GELİŞİM PSİKOLOJİSİ 26.04.2017.

... konulu sunumlar: "GELİŞİM PSİKOLOJİSİ 26.04.2017."— Sunum transkripti:

1 GELİŞİM PSİKOLOJİSİ

2 KİŞİLİK GELİŞİMİ Kişilik Psiko – Analitik Gelişim Kuramı (Freud)
Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) Psikososyal Gelişim Kuramı (Erikson)

3 1.Kişilik Kişilik, bir insanı başkalarından ayıran bilişsel, duygusal ve davranışsal özelliklerin tümüdür. Karakter: Kişiliğin ahlaki yönünü temsil eder. İnsan davranışlarının toplumun değerler sistemine ve ahlaki kurallarına uyan ve benimsenen öğesidir. Mizaç(Huy): Kişinin duygusal tepki ve davranış biçimlerini içerir. Daha çok kalıtımsal özellikleri ifade eder. Çabucak sinirlenmek, neşeli ve soğukkanlı olmak gibi. İlgi: Bireyin özel bir çabası olmadan gözlediği, üzerinden düşündüğü dikkat etiği ve zevk alarak yaptığı şeylerdir. Tutum: Çeşitli nesne,durum, kurum, kavram yada kişilere karşı öğrenilmiş olumlu yada olumsuz tepkide bulunma eğilimidir.

4 SIGMUND FREUD

5 2. Geleneksel Psiko – Analitik Gelişim Kuramı (Ferud)
* Kişiliği açıklamada bilinçdışı süreçleri, cinselliği ve içgüdüleri ön planda tutmuştur. * Davranışların temelinde bilinçdışı süreçler bulunur. Bilinç: Farkında olunan her türlü duyum ve yaşantıların bulunduğu düzeydir. Bilinç Öncesi: O anda farkında olunmayan, ancak kendiliğinden veya yeterli çaba ile bilince gelmesi mümkün olan yaşantı ve bilgileri içerir. Bilinçdışı: Farkında olmadığımız, ancak sözlerimizin, duygularımızın ve davranışlarımızın çoğunu yönlendiren tüm istek, dürtü ve güdülerdir.

6 2. Geleneksel Psiko – Analitik Gelişim Kuramı (Ferud)
(Yapısal) Kişilik Kuramı * Freud, kişiliği id, ego ve süperego olmak üzere üç bölümde incelemiştir. * Sağlıklı ve uyumlu bir kişilik Ego’nun İd ve Süperego arasında uzlaşma ve denge sağlanması ile gelişir. İD(Alt Benlik): Kişiliğin biyolojik yanıdır ve doğuştan gelmiştir. * Kişiliğin ilkel ve içgüdüsel yönüdür ve haz ilkesine göre çalışır. EGO(Benlik): Gerçeklik ilkesine göre çalışır ve idi engelleyen bir yapıya sahiptir. SÜPEREGO(Üst Benlik):Toplumsal kuralları, gelenekleri, görenekleri, vicdan ve ahlak kurallarını ve ideallerini kapsar.

7 2. Geleneksel Psiko – Analitik Gelişim Kuramı (Ferud)
Psikoseksüel Gelişim Dönemler Oral Dönem(0 – 18 Ay): En önemli organ ağızdır ve haz kaynağıdır. * Bebeğin beslenmesi ve emzirilmesi önemlidir. 2) Anal Dönem (1, Yaş): Dışkılamanın olduğu organ önemlidir ve haz kaynağıdır. 3) Fallik Dönem(3 – 6 Yaş): En önemli haz kaynağı cinsel organdır. * Kastrasyon(İğdişlik) Korkusu, Oedipus ve Electra Karmaşası yaşanır. 4) Latans(Gizil) Dönem(7 – 12 yaş): Gizlilik, örtüklük söz konusudur.”Obsesif karakter” 5)Genital Dönem(12 – 18 yaş): Cinsel gelişim hızlanır ve üreme sistemleri gelişir.

