KOMPRESÖRLERDE ARIZA BULMA

... konulu sunumlar: "KOMPRESÖRLERDE ARIZA BULMA"— Sunum transkripti:

1 KOMPRESÖRLERDE ARIZA BULMA
BÖLÜM-2 KOMPRESÖRLERDE ARIZA BULMA

2 GİRİŞ İklimlendirme ve soğutma sistemleri kondenser ve evaporatörleri arızalı iken çalışabilirler, ancak kompresörleri bozulduğunda asla çalışamazlar. Kompresör soğutma sistemlerinin kalbidir, o arıza yaptığında sistem de arızalı demektir. Çünkü kompresör problemleri çok önemlidir ve derhal çözülmesi gerekir. Kompresör problemleri elektriksel veya mekanik olmak üzere iki genel tiptedir. Aynı zamanda problemler kompresörün pistonlu, vidalı, kanatlı-rotorlu, sarmal veya santrifüj olmasına bağlı olarak değişir. Bunların ilk dördü pozitif sıkıştırmalı, son tip ise kinetik sıkıştırmalı prensiple çalışır.

3 MEKANİK PROBLEMLER PARÇALARIN BOZULMASI GÜRÜLTÜLÜ ÇALIŞMA AŞIRI ISINMA
SIKIŞTIRMA ARIZASI CONTALARIN BOZULMASI (Yalnızca açık tiplerde)

4 PARÇALARIN BOZULMASI Kompresör çalışmaya başlarken zorlanma sesi çıkarır Termik devreye girebilir Elektrik devresini kesin Açık kompresör milini elle veya manivela ile çevirmeye çalışın. Problem genellikle yağ eksikliğinden kaynaklanır. ÇÖZÜM: Tamir edin veya değiştirin.

5 GÜRÜLTÜLÜ ÇALIŞMA Genellikle yağlama problemi olduğunu gösterir.
İlk kalkışta duyulan takırtılı ses yağın içinde yoğunlaşan akışkanın kaynamasından ve supaplara yağ kaldırmasından kaynaklanır. Karter ısıtıcı veya süpürmeli kumanda uygulanabilir. Küçük kompresörlerdeki gürültü iç gövde yaylarından birinin kopmasından dolayı oluşabilir Zırıltı şeklindeki ses eski hermetik kompresörlerdeki supaplardan kaynaklanır, zararsızdır. Bazen boruların birbirine temasından da ses oluşabilir.

6 AŞIRI ISINMA Endüstriyel kompresörlerde su soğutma ceketleri bulunabilir ve bu soğutma devresi tıkanmış olabilir. Konvansiyonel kompresörlerde: Aşırı yük veya yüksek kızgınlık ayarı Kompresör tipi için aşırı sıkıştırma oranı Yüksek basma hattı basıncı Düşük yağ seviyesi

7 SIKIŞTIRMA ARIZASI Sıkıştırma arızası çeşitli şekillerde görülür:
Sürekli veya sıcak çalışma Yüksek emme basıncı Düşük basma basıncı Eksik soğutma kapasitesi Servis valfi olan kompresörler için basit test: Emme hattı servis valfine alçak basınç göstergesi bağlanır. Normal yükte karterde soğutucu akışkan yok iken 1 dakikada inç vakum yapabilmelidir. Basma hattına bağlanan basınç göstergesindeki basınç kompresör durduğunda dakikada 3-4 psi’den daha fazla düşmemelidir.

8 SIZDIRMAZLIK (KÖRÜK) ARIZASI
Açık pistonlu tiplerde kompresör körüğünden ve silindir kapak contalarından kaynaklanabilir. Şayet kompresör vakumda çalışıyorsa sisteme nem ve hava girebilir. Aşırı ısınma ve titreşimli çalışma sızdırmazlık arızasına neden olabilir.

