Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

... konulu sunumlar: "Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi"— Sunum transkripti:

1 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
ANNE-BABA ÇOCUK İLİŞKİLERİ Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

2 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
“ Anne ve babalar “Sizler gül fidanı yetiştiren, her türlü hürmete layık bahçıvansınız. Olumlu çocuk yetiştirmenin ilk şartı, olumlu anne-babadır. Hiç birimiz mükemmel değiliz o zaman onlardan mükemmel olmalarını bekleyemeyiz.” Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

3 HER AİLE BAŞARILI ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İSTER
Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

4 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
ÇOCUK AİLEYİ YANSITIR Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

5 Çocuk aileyi yansıtır. Aile içindeki bireylerin kişilik yapısı çocuğun kişiliğini şekillendirir. Yani aile iletişim becerilerini kullanamıyorsa çocukta iletişim becerilerini kullanamaz. Dolayısıyla çocuk hem ailede hem de sosyal çevrede sürekli çatışma içine girer. Anne babasının kendisini dinlediğini gören çocuk önce, kendisine değer ve önem verildiğini, kabul edildiğini, buna bağlı olarak da sevildiğini düşünür.

6 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

7 HER ÇOCUK AYRI BİR DÜNYADIR
Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

8 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
Bir kişi susadığı zaman, ona sunulan su değerlidir. Çocuğunda istediği zaman verdiğiniz sevgi değerlidir. Zamanınız ne kadar az, işiniz ne derece önemli olursa olsun, çocuk sevgi istediğinde ona yaklaşılmalı ve sevgi gösterilmelidir.Çocuğunuza sık sık onu sevdiğinizi söyleyin.İster bebek olsun ister ergen tüm çocuklar sevildiklerini ve değer verildiğini hissetmelidir.Sık sık sevginizi öperek, okşayarak, sarılarak gösterin. SEVGİ Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

9 ÇOCUKLAVE GENÇLE İLETİŞİM
En güzel iletişim dili sevgidir. Sevginin ilk görevi dinlemektir. Aşağılamak, suçlamak yerine onu dinleyin, ona “sen dinlemeye değersin” deyin. zehra doğru

10 Çocuğu ve Genci Dinlediğinizde;
Derdini, sorununu (huysuzluk, saldırganlıkla değil) konuşarak anlatır. zehra doğru

11 DİNLEMEK Öncelikle bedensel olarak karşımızdaki kişiye dinlemeye hazır olduğumuza inandırma(gazete okuyan, tv izleyen,, yemek hazırlamaya koşturan sizce iyi bir dinleyici midir? Konuşulan bu kişi çocuk veya genç ise onun boy hizasına inerek göz teması kurulmalıdır. zehra doğru

12 Dinleme sırasında çocuğumuzun sözünü kesmeden, durakladığında “Hımm, evet anlıyorum.....” gibi sözlü belirtiler ya da gülümseme, baş sallama gibi sözsüz belirtiler yapılmalıdır. Tüm bu belirtiler, çocuğun anlattığı problemi,sorduğu soruları DUYDUĞUMUZU,onu önemsediğimizi ve değer verdiğimizi çocuğa hissettirir. Bunu hisseden genç rahatlıkla sizinle iletişim kurar. zehra doğru

13 ÇOCUKLA VE GENÇLEİLETİŞİMİZDE
Yüzünüz ona dönük olsun. Söylediklerini başınızla tekrar edin . Duygularını ifade etmekte zorlanıyorsa, ona yardım edin. Onunla birlikteyken tüm dikkatinizi ona yoğunlaştırın. Davranışlarınızda tutarlı olun, bir gün doğru dediğinize ertesi gün yanlış demeyin. zehra doğru

14 DAVRANIŞLARINIZDA; AŞIRI KORUMA: Başkalarına bağımlı ve kendine güveni olmayan bir insan olur. Çocukta aileden ayrıldığında başına kötü bir şey gelecek düşüncesini oluşturur. AŞIRI HOŞGÖRÜ: Çocuğu bencil yapar, çocuk kendisine hizmet edilmesini ister. AŞIRI BASKI: Nazik, dürüst, davranabilir ama çekingen ve aşırı hassas olur. ELEŞTİRME: Diğer insanlarla iletişiminde çocuğu zorlar. zehra doğru

15 ÖVGÜ MUCİZEVİ BİR GÜÇTÜR ONLARI ÖVÜN
Onların beğenilecek, takdir edilecek yönlerini bulun. Ve bu davranışlarını övün Aferin ,çok güzel yapmışsın,mükemmel olmuş,biraz gayret başarabilirsin,ve sihirli sözcük”SENİNLE GURUR DUYUYORUM!Takdiri çocuğa ve gence değil davranışına yapınız. zehra doğru