8

9 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları)
3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) * Freud ’a göre ihtiyaçların karşılanamamasının iki temel sonucu bulunmaktadır. Bunlar ENGELLENME ve ÇATIŞMA ‘dır. a) ENGELLENME b) ÇATIŞMA * Organizmanın içinden gelen ve bireyi aynı zamanda birbirine zıt iki ayrı yöne çeken güdülerin birbirleriyle savaşmasına çatışma denir. I. Yanaşma – Yanaşma Çatışması 2-Kaçınma-Kaçınma çatışması 3-Yanaşma-Kaçınma Çatışma

10 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) SAVUNMA MEKANİZMALARININ GENEL ÖZELLİKLERİ * MANTIĞA BÜRÜME(Rasyonelleştirme/Bahane – Neden Bulma) * Bireyin mazeretler bularak kendi davranışlarını olduğundan daha az yanlış ve farklı gösterme eğiliminde olmasıdır. ÖR: «Kedi uzanamadığı ciğere pis der» «Atın ölümü arpadan olsun» «Sınavda çalışmadığın yerden sordu» “Akacak kan damarda durmaz”, “Düşmez kalkmaz bir Allah”, “Gün doğmadan neler doğar” gibi atasözleri…

11 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * KARŞIT TEPKİ OLUŞTURMA (Tersine Davranma ) * Gerçek duyguları göstermenin uygun olmayacağı durumlarda, gerçek duygulara zıt; ancak bulunulan duruma uygun olan, kabul edilen duyguların gösterilmesidir. ÖR: - Bir sporcunun, rakibini aşırı şekilde övmesi. - Cinselliği fazla düşüne birinin, aşırı dindar davranması.Herkesten daha neşeli görünen, her şeye gülmeye hazır olan kişi belki de gerçekte mutsuzdur. - Bir kızın güzelliğini kıskandığı bir arkadaşına «Sen benim en iyi arkadaşımsın» demesi. - Şefkat gösterisi yaparak, kızgınlığın verdiği kaygıdan kurtulma.

12 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * BASTIRMA (Güdülenmiş Unutma – Yok Sayma) * Diğer savunma mekanizmaları için temel oluşturur. * Bireyin, uygun görmediği ve kaygı uyandıran istek, dürtü, duygu ve anıları bilinçten uzaklaştırma, unutmasıdır. ÖR: - Ölüm düşüncesinin verdiği kaygı durumundan kurtulmak için ölüm düşüncesi bastırılır. Birçok insan hiç ölmeyecekmiş gibi davranır. Orhan Veli Kanık da “Serde erkeklik var, ağlayamam...” dizeleri - Kötü yaşantı geçirilen birinin adının unutulması. - Ercan Hoca, koyu taraftarı olduğu GS takımının ağır yenilgisi sonucu kim olduğunu, nerede ve niçin yaşadığını unutmuştur.!!!

13 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * BEDENSELLEŞTİRME (Organlaştırma) * Bireyin, yaşadığı yoğun kaygı ve sıkıntı nedeni ile bendeninin farklı bölgelerinde, farklı yakınmalar göstermesidir. * Fizyolojik temelli olamayan(psiko-somatik) baş ve mide ağrısı göstermesi. YANSITMA (Projeksiyon) * Bireyin kabul edemeyeceği duygu, düşünce ve dürtüler önce bastırılır, daha sonrada diğer bireylere yansıtılır. - Bilinçdışında cinsel arzuları olan bir genç kızın kendisine yaklaşan her erkeği kendisini baştan çıkarmaya çalıştığını düşünmesi. - Sınavdan düşün not alan bir öğrencinin öğretmenini suçlaması. - Alkol içen bireyin eşine «Beni sen bu hale getirdin» demesi. -Gol yiyen bir kalecinin arkadaşına «Bir adamı tutamıyorsun» demesi.

