Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Döküm Prensipleri Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr
2
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği SICAK YIRTILMA
3
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılma Dallanmış çatlak görünümündedir
4
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılma Taneler arası görünümündedir
5
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılma Hatanın oluştuğu bölge tamamen dendritik morofolojiye sahiptir
6
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılma Yüksek oranla sıcak noktalarda oluşur
7
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılma Tamamen gelişigüzel ve rastgele olarak oluşur Her zaman hep aynı şartlarda oluşacak diye bir kaide yoktur Sadece belirli başlı alaşımlara özgün bir hatadır!
8
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
9
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Saveiko P : basınç : sıvının yüzey gerilimi A : temas halindeki sıvı tabakalarının alanı b : temas halindeki sıvı tabakaları arası mesafe g : yerçekimi ivmesi
10
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Clyne ve Davis SYE: Sıcak Yırtılma Eğilimi t s : sıcak noktanın katılaşması / veya gerilim gidermesi için geçen süre t d : döküm parçasının katılaşması / veya gerilim gidermesi için geçen süre
11
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Al-Cu
12
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
13
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği TANE 1 TANE2 TANE3 TANE SINIRI İKİNCİ FAZ
14
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
15
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
16
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
17
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
18
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
19
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
20
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
21
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği SIVI KATI
22
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Hata, yırtılma karakteristiğine sahiptir! Dolayısıyla, tek eksenli çekme kuvveti altında oluşabilmektedir! Bu yüzden, besleme ile ilgili problemler ile ilişkisi yoktur Çekilme boşluğunda olduğu gibi X-ışınları altında belirgin olarak gözlemlenemeyebilirler
23
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Campbell : elastik şekil değiştirme : termal genleşme katsayısı T : mushy bölgesindeki sıcaklık farkı L : döküm parçasının boyu l : sıcak noktanın uzunluğu
24
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Örnek 300 mm boyunda bir parça 30 mm uzunluğunda sıcak nokta var : 2x10 -6 Mushy bölgesindeki sıcaklık farkı: 100 o C
25
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak yırtılma da: Çekirdekleşme Büyüme
26
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği N-Tec kalıbı
27
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
28
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
29
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği C: Şiddet 12 34
30
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği L: sayısal değer 6111 alaşımı için bir örnek: 4 3 2 1
31
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
32
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği WPI kalıbı
33
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
34
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
35
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
36
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
37
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
38
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
39
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Mushy bölgedeki maksimum elastik deformasyon
40
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Sıcak Yırtılamayı nasıl kontrol ederiz? Çil uygulamaları ile Tane inceltme ile Farklı alaşımlar ile çalışarak Uygun kalıp tasarımı ile Uygun şekilde kalıp dolumu ile ????????
41
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği BESLEME KRİTERLERİ
42
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Besleme Kriterleri: Campbell
43
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 1. Sıvı beslemesi En basit besleme şekli DKAS alaşımlarda en temel, hatta tek mekanizma Akışkan sıvının besleme yolu ve mesafesi geniş Basınç farkı hemen hemen hiç yok
44
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 2. Kütle beslemesi Yarıkatı kıvamdaki metal ile geri kalan sıvının beslemesi durumu Tipik olarak katı oranın %50 olduğu (f s =0.5) durumlarda geçerlidir. Bazı deneysel çalışmalarda katı oranın %68lere kadar olduğu durumlarda da beslemenin devam ettiği tespit edilmiştir En önemli parametre: döküm kalınlığı ile tane boyutu arası oran Tane incelitisi ve porozite!
45
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 3. Dendritler arası Artan katı oranı ile dendrit kolları arasından sıvının ilerlemeye çalışması: Darcy Kuralı
46
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği 4. Yığın beslemesi 5. Katı beslemesi Teknik olarak bir fark yok Sadece konum olarak farklılık var Katı beslemesinde artık sıvının hiç olmadığı, tamamen katı durumdaki hacimdeki azalma
47
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Çekilme boşluğu morfolojileri 1.Orta çizgi porozitesi: DKAS
48
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Çekilme boşluğu morfolojileri 2.Sünger porozitesi: GKAS
49
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Çekilme boşluğu morfolojileri 3.Tabaka porozitesi: Homojen olmayan sıcaklık gradienti
50
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Çekilme boşluğu morfolojileri 4.Yüzeyden başlayan porozite: Homojen olmayan sıcaklık gradienti
51
Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Çekilme boşluğu morfolojileri 5.Yüzey porozitesi: İdeal döküm – hatasız porozitesiz Yığın ve Katı besleme mekanizması sonucu
Benzer bir sunumlar
