Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

2012 YGS-LYS SINAV SİSTEMİ AKHİSAR ZEYNEP GÜLİN ÖNGÖR KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ.

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "2012 YGS-LYS SINAV SİSTEMİ AKHİSAR ZEYNEP GÜLİN ÖNGÖR KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ."— Sunum transkripti:

1 2012 YGS-LYS SINAV SİSTEMİ AKHİSAR ZEYNEP GÜLİN ÖNGÖR KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ

2 2010’dan itibaren ortaöğretime geçişte iki aşamalı sınav yapılacaktır. Birinci aşaması Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) olarak adlandırılan ortak ve tek bir sınavdır. İkinci aşaması ise Lisans Yerleştirme Sınavları (LYS) olarak adlandırılan 5 sınavdan oluşmaktadır.

3 Birinci aşama Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) Yükseköğretime Geçiş Sınavı, ortaöğretimi başarı ile tamamlayan ve yükseköğrenim görmek isteyen kişilerin tabi tutulacağı, yükseköğretime geçiş için yeterliği ölçen bir sınav olacaktır.

4 1. AŞAMA YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS)  Sınav tek oturumda yapılacak ve adaylara 160 dakika sınav süresi verilecektir.  Sınav tek soru kitapçığı ve tek cevap kağıdı kullanılacaktır.

5 1. AŞAMA YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS) Türkçe 40 Soru Temel Matematik 40 Soru Sosyal Bilimler 40 Soru Fen Bilimleri 40 Soru YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS) TESTLERİ MÜFREDAT KAPSAMI TEST ADI SORU KAPSAMI Türkçe İlköğretim Türkçe ile 9. sınıf düzeyindeki Dil ve Anlatım dersinin konuları Temel Matematik İlköğretim Matematik-Geometri ve Ortaöğretim 9. sınıf düzeyinde okutulan Matematik derslerinin konuları Sosyal Bilimler İlköğretim Sosyal Bilgiler, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ile 9. sınıfta okutulan Sosyal dersleri ve 11. sınıfta okutulan Felsefe dersi konuları Fen Bilimleri İlköğretim Fen ve Teknoloji ile 9. sınıfta okutulan Fizik Kimya Biyoloji dersi konuları

6 YGS’NİN PUAN TÜRLERİ VE TEST ORANLARI  Tabloda görüldüğü gibi YGS- 1ve YGS-2 puanları Sayısal Ağırlıklı (Matematik-Fen) puanlarıdır. YGS-1 Puanında Matematik testinin ağırlığı Fen testine göre daha fazla olurken, YGS-2 puanında Fen testinin ağırlığı daha fazladır. Puan Türü YGS-1 VE YGS-2 Testlerinin Ağırlıkları (% olarak) Türkçe Temel Matematik Sosyal Bilimler Fen Bilimleri YGS-120401030 YGS-220301040

7 2)YGS-3 VE YGS-4 PUANLARI  YGS-3 ve YGS-4 Sözel ağırlıklı bir puan türüdür. Ancak YGS-3 puanında Türkçe testinin ağırlığı Sosyal Bilimlere göre fazla iken YGS-4 puanında Sosyal Bilimler testinin ağırlığı Türkçe testine göre daha fazladır. YGS-3 puanında Türkçe testinin ağırlığı Sosyal Bilimlere göre fazla iken YGS-4 puanında Sosyal Bilimler testinin ağırlığı Türkçe testine göre daha fazladır. Puan Türü YGS-3 VE YGS-4 Testlerinin Ağırlıkları (% olarak) Türkçe Temel Matematik Sosyal Bilimler Fen Bilimleri YGS-340203010 YGS-430204010

8 3)YGS-5 VE YGS-6 PUANLARI  YGS-5 ve YGS-6 Eşit Ağırlıklı puan türleridir. Ancak YGS-5 puanında Türkçe testinin etkisi Matematik testine göre fazla iken, YGS-6 puan türünde Matematik testinin etkisi, Türkçe testinin etkisinden daha fazladır. Puan Türü YGS-5 VE YGS-6 Testlerinin Ağırlıkları (% olarak) Türkçe Temel Matematik Sosyal Bilimler Fen Bilimleri YGS-537332010 YGS-633371020

9 Birinci Aşama (YGS) Puan Türleri Puan Türü Testlerin Ağırlıkları (% olarak) Türkçe Tem. Mat. Sos. Bil. Fen Bil. YGS-120401030 YGS-220301040 YGS-340203010 YGS-430204010 YGS-537332010 YGS-633371020 SAY- 1 YERİNE SÖZ – 1 YERİNE EA – 1 YERİNE

