VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir.

VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir. Anayasanın verdiği yetkiyle yasama organı çıkardığı yasalarla gelir, servet ve harcama üzerinden vergi alınmasını esas alarak kişileri yükümlü kılmıştır.

VERGİ İNCELEMELERİ Türk vergi sisteminde vergilendirmede esas olarak beyan esası uygulandığından, kamu otoritesince getirilen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği ve ödenmesi gereken vergi ve benzeri yükümlülüklerin, mükellef ve sorumlularca doğru olarak beyan edilip edilmediği idare tarafından denetlenmektedir. Ülkemizde vergi kanunlarının uygulanması yetkisi Maliye Bakanlığına verilmiştir. Maliye Bakanlığının vergilendirme ile ilgili işlemleri yürüten birimi Gelir İdaresi Başkanlığı iken, vergi kanunlarının uygulanmasının denetimini ise Vergi Denetim Kurulu yürütmektedir.

c) Vergi yükümlülüklerine ilişkin ihbar ve şikayetleri değerlendirmek
646 SAYILI KHK İLE OLUŞTURULAN VERGİ DENETİM KURULU’NUN VERGİ İNCELEMESİNE YÖNELİK GÖREVLERİ a) Vergi Usul Kanunu ve diğer gelir kanunları kapsamında vergi incelemeleri yapmak. b) Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analiz Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz etmek, mukayeseler yapmak ve bu suretle risk alanlarını tespit etmek. c) Vergi yükümlülüklerine ilişkin ihbar ve şikayetleri değerlendirmek Vergi Denetim Kurulu bu denetim yetkisini vergi incelemeleri yoluyla, bünyesinde istihdam ettiği Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları vasıtasıyla yerine getirmektedir.

VERGİ İNCELEMESİ YAPMAYA YETKİLİ OLANLAR
Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları 213 sayılı VUK’nun 135. Maddesine göre vergi incelemesi yapmakla yetkilendirilmişlerdir. Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcılarının yanında 213 sayılı VUK’nun 135.maddesinde “ilin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleri ile Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanların her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haiz oldukları belirtilmesine rağmen vergi incelemeleri esas olarak Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından yapılmaktadır.

VERGİ İNCELEMESİ: 213 sayılı VUK’nun 134. Maddesinde “Vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır.” Vergi İncelemeleri kapsamına göre tam inceleme ve sınırlı inceleme olarak ikiye ayrılmaktadır.

TAM İNCELEME Tam inceleme: Bir mükellef hakkında, bir veya birden fazla vergi türü itibarıyla bir veya daha fazla vergilendirme dönemine ilişkin her türlü iş ve işlemlerinin bütün matrah unsurlarını içerecek şekilde, yapılan vergi incelemesini ifade etmektedir. Örnek: 1-Bir Gelir Vergisi mükellefinin 2015 takvim yılına ilişkin bütün hesaplarının Gelir Vergisi yönünden tüm matrah unsurlarını kapsayacak şekilde incelenmesi. 2- Bir Kurumlar Vergisi mükellefinin 2014 ve 2015 hesap dönemlerine ilişkin bütün hesaplarının Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, Gelir Vergisi ve KDV tevkifatı yönünden tüm matrah unsurlarını kapsayacak şekilde incelenmesi.

SINIRLI İNCELEME Sınırlı inceleme: Tam inceleme dışında kalan vergi incelemesini ifade etmektedir. Örnek: 1-Bir mükellefin 2015 takvim yılına ilişkin hesaplarının başka bir mükellefe yaptığı satışların veya alışların doğruluğu yönünden incelenmesi. 2-Bir mükellefin 213 sayılı VUK’nun usule ilişkin hükümlerinden bir kaçı yönünden; -defterlere kaydı gereken işlemlerin defterlere kayıt zamanı, -tasdike tabi defterlerin zamanında tasdik ettirilip ettirilmediği, TL üzerindeki tahsilat ve ödemelerin banka ve benzeri finans kuruluşları vasıta kılınarak yapılıp yapılmadığı, - muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve malî tablolara ilişkin usul ve esaslara uyulup uyulmadığı, 3-Gelir veya kurumlar vergisi matrahını oluşturan unsurlardan bir kaçı yönünden; -Dövizli işlemlerde kur değerlemesinin doğru yapılıp yapılmadığı, -Amortismanların doğru ayrılıp ayrılmadığı, -Beyannamede yer verilen ve kazançtan indirilen bağış ve yardımların doğru hesaplanıp hesaplanmadığı,

KİMLER VERGİ İNCELEMESİNE TABİDİR
213 sayılı VUK’nun 137. Maddesinde ; Bu kanuna veya diğer kanunlara göre defter ve hesap tutmak, evrak ve vesikaları muhafaza ve ibraz etmek mecburiyetinde olan gerçek ve tüzelkişiler vergi incelemelerine tabidirler.” düzenlemesi yer almaktadır. Ancak vergi incelemesi vergi kanunlarıyla getirilen düzenlemelere tabi olan herkes hakkında yapılabilir. Örnek; 1-Dairesini kiraya veren devlet memuru hakkında elde ettiği kira geliri yönünden vergi incelemesi yapılabilir. 2-Ortağı olduğu şirketten elde ettiği kar payı yönünden şirket ortağı incelenebilir.

