İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri

... konulu sunumlar: "İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri"— Sunum transkripti:

1 İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri
Hafta 2 – Genel Kavramlar ve İşletmeler için YBS’nin Önemi

2 Bilişim Sistemi Bir organizasyonda karar vermeye ve kontrole destek olmak amacıyla ham verileri girdi olarak alan ve birbiri ile bağlantılı parçaların (donanım, yazılım, ağ, insan, ve veritabanı) bu veriyi toplaması, düzenlemesi, işlemesi, özetlemesi ile bilgi üreten ve bu bilgiyi saklayıp, gerekli kişi ve departmanlara dağıtan, asıl amacı hızlı ve doğru karar vermeyi destekleyerek firmaya rekabet üstünlüğü sağlamak olan sistemlerdir.

3 Bilişim Sistemi Teknik olarak bilişim sistemleri bilgi toplayan, geri çağıran, işleyen, depolayan ve dağıtan ve örgütte karar verme sürecini destekleyen ilişkili sistemlerdir Bilgi sistemleri karar verme, koordinasyon ve kontrolü desteklemenin yanında, çalışanlara karmaşık problemleri çözme ve analize etme yeteneğini de verir

4 Bilişim Sistemi Veri: Ham verilerin akışı olayları temsil eder. Ticari işlemler gibi… Bilgi: Organizasyonlardaki insanlar için anlamlı ve yararlı olan gerçekler kümesidir. Karar vermek gibi…

5 Bilgisayar Teknolojileri
Bilgisayar teknolojileri, yazılımlar bilgi sistemlerinin birer parçasıdır Bu sistemler bilişim sistemlerinin teknik parçalarını oluşturur İnsan unsuru diğer bir önemli parçadır

6 Bilişim Sistemi Örgütler dört faaliyette bilgi üretirler Karar vermek
Faaliyetleri kontrol etmek Problemleri analiz etmek Yeni ürün ve hizmetler yaratmak

7 Bilişim Sisteminin Fonksiyonları

8 Bilişim Sisteminin Fonksiyonları
Enformasyon sistemlerinin 3 faaliyeti örgütlerin enformasyon gereksinimini üretir Girdi: Örgütten veya dış çevreden ham veriyi alır İşlem : Ham veriyi anlamlı bir biçime dönüştürür Çıktı: İşlenmiş enformasyonu onu kullanan insan veya faaliyetlere aktarır Geri besleme uygun örgüt üyelerine girdi aşamasını düzeltmek için yapılan çıktıdır

9 Bilişim Sistemi Çiviler, tahtalar, çekiçler bir ev oluşturmak için elzemdir Ama bunlar evi tek başlarına oluşturamaz Mimarlık, ustalık, tasarım vb de bir ev oluşturmak için gereklidir

10 Bilgisayar Sistemleri ve Bilişim Sistemleri
Bilgisayarın donanım ve yazılımına bağlıdır. Bilginin işlenmesi ve yayılması En önemli fark bilişim sisteminin İNSAN unsurunu içermesidir.

11 Bilişim Sistemleri Üzerine Ticari Bir Bakış Açısı
Yönetsel ve organizasyonel bir çözüm Bilgi teknolojileri üzerine kurulur. Çevreye karşı meydan okuyan rekabetçi bir duruş

12 Bilişim Sistemi Unsurları
Bilişim Sistemlerini tam olarak anlayabilmek için onu oluşturan geniş yönetsel, teknik ve örgütsel unsurları da anlamamız gereklidir Yönetim bilişim sistemleri (YBS) bu geniş bakış açısına ve anlayışa ulaşmaya çalışmaktadır YBS hem teknik ve örgütsel hem de sosyal bakış açısıyla bilgi teknolojilerinin örgüt ve insan üzerindeki etkisini incelemektedir

13 Bilişim Sistemi Boyutları
Bilgi Sistemlerini tam olarak anlayabilmek için, geniş örgütsel, yönetsel ve teknoloji unsurlarını ve bunların sahip oldukları değişim gücünü anlamamız gerekmektedir

