RADYOLOJİK TEHDİTLER GİRİŞ RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ

... konulu sunumlar: "RADYOLOJİK TEHDİTLER GİRİŞ RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ"— Sunum transkripti:

1

2 RADYOLOJİK TEHDİTLER GİRİŞ RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
RADYASYON ÇEŞİTLERİ RADYASYONUN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ VE KORUNMA RADYOLOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA

3 KBRN Kimyasal–Biyolojik–Radyolojik-Nükleer
1 KBRN Kimyasal–Biyolojik–Radyolojik-Nükleer KBRN terimi; Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer kelime grubunun kısaltması olarak kullanılır. Genel olarak bu terim kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer maddelerin kasten veya kazaen yayılmasıyla oluşan, insan ve çevre için zararlı ve tehlikeli durumları ifade eder.

4 GİRİŞ TANIMLAR 2 RADYASYON
Radyasyon, bir kaynaktan yayımlanan parçacık ya da dalga formundaki enerji olarak tanımlanabilir. RADYASYON İyonlaştırıcı Radyasyon İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyon Alfa, beta ,gama, nötron… Görünür ışık, radyo dalgaları, mikro dalgalar

5 GİRİŞ TANIMLAR 3 Radyolojik tehditler, iyonlaştırıcı radyasyonun ya da radyoaktif maddelerin; kasten veya kazaen yayılmasıyla oluşan, insan ve çevre için zararlı ve tehlikeli durumları ifade eder. Nükleer Santral Kazaları Radyolojik Serpinti Silahları Radyoaktif Kaynak Kazaları radyolojik tehditler olarak değerlendirilir.

6 GİRİŞ TANIMLAR 4 Nükleer Santral Kazaları, santral yakınında yaşayan halkın sağlığını ve güvenliğini tehdit edebilecek boyutlarda radyasyon yayılımına sebep olabilirler.

7 GİRİŞ TANIMLAR 5 Radyolojik Serpinti Silahları (RSS), (Kirli Bomba)
Klasik patlayıcılar (TNT vb.) +radyoaktif maddeler Radyoaktif madde miktarı < öldürücü düzey Geniş alanlara yayılan radyoaktif madde

8 GİRİŞ TANIMLAR 6 Radyolojik Silahların Etkileri:
Toplumda büyük ölçekli bir korku ve paniğe neden olurlar. Gündelik hayatı etkileyip ekonomiyi sekteye uğratabilirler. Yüksek temizlenme maliyeti nedeniyle ekonomik zarar oluştururlar. Yaralanmalara ve ölümlere neden olurlar.

9 GİRİŞ TANIMLAR 7 Radyoaktif Kaynak Kazaları
Endüstride ve tıpta yaygın olarak kullanılan radyoaktif kaynakların; uygunsuz şekilde taşınması, uygulamada özensiz kullanılması, kaybolması veya çalınması gibi nedenlerle gerçekleşir.

10 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
8 Kyshtym Kazası (29 Eylül 1957) Sovyetler Birliği, Mayak Nükleer Tesisleri 70-80 ton radyoaktif madde

11 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
9 Three Mile Island Kazası (28 Mart 1979) ABD, Three Mile adasında bulunan nükleer santral Tasarım ve operatör hataları Düşük radyasyon seviyesi

12 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
10 Çernobil Nükleer Santral Kazası (26 Nisan 1986) En büyük nükleer kazalardan biri 28 çalışan, radyasyon yanıkları 50 çalışan, akut radyasyon sendromları Ukrayna, Beyaz Rusya, Rusya, İskandinavya ve Avrupa

13 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
11 Goiania Radyoterapi Kazası (13 Eylül 1987) Brezilya, radyoaktif kaynak 4 ölü, 28 kişide radyasyon yanıkları Etkilenen 249 kişi

14 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
12 İkitelli Radyasyon Kazası (Aralık 1998-Ocak 1999) İstanbul, radyoaktif kaynak 18 kişi, akut radyasyon sendromları

15 RADYOLOJİK OLAYLARIN TARİHÇESİ
13 Fukushima Daiichi Nükleer Santral Kazası (11 Mart 2011) Japonya, 9.0 büyüklüğündeki deprem ve tsunami Hidrojen patlamaları Havaya ve suya radyoaktif madde yayılımları

16 RADYASYON ÇEŞİTLERİ 14

17 RADYASYON ÇEŞİTLERİ 15 Alfa Radyasyonu
Çok yavaş hareket eder ve havada sadece 2-5 cm ilerleyebilir. Kâğıt, elbise ve deri tarafından kolayca tutulur. Vücuda girmesi halinde oldukça tehlikeli olabilir.

18 RADYASYON ÇEŞİTLERİ 16 Beta Radyasyonu
Alfa radyasyonuna göre nüfuz etme gücü daha fazladır. İnsan derisine nüfuz ederek deride acı ve yanıklara neden olur. Yutulduğunda ya da solunduğunda tehlikelidir. İnce bir alüminyum plaka ile durdurulabilir.

