GÜVENLİ, AGRESİF ve PASİF DAVRANIŞ BİÇİMLERİ

... konulu sunumlar: "GÜVENLİ, AGRESİF ve PASİF DAVRANIŞ BİÇİMLERİ"— Sunum transkripti:

1 GÜVENLİ, AGRESİF ve PASİF DAVRANIŞ BİÇİMLERİ
MDBS 116 KİŞİLERARASI İLETİŞİM Kenan BAŞARAN

2 PASİF PASİF DAVRANIŞ DUYGU, DÜŞÜNCE, İHTİYAÇ VE İSTEKLERİN YETERİNCE İFADE EDİLMEMESİDİR. KRONİK OLARAK PASİF DAVRANAN KİŞİLER DİĞERLERİNİN DUYGU, İHTİYAÇ VE İSTEKLERİNE KENDİLERİNDEN DAHA FAZLA ÖNEM VERİR, KENDİLERİNİ İKİNCİ PLANA ATARLAR. AMAÇLARI ÇATIŞMADAN KAÇMAK VE DİĞERLERİNİ MEMNUN ETMEKTİR. Kenan BAŞARAN

3 PASİF BU KATEGORİ İÇERİSİNDEKİ ZOR İNSANLAR:
DERDİNİ SÖYLEMEYİP DERMAN BULAMAYANLAR BİR TÜRLÜ HAREKETE GEÇEMEYENLER HİÇ KONUŞMAYAN, ORTAMA GİREMEYEN ÇEKİNGENLER KİMSEYE “HAYIR” DİYEMEYENLER KÜSKÜNLER Kenan BAŞARAN

4 PASİF SES TONU DÜŞÜK ÇEKİNGEN, AĞLAMAKLI CANLI OLMAYAN
KULLANDIĞI KELİMELER GÖZLER BEDEN DİLİ DÜŞÜK ÇEKİNGEN, AĞLAMAKLI CANLI OLMAYAN DOLAYLI, ÜSTÜ KAPALI, “OLDUKÇA” VEYA “OLABiLİR” KELIMESINI IÇEREN CÜMLELER GÖZLERi AŞAĞIYA BAKAN, KAÇINAN HUZURSUZ, UZAKTA DURAN Kenan BAŞARAN

5 AGRESİF AGRESİF DAVRANIŞ, AŞIRI İFADELENDİRİLEN DUYGU, DÜŞÜNCE, İHTİYAÇ VE İSTEKLERİN BİR BÜTÜNÜDÜR. AMAÇLARI, NE PAHASINA OLURSA OLSUN KAZANMAK OLAN AGRESİFLER DİĞERLERİNİN DÜŞÜNCELERİNE, DUYGULARINA VE İHTİYAÇLARINA SAYGI GÖSTERMEZLER Kenan BAŞARAN

6 AGRESİF BU KATEGORİ İÇERİSİNDEKİ ZOR İNSANLAR:
• HER KONUDA KENDİ BİLDİĞİNİ ZORLA KABUL ETTİRMEYE ÇALIŞANLAR, UZLAŞMAYANLAR  HERHANGİ BİR SORUNDA PANİK OLUP ORTALIĞI BİRBİRİNE KATANLAR KONTROL ETME ARZUSUYLA SÜREKLİ ENSENİZDE YAŞAYANLAR HER ŞEYDE KUSUR BULAN MEMNUNİYETSİZLER SÜREKLİ SUÇLAYACAK BİRİNİ ARAYANLAR KRONİK ÖFKE NÖBETLERİ GEÇİRENLER PATAVATSIZLAR Referans: Barbara Small Kenan BAŞARAN

7 AGRESİF YÜKSEK SES, SUÇLAYICI, İTHAM EDİCİ SES TONU
“SEN” KELİMESİNi İÇEREN CÜMLELER GÖZÜNÜ DİKİP VEYA GÖZLERİNİ KISARAK BAKAN ÖNE DOĞRU, YAKIN DURUŞ, ELLERİ CEPTE  SES TONU KULLANDIĞI KELIMELER GÖZLER BEDEN DILI Kenan BAŞARAN