10 Birinci Aşama : Yüseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)   YGS Puanları Değer Aralıkları: Her puan türündeki puanlar, en küçüğü 100 en büyüğü 500 olan puanlar olarak hesaplanacaktır.   Birinci Aşama (YGS) Taban Puanları ve Sağlayacağı Haklar: 1) Taban puan-1 (140): Ön lisans programları ile açık öğretim programlarını tercih etme hakkı. 2) Taban Puan-2 (180): İkinci aşama sınavlara katılma hakkı. 3) Taban Puan-3 (180): Birinci aşama puanlarıyla da öğrenci alan lisans programlarını tercih etme hakkı

11 İKİNCİ AŞAMA-LİSANS YERLEŞTİRME SINAVLARI (LYS) Lisansa Yerleştirme Sınavlarının ise adayların ders düzeyindeki bilgi ve yeteneklerini ölçen ve açık öğretim dışındaki örgün lisans programlarına yerleştirmede esas alınacak başarı puanını belirleyen sınavın 2. aşamasıdır. LYS’ye katılabilmek için YGS’den 180 ve üzeri puan alınmış olması gerekmektedir Sınav Tarihi : Haziran ayının ikinci yarısında ( iki hafta sonunda)

12 2. AŞAMA LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI (LYS)  LYS, 5 farklı sınavdan oluşacaktır ve 5 farklı oturumda yapılacaktır. Adaylar yabancı dil programları hariç en az 2 oturuma katılmak zorundadır. Bu sınavlar: LYS-1 : Matematik – Geometri LYS-2 : Fizik – Kimya – Biyoloji LYS-3 : Türk Dili ve Edebiyatı – Coğrafya-1 LYS-4 : Tarih – Coğrafya-2 – Felsefe Grubu LYS-5 (Yabancı Dil Sınavı) : Almanca, Fransızca, İngilizce olacaktır.

13 A) LYS-1 (MATEMATİK - GEOMETRİ)  2010 itibariyle soru sayısı 80 dir.. Sınavda, Matematik ve Geometri olmak üzere iki ayrı test kitapçığı, tek bir cevap kağıdı kullanılacaktır. LYSLYS--11LYSLYS--11-1 TEST ADI SORU SAYISI SORU ORANLARI SINAV SÜRESİ MATEMATİK50%62,5 75 DAKİKA GEOMETRİ30%27,5 45 DAKİKA ANALİTİK GEO. 8%10 TOPLAM80%100 120 DAKİKA

14 B) LYS-2 (FİZİK - KİMYA - BİYOLOJİ)  2010 yılı itibariyle soru sayısı 90 dır.  Fizik, Kimya, Biyoloji olmak üzere 3 ayrı test kitapçığı ve tek cevap kağıdı kullanılacaktır. LYSLYS--22LYSLYS--22-2 TEST ADI SORU SAYISI SORU ORANLARI SINAV SÜRESİ FİZİK30%33,33 45 DAKİKA KİMYA30%33,33 BİYOLOJİ30%33,33 TOPLAM90%100 135 DAKİKA

15 C) LYS-3 (TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - COĞRAFYA-1)  yeni sistemde soru sayısı 80 dir.  Sınavda iki ayrı test kitapçığı, tek bir cevap kağıdı kullanılacaktır. LYS-LYS-33LYS-LYS-333 TEST ADI SORU SAYISI SORU ORANLARI SINAV SÜRESİ T.D. ve EDEBİYATI 56%70 85 DAKİKA COĞRAFYA-124%30 35 DAKİKA TOPLAM80%100 120 DAKİKA

16 D) LYS-4 (TARİH - COĞRAFYA-2 - FELSEFE GRUBU)  yeni sistemde soru sayısı 90 dır.  Sınavda 3 ayrı soru kitapçığı, tek cevap kağıdı kullanılacaktır. LYSLYS--44LYSLYS--44-4 TEST ADI SORU SAYISI SORU ORANLARI SINAV SÜRESİ TARİH44%49 65 DAKİKA COĞRAFYA-216%18 25 DAKİKA FELSEFE GRUBU 30%33 45 DAKİKA TOPLAM90%100 135 DAKİKA