9 ÇEŞİTLİ MEKANİK PROBLEMLER
Kompresör arızalarının %80’i aşağıdaki mekanik durumlardan kaynaklanır: Sıvı yürümesi: Kompresör çalışıyorken kompresöre sıvı haldeki soğutucu akışkan döner. Taşmalı kalkış: Kompresör durma konumunda iken yağ içine soğutucu akışkan buharı göçü olur ve çalışırken yağı köpüklendirir. Sıvı vuruntusu: Çalışma esnasında silindir içine aşırı miktarda soğutucu akışkan veya yağ girmesi. Yüksek Basma Hattı Sıcaklıkları: Basma hattı kızgın gaz sıcaklıkları tasarlanan değerden daha yüksek olur. Kompresör Yağ Kayıpları: Sistemden dönen yağ, kompresörden ayrılan yağ miktarından daha düşük olur.

10 PİSTONLU KOMPRESÖRLER
Piston ve silindir mekanizmalarını kullanarak sıkıştırma işlemini sağlayan kompresördür. Piyasadaki kompresörlerin yaklaşık %90’ı pistonlu tiplerden oluşur. Çok geniş bir kapasite kullanım aralığına sahiptir ( kW). Açık, kapalı (hermetik) ve yarı hermetik tipleri bulunmaktadır. Sıkıştırma işlemi krank biyel mekanizması ile sağlandığından çok yüksek devirlere çıkılamaz, yan atalet kuvvetleri nedeniyle aşınma ve kayıplar artar. Ancak bakım ve tamirleri kolay ve ucuz oldukları için çok fazla tercih edilmektedirler.

11 Açık tip pistonlu kompresörler
Bu tip kompresörler ticari soğutma uygulamalarında ve soğuk depolama tesislerinde kullanılır. Motor çıkış kademesi 3 kW ile 250 kW arasında değişmektedir. Kasnaklı tiplerde kasnak çapı değiştirilerek kompresör devir sayısı değişebilir. Sökülüp tamir edilebilir. Olumsuz yönleri; ana mil körüğünün zamanla yıpranıp gaz ve yağ kaçaklarına neden olması, fazla yer kaplayıp kompakt tasarıma uygun olmayışıdır.

12 Açık tip pistonlu kompresörler

13 Yarı hermetik pistonlu kompresörler

14 Pistonlu kompresörler

15 PİSTONLU KOMPRESÖR ARIZALARI

16 1. Kompresör çalışmıyor Kontrol devresi açık Motora enerji gelmiyor
Motor kısa devreli veya sıkışık Motor sargıları yanık Yağ basıncı motorun çalışması için yeterli değil

17 2. Kompresör çalışmıyor, motor vızıldıyor
Motorda düşük voltaj var Motor kısa devreli veya sıkışık Kompresör sıkışık Kompresör yük boşaltma devresi çalışmıyor Fazlardan biri gelmiyor Kalkış kapasitörü kesik (açık) devre Yardımcı sargı kesik Röle arızalı Sargılar topraklı

18 3. Kompresör çalışıyor fakat yardımcı sargı hala devrede kalıyor
Röle arızalı (röle kontakları yapışık) Düşük voltaj Hasarlı sargılar Daimi kapasitör kısa devre Kompresör sıkışık çalışıyor Ana-yardımcı sargı uçları yanlış bağlı Yüksek basma basıncı

19 4. Kompresör sürekli çalışıyor
Eksik soğutucu akışkan Kontrol kontakları yapışık Kirli kondenser, hava ve yoğunlaşmayan gazlar Aşırı yük Tıkalı genleşme valfi veya yüksek kızgınlık Kontaktör kontakları yapışık Termostat yanlış ayarlanmış

20 5. Kompresör kısa aralıklı çalışıyor
Eksik gaz Solenoid valf sızdırıyor (süpürmeli kontrol) Basınç anahtarları yanlış ayarlanmış Kısıtlı sıvı hattı akışı Tıkalı veya buzlanmış TGV Kirli veya arızalı kondenser Arızalı termostat Hasarlı motor sargıları Aşırı yük

21 6. Kompresör çalışıyor, fakat aşırı yükleniyor
Düşük voltaj Eksik yağlama Aşırı yük Kirli kondenser, hava ve yoğunlaşmayan gazlar Daimi kapasitör kesik devre Hasarlı sargı Fazlardan biri kesik veya dengesiz Motor soğutması yetersiz (uzun süreli çalışma)