16 NASIL DAVRANMALIYIZ ! Takdir edilen genç ve çocuk;
- Kendini önemli hisseder. - Davranışlarınızda denetleyici tehdit edici, küsüp iletişimi kesici şeklinde davranırsanız, çocuk ya isyankar olur yada boyun eğer. zehra doğru

17 İletişimin en önemli öğesi olan empati kurma becerisini kazanmak
İletişimin en önemli öğesi olan empati kurma becerisini kazanmak. EMPATİ, bir anlamda dış dünyayı karşımızdaki kişinin penceresinden görmeye çalışmaktır. Karşımızdaki kişinin yerine kendimizi koymak ve onu anlamaya çalışmaktır. zehra doğru

18 Ona zaman ayırın, pahalı eşyalardan, kıyafetten ve verilen bol harçlıktan daha iyidir.
Ona güvendiğinizi gösterin, kendine güvenen çocuk davranışlarında da istekli olur zehra doğru

19 ÇOCUĞUNUZU VE GENCİ ELDE EDİN;
Kabul ederek, değer vererek, onu elde edersiniz. Ona değer verirseniz; sizi sever ve destekler. Onu olduğu gibi kabul ederseniz; davranışlarını değiştirme gücü verirsiniz. zehra doğru

20 KOŞULSUZ KABUL Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin
KOŞULSUZ KABUL Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin. “takdir alırsan oğlum olursun” “şımarıklık yapma yoksa annen olmam” gibi yanlış davranışlara girmeyin. zehra doğru

21 HER ÇOCUK VE GENÇ ÜZERİNDE GÖRÜNMEZ BİR LEVHA TAŞIR
Çocuğunuzun ayağına taş batmış ve ağlıyorsa “sus bakalım erkek adam ağlamaz” yada ağlamalarına aldırış etmeme; “senin varlığını kabul etmiyorum” anlamına gelir. Söylediklerine aldırış edilmeyen, fikrini belirttiğinde eleştirilen çocuk içine kapanıp, güvensiz, huysuz ve saldırgan olur.ONUN YAŞADIĞI DUYGULARINI ÖNEMSEYİN. “Ben önemliyim” “Ben değerliyim” “Beni kabul edin” zehra doğru

22 ÇOCUĞUN –GENCİN DUYGULARINI ANLAMAYA ÇALIŞIN
- Ne düşünüyorsun, nasıl hissediyorsun gibi sorularla anlamaya çalışın.Okuldan gelince gününün nasıl geçtiğini mutlaka sorun. - Korku ve endişelerine saygı duyun. - Kıyaslama yapmayın. - Sosyal ortamda bulunması için cesaretlendirin. zehra doğru

23 Sık sık sevdiğinizi söyleyin
- Aile içinde vazgeçilmez bir kişi olduğunun belirtin. Evde belirli aralıklarla aile toplantıları yapın ve onlara düşüncelerini ifade etme imkanı verin. - Nasihatlerinizi önce kendi davranışlarınızda gösterin. ONLARA ÖRNEK OLUN.(sigara içmeme, yalan söylememe vb.) zehra doğru

24 Ona verdiğiniz sözleri mutlaka yerine getirin.Yapamaya
caklarınızın sözünü vermeyin. -Özel hayatına saygı duyun. Odasına kapısını çalarak girin, günlüğünü okumayın. zehra doğru

25 Çocukları, bir iş yapmış olmak ve adam yerine konmak kadar memnun eden bir şey yoktur.
zehra doğru

26 SORUMLULUK Ana baba sorumluluk alma konusunda çocuğa örnek olmalıdır.
Mümkün olan en erken yaşta çocuğun yaşına,yapısına ve becerilerine uygun sorumluluklar vermeye başlamak.Çünkü evde sorumluluk alan çocuk ve genç okulda da sorumluluklarını yerine getirmekte ve başarıyı yakalamaktadır. zehra doğru

27 Sorumluluk Duygusu Nasıl Kazandırılır?
Sorumluluk erken çocukluk döneminden başlayarak çocuğun yaşına, cinsiyetine ve gelişim düzeyine uygun görevler vermekle başlar. İki buçuk yaşından başlayarak döke saça da olsa çocuğun çorbasını kendi başına içmesine fırsat vermek, oyuncaklarını toplamasını beklemek, kendi odasında kendi yatağında yatmasına ortam hazırlamak sorumluluk konusunda çocuğu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar. Böyle bir ortam çocuğun kendi kendisine yetmesine ve kendi kendini yönetmesine fırsat vereceğinden onun kendine olan güvenini de arttıracaktır.