VERGİ İNCELEMESİ NE KADAR GERİYE DOĞRU YAPILIR
213 sayılı VUK’nun 138. Maddesine göre; Vergi incelemesinin ne zaman yapılacağının evvelden haber verilmesi mecburi değildir. İnceleme, neticesi alınmamış hesap dönemi de dahil olmak üzere, tarh zamanaşımı süresi sonuna kadar her zaman yapılabilir. Evvelce inceleme yapılmış veya matrahın re'sen takdir edilmiş olması yeniden inceleme yapılmasına ve gerekirse tarhiyatın ikmaline mani değildir. 2010 takvim yılına ilişkin vergi incelemesi tarihine kadar yapılabilir. Bu tarihten önce matrah takdiri için takdir komisyonuna sevk yapıldığında uzayan zamanaşımı süresi içinde de inceleme yapılabilir.

VERGİ İNCELEMESİ NE KADAR GERİYE DOĞRU YAPILIR
213 sayılı VUK’nun 114. Maddesine göre; vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması, zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz.

VERGİ İNCELEMESİNE ALINACAK MÜKELLEFLER NASIL BELİRLENİR
-VDK Risk Analiz Sistemi üzerinden yapılan analizler sonucunda incelemeye sevk edilen mükellefler. - ihbar ve şikayetler sonucunda incelenmesine karar verilen mükellefler. -Sektörel İncelemeler nedeniyle incelemeye alınan mükellefler. -Belirli bir vergi türünde mükellefiyeti olması nedeniyle incelemeye alınan mükelllefler. Ör.ÖTV

VERGİ İNCELEMESİNE ALINACAK MÜKELLEFLER NASIL BELİRLENİR
-Yapılan bir vergi incelemesi sırasında incelenmesi gerektiği vergi inceleme elemanı tarafından tespit edilen mükellefler -Diğer kamu kurumlarından gelen inceleme talepleri -Savcılık ve mahkemelerden gelen inceleme talepleri -Vergi Dairelerince incelemesi talep edilen mükellefler. Yasal veya idari düzenlemeler gereğince incelenmesi gereken mükellefler

VERGİ İNCELEMESİNDEN ÖNCEKİ SÜREÇ NASIL İŞLER
Vergi incelemesine alınması gereken mükelleflerin seçimiyle ilgili olarak yukarıda bahsedilen kanallardan gelen inceleme istek ve talepleri Vergi Müfettişleri Grup Başkanlıklarında, vergi müfettişlerinden oluşturulan İhbar ve İnceleme taleplerini değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirilerek, incelenmesi gereken mükelleflerle ilgili olarak incelemenin konusu, kapsamı ve dönemi belirlenir ve karara bağlanır. Komisyon kararı Grup Başkanlığınca İş emrine dönüştürülerek inceleme yapılması için vergi müfettişlerine tebliğ edilir.

İNCELEMEDE UYULACAK ESASLAR
Vergi İncelemelerinde uyulacak usul ve esaslara; 213 sayılı VUK 140.maddesi ve bu maddeye göre çıkarılan yönetmelikte yer verilmektedir. Kanun maddesi ve yönetmelikte genellikle inceleme elemanı ve inceleme birimlerinin, incelemenin başlamasından tamamlanmasına kadar geçen sürede yapması gereken işlemlere ve uymak zorunda oldukları kurallar ile mükellefin inceleme sırasındaki hak ve yükümlülüklerine yer verilmiştir.

VERGİ İNCELEME GÖREVİNİN VERİLMESİ
Vergi inceleme görevi Vergi Müfettişine yazı ile verilir. İnceleme görevi yazılarında; nezdinde inceleme yapılacak kişilere ve konulara ilişkin bilgilere, incelemenin türüne, gerekçesine, dönemine ve süresine ilişkin hususlara yer verilir. İnceleme, bir veya birden fazla vergi türüne ilişkin olarak yaptırılabilir. İnceleme görevini verenler, tam veya sınırlı inceleme olarak yapmış oldukları görevlendirmenin mahiyetini değiştirmeye yetkilidir. İncelemenin mahiyetinin değiştirilme nedeni, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından, nezdinde inceleme yapılana bildirilir. Yürütülmekte olan incelemeler sırasında, görevlendirme yazısında yer alan inceleme konusu veya döneminden farklı bir konu veya döneme ilişkin eleştiriyi gerektiren hususların tespiti durumunda, incelemeyi yapanın yazılı talebi üzerine bu konu veya dönemle ilgili olarak da görevlendirme yapılabilir.

