NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ERGENLİK DÖNEMİ VE ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ.

... konulu sunumlar: "NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ERGENLİK DÖNEMİ VE ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ."— Sunum transkripti:

1

2 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ERGENLİK DÖNEMİ VE ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ

3 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ  ÇOCUKLUKTAN YETİŞKİNLİĞE GEÇERKEN BEDENDE VE DUYGULARDA DEĞİŞİMLERİN OLDUĞU,BU DÖNEME “ERGENLİK” DENİR.ZORLUĞUN NEDENİ İSE HIZLA BİR ÇOK DEĞİŞİMİN OLMASIDIR.

4 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ERGENLİK SÜRESİ  ERGENLİK ; HEMEN HEMEN 10 YAŞINDA BAŞLAYIP 23 YAŞINA KADAR SÜREN BİR DÖNEMDİR.  BİREYSEL FARKLILIKLAR OLABİLİR.

5 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ FİZİKSEL DEĞİŞİMLERİ NASIL KARŞILAMALIYIZ ?  HER ŞEYDEN ÖNCE BU DEĞİŞİMLERİN DOĞAL OLDUKLARINI KABUL ETMELİYİZ.  BU DEĞİŞİMLERİN YETİŞKİNLİĞE GÖTÜREN ADIMLAR OLDUĞUNU DÜŞÜNMELİYİZ.  SİVİLCELER DERT EDİLMEMELİDİR ÇÜNKÜ BU DÖNEM BİTTİĞİNDE ONLARDA ORTADAN KALKACAKTIR.  BU DÖNEMDE TEMİZLİĞE ÇOK DAHA FAZLA DİKKAT EDİLMELİDİR. BU ŞEKİLDE ERGEN KENDİNİ DAHA RAHAT HİSSEDECEKTİR.

6 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Psikolojik Değişimler  Hormonların değişimi ile ergen zaman zaman kendisini şu şekillerde hissedebilir.:  Yalnızlık isteği  Çalışmaya karşı isteksizlik  Ahenksizlikler  Can sıkıntısı  Huzursuzluk  Toplumsal zıtlık  Otoriteye karşı direniş  Karşı cinse yönelmiş zıtlık  Duygusallığın artması  Kendisine güvensizlik  Aşırı çekingenlik  Hayal dünyasında kaçma

7 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Sosyal Değişimler  BU DÖNEMDE AİLE iLE İLGİLİ SORUNLAR ARTAR,AİLENİN ONLARI ANLAMADIĞINI DÜŞÜNÜRLER.  ARKADAŞLAR DAHA DA ÖNEMLİ BİR HALE GELİR.  SIK SIK ONLARLA BİR ARAYA GELMEK İSTERLER.  BU KADAR ÖNEMLİ OLMALARINA RAĞMEN YİNE DE ARKADAŞLARIYLA SIK SIK KAVGA EDERLER.  EĞLENCELER, GEZİLER, GÜZEL GİYSİLER ÇOK HOŞLARINA GİDER.  TOPLUMSAL OLAYLARA VE POLİTİKAYA İLGİ ARTMIŞTIR.  KENDİLERİNE KAHRAMANLAR ARARLAR.BUNLAR BİR SPORCU, VE YA BİR SANATÇI OLABİLİR.

8 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE-BABALARIN ERGENLE YAŞADIĞI UYUM SORUNLARI  Uyumlu bir ilk öğretim çağından sonra aile ergenlik dönemine hazırlıksız yakalanır.Çünkü anne-babalar çocuğunun büyüdükçe olgunlaşacağını düşünürken nedensiz öfke patlamaları, ağlamalar ve kimi zamanda inadına davranışlarla karşı karşıya kalır.

9 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE-BABALARIN ERGENLE YAŞADIĞI UYUM SORUNLARI  Ergenlerin en hassas olduğu nokta güç kullanarak hükmedilmeye çalışılmasıdır.  Ergen anne ve babalarından büyüdüğünü kabul etmelerini ne bu konuda tutarlı davranmalarını bekler.  Bu dönem yoğun bir eleştirme, inceleme, karşılaştırma dönemidir. Fakat asla anne babasının eleştirisini kabul etmez.  Kardeşler arası çatışma yaşar. Kardeşlerinden kendilerini anlamalarını büyüdüklerini fark ederek saygı göstermelerini beklerler.