14 Bilişim Sistemi Boyutları
Örgüt Boyutu Bilişim Sistemleri örgütlerin içsel bir parçasıdır Örgüt değişik seviye ve uzmanlık alanlarına sahip birimlerden oluşur – bir piramittir Bazı işletmeler için yapılan tüm iştir Üst yönetim stratejik kararlar verir Orta yönetim faaliyetler ile ilgili kararlar verir Alt yönetim işe günlük işlerle ilgilenir

15

16 Bilişim Sistemi Boyutları
Örgüt Boyutu Bilgi işçileri bilgi üretir ve işler (Mühendisler) Veri işçileri veri ile uğraşır (Memurlar) Üretim ve hizmet işçileri asıl üretim faaliyetini gerçekleştirir (İşçiler) Örgütün her kademesi ve her farklı çalışan için ayrı Bilgi teknolojisi vardır Örgüt kültürü bilgi sistemlerine işlemiştir

17 Bilişim Sistemi Boyutları
Örgüt Boyutu Birçok örgütte uzun yıllar içerisinde geliştirilmiş resmi kurallar ve iş süreçleri vardır Bazı kurallar ve iş süreçleri yazılıdır, bazıları ile gayrı resmidir Bilgi teknolojileri bu iş süreçlerini otomatikleştirmeye önemli yardımcıdır Her örgütün kültürü vardır – temel varsayımlar bütünü ve sistemi Kültür örgütün pek çok üyesi tarafından işleri yapma biçimi olarak kabul edilmiştir İşletme kültürü örgütün bilgi teknolojilerine de yansımıştır

18 Bilişim Sistemi Boyutları
Yönetim Boyutu Yönetimin görevi farklı verilerden en doğru kararları vermek ve örgütü başarıya ulaştırmaktır Yönetim planlar yapar, stratejiler geliştirir Örgütün kaynaklarını örgüt amaçlarına ulaşmak için organize eder Yöneticilerin önemli bir işi yeni bilgi ve teknolojiye dayanarak yeni ürün ve hizmetler geliştirmektir

19 Bilişim Sistemi Boyutları
Bilgi Teknolojileri Boyutu Bilgi teknolojileri değişimle baş edebilmek için gerekli bir araçtır Bilgi teknolojilerinin çeşitli unsurları vardır Donanım bilgisayarı oluşturan fiziksel girdi, işlem ve çıktı parçalarıdır Veri yönetim sistemleri işletme verisini depolayan, işleyen ve paylaşan sistemlerdir Ağ ve iletişim teknolojileri bilgi sistemlerini birbirine bağlayan, iletişim ve etkileşim gerçekleştiren unsurlardır

20 Bilişim Sistemi Boyutları
Bilgi Teknolojileri Boyutu Dünyanın en büyük ve yaygın bilişim Ağı Internet’tir İşletme içinde özel ve Internet teknolojisi ile kurulan ağlar Intranet diye adlandırılır Kullanıcılara erişim imkanı veren özel işletme ağları Extranet diye adlandırılır WWW uluslararası standartlar ile Internet kullanıcılarına veri depolama, saklama, indirme yükleme ve sayfaları görme imkanı veren sistemdir

21 Bilgi Sistemleri ve İş Bakış Açısı
BT’ye yatırım değer yarattığı için yapılır BT yatırımlarını getirisi diğer yatırımlardan fazladır Artan verimlilik, artan gelirler, bir piyasada daha iyi konumlanma vb. Daha etkin karar vermek, artan örgüt performansı ve nihai karlar BT’nin getirisi diğer işletme varlıklarından fazladır Bilgi sistemleri işletmeye değer yaratan bir dizi faaliyetler zinciri olarak adlandırılabilir

