İletişim Bilimlerine Giriş

... konulu sunumlar: "İletişim Bilimlerine Giriş"— Sunum transkripti:

2 İletişim Bilimlerine Giriş
4. Hafta İletişim Kuramlarına Giriş II

3 Konu Başlıkları İletişim Süreci Etki Araştırmaları Anlam-Niyet Kültür
İdeoloji Algı Tutum Uyaran – Tepki Kitle Toplumu İki Aşamalı Propaganda - İkna

4 İletişim Sürecindeki Tüm Öğeler
Kaynak(Kişi,grup veya kurumlar) İleti(Mesaj,haber,bilgi, üretilen herşey ) Kod(görüntü,ses,metin, göstergeler) Kanal(İletim türü, teknoloji, veri iletim yolları,medya) Alıcı(Kişi,grup,kitle) Geribildirim(Oluşan etkiyle verilen tepkiler) Gürültü(Teknik arızalar, dış sesler, engeller, içinde bulunulan ortam, çevresel unsurlar ) Etki(oluşan farklılık)

5 İletişim Araştırmaları (Sınıflandırma)
Etki – Süreç Odaklı (ana akım,tutucu, yönetimsel,pozitivist,empirik,geleneksel,davranışçı,niceliksel) Anlam – Niyet Odaklı(eleştirel, kuramsal, kültürel, toplumbilimsel, değişimci yaklaşımlar,niteliksel) (marksizm kökenli, dil bilimsel, göstergebilimsel)

6 Etki Zihinsel(Bilişsel) Tutum(Duygusal) Davranışlarda(Eylemsel)

7 Etki

8 Kitle İletişimi ve Medya
Medyanın işlevleri - örnek… ÖDEV

9 Etki Araştırmaları I. Güçlü etkilerin olduğunun savunulduğu dönem( ) II. Sınırlı etkilerin savunulduğu dönem ( ) III. Güçlü etkilere dönüş(1960 ve sonrası)

10 Etki Araştırmaları (İlk dönem)
İlk çalışmalar (Lazarsfeld,Laswell,Howland,Lewin) Yeni siyasi ideolojilere inanma Bir partiye oy verme Ürün satın alma Kültürel beğenileri değiştirme ve bırakma Önyargıları değiştirme (Sihirli Mermi, Hipodermik İğne)

11 Etki araştırmaları(ikinci dönem)
İki aşamalı etki(Lazarsfeld, Berelson, Gaudet, Howland) -Kanaat Önderliği -Eşik Bekçiliği * DeFleur -Bireysel farklılıklar Kuramı(cinsyet,yaş,inanış,eğitim) -Sosyal Kategoriler -Kültürel Normlar

12 Etki araştırmaları(son dönem)
Daha karmaşık etkiler İstatistiksel analizler Kitlelere(ekonomik, sosyal ve siyasal güç yönetim ve yönlendirme) Kitleler yönüyle bakma… -Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı -Gündem Belirleme -Bilgi açığı -Suskunluk Sarmalı -Kültürel Göstergeler Yaklaşımı

13 Anlam-Niyet odaklı çalışmalar(sf.25)
Iletişim insan etkinliklerinin tamamlayıcı bir parçası Toplumsal,ekonomik,siyasal, tarihsel Etki -> bilinç yönetimi, bilinç endüstürisi Alıcı->sınıf,işçi,tüketici Teknolojik iletişim araçları->sermaye İleti-> Metin->Anlam üretimi ->niyetler

14 Marx’ın etkinliği(sf.25)
Toplum(Altyapı,üstyapı) Alt yapı:Ekonomik yapı, maddi ilişkiler, üretim biçimleri Üstyapı: Alt yapının oluşturuduğu ve kendisini tutmak, geliştirmek, değiştirmek için baskın olan egemen örgütlenmeler, düşünceler ve ideolojiler (din, sanat, bilim, ahlak, kültür) Ekonomik ve siyasal öğeler, var olan sistemin sürdürülmesi Kitle İletişim araçları, bağımsız değil, egemen güçler, tekelci sermaye

15 Diğer kavramlar(s.26) Kültür:
- Düşünce,yasa,ahlak,bilinç,din,siyaset toplumsal yaşamın bütünün üretimi Gösterge: -anlam içeren tüm jest, mimik, imge, ses ve dilsel yapılar. Yapısalcılık (Strauss ve Barthes) İdeoloji(Desttut de Tracy -1800’ler) düşünceyi çevreleyen, bilgilendiren, yönlendiren Althusser – devletin ideolojik aygıtları Daniel Bell – ideolojinin sonu

16 Anlam- Niyet odaklı yaklaşımların sınıflandırılması (s.27)
James Curran : Medyaya bakış açısıdan - Yapısalcı yaklaşım(metin-ideoloji-özne ilişkisi) - Ekonomi-politik yaklaşım(ekonomik güçler) - Kültürel çalışmalar(rıza üretim alanı)