10 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ERGENLİK DÖNEMİ SORUNLARI 1.Derslere ilgisi azalmış, çalışma düzeni bozulmuştur. 2.İstekleri artmıştır. Kendisine tanınan hakları yetersiz bulur. 3.Dağınık ve savruk olur 4. Sık sık bir şeyler devirip kırar. Oburlaşır, durmadan bir şeyler atıştırır 5.Kendisini arkadaşlarıyla karşılaştırır. 6.Başarı ergenlik döneminde düşebilir. Nedeni dağılan bilgiyi toparlayamamak, ders çalışmak için gerekli motivasyonu sağlayamamaktır.

11 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE BABA OLARAK SORUNLARLA BAŞA ÇIKMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ ? -Ergenlik konusunda bilgi edinmeli ve sıkıntılarımızın geçici olduğunu unutmamalıyız. -Ergen sıkıntılarını mutlaka arkadaşlarıyla ya da kendisini yakın hissettiği birileri ile paylaşmalıdır. Bu konuda aile desteği çok önemlidir. -Ergenlik dönemi ile ilgili merak ettiğimiz konuları bu konuda bilgili olan kişilere sormalıyız. -Beslenme her zamankinden daha önemlidir.Sebze ve meyve ağırlıklı olarak beslenilmelidir. -Hem yaşanılan sıkıntıları hafifletmek hem de daha sağlıklı bir vücuda sahip olabilmeleri için düzenli bir şekilde spor yapmaya yönlendirilmelidir. -Arkadaşlık kadar, arkadaş seçiminin de önemli olduğunu unutmamalıyız. -Bu dönemde sahip oldukları yoğun enerjilerini olumsuz alışkanlıklara değil, kültür – sanat gibi kişilik gelişimine katkıda bulanacak alanlara yöneltmeliyiz.

12 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE BABA OLARAK SORUNLARLA BAŞA ÇIKMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ ?  Ergenin tepkileri ve çelişkili davranışları karşısında soğukkanlı kalınmalıdır.  Ergenlik çağında dayak tehlikeli ve geri tepen bir silahtır aile ilişkilerinde onarılması zor yaralar açar.  Ergenlerle ayrıntılar üzerinde sürtüşmemek gerekir.Saç biçimi,giyim kuşam,oturuş kalkış...gereksiz tartışmalara girmek ana-babanın genç üstündeki otoritesini aşındırır tüketir.

13 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Unutmayın ki genç meydan okur gibi davranıyorsa bu ana- babayı küçümsediği için değil,kendini kanıtlamak içindir.

14 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ  Birbirini dinleme ve karşılıklı konuşma sanatıdır.  Çocuğunuzun her türlü sorununu DİNLEMEKTİR.  Ama gerçekten dinlemektir, DİNLİYORMUŞ gibi yapmak değildir.

15 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖNEMLİ OLAN;  ONU GERÇEKTEN,YÜREKTEN VE CAN KULAĞIYLA DİNLEMEK,  ONU ANLAMAYA ÇABA SARFETMEK,  DİNLEDİĞİNİZİ ONA HİSSETTİRMEK.

16 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÇOCUĞUNUZU DİNLERKEN:  Zihninizde sizi meşgul diğer olayları bir süre için erteleyin.  Onunla(çocuğunuzun boyuna göre eğilerek) aynı seviyeye gelin.  Çocuğunuzun söylediklerini,dinlediğinizi baş hareketlerinizle ve mimiklerinizle onaylayın.  Çocuğunuzun sözünü kesmeyin ve anlatacaklarını bitirene kadar sabırla bekleyin.

17 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ  İstediği ya da söylediği size çok mantıksız gelse de,olumsuz tepki göstermeyin.  Onun duygularını paylaştığınızı,ona dokunarak sarılarak ifade edin.  Söylemek istediklerinin bittiğine emin olunca, olayın niteliğine göre onun anlayabileceği bir dille, siz de konu hakkındaki duygu ve düşüncelerinizi dile getirin.

18 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ UNUTMAYIN;  Her çocuk sevilmek ve anlaşılmak ister. Ve bunları kendi anne babasından ister.

19 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ  Anneler görevlerinin çocuklarının fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamak olduğunu sanırlar.  Onun en büyük gereksiniminin kucak dolusu bir sarılış,onaylama ve yürekten söylenmiş bir “Seni Seviyorum” olduğu gerçeğinden çoğu kez bir adım uzak dururlar.

20 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE BABA VE ÇOCUK İLETİŞİMİ 1. Yüreklendirme ve Çabaların Takdiri Çocuk yapılması gereken ve beklenen davranışlarda bulunduğunda hiç bir tepki gösterilmez, çocuğun böyle yapması normal görülür. Ancak yaptığı en küçük hatada hemen olumsuz tepkiler verirsek hatalı davranmış oluruz. 2. Olumlu Pekiştirme Biz canlılar hazza yöneliğizdir, hoşumuza gidenleri tekrar duymak, yaşamak isteriz. Aferin, ne güzel olmuş‘ un, sihirli bir etkisi vardır.

