1/8. 2/ 8 İÇİNDEKİLER I. KISIM GENEL OLARAK  GENEL OLARAK MEVZUAT  BİR KISIM HUKUKÎ TABİRLER  NORM / NORMLAR HİYERARŞİSİ İKTİDAR / ERK / GÜÇ  İDARİ.

... konulu sunumlar: "1/8. 2/ 8 İÇİNDEKİLER I. KISIM GENEL OLARAK  GENEL OLARAK MEVZUAT  BİR KISIM HUKUKÎ TABİRLER  NORM / NORMLAR HİYERARŞİSİ İKTİDAR / ERK / GÜÇ  İDARİ."— Sunum transkripti:

1 1/8

2 2/ 8 İÇİNDEKİLER I. KISIM GENEL OLARAK  GENEL OLARAK MEVZUAT  BİR KISIM HUKUKÎ TABİRLER  NORM / NORMLAR HİYERARŞİSİ İKTİDAR / ERK / GÜÇ  İDARİ İŞ VE İŞLEM TESİSİNDE ESAS ALINACAK HUKUKİ VE İDARİ KRİTERLER  ETİK DEĞERLER  MEMURLAR İÇİN VUKUFİYET GEREKTİREN BİR KISIM YASALAR II. KISIM İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ, HÜKMİ ŞAHSİYET VE DEĞİŞMEZ İLKELER A. İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ B. HÜKMİ ŞAHSİYETİ C. DEĞİŞMEZ İLKELER

3 3/ 8 GENEL OLARAK MEVZUAT

4 Devletin şekli ANAYASA MADDE 1 : Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. Cumhuriyetin nitelikleri ANAYASA MADDE 2 : Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, … demokratik, lâik ve sosyal bir Hukuk Devletidir. 4 A. MEVZUAT NEDİR ?

5 HUKUK DEVLETİNDE İDARİ İŞ VE İŞLEMLERDE ARANAN TEMEL İKİ HUSUS: 1- HUKUKA UYGUNLUK, 2- GEREKÇE ANAYASA 125/4 : Yargı yetkisi, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır.... 2709.doc 2709.doc İYUK 2/2 : İdari yargı yetkisi, idarî eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır.... 2577.doc 2577.doc A. MEVZUAT NEDİR ?

6 DMK 11/1: Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve … sorumludurlar. 657.doc Kurum Teşkilat Kanunları ile diğer (genel) kanunlardan doğan görevlerin yerine getirilmesi ve yetkilerin kullanılması HUKUKA UYGUNLUK gereğidir. A. MEVZUAT NEDİR ?

7 ../. Örn: 657 sayılı Kanunda sayılan görevler (umumi) 5018 sayılı Kanunda sayılan görevler (umumi) 190 sayılı KHK’da sayılan görevler (umumi) 3254 sayılı MGM Kanununda da sayılan görevler (hususi) … … vb. A. MEVZUAT NEDİR ?

8 B. BİR KISIM HUKUKÎ TABİRLER MEVZÛ : Va’z edilmiş; konulmuş; konu MEVZÛÂT : Kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer hukuk kaynaklarının tümü. NORM : Kural; mevzuat hükmü; standart… İÇTİHAT/İCMA : Bir konuda işin özüne inerek sonuç ve hüküm çıkarmak. DOKTRİN/KIYAS : Bilim adamlarının görüşleri…

9 B. BİR KISIM HUKUKÎ TABİRLER HUKUKÎ YORUM METODLARI:  HUKUK EĞİTİMİ ALMIŞ OLMAK,  LAFZİ VE GAÎ YORUM,  METNİN TAMAMI,  MADDE BAŞLIĞI,  MECLİSTEKİ TARTIŞMALAR,  GENEL VE MADDE GEREKÇELERİ,  MANTIK, MUHAKEME, VUKUFİYET. EFRADINICAMİ AĞİYARINI MANİ