17 Yakın dönem çalışmlar Küreselleşme Post – modernizm
Enformasyon toplumu Yeni medya Sosyal ağlar

18 Batı’da Tarihsel Gelişmeler
Coğrafi Keşifler Kolonicilik- Amerikaya göç Reform –Rönesans Aydınlanma dönemi Fransız devrimi Siyasi temsil, eşitlik ve özgürlük Modernleşme Bilimsel ve teknik gelişmeler Sanayileşme Kentleşme Kamusal alan Sınıfsal farklar İletişim teknolojilerinin gelişmesi Kitle toplumuna geçiş

19 Kitlelerin araştırılması
20 yy. başları iletişim araştırmaları Haber üretimi ve dağıtımı Popüler eğlence türleri Geniş halk toplulukları Siyasi,askeri,toplumsal Denetim altında tutulmak,yönlendirilmek, biçimlendirilmek ve manipule edilmek Örn. Sosyalist devrim (Rusya), Göbels ve Hitler(Alman ırkı), Amerika japonya ve Almanyaya karşı

20 İlk Çalışmalar Pozitivizm ve deneyci anlayış 3 görüş:
1-İnsanların çevreye uyumu(uymacı, konformist bir toplum) 2-Varolan toplumsal yapıyı ve kurumları koruma-geliştirme 3-Kapitalist ekonomik ve siyasal sistemin meşrulaştırılması ve ussallaştırılması Bu yaklaşımların arkasında a)propaganda yapma b) telekomünikasyon sistemini artırma c) reklam ve halkla ilişkiler alanında etkiyi artırma ve test edebilme arzusu

21 Uyaran-Tepki modeli 1940’lara kadar
Hipodermik İğne ve Sihirli mermi kuramları Kitle toplumda bireyler Mesajlar karşısında savunmasız Halkın motive edilmesi Algı ve Tutumların incelenmesi

22 Algı ve Tutumlar Algı: 1)çevrede uyaranlar, ayrım, yorumlama süreci 2)malzeme seçimi ve anlamlandırma - Algı eşiği,ilgi, duyumlama enerjisi(dikkat),bilinç a)Görsel(biyolojik), b)Duygusal(deneyimsel), c)Seçimleyici(psikolojik,eğitimsel,sosyal durum) Tutum: bir şeye yönelik deneyim, bilgi, duygu ve güdülere dayanarak örgütlediği zihinsel, duyusal, davranışsal bir tepkinin ön eğilimidir.

23 Sihirli Mermi ve Hipodermik İğne
Dayanaklar: İnsanlar izole farzedilir. İçgüdülerle tepki verme Benzer tepkiler Medya mesajlarını aynı/benzer şekilde değerlendirme anında, aynı tarzda, güçlü etki Örnek:Sessiz sinema ve çocuklar, dünyalar savaşı radyo programı

24 Harold Laswell Laswell modeli(1936): Etki yine çok önemli
Kontrol Analizi İçerik Analizi Medya Analizi İzleyici Analizi Etki Araştırmaları

25 Shannon ve Weaver Modeli
İletişim matematiksel modeli(1948) Enformasyonun ulaştırılması Kaynak ve hedef arasında iletilen verinin kayba uğramaması

26 Wilbur Schramm Aristo temelli, anlatıcı önemli
Okuyucu,dinleyici,izleyici ön planda Kitle iletişimi, medya profesyonelleri

27 Propaganda - Ödev Ders kitabı: ss.47-49 Internet ve diğer kaynaklar
Propaganda nedir? Propagandanın tarihçesi Propaganda türleri Propaganda teknikleri Propaganda ve medya

28 İki Aşamalı Akış Kuramları
Dayanakları: -sınıf,coğrafi aidiyet ve din -eğitim seviyesi farkı -içinde bulunulan toplumun ve önemlilerin etkisi Lazarsfeld’in araştırması etki türleri -aktifleme -güçlendirme -değiştirme

29 İkna Kişileri veya kitleleri istenilen tutum ve davranış doğrultusunda razı etme İletişim çalışmalarında önemli(savaşa gitme,oy verme,ürün satma,sigarıyı bırakma vb.) Retorik,aristo ikna sanatı Hovland Yale geleneği: İkna üzerine İletişim ve İkna üzerine, iknada sunuş sırası, tutum örgütlenmesi ve değişim, sosyal yargı Kaynak Güvenirliliği(uzman ve güvenilen kişilikler) Korku çekiciliği(emniyet kemeri ve sigara)

30 Riley&Riley modeli Sosyolojik
Toplumsal yapıdan bağımsız bir iletişim modeli düşünülemez (Talcot Parsons: iletişimve sistem)

31 Gelecek hafta Kamuoyu Suskunluk Sarmalı Gündem Belirleme
Yetiştirme Kuramı