21 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 3. Örnek Olmak Eğitimin diğer bir güçlü öğesi de örnek olmaktır. Kızlar annelerini, erkekler babalarını, daha ileri yaşlarda öğretmen, arkadaş veya farklı yetişkinleri örnek alırlar.

22 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ - İNSANLAR BİLDİKLERİNE GÖRE DEĞİL, GÖRDÜKLERİNE GÖRE HAREKET EDERLER Çocuğunuz sizin aynanız.Siz düzelirseniz,elbette ki aynada ki yansımanız da düzelecek

23 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANNE BABA VE ÇOCUK İLETİŞİMİ 4. Çocuğu Dinlemek Çağdaş anne-baba eğitimine getirilen yeni bir yöntem de çocuğunu dinleyebilmektir. Bu yetenek kazanılır ve öğrenilir. Çocuğu gerçek dinleme sessizlik, anlayış, EMPATİ (kendini çocuğun yerine koyarak, olaya bakabilme yeteneği) ve yorumsuz dinleyebilme yeteneği gerektirir. Çocuk konuşurken dinlenildiği zaman: " KONUŞMA YETENEĞİ, KELİME HAZİNESİ GELİŞİR, KENDİNİ RAHATLIKLA İFADE EDER. " ÇOCUK DERDİNİ VE SORUNUNU DAVRANIŞLA GÖSTERMEK YERİNE (SALDIRGANLIK, AĞLAMA, HUYSUZLUK) SÖZLE İFADE EDEREK RAHATLAR.

24 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ SIKINTIDAKİ ERGENE ÜÇ HEDİYE VERİNİZ. BİRİNCİSİ SEVGİNİZİ İKİNCİSİ SABRINIZI ÜÇÜNCÜSÜ AFFEDİCİLİĞİNİZİ ÇÜNKÜ, GENCİN DE HATA YAPMA HAKKI VARDIR. FAKAT SONUNDA SIĞINACAĞI SICAK AİLESİ DE OLMALIDIR.

25 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ SEN –BEN DİLİ 5. Yıkıcı Kızgınlık İfadesinden Yapıcı Kızgınlığa Kızgınlığın yapıcı ve olumlu ifadesi, öğrenilmesi şart olan çok önemli bir yaklaşımdır. Yıkıcı kızgınlığın davranış ifadesi dayak, sözel ifadesi de sözle yaralamaktır. Kızgınlık genellikle SEN sıfatı ile dile getirilir. "SEN NE BİÇİM ÇOCUKSUN" gibi. Çağdaş anne-baba eğitiminde SEN yerine BEN kullanılır. BEN ile ifade edilen olumsuz duygular "SÖYLEDİKLERİME BU ŞEKİLDE CEVAP VERDİĞİN ZAMAN ÇOK KIRILIYORUM" gibi bir konuşma çocuğu savunucuğa itmediği gibi, anne-babasının duygularını daha iyi anlamasına, onları üzmemek için davranışını değiştirmesine neden olur. Ben dili ile ifade edilen yapıcı kızgınlıktaki çatışmalar çözülerek aile içi iletişim daha sağlıklı ve değerli olur. Geleneksel katı yaklaşımların, kişilik gelişmesine zararları saptanmıştır.

26 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ  Anne-baba-çocuk arasındaki iletişimi engelleyen nedenlerin başında;  Çocuğu duymamak,  Onu dinlememek,  Dinlediğini anlamamak geliyor.

27 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Çocuğunuzla etkili iletişim kuramadığınızda, bakalım çocuğunuz kendini nasıl hissedecek ve sizin için neler düşünecek?  Suçluyum.  Annem babam bana haksızlık ediyor.  Beni kimse anlamıyor.Annem babam bile...  Başarısızım.  Kimse beni dinlemiyor.  Konuşmama bile izin yok.

28 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YA DA;  Hırçınlaşıp bağıracak.  Üzülüp ağlayacak..  Duyduğu sözlere karşı çıkacak.  Kendini yetersiz hissedecek.  İçine kapanacak.

29 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Çocuğunuzu dinlediğinizde şöyle düşünür;  Beni dikkate alıyor.  Ben annem ve babam için önemli ve değerliyim.  Beni anlamaya çalışıyor.

30 NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…