İŞE BAŞLAMA VE İNCELEMEYE HAZIRLIK
(1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on gün içinde işe başlarlar. Bu süre içinde işe başlanılamaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim, işe başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla on gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir. (2) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından mükellefin kendisine veya bulunduğu sektöre yönelik olarak yapılan her türlü araştırma, inceleme, bilgi isteme ve yazışma gibi faaliyetler işe başlandığını gösterir. (3) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, incelemeye başlamadan önce, nezdinde inceleme yapacakları kişilere ve konulara ilişkin olarak görev yazısı ekinde verilen belgeler ile ilgililerin vergi dairesindeki dosyalarını tetkik ederler. Ayrıca, gerekirse harici araştırmalar da yapmak suretiyle bunların faaliyetleri, iş ve iş kolları ile çalışma şekilleri hakkında bilgi edinirler.

İNCELEMEYE BAŞLAMA (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde incelemeye başlarlar. Bu süre içinde incelemeye başlanılamaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim, incelemeye başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla on beş gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir. (2) Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek “İncelemeye Başlama Tutanağı” ile başlanır. Düzenlenen tutanağın bir örneği nezdinde inceleme yapılana teslim edilir. Tutanağın bir örneği vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir örneği ise mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir.

İNCELEMEYE BAŞLAMA (3) İncelemeye başlama tarihi, mükellefin tutanağı imzaladığı tarihtir. Tutanakta mükellefin imzasının bulunmaması halinde tutanağın vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarih incelemeye başlama tarihi olarak kabul edilir; bu durumda incelemeye başlama tutanağının bir örneği ayrıca mükellefin bilinen adresine vergi dairesince gönderilir. (4) Ölüm, gaiplik, işin veya memleketin terki gibi nedenlerle, nezdinde inceleme yapılacak olanla temas kurulamaması veya ilgili ile temas kurulmasına rağmen verilen sürede defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, incelemeye başlama tutanağının imzadan imtina edilmesi gibi hallerde inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasında yer alan belgeler ve diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa Başkanlığın risk analizi sonuçlarına dayalı olarak yürütülür.

İNCELEMEYE BAŞLAMA TUTANAĞININ MUHTEVİYATI
İncelemeye başlama tutanağının muhteviyatı (1) İncelemeye başlama tutanağında asgari aşağıda yazılı hususlara yer verilir: a) Nezdinde inceleme yapılanın kimlik bilgileri, unvanı, adresi ve faaliyet konusu, b) İncelemenin türü (tam/sınırlı inceleme), c) İncelemeye alınma gerekçesi, ç) İncelemenin konusu, d) İnceleme dönemi, e) İnceleme dairede yapılacaksa buna ilişkin nezdinde inceleme yapılanın muvafakati, f) Tutanağın düzenlenme yeri ve tarihi, inceleme elemanının ve hazır bulunması halinde mükellefin veya temsile yetkili olan kişilerin imzası, g) Mükelleflerin incelemeyle ilgili hak ve yükümlülükleri hakkında bilgi.(mükellefler vergi inceleme elemanlarından incelemenin mevzuu hakkında incelemeye başlamadan önce kendilerine açıklama yapılmasını isteyebilirler. )

İNCELEMENİN YAPILACAĞI YER
(1) Vergi incelemeleri esas itibarıyla incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılır. (2) İş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin iş yerinde yapılması imkânsız olur veya mükellef ve vergi sorumluları isterlerse inceleme dairede yapılabilir. Bu takdirde incelemeye tabi olanın defter ve belgelerini daireye getirmesi kendisinden yazılı olarak istenir. (3) İncelemenin dairede yapılması halinde istenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenler, bunları ibraz etmemiş sayılırlar. Haklı bir mazeret gösterenlere, defter ve belgelerini daireye getirmeleri için uygun bir süre verilir.