28 Dilediği gibi giyinen, giysisini kendi seçen, dilediği resimleri yapan, yemeğini baskısız şekilde yiyen, kişiliğine saygı gösterildiğini gören ve kendini özgürce ifade edebilen çocuk “ben değerliyim” diye düşünür. Çocuğun önemli ve değerli hissetmesi onu yeni atılımlara ve başarılara götürür

29 Net ve açık kurallar koyun: Örneğin yatağa yatış saati, yemek zamanları, eve geliş saatleri TV izleme belli değişmez düzen içinde gerçekleşsin. Bu tür bir değişmezlik çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar. zehra doğru

30 OKUMANIN ÖNEMİ KİTAP OKUYARAK ÇOCUKLARIMIZA ÖRNEK ALALIM.EVDE GÜNDE YARIM SAAT KİTAP OKUMA SAATİ DÜZENLENEBİLİR. ÇOCUKLARIMIZA, EŞİMİZE ÖZEL GÜNLERDE HEDİYE OLARAK KİTAP ALALIM. HER GÜN EVDE OKUMA SAATİ DÜZENLEYELİM VE BU AİLEMİZDE ALIŞKANLIK HALİNE GELSİN. zehra doğru

31 İLETİŞİMDE SEN VE BEN MESAJLARI zehra doğru

32 zehra doğru

33 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
BEN DİLİ Mİ, SEN DİLİ Mİ? Yeter artık. Yapma şunu -SEN DİLİ- Kardeşine vurduğun zaman canı acıdığından ağlıyor.Ben de onu teselli ederken ne yapacağımı şaşırıyorum. Bu durum beni üzüyor. -BEN DİLİ- Terbiyesizlik yapma. Bilgisayarı kapatmanı istiyorum. Notlarını böyle düşük görünce başarısız olacağını düşünerek kaygılanıyorum. Grup İçinde Konuşma Ve Dinlemeyi Kolaylaştırmak İçin Öneriler; Aile içinde belirli bir konu konuşulurken, bir toplantı yapılırken küçük bir eşya ile sözün kimde olduğunu belirleyebilirsiniz. Bu bir oyuncak, tuzluk, kalem vb. olabilir. Eşya kimin elindeyse o konuşur, diğerleri onu dinler. Cevap vermek ya da söz almak isteyen bu eşyayı eline alır ve konuşur. Ailede her bireyin, yaş, konum ve cinsiyet ayırımı yapılmaksızın eşit konuşma hakkına sahip olduğu unutulmamalıdır. Yaşları ne olursa olsun her çocuğun kendine özgü düşünceleri ve bu düşüncelerini ifade etme hakkı vardır. Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

34 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
BEN DİLİ Mİ, SEN DİLİ Mİ? Hayır, bu saatte top oynamaya gidemezsin. Çünkü hava karardı. -BEN DİLİ- Saçlarını bu şekilde toplamandan hoşlanmıyorum. Sanki spor toto oynamışsın. Bu ne biçim karne böyle? -SEN DİLİ- Sen zaten hep böylesin. Odanı yine toplamamışsın. Çok dağınıksın. Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

35 SEN MESAJLARI BEN MESAJLARI
KİŞİLİĞE YÖNELİKTİR BÜTÜNE VE GENELE YÖNELİKTİR KARŞIMIZDAKİ KİŞİ İLE İLGİLİ OLUMSUZ DEĞERLENDİRMELER İÇERİR KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN ÖZGÜVENİNİ ZEDELER ÖFKE VE NEFRET GİBİ OLUMSUZ DUYGULAR UYANDIRIR ÇEKİNGEN YA DA SALDIRGAN İNSANLAR YARATIR İLETİŞİMİ ZEDELER İLİŞKİYİ ZEDELER SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRMEZ İŞBİRLİĞİNE KARŞI DİRENÇ YARATIR DAVRANIŞA YÖNELİKTİR ÖZELE VE O ANA YÖNELİKTİR GÖNDEREN KİŞİNİN DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ İÇERİR ÖZGÜVENE OLUMLU KATKISI VARDIR GÖNDERENE YARDIM İSTEĞİ UYANDIRIR ATILGAN İNSANLAR YARATIR İLETİŞİMİ ZEDELEMEZ İLİŞKİYİ GELİŞTİRİR SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRİR İŞBİRLİĞİNE YÖNELİK İSTEK UYANDIRIR Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