22 7. Kompresör gürültülü çalışıyor
Yağ yetersiz Karterde sıvı soğutucu akışkan mevcut Sıvı yürümesi var Mekanik hasar Gevşek veya aşırı sıkı kompresör bağlantıları Aşırı yağ Borular temas ediyor Hermetik kompresör iç sargı yayları hasarlı

23 8. Kompresör yağ eksiltiyor
Yetersiz yağ şarjı Tıkalı valf ve filtreler Sıvı yürümesi Yağda sıvı akışkan bulunması Yüksek sıkıştırma oranı Karter bağlantıları kaçaklı Eksik soğutucu akışkan Karter ısıtıcıları arızalı Gaz-yağ oranı düşük

24 9. Yağ basıncı düşük Gösterge hatalı Yağ eksik
Yağ emniyet valfi arızalı veya yanlış ayarlı Tıkalı yağ süzgeci Yağa soğutucu akışkan karışıyor Yağ pompası arızalı Yağ emiş boruları tıkalı

25 10. Yağ basıncı yüksek Gösterge hatalı
Emniyet valfi arızalı veya yanlış ayarlı Yağ emniyet çıkışı tıkalı Dağıtım boruları tıkalı Yağ soğuk veya yanlış seçilmiş

26 11. Kompresör sarsıntı yapıyor
Kompresör ile taban arasına yanlış yalıtım konmuş Bağlantı cıvataları gevşek Kompresör iç parçalarında hasar Emme ve basma hat bağlantıları titreşimli yerlere yapılmış Motor-kompresör bağlantıları uygun ayarlanmamış

27 12. Karter ve gövde çok soğuk, terli veya karlı
Kompresöre sıvı halde soğutucu akışkan geliyor.

28 13. Karter ve silindir, emme hattı basıncına göre sıcak
Düşük soğutucu akışkan şarjı Yüksek kızgınlık Aşırı yük

29 14. Emme hattı basıncı düşük
Kısıtlı sıvı hattı, genleşme valfi, filtre-kurutucu Uygunsuz genleşme valfi kızgınlık ayarı Solenoid valf kapalı Termal kuyruğun şarjı eksik Eksik gaz Evaporatördeki karlanma Fan arızası Valf iğnesi küçük seçilmiş

30 15. Emme hattı basıncı yüksek
Aşırı yük Kompresör hacimsel verimi düşük Kızgınlık ayarı düşük Valf iğnesi büyük seçilmiş Aşırı soğutucu akışkan şarjı Kirli kondenser, hava ve yoğunlaşmayan gazlar

31 16. Emme hattı sıcaklığı düşük
Kızgınlık ayarı düşük Evaporatör karlı veya kirli Fan arızası Aşırı soğutucu akışkan şarjı Soğutma yükü yetersiz

32 17. Emme hattı sıcaklığı yüksek
Yüksek kızgınlık ayarı Düşük soğutucu akışkan şarjı Aşırı yük Kirli kondenser, hava ve yoğuşmayan gazlar Kondenser fan arızası Kısıtlı sıvı hattı

33 18. Basma hattı basıncı düşük
Kompresör hacimsel verimi düşük Eksik soğutucu akışkan şarjı Kısıtlı sıvı hattı Kondenserden fazla su akışı olmaktadır Su çok soğuktur Dış hava sıcaklığı çok düşük Aşırı kızgınlık ayarı

34 19. Basma hattı basıncı yüksek
Kirli ve arızalı kondenser Fazla soğutucu akışkan Sistemde hava ve yoğuşmayan gazlar bulunması Yoğuşma ortam sıcaklığı yüksek Yoğuşma ara maddesi yetersiz Evaporatörde aşırı yük Kondenser fan arızası Düşük kızgınlık ayarı

35 20. Basma hattı sıcaklığı düşük
Kondenserde kapasitesi aşırı büyük (kış) Kompresöre aşırı sıvı yürümesi var Kompresör sıkıştırma kapasitesi çok düşük Aşırı soğutucu akışkan şarjı