DEFTER VE BELGELERİN ALINMASI (DEFTER VE BELGE TESLİM ALMA TUTANAĞI)
(1) Mükelleflerin defter ve belgeleri yazılı olarak istenir ve tutanakla teslim alınır. Yazıda, ibraz edilecek defter ve belgeler ile ibraz süresi ve yeri, ibraz edilmemesi halinde uygulanacak müeyyidelere yer verilir. (2) Mükellefin yazıya gerek kalmaksızın defter ve belgelerini ibrazı üzerine defter ve belgeler, tutanak düzenlenmek suretiyle alınır. (3) Tutanakta, teslim alınan defter ve belgelerin mahiyeti ile teslim eden ve alan kişilerin kimlik bilgileri ve imzalarına yer verilir. (4) Mükellefler, Bakanlığın elektronik olarak tutulmasına izin verdiği defter ve belgeleri elektronik ortamda ibraz edebilirler. (5) Mükellef zor durumda kalması nedeniyle defter ve belgelerini istenen sürede ibraz edemeyecek durumda ise, ek süre verilmesini isteme hakkına sahiptir.

DEFTER VE BELGELERİN İBRAZ EDİLMEMESİ HALİNDE KARŞILAŞILACAK YAPTIRIMLAR
1-213 sayılı V.U.K.’nun ; 30/3. maddesinde hükmü gereğince inceleme dönemleri vergi matrahları re’sen takdir edilir. 2-213 sayılı V.U.K.’nun ; Mük maddesi hükmü gereğince defter ve belge ibraz etmemekten dolayı özel usulsüzlük cezası kesilir. Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 'den itibaren 1.300 –TL. 3-213 sayılı V.U.K.’nun ; 359/a‘2. maddesi hükmü gereğince defter ve belgeler gizlenmiş olunacağından kaçakçılık fiili işlenmiş sayılır. 4-Ayrıca 213 sayılı V.U.K.’nun ; 359/a /2 ve 367. madde hükümleri gereği ilgili Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunularak, ibraz etmeyen kişilerin 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenir. sayılı Katma Değer Vergisi kanununun 29.maddesine istinaden indirim konusu yapılan KDV’ler aynı kanunun 34. ve 54. maddelerine göre belgelendirilmemiş sayılacağından reddedilir. 6-Yapılan inceleme neticesinde salınacak vergiler ile kesilecek cezalar konusunda 213 sayılı V.U.K.’nun Ek 11. maddesi uyarınca Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Tarhiyat Öncesi Uzlaşma hükümlerinden yararlanamaz.

İNCELEMENİN YAPILMASI
Vergi incelemelerinde en önemli aşama hiç kuşkusuz vergi inceleme elemanının inceleme sürecindeki inceleme yöntemi, tutum ve davranışları ile mükellefle olan ilişkileridir. İnceleme elemanı incelemeyi yaparken inceleme konusu olayla ilgili kanaatini oluşturmak için başta mükellefin defter ve belgeleri, beyannameleri, vergi dairesi dosyası , GİB otomasyon sistemi ve diğer dış kaynaklardan elde ettiği her türlü verileri değerlendirir.

İncelemeye başlanıldığı tarihten itibaren, tam inceleme yapılması halinde en fazla bir yıl, sınırlı inceleme yapılması halinde ise en fazla altı ay içinde incelemenin bitirilmesi esastır. Sürenin başlangıcı İncelemeye Başlama Tutanağının imzalandığı tarihtir. Sürenin bitimi ise Vergi inceleme raporlarının, rapor değerlendirme komisyonlarına intikal ettirilmek üzere ilgili inceleme ve denetim birimine teslim edildiği tarihtir.

Belirtilen süreler içerisinde incelemenin bitirilemeyeceğinin anlaşılması halinde, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, gerekçeli bir yazı ile bağlı oldukları birimden, inceleme süresinin bitiminden en geç on gün önce, ek süre talep edebilirler. Ek süre talebi ilgili birim tarafından değerlendirildikten sonra altı ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu durumda, incelemenin bitirilememe nedeni ilgili birim tarafından nezdinde inceleme yapılana yazılı olarak bildirilir.

Vergi hukukunda serbest delil esası geçerlidir. 213 sayılı VUK’nun 3.maddesinde İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz. İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir.

MÜKELLEFİN İNCELEME SIRASINDAKİ HAKLARI VE TEMSİLCİ BULUNDURULMASI
Mükellef, vergi incelemesinin her safhasında inceleme süreci hakkında inceleme elemanından bilgi isteyebilir. Mükellef vergi incelemeleri ile ilgili görüşmelere, defter ve kayıtlarla ilgili olan yetkili Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler veya avukatların kendisiyle birlikte katılmasını sağlamak ya da kendisini temsilen yetkili bir temsilcisini göndermek hakkına sahip bulunmaktadır. (Mükellefi temsilen gelen kişilerin yasal olarak yetkilendirilmiş olmaları ve temsil belgesinin görüşmeler başlamadan önce inceleme elemanına verilmesi gerekir.)