10 (SİLSİLE – İ MERATİP)  ANAYASA (18/10/1982 tarihli ve 2709 Sayılı Kanun / En üst norm)  KANUN / YASA (Kanun Anayasaya aykırı olamaz)  KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME (Anayasa / 91. madde)  TÜZÜK (Anayasa / 115. madde)  YÖNETMELİK (Anayasa / 124. madde) 2709.doc C. NORM / NORMLAR HİYERARŞİSİ

11 TÜZÜK – YÖNETMELİK ARASINDAKİ FARK TÜZÜK: Bakanlar Kurulunca, … kanuna aykırı olmamak, Danıştay incelemesi, … Cumhurbaşkanı imzası... Resmi Gazete’de yayımlama. YÖNETMELİK: Başbakanlık, Bakanlıklar, Kamu tüzel kişileri, Görev alanı ile sınırlı… Resmi Gazete’de yayımlama (iç işleyiş ile ilgili olmayan yönetmelikler) Örn: MGM Birimlerinin Görev, Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği (İç işleyiş ile ilgilidir.) MGM Yer Değiştirme Yönetmeliği (3. şahısları ilgilendirmektedir.) Hangi yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlanacağı kanunda belirtilir. 24/5/1984 tarih ve 3011 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanacak Yönetmelikler Hakkında Kanun 3011.Doc3011.Doc

12  Yönerge / Talimat/ Direktif / Emirname (Düşey emir)  Usul ve Esaslar / Esasat / Temeller (Uyulacak kurallar zikredilir)  Tebliğ / Bildirim / Yazılı Bildirim (Bilgilendirme ve gereği istenir)  Genelge (Yatay emir / Bilgilendirme)  Derkenar (Metnin kenarına yazılmış emir)  Şifâhî / Sözlü talimat C. NORM / NORMLAR HİYERARŞİSİ

13 YASAMA YETKİSİ Madde 7 – Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez. YÜRÜTME YETKİSİ Madde 8 – Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. YARGI YETKİSİ Madde 9 – Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. 2709.doc 2709.doc D. ERK / GÜÇ / YETKİ / DENGE

14 ANAYASANIN BAĞLAYICILIĞI VE ÜSTÜNLÜĞÜ Anayasa Madde 11: Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz. Anayasa Madde 148: Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde Kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İç Tüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve …. karara bağlar. 2709.doc 2709.doc D. ERK / GÜÇ / YETKİ / DENGE

15 E. İDARİ İŞ VE İŞLEM TESİSİNDE ESAS ALINACAK KRİTERLER Gaye, Prensip, İstişare, İş Bölümü GAYE/AMAÇ Kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütülmesidir. Memurlar, amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve … sorumludurlar.

16 E. İDARİ İŞ VE İŞLEM TESİSİNDE ESAS ALINACAK KRİTERLER PRENSİP Anayasa Madde 6: Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir. … Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz. DMK 6: Sadakat; … yemin… ; DMK 7: Tarafsızlık ve Devlete bağlılık; …. Siyaset, din, dil, mezhep …ayırımı, … yasak.

17 E. İDARİ İŞ VE İŞLEM TESİSİNDE ESAS ALINACAK KRİTERLER İŞBİRLİĞİ DMK 8:Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. … Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.

18 E. İDARİ İŞ VE İŞLEM TESİSİNDE ESAS ALINACAK KRİTERLER Örn: 3254 sayılı MGM Teşkilat Kanunu MGM 6 : Meteoroloji Genel Müdürlüğünde ana hizmet birimleri ile danışma ve yardımcı birimlerin yönetim ve koordinasyonunda Genel müdüre yardımcı olmak üzere iki Genel Müdür yardımcısı görevlendirilebilir. 3254 S. MGM Kanununun 19. ; 20. ; 21. ; 24. 25. Maddeleri Koordinasyon ile ilgili hükümler içermektedir. Keza; MGM Görev, Yetki ve Sorumluluk Esasları Yönetmeliği: MADDE 9 : Genel müdür yardımcıları, ………….. yönetim ve koordinasyonu ……………………………. kendilerine bağlı birimler ile diğer birimler arasında işbirliğini temin etmekle görevlidirler. 3254.doc