8 ETKİN - GÜVENLİ DAVRANIŞ
ZAMAN ZAMAN BAŞAKALARININ DÜŞÜNDÜĞÜ GİBİ DÜŞÜNMEK ZORUNDA KALIYORMUSUNUZ? HERHANGİ BİR KONUDA OLUMLU YA DA OLUMSUZ GÖRÜŞLERİNİZİ AÇIKÇA İFADE ETMEKTE ZORLANDIĞINIZ OLUYOR MU? ZAMAN ZAMAN KONTROLÜ KAYBEDİP KARŞINIZDAKİNE ÇOK KIZDIĞINIZ OLUYOR MU? CEVAP ‘EVET’ İSE ‘GÜVENLİ (ASSERTİVE) DAVRANIŞ BİÇİMİNİZİ GELİŞTİRMENİZ GEREKİR: GÜVENLİ DAVRANIŞ (ASSERTIVENESS): KENDİ HAKLARINIZI VE DÜŞÜNCELERİNİZİ, BAŞKALARININ HAKLARINI İHLAL ETMEDEN İFADE EDEBİLME BECERİSİDİR. Kenan BAŞARAN

9 GÜVENLİ (ASSERTIVE) İŞ YAŞAMINDA VE ÖZEL YAŞAMDA, BİREYİN KİŞİSEL HAKLARINI ORTAYA KOYABİLMESİ, KENDİSİNİ DİĞER İNSANLARA AÇIK VE NET İFADE EDEBİLMESİ İLETİŞİMDE OLDUĞU KİŞİLERLE(AİLE, YÖNETİCi, ÇALIŞMA ARKADAŞLARI, MÜŞTERİ VB.) İLİŞKİLERİNDE BAŞARI Kenan BAŞARAN

10 GÜVENLİ (ASSERTIVE) BİR KARAKTER ÖZELLİĞİ OLMAYIP GÖZLEMLENEBİLEN VE ÖĞRENİLEBİLEN BİR DAVRANIŞTIR DUYGULARI, İHTİYAÇLARI, HAKLARI VE DÜŞÜNCELERİ ÇEKİNMEDEN, SALDIRGANLAŞMADAN, BİLİNÇLİ, AÇIK VE NET BİR ŞEKİLDE İFADELENDİRİLMESİDİR ‘’AMAÇ ORTA YOL BULMANIN AKSİNE ANLAŞMAK VE HERKES İÇİN KAZAN-KAZAN ORTAM YARATMAKTIR” Kenan BAŞARAN

11 GÜVENLİ (ASSERTIVE) SES TONU ILIMLI, SÖYLEDİĞİ İLE TUTARLI
KULLANDIĞI KELİMELER GÖZLER BEDEN DİLİ ILIMLI, SÖYLEDİĞİ İLE TUTARLI “BEN” KELİMESİNİ İÇEREN CÜMLELER SAYGILI, DÜZ, İYİ GÖZ KONTAĞI DİK VE SABİT Kenan BAŞARAN