36 21. Basma hattı sıcaklığı yüksek
Kondenserde kirlenme veya arıza Sistemde hava ve azot bulunması Soğutma yükünün fazla olması Eksik soğutucu akışkan (hermetik komp soğutulamıyorsa) Kızgınlık ayarı yüksek Kısıtlı sıvı hattı

37 22. Silindir kapak contaları kaçırıyor
Kapak yanlış sıkılmış Kapak saplamaları gevşek Tamirden sonra eski conta kullanılmış Pleyt ve kapak yüzeyi hasarlanmış

38 23. Karterden yağ eksiliyor
Evaporatörde ve emme hattında yağ birikmesi Kompresöre sıvı yürümesi Kışın karterde sıvı akışkan birikmesi Yağ ve sıkıştırma segmanlarının hasarlanması Yağ ayırıcı arızalı Hasarlı silindir veya gömlek Körük veya contalardan yağ kaçırıyor Kompresörde aşırı sıkıştırma oranı (zorlanma)

39 24. Kompresör ve boru bağlantılarındaki yağ sızıntıları
Rakor ve kaynak bağlantılarında kaçak

40 25. Mil contası (körük) yağ kaçırıyor
Körük hasarlı (bozuk)

41 26. Gözetleme camında kabarcık görünüyor
Eksik soğutucu akışkan Hava ve azot bulunması Yetersiz yoğuşma Kompresörde yetersiz sıkıştırma TGV kızgınlık ayarı çok düşük Filtre-kurutucunun kısmen tıkanması

42 27. Kompresör durduğunda su akışı devam ediyor
Su regülatör vanası ayarsız Su regülatör vanası arızalı

43 28. Su regülatör valfi gıcırdıyor
Su akışı ve basıncı fazla Su regülatör vanası ayarsız veya arızalı Su içinde hava kabarcıkları mevcut Su içinde yabancı parçacıklar mevcut

44 ROTORLU (PALETLİ) KOMPRESÖRLER
Bu kompresör bir rotora sahip silindirik gövdeden oluşur. Rotor üzerinde gövde içine temas eden hareketli kanatçıklar mevcuttur. Rotor gövde içine eksenden kaçık yerleştirildiğinden dönme hareketi sonucunda soğutucu akışkan buharı genişleyen hacimden emilir, daralan hacimden sıkıştırılır. Motor çıkış güçleri kW arasındadır. Büyük kompresörler ondan fazla kanata sahiptir. Bu kompresörler büyük tesisler için (booster) ve küçük ev tipi soğutucu ve klima uygulamalarında kullanılmaktadır. Dönel kompresörlerin bir değişik biçimi sabit tek kanatlı tipler olup standart vakum pompalarında kullanılır.

45

46 İKİZ ROTORLU KOMPRESÖRLER

47 DÖNEL (ROTORLU) KOMPRESÖRLER

48 DÖNEL (ROTORLU) KOMPRESÖRLER ARIZALARI
Sıkışma Gürültü Aşırı Isınma Yetersiz Pompalama Sıvı yürümesi (küçük kompresörlerde)

49 ROTORLU KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR ÇALIŞMIYOR Basma hattı valfi kapalı Motorun kalkış momenti aşırı yükten dolayı yetersiz.

50 ROTORLU KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR ÇALIŞIYOR FAKAT AZ SONRA DURUYOR Termik devreyi kesmiştir Yağ soğutma ceketindeki yüksek sıcaklık termostatı devreyi kesmiştir. Su soğutma ceketindeki sıcaklık termostatı devreyi kesmiştir. Yağ soğutma ceketindeki düşük sıcaklık termostatı devreyi kesmiştir.

