PLANLAMA 2 / CENK HAMAMCIOĞLU

... konulu sunumlar: "PLANLAMA 2 / CENK HAMAMCIOĞLU"— Sunum transkripti:

1 PLANLAMA 2 / 02.04.2008 CENK HAMAMCIOĞLU
ULAŞIM KENTİÇİ – MAHALLE ÖLÇEĞİNDE

2 Belirli amaçlar doğrultusunda motorlu veya motorsuz araçların veya yayaların
belirli yüzeyler üzerinde gidip gelme eylemidir. KONUT ÇALIŞMA ULAŞIM SOSYAL HİZMETLER REKREASYON

3 Unkapanı Köprüsü

4 Bahçeşehir

5 Ulaştırma Arazi kullanım Sosyo-ekonomik yapı
Arazi yüzeyinin yapısı-topoğrafya Arazinin Jeolojik yapısı Hangi miktar ve özellikteki insan ve yüklerin? Hangi zamanda ve koşullarda? Nereden nereye? Hangi türde ulaşım sistemleri?

6 KENTSEL ULAŞIM

7 Ulaşım Alanları, Ulaşım Ağı ve Ulaştırma Sistemleri
Odak-Toplanma-Dağılma-Aktarma-Düğüm-Yön Değiştirme-Giriş Çıkış Noktaları (Nodes) Durak Kavşak Terminal-Otogar-İstasyon Liman-İskele Havalimanı Bağlantı-Güzergâh (Links) Karayolu Demiryolu-Raylı Sistemler Havayolu (rota) Denizyolu (rota) Yaya ve Bisiklet Yolu Trafiğin Durağan Olduğu Alanlar Otopark-Araç Depolama Toplu Taşıma Sistemlerine ait Plankton ve Garaj Alanları Akaryakıt-Muayene-Servis İstasyonları

8 TAŞIT YOLLARI

9 Ulaşım Yüzeylerinde ve Alanlarında Kullanıcı-Araç İlişkisi ve Boyutlandırma
Taşıt Ölçülendirmesi: taşıt boyutları (en-boy) Yol Genişlikleri: Yolu kullanan taşıtların veya yayaların yoğunluğu – talep Taşıt genişlikleri Taşıt hızı (yolun amacına göre) Kavşak-Yol Kesişim Düzenlemeleri Görülebilirlik Algılanabilirlik Açıklık Geçmeye ve dönüşe elverişlilik Taşıtın Dönüş Kabiliyeti

10 Yolun Yapımını ve Düzenini Etkileyen Hususlar. Eğim (%7’yi geçmemesi)
Yolun Yapımını ve Düzenini Etkileyen Hususlar Eğim (%7’yi geçmemesi) Maliyet (yol uzunluğu, dolgu, yarma)

11 Kentiçi Yollar Ana Yol (major arter) Toplu Taşıma Sistemleri, Otomobil, Motosiklet b. II. Derece Yol (minor arter) Toplu Taşıma Sistemleri, Otomobil, Motosiklet c. Toplayıcı Yol (collector road) Otomobil, Motosiklet d. Mahalli Yol-Erişim-Servis Yolu Otomobil, Motosiklet (local streets) e. Bisiklet ve Yaya Yolları Bisiklet, Yaya

12

13 Türk Standartları Enstitüsü Şehiriçi Yol Sınıflandırması (Kapasitelerine Göre)-1993
Çevre Yolu (1. derece) Çevre Yolu Şehiriçi Bölge Bağlantı Yolu (2. derece) Ekspres Yol Şehiriçi Bölge Toplayıcı Yolu Ana Yol ve Alt Arter Yollar Şehir Bölge İçi Yolu Toplayıcı Yol Servis Yolu Mahalli-Erişim-Servis Yolu

14 KAMULAŞTIRMA GENİŞLİKLERİ (m.) (Gür, 2003)
min. max. Otoyollar Ekspres Yollar 30 50 Ana Arterler 24 35 Alt Arterler 16 22 Toplayıcı Yollar 12 20 Servis Yolları 10 18