17 E) LYS-5 (YABANCI DİL SINAVI) ALMANCA / FRANSIZCA / İNGİLİZCE  Bu sınav eski sistemdeki Yabancı Dil Sınavına karşılık gelmektedir.  Konu içeriği aynı olmakla birlikte, Almanca, Fransızca, İngilizce için tek soru kitapçığı ve tek cevap kağıdı kullanılacaktır.  yeni sistemde soru sayısı 80’dir.  Sınav süresi 120 dakikadır. LYS-5 YABANCI DİL(ALMANCA / FRANSIZCA / İNGİLİZCE)

18   İkinci Aşama (LYS) Puan Türleri 1. MF Grubu Puan Türleri P. TürüTestlerin Ağırlıkları (% olarak) TürkçeTem.Mat. Sos.Bil. Fen Bil.Mat.Geo.Fiz.Kim.Biyo. MF-111165826131065 MF-21111513167131212 MF-31111711135131415 MF-411146922111395 MF-1 puan türü Matematik Ağırlıklı Temel Bilim Programları için, MF-2 puan türü Fen Ağırlıklı Temel Bilim programları için, MF-3 puan türü Sağlık Bilimleri programları için, MF-4 puan türü ise Mühendislik ve Teknik Programlar için öngörülmüştür.

19   İkinci Aşama (LYS) Puan Türleri 2. TM Grubu Puan Türleri P. TürüTestlerin Ağırlıkları (% olarak) TürkçeTem.Mat. Sos.Bil. Fen Bil.Mat.Geo.TD ve Edb. Coğ-1 TM-11416552510187 TM-2141475228228 TM-315101051872510 TM-1 puan türü az da olsa Matematik ağırlıklıdır. TM-3 puan türü az da olsa Türkçe-Edebiyat ağırlıklıdır. TM-2 puan türünde Matematik ile Türkçe-Edebiyat eşit ağırlıklıdır.

20   İkinci Aşama (LYS) Puan Türleri 3. TS Grubu Puan Türleri P. Türü Testlerin Ağırlıkları (% olarak) TürkçeTem.Mat. Sos.Bil. Fen Bil.TD ve Edb.Coğ-1Tar.Coğ-2Fel.Gr TS-1131012515815715 TS-218611525515510 TS-1 puan türü sosyal programlar için, TS-2 puan türü dil (Türkçe, edebiyat) ve tarih programları için öngörülmüştür.

21   İkinci Aşama (LYS) Puan Türleri 4. Yabancı Dil Grubu Puan Türleri P. Türü Testlerin Ağırlıkları (% olarak) TürkçeTem.Mat. Sos.Bil. Fen Bil.Yab. Dil DİL-11569565 DİL-225713550 DİL-348720520 DİL-1 puan türü İngilizce, Almanca ve Fransızca Yabancı Dil Programları için, DİL-2-3 puan türü diğer Dil Programları için öngörülmüştür.

22   LYS Puanları Değer Aralığı : Her puan türündeki puanlar, en küçüğü 100, en büyüğü 500 olan puanlar olarak hesaplanacaktır.   İkinci Aşama (LYS) Taban Puanı ve Sağlayacağı Haklar 1. 1. Taban Puan-3-180 Lisans programlarını tercih etme hakkı.

23   2009-ÖSYS Puan Türlerinin 2010 ÖSYS’deki karşılıkları 1. Ön lisans ve Açık öğretim Programları 2009-ÖSYS 2010-ÖSYS SAY-1 YGS-1 veya YGS-2 SÖZ-1 YGS-3 veya YGS-4 EA-1 YGS-5 veya YGS-6 2. Lisans Programları (Meslek Lisesi çıkışlı adayların ek puanla girdikleri hariç) 2009-ÖSYS 2010-ÖSYS SAY-2 MF-1, MF-2, MF-3 veya MF-4 SÖZ-2 TS-1 veya TS-2 EA-2 TM-1, TM-2 veya TM-3 DİL DİL-1 veya DİL-2

24   Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) ve Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) Değer Aralıkları OBP ve AOBP mevcut hesaplama yöntemine göre hesaplanacak, ancak değer aralığı 50 – 100 yerine 100 – 500 olacaktır.