51 VİDALI (HELİSEL) KOMPRESÖRLER
Bu tip kompresörler vida dişine benzeyen ikiz çalışan helisel rotor grubuna sahiptir. Vidalardan biri loblara (diş çıkıntısı), diğeri ise lob boşluklarına sahiptir. Rotorlar gövde içine hassas olarak yerleştirilmiştir. Rotorlardan biri motora bağlı olup diğerini de hareketlendirir. Soğutucu akışkan buharı rotorlar üzerindeki lob boşluklarından taşınarak sıkıştırılmış olur. Eskiden bu tip kompresörlerin büyük tesisler için yalnızca açık ve yarı hermetik tipleri mevcuttu. Günümüzde küçük ticari sistemler için hermetik tipleri de geliştirilmiştir

52

53

54 Vidalı Kompresörlerde Yağlama Sistemi

55 VİDALI KOMPRESÖR ARIZALARI
Yağ aşırı sıcak veya soğuk olabilir a) Hasarlı kanat yüzeyleri b) Kirli emiş filtreleri c) Hatalı motor bağlantıları d) Arızalı yağ ayırıcı e) Aşınmış yataklar

56 VİDALI KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR ÇALIŞMIYOR Kapasite değiştirme valfi %10 konumunda değil Rotor yağ pompası arızası nedeniyle yağ ile dolmuştur.

57 VİDALI KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR ÇALIŞIYOR FAKAT AZ SONRA DURUYOR Yağ aşırı soğuk ve filtreden geçmiyor Kirli filtrenin neden olduğu yüksek basınç düşümü Soğutma sistemindeki yağ eksikliği, yağ basıncını yükseltir.

58 VİDALI KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR AVLANIYOR Potansiyometre basınç ayarı düşük Yük sınır rölesi arızalı yağ solenoid valfi tıkalı veya arızalı Yağ basıncı kararsız Yağ pompası arızalı

59 SCROLL (SARMAL) KOMPRESÖRLER
Bu oldukça yeni bir kompresör tipi olup daha çok küçük tip split iklimlendirme cihazlarında kullanılır. Her biri spiral (scroll) şeklinde olan iki metal levhadan oluşur. Levhanın biri sabit diğeri ise dönme hareketi yapar. İki spiral alın alına dönerken buhar spiralin merkezine doğru sıkıştırılır. Kapasite aralığı 1-35 kW. Sarmal kompresörlerin yakın gelecekteki kapasite aralıkları 1/8-45 kW aralığına genişleyecektir.

60 Sarmal kompresörler

61

62 SARMAL (SCROLL) KOMPRESÖR ARIZALARI
Sarmal kompresörlerde birbiri içinde iki sarmal bulunur. Bunlardan biri sabit, diğeri eksenel olarak hareket eder. Sarmallar arasına dış çevreden emilen soğutucu akışkan buharı orta kısma doğru sıkıştırılarak taşınır ve buradan basma hattına (üst silindir) verilir. Sarmal kompresörler daha sessiz, daha titreşimsiz ve daha yüksek hacimsel verimle çalışırlar. Sarmal kompresörlerin en hassas kısmı sarmal elemanların alın ve yan yüzeyleridir. Bu yüzeyler 10 mikron toleranslarla işlenir. Ayrıca yataklar da çok hassas olmak zorundadır. Sarmal kompresörler de en önemli problem yağsız çalışma ve sıvı yürümesidir. Şekil-2.6’da sıvı yürümesine maruz kalmış sarmallardaki aşınma görülmektedir.

63 Sıvı Yürümesinin Etkisi

64

65 SANTRİFÜJ KOMPRESÖRLER
Bu tip kompresör genellikle büyük klima santrallerinde kullanılır. Açık ve yarı hermetik tipleri mevcuttur ve soğuk su üretirler. Buhar yüksek devirde dönen çarkın merkezinden emilir ve merkezkaç kuvvet ile çıkış tarafına atılır. Çarkın dışında salyangoz biçimindeki zarf yardımıyla buhar basınçlı olarak basma tarafına yönlendirilir. Bu kompresörlerin sıkıştırma oranı yüksek değildir ancak buhar debisi yüksektir.