İNCELEME TUTANAKLARI (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme esnasında gerekli görülen hallerde, vergilendirme ile ilgili olayları ve hesap durumlarını ayrıca tutanaklar ile tespit ve tevsik edebilirler. (2) İlgililerin itiraz ve mülahazaları varsa bunlar da tutanağa geçirilir. Tutanaklarda incelemeyi yapanın kanaatini belirten yorum, hüküm ve ifadelere yer verilmez. (3)Düzenlenen tutanakların birer nüshasının tutanakları imza edenlere verilmesi zorunludur.

İNCELEME TUTANAKLARI (4) (Ek:RG-6/11/ )(1) Tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğu ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğu mükellefe izah edilir. (5) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, ilgilileri tutanakları imzalamaları için zorlayamazlar. İlgililer tutanakları imzalamaktan çekindikleri takdirde tutanakta bahis konusu edilen olaylar ve hesap durumlarını ihtiva eden defter ve belgeler, nezdinde inceleme yapılandan rızasına bakılmaksızın alınır ve inceleme neticesinde tarh edilen vergiler ve kesilen cezalar kesinleşinceye kadar geri verilmez. İlgililer her zaman bu tutanakları imzalayarak defter ve belgeleri geri alabilirler.

İNCELEME TUTANAKLARI (6) Suç delili olan defter ve belgeler mükellefin rızasına bakılmaksızın alıkonulur. (7) Alıkonulan defter ve belgeler yazı ile mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine gönderilerek muhafazası sağlanır. Vergi dairesi, kendisine gönderilen defter ve belgelerin muhafazası için gerekli tedbirleri alır.

İNCELEME TUTANAKLARINDA YER ALACAK UNSURLAR
Vergi incelemesi ile ilgili düzenlenecek tutanaklarda; a) Tutanağın düzenlenme yeri ve tarihi, b) İlgililerin adı, soyadı ve unvanları, vergi kimlik numaraları ile imzaları, c) Vergilendirme ile ilgili olaylar ve/veya hesap durumları, ç) Varsa, ilgililerin itiraz ve mülahazaları ile ibraz ettikleri özelgeleri,

İNCELEME TUTANAKLARINDA YER ALACAK UNSURLAR
d) Tutanakta belirtilen hususların ilgililer tarafından okunduğunu ve doğruluğunun anlaşıldığını belirten ifade, e) Nezdinde inceleme yapılan mükellefe, tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğunun (Ek ibare:RG-6/11/ ) ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğunun, tutanağın düzenlenmesinden önce bildirildiği hususu, Mükellef vergi incelemesi sırasında düzenlenen tutanağı okuma, içerdiği hususların doğruluğu, defter kayıtlarına, belgelere ve ifadelere uygunluğunu anladıktan sonra birlikte (Vergi İncelemesini yapan Yetkili ile) imzalama ve dolayısıyla tutanağın içerdiği hususlardan haberdar olma hakkına sahiptir yer alır.

RAPOR DÜZENLEME SAFHASI
Vergi Müfettişleri Vergi İncelemesi kapsamındaki incelemelerinin sonuçlarını, işlerin özelliğine göre; a) Vergi inceleme raporu, b) Vergi suçu raporu, c) Görüş ve öneri raporu, (Suç Duyurusu, Meslek Mensubu Disiplin Raporu vb..) d)Vergi Tekniği Raporu, rapor türlerinden bir veya bir kaçı ile rapora bağlarlar.

RAPOR DÜZENLEME SAFHASI:
(1)Vergi İnceleme elemanı yukarıda bahsedilen kaynaklardan topladığı veriler ve inceleme tutanağı ile diğer tutanaklarla tespit ettiği hususları, vergi kanunlarıyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ, sirküler ve mükellefin ibraz ettiği özelgeler ışığında değerlendirerek bir karara varır ve değerlendirme süreci ile yapılması gereken işlemleri rapora bağlar. (2) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, vergi kanunlarıyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülere aykırı vergi inceleme raporu düzenleyemezler.

(3) (Ek:RG-6/11/ )(1) Mükelleflerin, inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak inceleme elemanına özelge ibraz etmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilir. Özelgenin mükellefin durumunu açıklayıp açıklamadığı hususu, inceleme elemanı tarafından düzenlenen raporda değerlendirilir. (4) Vergi inceleme raporları, vergi türü ve dönemi itibarıyla ayrı ayrı düzenlenir.

(5) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca kendilerine verilmiş vergi inceleme görevleri ile ilgili olarak tespit edilen ve birden fazla vergi türünde eleştiri gerektiren hususlara ilişkin raporlar ayrı ayrı düzenlenir. (6) Mükellef hakkında tarh edilmesi önerilen vergi ve ceza tutarları, vergi inceleme raporlarının sonuç bölümünde gösterilir. (7) Vergi Müfettişleri tarafından düzenlenen vergi inceleme raporları, ilgili rapor değerlendirme komisyonuna, bağlı olunan grup veya ekip başkanlığı aracılığıyla; Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonuna gönderilmesi gereken vergi inceleme raporları ise söz konusu Komisyona iletilmek üzere ilgili Grup Başkanlığı tarafından Başkanlığa gönderilir.