25 2010- ÖSYS Yerleştirme Puanlarının Hesaplanması 1) Yerleştirme puanları hesaplanırken, Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) 0,15 ile çarpılarak sınav puanlarına (YGS ve LYS puanları) eklenecektir. Y-YGS = YGS + (0,15 x AOBP) Y-LYS-MF = LYS-MF + (0,15 x AOBP) Y-LYS-TM = LYS-TM + (0,15 x AOBP) Y-LYS-TS = LYS-TS + (0,15 x AOBP) Y-LYS-DİL = LYS-DİL + (0,15 x AOBP) LYS, YGS ve AOBP puanları en büyük değeri 500 olduğu için, yerleştirme puanının en büyük değeri: 500 + (0,15 x 500) = 575 olacaktır.

26 Yerleştirme Puanlarının Hesaplanması 2) Meslek lisesi ve öğretmen lisesi çıkışlı adaylar kendi alanlarındaki lisans programlarına yerleştirilirken yerleştirme puanlarına eklenecek ek puan (0,05 x AOBP) olarak hesaplanacaktır. Ek puanın en büyük değeri 500 x 0,05 = 30 olacaktır. 3) Bir önceki yıl bir yükseköğretim programına merkezi sistemle yerleştirilen veya ön kayıtla kaydolan adayların yerleştirme puanları hesaplanırken 0,15 ve 0,05 katsayılarının yarısı alınacaktır (0,15 yerine 0,075; 0,06 yerine de 0,02,5)

27 2010- ÖSYS  Yerleştirme Puanlarının Hesaplanması 1) Yerleştirme puanları hesaplanırken, Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı(AOBP) katsayı (k) ile çarpılarak sınav puanlarına (YGS ve LYS puanları) eklenecektir. Y-YGS = YGS + (k x AOBP) Y-LYS-MF = LYS-MF + (k x AOBP) Y-LYS-TM = LYS-TM + (k x AOBP) Y-LYS-TS = LYS-TS + (k x AOBP) Y-LYS-DİL = LYS-DİL + (k x AOBP) AOBP katsayısının değeri, alan içi ve alan dışı programlar için 0,12 olacaktır. LYS, YGS ve AOBP puanların en büyük değeri 500 olduğu için, yerleştirme puanının en büyük değeri: Alan içi ve Alan dışı programlarda : 500 + (0,12 x 500) = 560 olacaktır.

28 2010- ÖSYS Yerleştirme Puanlarının Hesaplanması 2) Meslek lisesi ve öğretmen lisesi çıkışlı adaylar kendi alanlarındaki lisans programlarına yerleştirilirken yerleştirme puanlarına eklenecek ek puan (0,06 x AOBP) olarak hesaplanacaktır. Ek puanın en büyük değeri 500 x 0,06 = 30 olacaktır. 3) Bir önceki yıl bir yükseköğretim programına merkezi sistemle yerleştirilen veya ön kayıtla kaydolan adayların yerleştirme puanları hesaplanırken, 0,12 ve 0,06 katsayılarının yarısı alınacaktır (0,12 yerine 0,60; 0,06 yerine de 0,03).

29   Alan dışına çıkmak mümkün; Öğrenciler, isterlerse alanları dışında sınavlara katılabilecek. Örneğin, TS’den mezun aday, mühendislik programı tercih etmek isterse, TS bölümünün ilgili LYS sınavlarının yanı sıra MF grubundakilerin katıldığı LYS sınavlarına girecek.

30 Yeni sistemde katsayılar alan içi tercihler için 0,15 alan dışı tercihler için ise 0,13 olacak.

31 GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ Moda Tasarımı(Yüksekokul) * (TM-2, YGS-5) Tekstil Tasarımı ve Üretimi(M.T.O.K.) * (TS-1, YGS-6) Moda Tasarımı(M.T.O.K.) * (TS-1, YGS-5) Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Deri Teknolojisi YGS-2 Giyim Üretim Teknolojisi YGS-2 Moda Tasarımı YGS-5 Tekstil Teknolojisi YGS-1

32 GRAFİK VE FOTOĞRAF GRAFİK VE FOTOĞRAF Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü GRAFİK VE FOTOĞRAF GRAFİK VE FOTOĞRAF Grafik Tasarımı(M.T.O.K.) * (TM-2, YGS-5) Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Basım ve Yayın Teknolojileri YGS-5 Basın ve Yayıncılık YGS-3 Fotoğrafçılık ve Kameramanlık YGS-3 Fotoğrafçılık ve Kameramanlık (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6) Grafik Tasarımı YGS-5 Halıcılık ve Kilimcilik YGS-4 Marka İletişimi (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6) Mimari Dekoratif Sanatlar YGS-3