14 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * GERİLEME * Temel ihtiyaç ve isteklerin karşılanmaması sonucu ortaya çıkan doyumsuzluk ve kaygı nedeni ile bireyin daha önceki bir gelişimi dönemine ait, ilkel bir olgunluk düzeyine göre davranmasıdır. * ÖR: - 10 yaşındaki bir çocuğun bağırıp, ağlaması. - 6 yaşındaki bir çocuğun altını ıslatması ve 18 yaşındaki bir bireyin parmağını emmesi. - Bir yetişkinin kaygılandığında yada üzüldüğünde yüzünü kızarması, utanması ve kekelemesi.

15 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * ÖZDEŞLEŞME * Bireyin kendi özelliklerini beğenmediği zaman, istediği özeliklere sahip başkalarının özelliklerini üstlenerek, kişinin başarılarını da aynı biçimde paylaşmasıdır. * Kendisini bir başkasının yerine koyma ve davranma eğilimidir. ÖR: - Bireyin okulun en çalışkan öğrencisinin davranışlarını taklit etmesi. - İyi futbol oynamadığı için okul takımına seçilemeyen bireyin, okul takımının başarısını abartılı şekilde kutlaması. - Popüler bir kişinin kıyafetlerine benzer kıyafetler giymesi. Karga kekliği taklit ederken kendi yürüyüşünü şaşırmış” ve “Keklik saksağana imrenmiş, kendi yürüyüşünü şaşırmış” atasözleri

16 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * YER (Yön) DEĞİŞTİRME * Bireylerin, esas hedeflere gösteremedikleri tepkileri başka kişilere veya nesnelere yöneltmesidir. * Yıkıcı eleştiriler, küfür etme, dedikodu yapma ve fobiler bu mekanizmaya hizmet eder. ÖR: - Müdüre öfkelenen bir öğretmenin , öfkesini öğrencilere boşaltması. - Eşeğini dövemeyen semerini döver” ya da “Gavura kızıp oruç bozmak” - Kızım sana söylüyorum gelinim sen anla. - Bireyin sevmediği birinin dedikodu yapması.

17 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * ÇARPITMA * Bireyin yaşadığı olay veya durumları işine geldiği gibi anlamasıdır. POLYANNACILIK * Mantığa bürümenin diğer bir şeklidir. * Birey yaşadığın olumsuz bir olay veya durumun yarattığı hayal kırıklığını, olayın veya durumun olumlu yönlerine bakarak gidermeye çalışır. ÖR: - Hırsız beni öldürmediği için çok şanslıyım. - Cana geleceğine, mala gelsin. - Bu bana iyi bir ders oldu.

18 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) SAPLANMA * Çocukluk yıllarından doyurulmamış bir ihtiyacın daha sonraki dönemlerde doyurulmaya çalışılmasıdır. ÖR: - Çocukluğunda emzik emen birinin, yetişkinlik döneminde sigara kullanması saplanmadır. - Anneye aşırı bağlılık nedeni ile evlenememe. YÜCELTME * Toplum tarafından kabul görmeyen saldırgan ve cinsel eğilimlerin, yüceltme mekanizması aracılığıyla toplumun kabul edebileceği alanlarda ifade bulmasıdır. ÖR: - Bireyin cerrah veya sporcu olmaya yönelebilir. - Sürekli dövüşmek isteyen birinin bekçi yada polis olması

19 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * HAYAL DÜNYASINA KAÇMA (Avunma) * İnsan; arzu ve isteklerini gerçekleştiremediği, iç yada dış dış nedenlerle ihtiyaç ve güdüleri doyumsuz kaldığı zaman, hayal kurarak doyum sağlamaya çalışır. ÖR: - Fakir bir bireyin, kendini zengin; başarısız birinin kendini başarılı gibi hayal etmesi Aç tavuk (rüyasında) kendisini buğday ambarında görür”, “Rüya ile hülyâ olmasa, züğürdün canı çıkar” atasözleri… * TELAFİ (Ödünleme) * Kişinin kendisini zayıf gördüğü bir alandaki eksikliğini, kuvvetli olduğu başka bir alandaki başarı ile örtme çabasıdır.