15 ANA ARTER: Şehir içinde yüksek hacimde trafik taşıyan, temelde transit trafik taşıyan, bir ölçüde de bitişiğindeki parsellere erişim sağlayan yoldur. Bu bazen bölünmüş bazen de bölünmemiş karşılıklı iki yönlü veya tek istikâmete hizmet veren yol olabilir. Şerit genişlikleri 3.25 m. – 3.50 m. arasında alınabilir. Kalabalık nüfuslu kentlerde toplam 6 şeritli tasarlanması uygundur. Ana Arterler toplu taşıma sistemlerinin işlediği güzergâhlardır. Karşılıklı olarak birer şerit toplu taşıma sistemlerine ayrılması gerekir. Taşıt hızı km/saat alınabilir. Otopark düzenlemeleri kaldırım kenarında veya orta bölme (röfüj) alanda yaratılmamalıdır. Tehlike yaratır. Kaldırım genişlikleri min. 2.0 m. den 15.0 m. ye kadar çıkabilir. Yol ortasındaki bölme adaları dönüş noktasındaki araçlara sığınma cebi yaratabilecek şekilde min. 3.0 m. olmalıdır. Ana yollar üzerinde yeralan kavşaklar arası mesafeler m. arasında değişebilir. Kavşak noktaları hemzemin sinyalizasyonla çözümlenir. Zorunlu koşullarda katlı veya köprülü kavşak çözümleri getirilebilir.

16 Bağdat Caddesi bölünmemiş ve tek istikamette çalışan bir ana arterdir.
Örnek: Bağdat Caddesi bölünmemiş ve tek istikamette çalışan bir ana arterdir. Millet ve Vatan Caddesi ile Tarlabaşı ve Barbaros Bulvarı ise bölünmüş ana arterlerdir. Barbaros Bulvarı Bağdat Caddesi

17 ALT ARTER YOL – II. DERECE ARTER:
Ana arterler arasında yerel toplu taşımacılığın yapıldığı yollardır. Şerit genişliği 3.25 m. – 3.50 m. arasında değişir. Taşıt hızı km/saat olarak alınabilir. Örneğin: 2x3.25 m. şerit genişliği + 2x0.5 m. sakınma uzaklıkları + 2x2.0 m. kaldırımlar = 12 m. (min.)

18 Toplayıcı Yol Mahalli Yollar, Servis Yolları Alt Arter - II. Derece Arter MAHALLE

19

20 Toplayıcı Yol Servis Yolu

21

22 YOL ENKESİT ELEMANLARI (TSE, 1993)
orta ayrıcı (röfüj), taşıt yolu- trafik şeridi, toplu taşıma şeridi, banket, trafik şeritlerine ve yola yaklaşım mesafeleri, su toplama bandı, park-durak şeridi, yeşil bant, bisiklet yolu, yaya yolu-kaldırımı

23 yeşil bant Su depolama bandı röfüj banket yaya yolu-bisiklet yolu taşıt yolu, trafik şeridi sol güvenlik izi

24

25

26

27

28

29

30 Komşulukta Araçlar İçin Uygun Çıkmaz Sokak Düzenleri
B X A C

31 Stockholm

32 KAVŞAKLAR

33 Yolların Ara Uzaklıkları – Kavşak Aralıkları
Kavşak çözümlerinde trafiğin hacmi, yoğunluğu ve hangi yönlere talep olduğu ölçümlerle belirlenir. Ana Yollar m. – 2 km. II. Derece Yollar 800 m. – 2 km. Toplayıcı Yollar 100 m. – 800 m. (min 800 m.) Sinyalizasyon gerekli Servis Yolları 40 m. – 100 m. (min. 75 m.) Sinyalizasyon olmadan geçiş önceliğine göre, Küçük yarıçaplı (10-20 m.) sinyalizasyonsuz döner kavşak

34

35

36

37

38

39

40 Paderborn

41

42 OTOPARK ALANLARI

43 Büyüklüklerine Göre Otopark Türleri
OTOPARK ALANLARI Büyüklüklerine Göre Otopark Türleri Küçük Otoparklar: Kullanım alanı 100 m²’den küçük otoparklardır. Orta büyüklükte otoparklar: Kullanım alanı 100 m² ile 1000 m² arasında olan otoparklardır. Büyük otoparklar: Kullanım alanı 1000 m²’den büyük otoparklardır. Park Etme Yerine Göre Otoparklar Yol üzeri Otoparklar (on-street parking): Yol üzeri park etmeler paralel ve açılı park etme olarak ikiye ayrılmaktadır. Bunlar yol üzerinde tek sıralı veya çift sıralı olabilmektedir. Açılı park etmeler: genel olarak 30 derecelik, 45 derecelik, 60 derecelik ve 90 derecelik park etmeler şeklinde sıralanabilir.