12 NASIL DAVRANIRDINIZ? 1. FIRSAT EŞITLIĞI ILKESINE ÇOK ÖNEM VERILEN BIR KURULUŞTA ÇALIŞIYORSUNUZ. ELEMANLARINIZDAN BIRINI IRKÇI DÜŞÜNCELERI NEDENIYLE DAHA ÖNCE UYARMIŞTINIZ. SIZ BU ELEMANIN BIR IŞ ARKADAŞINA IRKÇI IÇERIKLI BIR ŞAKA YAPTIĞINI DUYUYORSUNUZ. NE DERSINIZ? (A)   "BU TÜR ŞAKALARIN YAKIŞIKSIZ OLDUĞUNU DAHA ÖNCE BELIRTMIŞTIM. AYRICA IŞ YERINDE CINSIYET VEYA IRK AYRIMINI ÖVEN BIR TUTUM DA ŞIRKET POLITIKAMIZA GÖRE YASAKTIR. BU KONUDA BIR SORUNUNUZ VARSA LÜTFEN KONUŞALIM. “ (B)  "BILIYORUM, IRK AYRIMI KONUSUNDAKI ŞAKALAR SIZE EĞLENCELI GELIYOR. BANA KALSA. . . AMA KURALLARI BILIYORSUNUZ. PATRON DUYSA BENI IŞTEN ATAR. “ (C) "IRKÇI GÖRÜŞLERIN DILE GETIRILMESI ILE ILGILI OLARAK SIZINLE DAHA ÖNCE GÖRÜŞÜLMÜŞTÜ. BU SIZE SON UYARIM. BIR DAHA ŞIRKET KURALLARINI IHLAL EDERSENIZ IŞ AKDINIZ FESHEDILIR." Kenan BAŞARAN

13 YORUMLAR 1.  (A) YANITINDA GÜVENLI BIR DAVRANIŞ SÖZ KONUSUDUR, ANCAK BU ELEMAN KURALLARI BILMEKTE OLUP DAHA ÖNCE DE UYARI ALMIŞTIR. DAHA AGRESIF BIR TUTUM DAHA ETKILI OLABILIRDI. (B) YANITI ISE SADECE PASIF BIR DAVRANIŞ ÖRNEĞI DEĞIL, YÖNETICILIK YETENEKLERININ ZAYIFLIĞINI DA GÖSTEREN BIR TUTUMDUR. ŞIRKET POLITIKASININ  SAVUNULMASI  GEREKIRKEN BUNU IHLAL EDENLERLE IŞ BIRLIĞI YAPILMAKTADIR. (C)  YANITINDA SÖZÜNÜ SAKINMAYAN AGRESIF BIR TUTUM GÖRÜLMEKTE OLUP YETERINCE ETKILIDIR. KURALLARI IHLAL EDEN KIŞIYE HIÇ BIR KUŞKUYA YER BIRAKMAYACAK ŞEKILDE KATLANMASI GEREKEN SONUÇLAN GÖSTERMEKTEDIR. Kenan BAŞARAN

14 NASIL DAVRANIRDINIZ? 2. ELEMANLARINIZDAN BIRININ YAKIŞIKSIZ HAREKETLERI NEDENIYLE ŞIKAYETLER ALIYORSUNUZ. KENDISINI OFISINIZE ÇAĞIRARAK BU KONU HAKKINDA GÖRÜŞMEK ISTIYORSUNUZ. SIZ DAHA KONUŞMAYA BAŞLAMADAN ELEMANINIZ GÖZ YAŞLAN IÇINDE ŞUNLARI SÖYLÜYOR: "NE DIYECEĞINIZI BILIYORUM. EVET, SON GÜNLERDE BAZI MÜŞTERILERE KARŞI SINIRLI, HATTA KABA DAVRANDIM AMA KOCAM IÇIN ÇOK ENDIŞELENIYORUM. BIR KAN HASTALIĞI VAR VE ŞU ANDA TAHLILLERI YAPILIYOR. “ Kenan BAŞARAN