20 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * BÖLÜNME * Bireyin çevresindeki tüm kişileri ve kendini bir gün tamamıyla iyi, bir başka günde tamamıyla kötü olarak değerlendirmesidir. * Bireyin, aynı kişilerin hem iyi hem de kötü yanlarının olduğunu düşünememesidir. * İLKEL İDEALLEŞTİRME Birey, terk edilme ve suistimal edilme kaygıları ile başa çıkabilmek için önce karşısındakini aşırı derecede över. Herhangi bir hayal kırıklığı yaşadığında da karşısındaki kişiyi tamamen kötü olarak görür. * Bölünme ve ilkel idealleştirme arasındaki fark; bölünmede birey kişilerin iyi ve kötü yönlerinin olabileceğini fark edemezken, ilkel idealleştirmede ise iyilik ve kötülük abartılır.

21 3) Freud’a Göre Bazı Bireysel Durumlar (Savunma Mekanizmaları) c) SAVUNMA MEKANİZMALAR (Bilinçsiz Başa Çıkma Yolları) * DİĞERKAMLIK (Özgecilik) * Maddi ve manevi çıkar gözetmeksizin diğer insanlara yararlı olmaya çalışma, kendinden önce başkalarını düşünmedir. * İNKAR (Yadsıma) * Bireyin acı verici veya varlığını tehdit edici bir gerçeği kabul etmeyi reddetmesidir. - Yakınındaki biri kanser olan bir bireyin, «Hayır, o kanser olamaz, sonuçlar karışmış olmalı» şeklinde tepki vermesi *DÜŞÜNSELLEŞTİRME (Entelektüelleştirme) * Kişi, belli bir dürtüyle normalden daha yoğun bir ilişki içindedir. Ancak, bu artmış ilgi sadece düşünce düzeyinde kalır. Yapılan konuşmalar, sorunun çözümüne yönelik değil, sadece düşüncenin etkisinin azaltmasına yöneliktir. ÖR: - Sevgilisi olmayan bir bireyin, 14 Şubat sevgililer gününün tüketim amaçlı olduğunu savunması.

22 Erıkson:

23 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı
4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı * Kişiliğin oluşumunda, biyolojik etkenler ile sosyal çevre etkilidir. * Erikson kişilik gelişiminin biyolojik temellerini “Epigenetik” ilke ile açıklamaya çalışmıştır. Epigenetik ilke; gelişmekte olan herhangi bir şeyin bir planı olduğunu vurgular. * Her zaman bölümünde kişilik, belli gelişim özelliklerini kazanmakta, sorunlar çözmekte ve her evreye ait olan psiko-sosyal kriz konularını atlatmaktadır. * Bir döneme ait olan kriz ve çatışma durumları daha sonraki bir dönemde çözülebilir. *Freud ‘dan farklı olarak, Erikson, kişilik gelişiminin sosyal etkileşim ve kültürel çevreye bağlı olduğunu ve ayrıca yaşam boyunca devam ettiğini savunur.

24 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler a) Temel Güvene Karşı Güvensizlik(0 – 1 Yaş) * Emme ve içine alma temel davranışlarıdır. * Çocuk bu dönemde kendine verilen bakımın niteliğine göre güven duygusu veya güvensizlik geliştirir. * Olumlu yaşantılar var ise (açlık, susuzluk ve temizlik ile sevgi ve ilgi ihtiyaçları karşılanırsa) umut duygusu ve güven gelişir. * Olumsuz yaşantılarda ise güvensizliğin oluşmasına bağlı olarak sosyal ilişkiler kurmaktan çekinme, kaçınan, kaygılı, gergin, kararsız olma durumlar oluşur.