19 F. ETİK DEĞERLER (ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ YÖNETMELİĞİ)  Görevin yerine getirilmesinde kamu hizmeti bilinci,  Halka hizmet bilinci,  Hizmet standartlarına uyma,  Amaç ve misyona bağlılık,  Dürüstlük ve tarafsızlık,

20 F. ETİK DEĞERLER  Saygınlık ve güven,  Nezaket ve saygı,  Yetkili makamlara bildirim, çıkar çatışmasından kaçınma,  Görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması,  Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı,  Kamu malları ve kaynaklarının kullanımı, savurganlıktan kaçınma,  Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyan,  Bilgi verme, saydamlık ve katılımcılık, hesap verme,  Eski kamu görevlileriyle ilişkilerde imtiyazlı davranmama,  Mal bildiriminde bulunma.

21 G. MEMURLAR İÇİN MUTLAK MANADA VUKUFİYET GEREKTİREN YASALAR 2709 sayılı anayasa, 657 sayılı devlet memurları kanunu, 3046 sayılı devlet teşkilatı kanunu, 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu, 6245 sayılı harcırah kanunu, 4734 sayılı kamu ihale kanunu, 4735 sayılı kamu ihale sözleşmeleri kanunu, 4483 sayılı memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanması hakkında kanun,

22 G. MEMURLAR İÇİN MUTLAK MANADA VUKUFİYET GEREKTİREN YASALAR  7201 sayılı tebligat kanunu,  5070 sayılıelektronik imza kanunu,  5442 sayılıil idaresi kanunu  237 sayılıtaşıt kanunu,  666, 659, 657sayılı khk ler. 3254 MGM’nin tali (ikincil) mevzuatı: Yönetmelikler, Yönergeler, Usul ve Esaslar, Talimatlar, Genelgeler.

23 GENEL OLARAK MEVZUAT

24 24 Anayasa Madde 3: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Anayasa Madde 5: Devletin temel amaç ve görevleri, Türk Milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, … korumak, … Anayasa Madde 123: İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir. İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden Yönetim esaslarına dayanır. Anayasa Madde 127/4:Merkezî idare, mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun şekilde yürütülmesi, … amacıyla, kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idarî vesayet yetkisine sahiptir. 2709.doc A. İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ

25 B. HÜKMİ ŞAHSİYETİ Anayasa 123/3: Kamu tüzel kişiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kurulur. Örn 1: Başbakanlık; Bakanlıklar; Genel Bütçe içinde yer alan Genel Müdürlükler, MGM, Devlet tüzel kişiliği içinde yer alır. Bu kurum ve kuruluşların ayrı bir tüzel kişiliği yoktur. Örn 2: Yükseköğretim kurumları Anayasa Madde 130/1 : ………… kamu tüzel kişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversiteler Devlet tarafından kanunla kurulur. Örn 3: 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 1. Maddesi: … Orman ve Su İşleri Bakanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğine sahip, ….

26 C. DEĞİŞMEZ İLKELERİ ( HUSUSİYETİ )  İnsanlığın ortak kabulleridir.  Ülkeden ülkeye; milletten millete değişmez.  Zamanla güncelliğini yitirmez.  Kanunla düzenlenmez.  Kanunlara nispeten önceliklidir.

27 DEĞİŞMEZ İLKELER  Hukukun üstünlüğü ilkesi,  Masumiyet ilkesi,  Dinlenilme hakkı,  Usul ekonomisi ilkesi,  Dürüst davranma ve doğruyu söyleme yükümlülüğü,  Aleniyet ilkesi,  Hukuku uygulama ilkesi,  Sözlülük ve yazılılık ilkesi,  Delillerin değerlendirilmesi,  Taleple bağlılık ilkesi,  Davayı aydınlatma ilkesi,

28 ARZ EDERİM SON MEHMET KAYA