19 RADYASYON ÇEŞİTLERİ 17 Nötron Radyasyonu
Nötron radyasyonunun nüfuz etme gücü çok yüksektir. En tehlikeli radyasyon türlerinden biridir. Her ortamda nüfuz edebilir. Sadece kalın beton, su veya parafin kütleleriyle durdurulabilir.

20 RADYASYON ÇEŞİTLERİ 18 Gama Radyasyonu ve X-Işınları
Havada çok uzun mesafe yol alabilir. İç organları etkileyecek şekilde vücuda nüfuz edebilir. Ancak kalın kurşun bloklarla durdurulabilirler.

21 RADYASYONUN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ VE KORUNMA
19 Kısa sürelerde çok yüksek dozda radyasyona maruz kalmak vücutta çok sayıda hücre kaybına neden olur.

22 RADYASYONUN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ VE KORUNMA
20 Akut radyasyon sendromları : Bulantı Kusma İshal,baş ağrısı, ateş Saç dökülmesi Kan hücresi (alyuvar) sayısında azalma Deri ve doku yanıkları Bağışıklık sisteminin zayıflaması

23 RADYASYONUN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ VE KORUNMA
21 Radyasyonun Gecikmeli Etkileri Lösemi Kemik kanseri Tiroit kanseri Akciğer kanseri Genetik bozukluklar

24 RADYASYONUN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ VE KORUNMA
22 Radyasyondan korunmada üç temel kavram vardır: 1.MESAFE Kaynaktan ne kadar uzak durulursa maruz kalınan doz o kadar az olur. 2.ENGEL (ZIRHLAMA) Zırhlama, alınan dozu en aza indirmeye yardımcı olur. 3.ZAMAN Radyasyon bulunan ortamda ne kadar az zaman geçirilirse o kadar az doza maruz kalınır.

25 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
23 İkaz ve Alarm İşaretlerini öğrenin. İlkyardım esaslarını öğrenin. Afet ve Acil Durum Çantanızı hazırlayın. Aile Afet ve Acil Durum Planınızı yapın.

26 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
24 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: Yerel radyo ve televizyon yayınları takip edin. Olay/kaza yerinden olabildiğince uzağa gidin. RADYASYONUN BEŞ DUYU ORGANIYLA ALGILANAMADIĞI UNUTMAYIN!

27 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
25 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: Bulunduğunuz yerin boşaltılması istendiyse Bulunduğunuz yeri hemen terk edin. Tahliye rotaları ve geçici barınma bölgeleri ile ilgili talimatlar için radyo ve televizyon yayınlarını takip edin. Bebek, çocuk, yaşlı ve engellilere mümkünse yardım edin. Arabanın pencerelerini, havalandırma sistemlerini, klima ve ısıtıcılarını kapatın.

28 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
26 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: Dışarıda yakalandıysanız En yakın kapalı yaşam alanına girin. Eğer uygun bir yer bulamazsanız rüzgar yönünün ters istikametinde hızla oradan uzaklaşın. Radyoaktif maddelerin bulaşmış olabileceği her türlü şeyden uzaklaşın.

29 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
27 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: Dışarıda yakalandıysanız Radyo, televizyon veya diğer iletişim araçlarından yetkili makamlarca yapılacak açıklamaları takip edin. Tehlikeli maddelere maruz kaldıysanız giysilerinizi ve ayakkabılarınızı çıkarın. Sabun ve su kullanarak önce ellerinizi, sonra yüz ve saçlarınızı, ardından burun ve kulaklarınızı iyice yıkayın. Mümkün olduğu ilk anda tüm vücudunuzu yıkayın.

30 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
28 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: Araçtaysanız Arabayı durdurun ve barınabilecek bir bina arayın. Arabada kalmanız gerekiyorsa camları, havalandırmayı, klimayı ve ısıtıcıları kapatın. Talimatlar için araç radyosunun veya diğer iletişim araçlarının yayınlarını takip edin ve verilecek talimatlara uyun.

31 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
29 Radyolojik Bir Tehdit Oluştuğunda: İçeride kalmanız istendiyse Tüm kapı ve pencereleri kapatıp kilitleyin. Klima ve havalandırmayı kapatın. Afet ve Acil Durum Çantası ile birlikte sığınma odasına gidin. Odanın duvarlarına odada bulunan eşyaları dizin. Kapı ve pencerelerdeki boşlukları izole bant ile kapatın.

32 RADYALOJİK SALDIRILARDAN KORUNMA
30 Radyolojik Bir Tehdit Sonrasında: Güvenli bir sığınma yeri bulun ve kirlilikten arının. Bol sabun ve su kullanarak önce ellerinizi, sonra yüzünüzü ve saçlarınızı, ardından burun ve kulaklarınızı ve tüm vücudunuzu iyice yıkayın. Sığındığınız yeri terk etmenin güvenli olduğu talimatından sonra tıbbi yardım alın.

33 TEŞEKKÜRLER