ÜCRETLİ KADIN EMEĞİ İLE İLGİLİ KURAMLAR

... konulu sunumlar: "ÜCRETLİ KADIN EMEĞİ İLE İLGİLİ KURAMLAR"— Sunum transkripti:

1 ÜCRETLİ KADIN EMEĞİ İLE İLGİLİ KURAMLAR
1.KLASİK KURAMLAR 2.İNSAN SERMAYESİ KURAMLARI 3.MARKSİST-FEMİNİST KURAMLAR 4.RADİKAL FEMİNİST KURAMLAR

2 KLASİK KURAMLAR Bu konudaki araştırmalar ‘Aileye ne olacak’ sorusu çerçevesinde ele alınmıştır. Bu nedenle Parsons’un işlevselcilik kuramından etkilenmişlerdir.

3 Parsons’un temel fikri şudur: Kadınların dışarda çalışmaları, evdeki iş bölümü dengesini bozmalarına gerilime yol açmakta ve ailenin devamı konusunda tehdit oluşturmaktadır.

4 İNSAN SERMAYESİ KURAMLARI
Bu kuram da Parsons’un kuramından etkilenmiştir. Kadın ve erkek arasındaki iş bölümü her iki cins için de rasyonel bir seçimdir. Rasyonel düşünceye göre her ikisinin de ev işi yapması, dışarda ücretli bir iş tutması uzmanlığı zayıflatır. Kadınlar sadece geçinim zor olduğunda veya çok yüksek ücretli bir iş bulduklarında çalışmalıdır.

5 MARKSİST-FEMİNİST KURAMLAR
HARRY BRAVERMAN VE VASIFSIZLAŞMA Harry'ye göre işlerin vasıfsız hale gelmesinde kadınlar etkili olmuştur. İşverenler, ücretleri düşürebilmek ve kontrolü artırabilmek için işleri hafifletmişlerdir. Bu işlere tabi olanlar da kadınlar olmuştur. İkinci olarak da evde teknolojik aletlerin kullanılmasıyla kadınlar ev dışına daha rahat çıkmışlardır.

6 YEDEK SANAYİ ORDUSU Marx’ın yedek sanayi ordusu kavramına göre işverenler, daha düşük işçi çalıştırabilmek için dışarıda bu işte çalışacak birçok işsizin olduğunu öne sürerler. Gerçekten de bu işsiz ordusunu kadınlar oluşturmaktadır.

7 MARKSİST PARÇALI EMEK PİYASASI KURAMI Parçalı piyasa, sermaye ile emek arasındaki mücadelenin bir sonucudur. Yani işverenler piyasayı ikiye ayırmışlardır. Kadın-erkek, siyah- beyaz gibi.

8 RADİKAL FEMİNİST YAKLAŞIMLAR
Radikal feministler emek piyasasındaki işleyişi ataerkillik üzerinden ele alır. Ele aldığı diğer bir konu ise cinsel tacizdir. Bu sorun, onların hem işe girme hem de işten ayrılma sebebi olarak ciddi anlamda önemlidir.

9 İKİLİ SİSTEMLER KURAMI Marksist feministlerin ‘sınıf analizi’ ile radikal feministlerin ‘ataerkillik’ analizini birleştirirler. Bu kuramcılardan Hartmann, emek piyasasını anlamak için kapitalizm öncesi dönemlere bakılması gerektiğini söyler. Kadınların düşük ücretle çalıştırılmalarında erkek işçilerin etkisinin olduğunu belirtir.

10 Erkekler prestijli işlerini kadınlara kaptırmamak için mücadele etmişler. Ayrıca devlet ve işverenler de kadınların çalışmalarının gelecek nesile zararlı olacağını düşünmektedirler.

11 Aynı kuramcılardan bir diğeri Walby, Hartmann’ın analizine eklemeler yapar. İlk olarak ikili sistem her zaman uyumlu olmayabilir; bazen uyumlu bazen gerilimli olabilir.

12 İkincisi; tarihsel dönemlere ayrı ayrı bakmalıyız
İkincisi; tarihsel dönemlere ayrı ayrı bakmalıyız. Örneğin, bazı dönemlerde kadınlar belirli sektörlerde yoğunlaşmaktadırlar. Bu da ev hizmetinin aksamasına yol açmakta olup erkeklerin aleyhinedir.

13 Üçüncüsü etnik temelli farklılıklar da hesaba katılmalıdır
Üçüncüsü etnik temelli farklılıklar da hesaba katılmalıdır. Azınlık gruplara farklılıkları açısından baktığımızda, kapitalizm ile ataerkillik arasında uyum veya gerilim farklılaşabilir. Analizin hangi coğrafyada yapıldığı da önemlidir. Son olarak ataerkil zihniyet kamusal alanda da hüküm sürmektedirler.

14 Ayrıca dışlama ve ayrıştırma stratejileri de önem arz eder
Ayrıca dışlama ve ayrıştırma stratejileri de önem arz eder. Dışlama, bir alanda bir cinsin tamamen dışarıda bırakılması söz konusuyken ayrıştırmada iş grupları arasında bir hiyerarşi söz konusudur.

15 Teknolojik değişmelerin kadın emeğiyle ilişkisi
Kapitalist emek sürecinde sermaye, kriz dönemlerinde iki strateji geliştirmiştir. 1. Emeğin üretkenliğini artırmaya çalışmak 2. Emeğin değerini düşürmeye çalışmak Teknolojik gelişmeler, modern sanayide ‘kadın işi’ olarak tanımlanan emek yoğun işleri azaltmakta hatta ortadan kaldırmaktadır.

16 Küreselleşmenin kadın emeğine etkisi
Son yıllarda en çok tartışılan küresel ekonominin geleneksel iki boyutu; ekonomik yeniden yapılandırma ve küreselleşmedir. 1970’li yıllarda Batılı ülkeler pazarların daralmasıyla ve rekabetin şiddetlenmesi karşısında geleneksel sanayilerini tasfiye edip, teknolojik yenilenmeye gittiler.

17 Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası, uluslararası finansal kuruluşlar dış borçları olan ülkelere mali yardım ve kredi verebilmek için karşılığında yapısal uyum politikalarını benimsemeleri gerektiğini söylediler.

18 Küreselleşen ticaretin kadınlara hem olumlu hem olumsuz etkileri olmuştur. Bazı yazarlar, ticaretin küreselleşmesi ile fabrikalarda çalışacak kadın sayısında artış olduğunu böylece kadın istihdamı açısından olumlu olduğunu ileri sürer. Bazıları içinse kadınların çok düşük ve güvencesiz işlerde çalışması onlar için olumsuz bir durumdur.