15 (A)   "ANLIYORUM AMA FIRMAMIZ, SIZIN BU DAVRANIŞLARINIZ YÜZÜNDEN ZARAR GÖRÜYOR. SORUNLARINIZI EVDE BIRAKMAYI VE BURADA KENDINIZI TAM OLARAK IŞINIZE VERMEYI ÖĞRENMENIZ GEREKIR. “ (B)  "ÇOK ÜZÜLDÜM, KOCANIZIN HASTA OLDUĞUNU BILMIYORDUM. BIZIM YAPABILECEĞIMIZ BIR ŞEY VAR MI? İŞ YERI HEKIMIMIZ ILE KONUŞMANIZDA YARAR OLABILIR. “ (C)   "BU DURUMUN BIR AÇIKLAMASI OLDUĞUNU BILIYORDUM. EVDE SORUNLARINIZ OLDUĞUNA ÜZÜLDÜM. ANCAK ÇALIŞANLARIN BELIRLI STANDARTLARA UYMASINI BEKLERIZ, SIZIN HAKKINIZDA DA ÜZERINDE DURMAMIZ GEREKEN ŞIKAYETLER VAR." Kenan BAŞARAN

16 YORUMLAR 2.  (A) SEÇENEĞI YALNIZCA AGRESIF OLMAKLA KALMAYIP DUYARSIZ VE DURUMA UYGUN OLMAYAN BIR YANITTIR. (B)  SEÇENEĞI ISE PASIF OLMAKLA BIRLIKTE BURADAKI ÖZEL DURUMA EN UYGUN VE EN ETKILI DAVRANIŞ TARZIDIR. (C)  ISE GÜVENLI BIR DAVRANIŞTIR, AMA ACABA BURADAKI DURUMA UYGUN MUDUR? PASIF DAVRANIŞ TARZINA DAHA YAKIN BIR YANIT TERCIH EDILIR. Kenan BAŞARAN

17 NASIL DAVRANIRDINIZ? 3. ELEMANLARINIZDAN BIRI UFAK BIR HATA YAPIYOR. HATAYI SIZ FARK ETMIYORSUNUZ ANCAK PATRONUNUZ GÖRÜYOR VE FIRTINA GIBI ODANIZA GIRIP "BU RAKAMLAR YANLIŞ. ÇOK DIKKATSIZSINIZ-SIZ KENDINIZE ŞEF MI DIYORSUNUZ?" DIYE SIZE ÇIKIŞIYOR. (A) "HAKLISINIZ, GERÇEKTEN ÜZGÜNÜM. . . KONTROL ETMEM GEREKIRDI. BIR DAHA OLMAYACAK. ŞIMDI HEMEN DÜZELTTIRECEĞIM.“ (B)  "GALIBA BU SABAH YATAĞIN TERS TARAFINDAN KALKTINIZ. BU SÖYLEDIKLERINIZ BENIM IÇIN BIR ŞEY IFADE ETMIYOR; BELLI KI BUGÜN KENDINIZDE DEĞILSINIZ. “ (C)   "BU SIPARIŞTE BÖYLE BIR HATA YAPTIĞIMIZA ÜZÜLDÜM. ANCAK DIKKATSIZ OLDUĞUMU SÖYLEYEMEZSINIZ, ŞEF OLMAMLA ILGILI SÖYLEDIKLERINIZI DE KABUL ETMİYORUM. BEN VE GRUBUM YÜKSEK STANDARTLARLA ÇALIŞIRIZ. BAZEN HATA OLABILIR. " Kenan BAŞARAN

18 YORUMLAR 3. (A) YANITI FAZLASIYLA PASIFTIR. SIZ YA DA GRUBUNUZ BU ŞEKILDE BIR SÖZLÜ SALDIRIYA UĞRADIĞINDA BU KADAR GERI ÇEKILMEK GELECEKTE ISTISMAR EDILMEYE DAVETIYE ÇIKARMAKTIR. (B)  YANITI EĞER PATRONUNUZU IYI TANIYORSANIZ VE ONA RUHSAL DURUMU ILE ILGILI ŞAKALAR YAPABILIYORSANIZ UYGUN OLABILIR. ANCAK BU TÜR DAVRANIŞ KABA VE AGRESIF TE BULUNABILIR VE SIZI-YALNIZCA IŞINIZIN DEĞIL-SÖZLÜ SALDIRIYA UĞRAMIŞ OLDUĞUNUZ GERÇEĞINI GÖZ ARDI EDER. . C)  ISE PATRONUN DAVRANIŞINA KARŞI HEM GÜVENLI HEM DE UYGUN BIR TEPKIDIR. GERÇEK BIR HATA KABUL EDILMEKTE VE ÖZÜR DILENMEKTEDIR, ANCAK PATRONA SIZI VEYA GRUBUNUZU HAKSIZ YERE ELEŞTIRME FIRSATI DA   Kenan BAŞARAN