33 GRAFİK VE FOTOĞRAF GRAFİK VE FOTOĞRAF Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü GRAFİK VE FOTOĞRAF GRAFİK VE FOTOĞRAF Grafik Tasarımı(M.T.O.K.) * (TM-2, YGS-5) Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Ön lisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Basım ve Yayın Teknolojileri YGS-5 Basın ve Yayıncılık YGS-3 Fotoğrafçılık ve Kameramanlık YGS-3 Fotoğrafçılık ve Kameramanlık (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6) Grafik Tasarımı YGS-5 Halıcılık ve Kilimcilik YGS-4 Marka İletişimi (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6) Mimari Dekoratif Sanatlar YGS-3

34 EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ El Sanatları Tasarımı ve Üretimi( M.T.O.K.) * (TS-1, YGS-5) Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Geleneksel El Sanatları YGS-3 Halıcılık ve Kilimcilik YGS-4 Kuyumculuk ve Takı Tasarımı YGS-5

35 ÇOCUK GELİŞİMİ Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü ÇOCUK GELİŞİMİ Çocuk Gelişimi ( Yüksekokul) * (TS-1, YGS-5) Görme Engelliler Öğretmenliği * (TS-1, YGS-4) İşitme Engelliler Öğretmenliği * (TS-1, YGS-4) Okul Öncesi Öğretmenliği * (TM-3, YGS-5) Okul Öncesi Öğretmenliği (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6) Sosyal Hizmet (Yüksekokulu) * (TM-3, YGS-5) Üstün Zekalılar Öğretmenliği * (TM-2, YGS-6) Zihin Engelliler Öğretmenliği * (TS-1, YGS-4) Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Çocuk Gelişimi YGS-4 Sosyal Hizmetler (Açıköğretim) * (YGS-1,2,3,4,5,6)

36 Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ Gastronomi * (TS-1, YGS-4) Konaklama İşletmeciliği * (TM-1, YGS-6) Konaklama ve Turizm İşletmeciliği * (TM-1, YGS-6) Seyahat İşletmeciliği * (TM-1, YGS-6) Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği * (TM-2, YGS-5) Turizm İşletmeciliği (Yüksekokul) * (TM-1, YGS-6) Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Yüksekokul) * (TM-1, YGS-6) Turizm ve Otel İşletmeciliği (Yüksekokul) * (TM-1, YGS-6) Turizm ve Otelcilik (Yüksekokul) * (TM-2, YGS-6) Yiyecek İçecek İşletmeciliği * (TM-1, YGS-6) Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Kültürel miras ve turizm YGS-5 AşçılıkYGS-4 İkram Hizmetleri YGS-5 Otobüs Kaptanlığı YGS-5 Turizm Animasyonu YGS-4 Turizm ve Otel İşletmeciliği YGS-6 Turizm ve Seyahat Hizmetleri YGS-5

37 Yükseköğretim Lisans Programı 2010-ÖSYS Puan Türü BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ BilgisayarTek.veBilişim Sis. YGS-1 Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri YGS-1 İşletme Bilgi Yönetimi YGS-6 Yönetim Bilişim Sistemleri (YGS-6) Bilgisayar ve Öğretim Tek.Öğretmenliği YGS-1 * (TM-1, YGS-6) Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Önlisans Programlarının 2010-ÖSYS Puan Türleri Basım ve Yayın Teknolojileri YGS-5 Bilgi Yönetimi YGS-4 Bilgisayar Operatörlüğü YGS-5 Bilgisayar Proğramcılığı YGS-5 Bilgisayar Teknolojisi YGS-4 İnternet ve Ağ Teknolojileri YGS-6 PazarlamaYGS-5

38 Unutmayın ! Konulara hakim olan, bilgisine güvenen öğrenci, hangi sistem olursa olsun amacına ulaşır ve istediği üniversitenin istediği bölümüne gider…

39 Çalışmadan, Yorulmadan, Üretmeden Rahat Yaşamak İsteyen Toplumlar Önce Haysiyetlerini,sonra Hürriyetlerini Ve Daha Sonra Da İstiklal Ve İstikballerini Kaybederler... M.KEMAL ATATÜRK AKHİSAR ANADOLU LİSESİ AKHİSAR ANADOLU LİSESİ REHBERLİK BİRİMİ REHBERLİK BİRİMİ Kaynak: www.osym.gov.tr Kaynak: www.osym.gov.tr


"2012 YGS-LYS SINAV SİSTEMİ AKHİSAR ZEYNEP GÜLİN ÖNGÖR KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ REHBERLİK SERVİSİ." indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları