HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

... konulu sunumlar: "HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU"— Sunum transkripti:

1 HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU MURAT YETER

2

3 İÇERİK Tanım Tarihçe Epidemiyoloji Klinik Bulgular Tanı koyma
Etiyoloji Ayırıcı tanı Birlikte bulunan bozukluklar Tedavi Gidiş

4 Kaynaklar Journal of American Child and Adolescent Psychiatry (Gözden Geçirme Yazısı, 2000)

5 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
Aşırı Hareketlilik Kısa Dikkat Süresi Yetersiz Dürtü Kontrolü

6 Tarihçe (I. Dünya Savaşında) Minimal Beyin Zedelenmesi Sendromu (1947)
Post Ensafilitik Davranışsal Sendrom (I. Dünya Savaşında) Minimal Beyin Zedelenmesi Sendromu (1947) Minimal Beyin Disfonksiyonu (1960) Hiperkinetik Reaksiyon (DSM-II, 1970) Dikkat Eksikliği Bozukluğu (DSM-III, 1980) Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DSM- III-R, 1987)

7 Dikkat Eksikliği ve Yıkıcı Davranış Bozuklukları
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Karşıt Gelme Bozukluğu Davranım Bozukluğu BTA Yıkıcı Davranış Bozukluğu

8 DEHB’nun 3 Tipi Dikkat Eksikliğinin Belirgin olduğu
Aşırı Hareketlilik ve Dürtüselliğin Belirgin olduğu Kombine (En Sık)

9 Okul Çağı Çocukların %3-5
Erkek/Kız Oranı 3-5/1 Irksal farklılık yok

10 Dikkat Sorunları Dikkati vermede ve sürdürmede güçlük
Söylenenleri duymamış izlenimi verirler Bir görevi bitirmeden diğerine geçerler Zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınırlar Günlük etkinliklerde sıklıkla unutkandırlar Dikkatleri ilgisiz uyaranlarla kolayca dağılır

11 Aşırı Hareketlilik Gerektiği zamanlarda yerinde oturmama
Oturduğu yerde kıpırdanıp durma Çok konuşma Sessiz etkinlikler sırasında gürültü yapma

12 Yetersiz Dürtü Kontrolü
(İmpulsivite) Sonunu düşünmeden davranışa geçme Sorular tamamlamadan cevap yapıştırma Sırasını beklemede güçlük Başkasının konuşması ya da işi arasına girme

13 KLİNİK DEĞERLENDİRME Aile ve çocuk görüşmeleri Klinik Gözlem
Fizik ve nörolojik muayene Davranış değerlendirme testleri Bilişsel testler

14 Algıladıklarını organize etmede güçlük
(b, d, p harflerini karıştırma) Konum örgütlemesinde güçlük (Sağ-sol karıştırma) Derinlik algısındaki sorunlar (Eşyalara çarpma, sakarlık) Silik nörolojik belirtiler

15 TANI İÇİN 9 semptomdan 6’sını karşılaması 7 yaşından önce başlaması
Ev ve okul gibi en az iki ortamda gözlenmesi

16 Etiyoloji Genetik Nedenler Beyin Hasarı Nörotransmitterler
Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri Psikososyal Etkenler

17 Genetik Genetik geçiş: Monozigot İkizlerde %51 Dizigot İkizlerde %33
Birinci derece akrabalarda: 4-5 kat fazla Dopamin Reseptör Gen- DRD4 Dopamin Taşıyıcı Gen- DAT 1

18 Etiyoloji Genetik Nedenler Beyin Hasarı Nörotransmitterler
Gıda-Katkı ve Toksik Maddeleri Psikososyal Etkenler

19 Beyin Hasarı Prefrontal Korteks Bazal Ganglionlar Serebellum
(Kaudat Nukleus, Globus Pallidus) Serebellum

20

21 Yürütücü İşlevler İşleyen bellek
Kendine yönelik konuşmanın içselleştirilmesi Duyguların kontrolü, motivasyon ve uyanıklık durumu Yeniden yapılandırma

22 Beyin Görüntüleme Çalışmaları
Beyin MRI sağ prefrontal korteks, globus pallidus ve kaudat nukleus DEHB olanlarda normallere göre daha küçük. PET çalışmasında DEHB olanların frontal loblarında beyin kan akımında ve metabolik hızda azalma.

23 DEHB NORMAL

24 Etiyoloji Nörotransmitterler Genetik Nedenler Beyin Hasarı
Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri Psikososyal Etkenler

25 Nörotransmitterler Çoğu çalışmalarda Dopamin’in, muhtemelen
Norepinefrin’in düşük turnoveri, transportu ve reseptör sensitivitesi ile ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.

26

27 Etiyoloji Genetik Nedenler Beyin Hasarı Nörotransmitterler
Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri Psikososyal Etkenler

28 AYIRICI TANI Uyum Bozukluğu Öğrenme Bozukluğu Anksiyete Bozuklukları Absans Nöbetleri

29 Birlikte Bulunduğu Bozukluklar
Davranım Bozukluğu Karşı Gelme Bozukluğu Öğrenme Bozukluğu Tik Bozukluğu Otistik Bozukluk Mental Retardasyon Fragil-X

30 GİDİŞ  Duygudurum Bozuklukları Belirtilerin Kaybolması (%30)
Belirtilerin Sürmesi (%40) Gelişimsel Bozulma (%30)  Antisosyal Kişilik Bozukluğu  Madde Kötüye Kullanımı  Duygudurum Bozuklukları

31 TEDAVİ Tıbbi Tedavi Anne-Baba Eğitim Bilişsel Davranışsal Terapiler
Özel Eğitim Programları Diyetin Düzenlenmesi

32 Psikostimulanlar  Metilfenidat İlaç Tedavisi Antidepresanlar
 Dekstroamfetamin  Pemolin  ADERALL Antidepresanlar  Imipramin  Desipramin  Bupropion İlaç Tedavisi

33 Metilfenidat Dopamin  Ritalin 5, 10, 20, 20 mg SR

34 İştahsızlık, kilo kaybı
Metilfenidat mg/kg/gün En Sık Yan etkileri: İştahsızlık, kilo kaybı Uykusuzluk Başağrısı Çarpıntı Bulantı veya mide ağrısı Davranış Rebound’u

35 Imipramin : 3-5 mg/kg/gün
Eğer Birlikte; Duygudurum Bozukluğu Tik Bozukluğu Enürezis Nokturna Veya; Tek doz ilaç

36 ... Çocuklarınızı devriniz için değil, onların devirleri için yetiştiriniz ...