19 SİZ HANGİ ‘TİP’ SİNİZ ? 1. You are in a restaurant and order a steak medium-rare, but it is served to you well-done. You would: a) Accept it since you sort of like it well-done anyway. b) Call the waiter and indicate you ordered your steak medium-rare, then turn it back. c) Angrily refuse the steak and insist on seeing the manager to complain about the poor service. Kenan BAŞARAN

20 a) Pull the person out of line and make him/her go to the back.
2. You are a customer waiting in line to be served. Suddenly, someone steps in line ahead of you. You would: a) Pull the person out of line and make him/her go to the back. b) Let the person be ahead of you since he/she is already in line. c) Indicate to the person that you are in line and point out where it begins. Kenan BAŞARAN

21 b) Say "no," then finish watching your program.
4. You are in the middle of watching a very interesting television program when your spouse comes in and asks you for a favor. You would: a) Do the favor as quickly as possible, then return to the program to finish watching it. b) Say "no," then finish watching your program. c) Ask if it can wait until the program is over and, if so, do it then. Kenan BAŞARAN

22 a) Tell the person to stop bothering you and to get out.
5. A friend drops in to say hello, but stays too long, preventing you from finishing an important work project. You would: a) Tell the person to stop bothering you and to get out. b) Let the person stay, then finish your work another time. c) Explain your need to finish your work and request he/she visit another time. Kenan BAŞARAN

23 b) Demand to see the manager and protest being ripped off.
6. You ask a gas station attendant for five dollars worth of gas. However, he fills up your tank by mistake and asks for twelve dollars. You would: a) Pay the twelve dollars since the gas is already in your tank and you will eventually need it anyway. b) Demand to see the manager and protest being ripped off. c) Indicate you only requested five dollars worth of gas and give him only five dollars. Kenan BAŞARAN

24 c) Ask the person if they are angry, then try to be understanding.
7. You suspect someone of harboring a grudge against you, but you don't know why. You would: a) Pretend you are unaware of his/her anger and ignore it, hoping it will correct itself. b) Get even with the person somehow so he/she will learn not to hold grudges against you. c) Ask the person if they are angry, then try to be understanding. Kenan BAŞARAN

25 8. You bring your car to a garage for repairs and receive a written estimate. But later, when you pick up your car, you are billed for additional work and for an amount higher than the estimate. You would: a) Pay the bill since the car must have needed the extra repairs anyway. b) Refuse to pay, then complain to the Motor Vehicle Department or the Better Business Bureau. c) Indicate to the manager that you agreed only to the estimated amount, then pay only that amount. Kenan BAŞARAN

26 b) Never speak to this person again and end the friendship.
9. You invite a good friend to your house for a dinner party, but your friend never arrives and neither calls to cancel nor to apologize. You would: a) Ignore it, but manage not to show up the next time your friend invites you to a party. b) Never speak to this person again and end the friendship. c) Call your friend to find out what happened. Kenan BAŞARAN

27 10. You are in a group discussion at work which includes your boss
10. You are in a group discussion at work which includes your boss. A co-worker asks you a question about your work, but you don't know the answer. You would: a) Give your co-worker a false, but plausible answer so your boss will think you are on top of things. b) Do not answer, but attack your co-worker by asking a question you know he/she could not answer. c) Indicate to your co-worker you are unsure just now, but offer to give him/her the information later. Kenan BAŞARAN

28 KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… Kenan BAŞARAN