RAPORLARIN KOMİSYON TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Vergi Müfettişlerinin dâhil oldukları Grup Başkanlıklarında oluşturulacak rapor değerlendirme komisyonları, meslekte on yılını tamamlamış Vergi Müfettişleri arasından görevlendirilecek en az üç asil ve yeterli sayıda yedek üyeden oluşur. Vergi inceleme raporunu düzenleyen Vergi Müfettişleri, kendi düzenlemiş oldukları raporların değerlendirildiği komisyon toplantılarına üye olarak katılamazlar.

Vergi Müfettişlerince düzenlenen raporlara ilişkin olarak Vergi Müfettişleri ile rapor değerlendirme komisyonları arasında uyuşmazlığa konu raporların üst değerlendirme mercii, Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonudur. Uyuşmazlık halinde Merkezi Rapor değerlendirme komisyonları doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir. Bu kararlara inceleme elemanınca itiraz edilemez. İnceleme elemanları, merkezi komisyon tarafından yapılan değerlendirmeye uygun olarak düzenleyecekleri vergi inceleme raporlarını bağlı oldukları birime gönderirler.

Diğer yandan Vergi Müfettişleri tarafından yapılan vergi incelemeleri neticesinde, bir vergi türü ve vergilendirme dönemi için düzenlenen vergi inceleme raporunda tarhı öngörülen vergi tutarının, 10 milyon TL’yi (2011 yılı için) aşması halinde, söz konusu rapor, doğrudan Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonunca değerlendirilir. Bu tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır.

Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde Başkan tarafından belirlenen, bir Başkan Yardımcısının başkanlığında dört grup başkanından oluşan toplam beş üyeden oluşur. Vergi Müfettişleri ile ilgili rapor değerlendirme komisyonları arasında uyuşmazlığa konu raporların, bir üst değerlendirme mercii olarak Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonunda görüşüldüğü toplantılara, raporu düzenleyen Vergi Müfettişi ile arasında uyuşmazlık bulunan rapor değerlendirme komisyonu üyeleri, üye olarak katılamazlar.

Rapor değerlendirme komisyonları, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenen vergi inceleme raporları ve diğer raporları, vergi kanunları ile bunlara ilişkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ, sirküler ve özelgelere uygunluğu ile maddi hata ve usul hatası içerip içermediği yönünden değerlendirir. Rapor değerlendirme komisyonları, 213 sayılı VUK’nun 359 uncu maddesinde yazılı suçların işlendiğini tespit eden vergi suçu raporlarına ilişkin olarak mütalaa verir.

Komisyonlar, vergi inceleme raporlarını, raporların komisyonlara iletildiği tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde değerlendirir. Komisyonlar, gerekli gördüğü durumlarda ya da talepleri üzerine mükellefi veya inceleme elemanını dinleyebilir. Mükellef dinlenme talebini inceleme tutanağının düzenlendiği sırada tutanağa ilave ettirebilir. Ya da rapor değerlendirme komisyonuna raporun değerlendirmesi tamamlanmadan önce dilekçe ile başvurabilir. Vergi inceleme raporları, rapor değerlendirme komisyonları tarafından mevzuata uygun bulunması halinde, karar tutanağı ile birlikte grup başkanlığına iletilir. Söz konusu birim, raporları ilgili vergi dairesine gönderir.

DEFTER VE BELGELERİN İADESİ
Mükellefin defter ve belgeleri, ilgili rapor değerlendirme komisyonunun rapora ilişkin nihai değerlendirmesinin incelemeyi yapana iletildiği tarihten itibaren en geç on beş gün içerisinde bir tutanak ile iade edilir.(DEFTER VE BELGE İADE TUTANAĞI)

TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞMA SÜRECİ
Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca yapılan vergi incelemelerine dayanılarak tarh edilecek ve Bakanlık Vergi Dairelerinin tarha yetkili olduğu bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları (Kanunun 344 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca vergi ziyaı cezası kesilen tarhiyata ilişkin vergi ve ceza hariç) tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına girmektedir.

Nezdinde vergi incelemesi yapılan kimseler; bizzat veya noterden alınmış vekâletnameye dayanarak vekili vasıtasıyla (Tüzel kişiler, küçük ve kısıtlılarla, vakıflar ve cemaatler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunların kanuni temsilcileri marifetiyle) incelemenin başlangıcından, inceleme ile ilgili son tutanağın düzenlenmesine kadar geçen süre içerisinde her zaman uzlaşma talebinde bulunabilirler. Uzlaşma talebinin inceleme tutanağında yer alması, ilgili mercie yapılmış yazılı başvuru yerine geçer.