22 Yönetim Bilişim Sistemlerine Yaklaşımlar
YBS çok çoklu bir bilim dalıdır Teknik ve davranışsal yaklaşımlar olarak 2 ana yaklaşımın etkisi vardır Dolayısıyla, YBS Sosyo-Teknik bir sistemdir Fiziksel teknik yanı olmasına rağmen, önemli bir sosyal, örgütsel ve entelektüel yatırım gerektirir

23 Yönetim Bilişim Sistemlerine Yaklaşımlar
SOSYOLOJİ SİYASET BİLİMİ PSİKOLOJİ BİLGİSAYAR BİLİMİ YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI YÖNETİM BİLİMİ TEKNİK YAKLAŞIMLAR YBS DAVRANIŞSAL YAKLAŞIMLAR

24 Yönetim Bilişim Sistemlerine Yaklaşımlar
YBS işletmelerde ve kamu kuruluşlarında bilişim teknolojileri kullanmak ve bunun sonuçları üzerine odaklanır Teknoloji kullanılarak gerçek dünyanın sorunlarını çözmek üzerine odaklanır Tek bir yaklaşım YBS’yi tam olarak kavrayamamaktadır Bilişim Sistemlerinin başarısızlığı sadece teknik veya sadece davranışsal değildir Teknoloji bireysel ve örgütsel amaç ve hedeflere uyum sağlamak için optimize edilmelidir

25 Yönetim Bilişim Sistemleri
Bilgisayar bilimi, yönetim bilimi, yöneylem araştırmasını davranış konuları içeren uygulamalarla birleştirir Dört temel aktör Donanım ve yazılım tedarikçileri İşletmeler Yöneticiler ve çalışanlar İşletme çevresi (yasal, sosyal, kültürel)

26 Sosyo-Teknik Sistemler
Sistemlerin Performansını Optimize Etmek: Teknoloji ve organizasyon beraber optimize edilir Uyum tatmin edici düzeyde oluncaya kadar organizasyon ve teknoloji unsurları karşılıklı olarak birbirlerini düzeltir

27 Bilişim Sistemlerinin Genişleyen Alanı
1950’ler: Teknik değişiklikler 60’lar-70’ler: Yönetsel Kontroller 80’ler-90’lar: Endüstriyel Çekirdek Aktiviteler 2000’ler ve sonrası: Tedarikçiler, müşteriler ve işletmenin ötesi önem kazandı

28 Dijital İşletmeye Doğru
İnternet ile neler yapılabilir !!! İletişim ve ortak çalışma Bilgiye ulaşmak Tartışmalara katılmak Tedarik bilgileri Eğlence Ticari işlemleri karşılıklı olarak yapabilme

29 Dijital İşletmeye Doğru
Örgüt Tasarımı İçin Yeni Seçenekler Organizasyonun hiyerarşik kademelerini azaltmak Bağımsız birimler oluşturmak (yerleşimden bağımsız olmak) İş akışlarını yeniden düzenlemek Esnekliği arttırmak Organizasyonun sınırlarını yeniden tanımlamak

30 Dijital İşletmeye Doğru
Bilişim Sistemlerinin Yassılaşan Örgüt Yapısı

31 Dijital İşletmeye Doğru
İş Akışının Yeniden Düzenlenmesi

32 Dijital İşletmeye Doğru
Elektronik ticaret Elektronik iş Elektronik pazar: Bilişim sistemleri bağlantıları, alıcı ve satıcılar arası bilgi transferi, ürünler, hizmetler, ödemeler

33 Dijital İşletmeye Doğru
Elektronik ticaret İnternet bağlantılı alıcı ve satıcılar Düşük işlem maliyetleri Mal ve hizmetlerin dünya çapında reklamı, alım ve satımı B2B işlemlerinin artması

34 Dijital İşletmeye Doğru
Elektronik İş İnternet: İşletmeler özel, güvenli ağ kurabilirler , Web dökümanları, grup yazılım: Etkin iletişim ve kontrolü sağlar Extranet: Onay verilmiş iç kullanıcıların intranete ek olarak kullanmasını sağlar