44 Yol kenarına park etmede dikkat edilmesi gerekenler:
Genişliği 6.00 m’den az olan yollarda yol içi parkına izin verilmemeli. Zorunlu ise paralel parka izin verilmeli. Genişliği m tek yönlü trafik akımının olduğu yollarda bir kenarda olmak üzere paralel parka izin verilebilir. Genişliği m olan yollarda iki yönlü trafik akımı varsa bir kenarda, tek yönlü trafik akımı halinde ve trafiği tek şerit yeterli ise iki yanda paralel ya da bir yanda açılı (eğik) parka izin verilebilir. Genişliği m’den fazla olan yollarla bölünmüş yollarda, trafik yoğunluğunun ihtiyaç gösterdiği şerit sayısı her iki yön için tespit edilerek artan genişlik için tek ya da iki yanda parka izin verilebilir. Toplu taşıma araçlarının da kullandığı yoğun trafikli ve kentin ana arterlerini oluşturan yollarda yol içi parkına izin verilmemelidir. Kurb civarında görüşü kapayan yerlere, yaya geçitlerine park yeri yapılmamalıdır .

45 Yol Kenarına Park Etme Açıları
Yola paralel park etme :N = L / 6.7 = 100/6.7 = 15 araç 30 derece ile park etme :N = (L – 0.9)/5 = ( ) / 5= 20 araç

46 45 derece ile park etme :N= (L-2) / 3.7=(100-2) / 3.7=26 araç

47 Yola İki Sıra Halinde Park Etme
30 derecelik simetrik park hali 45 derecelik simetrik park hali

48 60 derecelik simetrik park hali

49

50

51

52

53 Yol dışı Otoparklar (off-street parking):
Yol dışı park etme ikiye ayrılmaktadır: 1. Açık alan parkları – zemin tesisler 2. Çok katlı otoparklar - Rampalı otoparklar - Yer altı otoparkları - Mekanik sistemli otoparklar * Otomasyonlu otoparklar * Otomatik otoparklar: a.Dik olarak kaldırılan ve platformun döndürülmesiyle araçların depolandığı sistem b. Araçların kaldırılarak katlara taşındığı ve yatayda kaydırılarak raf modeline yerleştirildiği sistemler

54 Komşuluk ve Komşuluk Grubu Alanlarında Ada Ortası Kullanımı ÇOCUK OYUN ALANI OTOPARK

55 Komşulukta Mekan ÇIKMAZ SOKAK BİTİŞLERİ İŞLEVSEL ve GÜVENLİ OLMALI

56 Commery-Nancy

57 Commery-Nancy

58 Commery-Nancy

59 YAYA YOLLARI

60 Kaldırım-Yaya Yolu Düzenleme İlkeleri
Yaya Yolu Genişlikleri: Kullanıcı-yaya yoğunluğu Konut alanları içinde en az 1.5 m. olmalı Yayaların kullandığı iz üzerinde bitki, ağaç veya aydınlatma elemanı, çöp kutusu gibi herhangi bir engel olmaması Yaya yolunun taşıt yolundan yüksekliği 10 cm.’i geçmemesi Kavşak-Yol Kesişim Düzenlemeleri Hemzemin yaya yolu geçişleri taşıt yolu eksenine dik yerleştirilmesi Hemzemin yaya yolunun taşıt yoluyla çakıştığı kavşak geçişlerde engelliler ve bisiklet sürücüleri için eğimli yüzeylerin tasarlanması

61

62

63 Bahçeşehir

64 Stockholm

65 Paris

66 Paderborn

67 Dusseldorf

68 Stockholm

69 BİSİKLET YOLLARI

70 Lausanne Ortalama hız 10 dak. gidilen mesafe Hizmet alanı
Ortalama hız 10 dak. gidilen mesafe Hizmet alanı Sadece yürüme 5 km/ saat 0.8 km 2 km2 Bisiklet 20 km/ saat 3.2 km 32 km2 Lausanne

71

72 Stockholm

73 Viyana