Eğer mükellefe vergi inceleme tutanağında uzlaşma isteyip istemediği sorulmamışsa veya mükellef inceleme tutanağını imzaya davete icabet etmemişse Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca yapılacak uzlaşmaya davet hallerinde davet yazısının tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde belirlenmiş bulunan gün ve saatte yapılacak uzlaşmaya katılabilir.

İncelemenin sonuçlandığı tarihte tarh zamanaşımının sona ermesine üç aydan az bir zaman kalması halinde mükellefe uzlaşma talebinde bulunup bulunmadığı sorulmaz ve uzlaşma talebinde bulunmaya davet edilmez. Bu durumda mükellef tarhiyat öncesi uzlaşma istediğini belirtirse, vergi inceleme elemanı bu talebi tutanağa alıp işleme koymak zorundadır.

Grup Başkanlığınca belirlenen uzlaşma gün ve saati, bir yazı ile uzlaşma gününden en az 15 gün önce mükellefe bildirilir. Mükellefin istemesi halinde 15 günlük süreye bağlı kalmaksızın daha önceki bir tarih uzlaşma günü olarak belirlenebilir. Uzlaşmaya konu tarh edilecek vergi ve kesilmesi öngörülen ceza miktarı, uzlaşma davetiyesinde belirtilir, ayrıca davetiye yazısına ilgili raporlar ek yapılır.

Vergi Müfettişlerince, yapılan vergi incelemeleri için oluşturulacak uzlaşma komisyonu, biri komisyon başkanı olmak üzere üç Vergi Müfettişinden oluşur. İncelemeyi yapanlar komisyonlara üye olamazlar. Ancak komisyon toplantısına açıklamalarda bulunmak üzere iştirak edebilirler. Uzlaşma komisyonları, üyelerinin tamamının katılması ile toplanırlar ve çoğunlukla karar verirler.

Belirlenen uzlaşma günü bildirildikten sonra mükellefin herhangi bir mücbir sebeple toplantıya katılamayacak olması veya komisyonun herhangi bir nedenle toplanamaması hallerinde uzlaşma görüşmesi ya aynı gün ya da sonradan belirlenerek mükellefe bildirilecek bir başka tarihe ertelenebilir.

Uzlaşma konusu vergi ve cezalara esas inceleme raporu, komisyona intikal ettirilir ve belirlenen gün ve saatte mükellef veya vekilinin iştiraki ile toplanan uzlaşma komisyonu konuyu tartışır, uzlaşma sağlandığı takdirde durumu bir tutanakla tespit eder. Bu tutanak, komisyon başkan ve üyeleri ile mükellef veya vekili tarafından imzalanır. Bu tutanağın bir nüshası ilgiliye derhal verilir. Bir nüshası da üç gün içerisinde, rapor ve ekleriyle birlikte ilgili vergi dairesine gönderilir.

Mükellefin, uzlaşma komisyonunun davetine icabet etmemesi, uzlaşmaya geldiği halde uzlaşma tutanağını imzalamaması veya bu tutanağı ihtirazi kayıtla imzalamak istemesi hallerinde uzlaşma temin edilememiş sayılır. Uzlaşma temin edilemediği takdirde, komisyonca bu konuyu belirtmek üzere düzenlenecek tutanağın birer nüshası anında hazır bulunan mükellefe veya vekiline tebliğ olunur. Uzlaşma görüşmeleri sırasında kısmi uzlaşma talebinde bulunulabilir. Kısmi uzlaşma yapılması durumunda, uzlaşma talep edilmeyen veya uzlaşılamayan matrah farkları için gerekli tarhiyat yapılmak üzere inceleme raporu vergi dairesine gönderilir.

Uzlaşma talep edildiği halde görüşmeler sonucunda uzlaşılamayan matrah farklarına ilişkin uzlaşma komisyonunun teklif ettiği miktarlar tutanaklarda yer alır. Bu şekilde düzenlenen uzlaşma tutanağı ile vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikali üzerine, vergi dairesince yapılacak tarhiyatın dava açma süresinin son gününün mesai saati bitimine kadar komisyonun teklif ettiği miktarı kabul ettiğini belirten bir dilekçe ile vergi dairesine başvuran mükellefle, başvuru tarihi itibarıyla uzlaşma vaki olmuş sayılır ve buna göre işlem tesis edilir. Uzlaşma Komisyonunun nihai teklifinin yer aldığı söz konusu tutanağın bir kısmının kabul edilip bir kısmının ise kabul edilememesi mümkün değildir.

Tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunan mükellef, tayin edilen uzlaşma gününden önce yazılı olarak vergi inceleme raporunu düzenleyene veya komisyona sekreterya hizmeti veren birime bu talebinden vazgeçtiğini bildirebilir. Bu durumda mükellef uzlaşma istememiş gibi işlem tesis edilir.

Uzlaşma komisyonlarının, uzlaşma neticesinde düzenleyecekleri uzlaşma tutanakları kesin olup, gereği vergi dairelerince derhal yerine getirilir. Üzerinde uzlaşılan veya tutanakla tespit edilen hususlar hakkında dava açılamaz ve hiçbir mercie şikâyette bulunulamaz. Mükellefler üzerinde uzlaşılan ceza hakkında Kanunun 376 ncı maddesi hükümlerinin kendilerine uygulanmasını talep edemezler.

Tarhiyat öncesi uzlaşmanın herhangi bir nedenle temin edilememesi veya uzlaşmaya varılamaması hallerinde, mükellefler verginin tarhı ve cezanın kesilmesinden sonra tarhiyat sonrası uzlaşma talep edemezler. Tarhiyat öncesi uzlaşma görüşmesinin kısmi uzlaşma ile sonuçlanmış olması halinde uzlaşılamayan kısım için tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilemez. Ancak mükellefin dava açma ve cezada indirim hakkı devam eder.

Uzlaşma konusu yapılan vergi ve cezada uzlaşma vaki olduğu takdirde uzlaşma tutanağı düzenlenir ve derhal ilgili vergi dairesine intikal ettirilir. Bu tutanak tahakkuk fişi yerine geçer. Uzlaşma tutanağı vergi ve cezaların ödeme zamanlarından önce ilgiliye tebliğ edilmişse kanuni ödeme zamanlarında; ödeme zamanları kısmen veya tamamen geçtikten sonra ilgiliye tebliğ edilmiş ise ödeme süreleri geçmiş olanlar uzlaşma tutanağının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.

Uzlaşma görüşmeleri sırasında mükellef isterse bağlı olduğu meslek odasından bir temsilci ve 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre kurulan meslek odalarından bir meslek mensubu bulundurabilir. Bu kişiler uzlaşma görüşmelerinde sadece görüş açıklayabilirler, görüşmeler sonucunda düzenlenecek tutanaklara imza atamazlar.

VERGİ İNCELEME RAPORLARINA KARŞI DAVA YOLU SEÇİLİRSE
Uzlaşma görüşmeleri sonucunda uzlaşma sağlanamaz ise vergi dairesine gelen inceleme raporunda önerilen matrah veya matrah farkı üzerinden vergi dairesince gerekli tarh işlemi yapılır. Uzlaşılamayan söz konusu vergi ve cezaya ilişkin olarak ilgili vergi dairesince yapılacak tarhiyata karşı, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihini takip eden otuz (30) günlük dava açma süresi içinde dava açılabilir.

Konusu beş bin Türk lirasını geçmeyen vergi davaları, hakkında vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluyla Bölge İdare Mahkemesine ve Temyiz yoluyla Danıştaya başvurulamaz. Konusu beş bin Türk Lirası ile yüz bin Türk lirası arasında olan vergi davalarına karşı istinaf yoluyla Bölge İdare Mahkemesine başvurulması halinde Bölge İdare Mahkemesi kararları kesin olup, Temyiz yoluyla Danıştaya başvurulamaz.

Nihai yargı kararının mükellefin lehine olması durumunda, mükellef açısından bir vergi söz konusu olmayacaktır. Mükellefe ödediği vergiler geri verilecektir, fakat herhangi bir faiz ödemesi yapılmayacaktır.

Nihai yargı kararının mükellefin aleyhine olması durumunda, verginin tahakkuku gerçekleşecektir. İdare tahakkuk ettirdiği vergiyi ödemeye ilişkin vergi/ceza ihbarnamesi (bildirimi) ile mükellefe bildirmektedir. Mükellef de bu ihbarnamenin tebliğinden itibaren 1 ay içinde dava konusu yaptığı ve ödeme süresi geçmiş vergi ile cezaların tamamını ödemesi gerekir. Dava konusu yapılan vergilerin ödeme yapılmamış kısmına, söz konusu verginin normal vade tarihinden, mahkeme kararının vergi idaresine tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tespit edilen gecikme zammı oranında gecikme faizi hesaplanacaktır.

VAKKAS KUMLUCA YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
TEŞEKKÜRLER… VAKKAS KUMLUCA YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "VERGİ İNCELEMELERİ Anayasamızın 73. Maddesinde “ Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. “ denilmektedir."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim