diyaliz ünitesi müstakil kapısını kullanacaktır.) diğer vatandaşların tamamı poliklinikler giriş kapısını kullanacaklardır. 8-Servislerdeki yürüyebilen hastalar ve yakınları servislerdeki yangın çıkış kapısını kullanacaklar. 9-yürüyemeyen hastalar ise personel yardımıyla protokol kapısını kullanacaklardır. 10-Garaj kapıları ise yalnızca araçlar ve bu katta görevli personel tarafından kullanılacaktır.

84