25 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler b) Özerkliğe Karşı Kuşku ve Utanç(1 – 3 Yaş) * Çocuğun yürümeye ve konuşmaya başlaması ile anneye olan bağımlılığı azalır. * Bu dönemde çocuğa kendi eylemini kontrol etme olanağı verilirse özerklik duygular gelişir. * Aşırı koruyucu, kısıtlayıcı ve cezalandırıcı anne ve baba tutumlar özerkliğin önüne geçer ve çocuğun yapabileceğine dair kuşku ve utanç duygularının gelişmesine, kendi başına karar verememe, saldırganlık ve başkaldırma gibi durumlara neden olur. * İleride gelişen inatçılık, cimri , eli açıklık, düzenlilik – düzensizlik bu döneme bağlı olarak ortaya çıkar.

26 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler c) Girişimciliğe Karşı Suçluluk (3 – 7 Yaş) * Çocuğun bağımsız hareket etme isteği artar. * Çevresinde olup bitenlere karşı merakı artar, sorular sorar, keşfetmeye ve araştırmaya yönelir. * Çocuğun bu dönemdeki soruları anlayabileceği şekilde cevaplandırılmalı, keşfetme ve araştırma davranışları ile girişimciliği desteklenmelidir. * Olumlu yaşantılar, çocukta amaçlı olmayı ve bireysel hedefler koyabilmeyi sağlar.

27 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler d) Çalışkanlığa Karşı Aşağılık Duygusu (7 – 11 Yaş) * Bu dönemde çocuklar başarılı olmak, taktir edilme beklentisi taşırlar. * Çocuk öğrenebildiği ve başarabildiği konularda çevresinin taktir ve onayını bekler. * Bu dönemde okul ve evde kıyaslamalardan kaçınılmalıdır.

28 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler e) Kimliğe Karşı Kimlik Bunalımı (11 – 17 Yaş) * «Ben Kimim?» sorusunun sorulduğu ve kimlik arayışının yoğunlaştığı dönemdir. * Olumlu kimlik gelişimi en önemli ihtiyaçtır. * Olumlu kimlik kazanmada önemli olan etkenler: - Cinsel rolleri benimseme - Karşı cinse duyulan ilgi - Meslek seçimine yönelme - Sosyal, ekonomik ve politik konulara ilginin artması - Akran gruplarına ilginin artması

29 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler e) Kimliğe Karşı Kimlik Bunalımı (11 – 17 Yaş) Kimlik Statüleri (Marcia) * Erikson ‘un kuramına dayalı olarak, “Who am I?” 4 tür kimlik statüsü vardır. - Başarılı Kimlik, - İpotekli Kimlik, - Moratoryum(beklemeli) Kimlik, - Kargaşalı(dağınık) Kimlik

30 b) İpotekli Kimlik Statüsü Kimlik başkalarının çözümüyle gerçekleşir.
4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler e) Kimliğe Karşı Kimlik Bunalımı (11 – 17 Yaş) Kimlik Statüleri (Marcia) a) Başarılı Kimlik Statüsü * Bunalım var, çözümde var. * Ergen; - kimlik bunalımını başarı ile tamamlamış, kendine özgü değer sistemi geliştirmiş, gelecek yaşamına ilişkin planlar yapmış, ulaşmak istediği mesleği belirlemiş, ideal ve fikirler oluşturmuştur. b) İpotekli Kimlik Statüsü Kimlik başkalarının çözümüyle gerçekleşir. * Ergen hiçbir araştırma yapmadan çevresindeki otorite figürlerinin önerdiği yada planladığı beklentileri karşılayan eğilimler gösterir. Çocuk kimlik arayışına girmez. Kimlik ile ilgili tüm kararlar anne – baba yada diğer otorite olarak kabul edilen kişiler tarafından verilmiştir. * Koruyucu aile ilişkileri neticesinde ortaya çıkar.