66 Santrifüj kompresörler

67 SANTRİFÜJ KOMPRESÖR ARIZALARI
YAĞ ARIZALARI Kirli yağ filtresi Yağ soğuk, içinde soğutkan var Yağ basınç kontrolü arızalı veya ayarsız Yağ basınç regülatörü arızalı veya ayarsız Yağ seviyesi düşük Yağ pompası arızalı Uygun olmayan yağ kullanımı Arızalı gösterge Sıcaklık kontrolü arızalı veya ayarsız Yağ ısıtıcı arızalı Yağ içerisinde aşırı gaz var Ünite durduğunda bile yağ pompası çalışıyor Yağ soğutma regülatörü ayarsız Kondenser suyu çok soğuk Yağ haznesi çok soğuk Motor soğutma hattı tıkalı Kaçaklı veya tıkalı yağ hattı

68 Santrifüj kompresör yağlama sistemi

69 Santrifüj kompresörlerde hava tahliye sistemi

70 SANTRİFÜJ KOMPRESÖR ARIZALARI
Pnömatik-elektrik valfi ayarsız Pnömatik basınç kullanışlı değil Motor yüksek sıcaklık rölesi açık konumda Haznedeki yağ seviyesi düşük Yağ pompa gecikme rölesi arızalı Pompa kontaktörü arızalı Kompresör gecikme rölesi arızalı Elektrik kontrol hattında kesinti KOMPRESÖR ÇALIŞMIYOR

71 SANTRİFÜJ KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR ÇOK KISA ARALIKLARLA ÇALIŞIYOR VEYA AŞIRI ÇALIŞIYOR Pnömatik basınç düşük veya dengesiz Yük sınırlama rölesi arızalı Kanat çalıştırıcı ayarsız Su hattındaki akış anahtarının sarsıntı yapması Hava tahliye solenoid valfi arızalı Sistemde yoğunlaşmayan gazlar var Soğutma yükü ünite için çok büyük Yük sınırlayıcı ayarı çok düşük

72 SANTRİFÜJ KOMPRESÖR ARIZALARI
KOMPRESÖR AVLANIYOR Pnömatik basınç çok düşük veya kararsız Yük sınır rölesi arızalı Kanat işleticisi arızalı Solenoid hava valf i arızalı Kondenser su sıcaklığı kararsız

73 ELEKTRİK PROBLEMLERİ Mekanik problemler beş ana grupta toplanırken elektrikle ilgili problemler sonsuz sayıdadır. Bu problemler mekanik problemler gibi görülmedikleri için arıza tanısı daha zordur ve çok kapsamlı bir arıza bulma programı uygulamak gerekebilir. Elektrik problemlerini şu başlıklar altında sıralamak mümkündür: Kompresör arızalarının %10’u aşağıdaki elektriksel durumlardan kaynaklanır: Stator sargısı yanıkları: Tek faz yanıkları Kısmi sargı yanıkları Gevşek bağlantılar İlk hareket elemanları Düzensiz güç beslemesi Güç terminallerinin kısa devre olması

74 Stator Sargısı Yanıkları
Uygunsu veya dengesiz gerilim, zayıf kompresör soğutması veya kompresörün üst sınır korumasının yetersiz olması. Aşağıda yaygın olarak görülebilecek arıza ihtimallerini kontrol edin: Ana sargıda çalışırken voltaj düşmesi oluştuğunda veya güç kaynağı ile kompresör arasındaki herhangi bir bağlantıda gevşeme olduğunda ortaya çıkar. (Ekayıp=IxR) buradaki R direnci herhangi bir zayıf bağlantıdan kaynaklanan temas direncidir. Dengesiz faz yüklemesi olduğunda voltaj balansı bozulur. Motorun aşırı yüklenmesi. Örnek olarak kompresör motoru mevcut soğutma yükü için küçük seçilmiş olabilir, bu durumda dış ünite yetersiz kalabileceğinden basma hattı basıncı çok artacaktır. Emme ve basma hattı basınçlarını kontrol etmek gerekir. Kompresörün kısa aralıklarla çalışıp durması, kalkış anında aşırı akımdan kaynaklanan ısının dağıtılamamasına neden olur.

75 Tek Faz Yanıkları Üç fazlı sistemde fazın birinin kesilmesi.
Bu durum tek faza kalma olarak bilinir. Fazlardan birindeki gerilim kaybı motor sargıları üstündeki momenti azaltır. Motor kaybolan elektromotor kuvveti (EMF) nedeniyle yavaş dönmeye başlar, kalan sargılar daha fazla akım çekmeye başladığı için koruma olmazsa sargılar kavrulur. Şayet motordan istenen moment fazla ise motor durur ve devre kesicinin kolayca devreyi açması gerekir. Aşağıdaki durumları kontrol edin: Hasarlı veya yapışık kontaktör hareket mekanizması. Voltaj dengesizliği. Trafodan itibaren elektrik bağlantılarının uygun yapılıp yapılmadığı. Sigorta yanıklığı. Motor korumasının uygun olup olmadığı.

76 Motor Sargılarının Yarısı veya Bir Kısmı Yanık
İki sargılı motorda sargılardan birinde besleme olmaması (kısmen hasarlı) Sincap kafesli motorlarda endüktif reaktans olmaması durumunda normal akımının yaklaşık 6 katı fazla akım çekerler. Şayet bina besleme kablosu küçük boyutlu ise motor kalkınırken her defasında voltaj düşmesi olur ve motor düşük voltaj ile kalkınır. Bu etkiyi azaltmanın çeşitli yöntemleri vardır. Yıldız-üçgen kalkış ile kalkıştaki pik akım değeri normal çalışmanın iki katına çıkacak fakat kalkış momenti normal değerinin 1/3’ününde kalacaktır. Bununla birlikte parçalı sargılı motorlarda kalkış momenti ilk yarım sargının bağıl boyutuyla orantılı olacak veya tandem çalışan sargıların biri aşırı çalışacak ve böylelikle kalan yarım sargı aşırı ısınacaktır. Aşağıdaki durumları kontrol ediniz: Arızalı kontrol devresi İç bağlantıların kopukluğu Kontaktörün yanık olması

77 Gevşek Bağlantılar Gevşek elektriksel bağlantıları motor sargılarına ulaşan besleme geriliminde aşırı düşmeye neden olur ve motor hızını sabit tutabilmek için aşırı akım gerekir. Bu durum motor sargılarında I2R ısı üretimine ve aşırı ısınmaya neden olur.

78 Yardımcı Sargı Yanıkları
Bu arıza tek fazlı motorlarda hasarlı kalkış (start) kapasitörleri ve rölelerden kaynaklanır. Bu elemanlar genellikle güç problemlerine veya kompresörün kısa devreli çalışmasına neden olurlar. Soğutucu akışkan eksikliği nedeniyle alçak basınç anahtarının (LP) kompresörü kısa aralıklarla durdurması bu elemanların arızalanmasının en büyük nedenidir. Bu elemanlar arızalandığında kompresör ana sargısının yanmasına neden olacaktır. Bununla birlikte kompresör çalışır durumda iken kalkış rölesinin yardımcı sargıyı tekrar devreye alması kompresörün aşırı ısınarak ana sargının yanmasına neden olacaktır. Anlık motor hasarlarında yardımcı sargının hasar görmesi durumu çok yaygındır.

79 Nokta Yanıklar Akım dalgalanmaları ve kompresördeki metal talaşları nokta yanıklarına neden olur. Bina elektrik yükündeki hızlı değişimler direnç şeklinde veya endüktif (manyetik etkili) olabilir. Özellikle yüksek endüktif yüklerdeki hızlı değişimler voltajda çivi etkisi oluşturarak sargı yalıtımlarının zayıf noktalarında ark meydana getirir. Hasarlı kompresör nokta yanığının bir biçimidir. Bir nokta yanığı, yerel bir yanık olup bir sargı içinde, sargılar arasında veya sargı ile gövde arasında bulunabilir. Yerel yanıkların rotor ve stator arasındaki metal talaşlarından da kaynaklanabileceğini hatırlayın.

80 Kısa Devreli Kompresör Terminalleri
Kompresör güç terminalleri üzerindeki aşırı moment çubukların etrafındaki porselen kısma zarar verir ve motor gövdesine kısa devre durumu oluşur.