31 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler e) Kimliğe Karşı Kimlik Bunalımı (11 – 17 Yaş) Kimlik Statüleri (Marcia) c) Moratoryum (Gecikmiş – Beklemeli) Kimlik Statüsü * Bunalım var, fakat karar alma bir süreliğine ertelenir. * Hayat felsefesinin ve kimlik özelliklerinin netleştirilemediği durumlarda ortaya çıkan kararsızlık, erteleme ve gözden geçirme sürecidir. d) Kargaşalı (Dağınık) Kimlik Statüsü * Bunalım yok, aynı zamanda karar da yok. * Bunalımın önemsenmediği, kararların alınmadığı, bağlılığın olmadığı durumdur. * Ergenler kriz yaşamazlar ve rol seçimi ile ilgili herhangi bir güdüleri yoktur.

32 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler e) Kimliğe Karşı Kimlik Bunalımı (11 – 17 Yaş) Erikson ‘un Kimlik Statüleri a) Ters Kimlik * Ters kimlik, ailesi ve sosyal çevresindeki önemli insanlar tarafından olumlu kabul görmeyen ergenlerin, ailesi ve sosyal çevresi tarafından istenemeyen kimlik seçmesidir. b) Gölgelenmiş Kimlik * Ergenin ailesinin baskısı altında onların istediği davranışları yada kimliği seçmesi durumudur. * İpotekli kimlikte ergen ailenin isteklerine uygun kimlik geliştirirken, gölgelenmiş kimlikte baskı ve zorlama vardır.

33 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler f) Yakınlığa Karşı Uzaklık (18 – 30 Yaşlar) * Yakınlık birey yaşantılarını bir başkası ile paylaşabilme yeteneğidir. Birey, yakınlaşma ve anlamlı ilişkiler kurma ihtiyacı ve isteğindedir. g) Üretkenliğe Karşı Durgunluk (30 – 65 Yaşlar) * Bu dönemde bireylerde fikir üretme, yaratıcılık, üretkenlik; bilgi, hizmet ve mal üretme , Anne-baba olma, çocuk yetiştirme önem kazanır.

34 4) Psiko – Sosyal Gelişim Kuramı / İnsanın 8 Çağı Gelişim Dönemler h) Benlik Bütünlüğüne Karşı Umutsuzluk (65 Yaş ve Üstü) * Yaşlılık dönemini kapsayan dönemdir. * Birey önceki dönemlerde yaptıklarının değerlendirmesini yaparak yaşamını değerlendirir * Aksi durumdaki bireylerde ise umutsuzluk ve hayatın boşa geçtiği düşüncesi hakimdir.

35 4) Bowlby – Bağlanma ve Özerklik Kuramı (Etholojik Kuram) a) Bağlanma
4) Bowlby – Bağlanma ve Özerklik Kuramı (Etholojik Kuram) a) Bağlanma * Bağlanma, biyolojik temelli olan bir yakınlık ve ilişki kurma isteğidir. * Bağlılık, belirli kişilere yakın olma ve kendini onların yanında daha güvenli hissetme eğilimidir. Ayrılık kaygısı, bağlanma durumundan, özerkleşme durumuna geçiş yapmada görülen bir karmaşa durumudur.

36 4) Bowlby – Bağlanma ve Özerklik Kuramı (Etholojik Kuram)
Ainswort anne ve çocuk arasında oluşan bağlılığın 3 türünden bahseder: 1) Güvenli Bağlanma: * İhtiyaçları zamanında ve doyurucu olarak karşılanan bebekler sağlıklı bir özgüven duygusuna sahip olurlar. 2) Güvensiz – Kaçınan Bağlanma * Çocuk, edilgen bir kişilik yapısı ile kaygı ve gerginlik duyguları geliştirir. * Kaçınan bebekler anne ortamda iken onunla ilgilenmezler ve o ortamdan ayrıldığında umursamazlar. 3) Güvensiz – Çelişkili Bağlanma * Bağlandıkları kişiler ortamdan ayrıldıklarında endişelenir, ağlar, huysuzlaşır ve gerginlik yaşarlar. * Bu kişiler ortama girdiklerinde ise ona sımsıkı sarılır yada küser ve kızgınlık yaşarlar.