36 AİLE İÇİNDE ÇOCUĞA UYGULANAN ŞİDDET
zehra doğru

37 ŞİDDET: ŞİDDET:BİR KİŞİYİ YARALAMA ,VURMA YADA FİZİKSEL GÜÇ KULLANMADIR. FİZİKSEL ŞİDDET:İTME, VURMA, TOKAT, YUMRUK ATMAVB. SÖZEL ŞİDDET:ARGO VE KÜFÜRLÜ KONUŞMA, TEHDİT, LAKAP TAKMA, GÖZDAĞI VERME, ALAY ETME DUYGUSAL ŞİDDET:BAŞKALARININ DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ KONTROL ETMEKTİR. MORAL BOZMA,KÜÇÜK DÜŞÜRME PSİKOLOJİK YIKIM, ALKOL VE MADDE KULLANIMINA ZORLAMA VB. zehra doğru

38 AİLE İÇİ ŞİDDET Aile içi şiddet aile üyelerinden birinin diğerini duygusal, fiziksel ve cinsel istismara maruz bırakması, sosyal olarak dışlaması ve maddi yoksun bırakması gibi davranışları içerir. Ev içindeki şiddete tanık olmak çocukları ve geleceklerini ciddi bir biçimde etkileyebilir. Pek çok ebeveyn çocuğun bu şiddetten etkilenmeyeceğini ya da çocuğun izlediklerini unutacağını düşünür. Ancak çocuklar unutmazlar. Aile içindeki şiddete tanık olan çocukların, diğer çocuklara nazaran daha yüksek düzeyde duygusal ve davranış bozukluklarına sahip oldukları bilinmektedir. zehra doğru

39 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

40 1-Şiddetin olduğu aileler
Aile içinde şiddet ilk önce karı-koca arasında yaşanıyor.Kimi ailelerde sadece sözlü kavga şeklinde kalırken, kimi ailelerde bu durum dayak yani fiziksel şiddet şeklinde olmaktadır.Baba anneyi dövüyor, anne bunun acısını da çocuğundan, çocukta varsa kardeşinden yada gücünün yettiği başka birinden çıkartıyor. Yani şiddet suya atılan taşın çıkardığı dalgalanma gibi tüm topluma yayılıyor. zehra doğru

41 Sorunların kavga veya dayakla çözülmeye çalışıldığını gören çocuklar, bunu model alarak kardeşlerine, okuldaki arkadaşlarına aynı şekilde davranıyor. Böylece, sadece bir ailede bile başlayan şiddet, etkisi azalarak da olsa tüm topluma yayılabiliyor. Şiddetin olduğu ailelerde üyeler arası ilişkiler de bozulacaktır.Örneğin anneyi döven bir babaya çocukları cephe alacak, anneden dayak yiyen çocuklarda da sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı, evden kaçma davranışları görülmesi muhtemeldir. zehra doğru

42 AİLE İÇİ ŞİDDETİN ÇOCUK ÜZERİNDEKİ OLASI ETKİLERİ
Uyku bozuklukları ve kabuslar Gelişimsel gecikmeler Davranışlarda gerileme, tuvalet eğitimi alan çocuğun yeniden yatağını ıslatmaya başlaması gibi. Sinirli olması ve içe kapanması Baş, karın ağrısı gibi psikosomatik hastalıklar Evde ve/veya okulda saldırgan davranışlar, konuşma ve suça yönelme eğilimi Alkol, sigara, madde bağımlılığı eğilimi Hayvanlara eziyet etme Evden kaçma gibi davranış problemleri Kaygılı ya da korku dolu olması zehra doğru

43 ANNE BABALARIN BİLMESİ GEREKENLER:
Çocuklar, yetişkinlerin bakımına ve korumasına muhtaçtırlar ve hiç bir şekilde fiziksel istismara maruz kalmamaları gerekmektedir.Ne yaparsa yapsın, hiç bir çocuk dövülmeyi , istismar edilmeyi hak etmez ve bu tür bir davranıştan öğrenebileceği hiç bir olumlu ders yoktur. Çocuğun öğrenebileceği tek şey, bunun bir sorun çözme yolu olduğudur.Çocuklar doğruyu yanlışı ebeveynlerini taklit ederek bulurlar. Eğer siz ona vurursanız, o da başka birine vurmanın yanlış olmadığını düşünecektir.Pek çok yetişkin, bunu terbiye vermenin bir yolu olarak görse de fiziksel ceza çocuğa zarar verir ve ciddi hasarlara yol açabilir. Şiddet çatışma yaratır. zehra doğru

44 ÇOCUĞUNUZA KARŞI KONTROLÜNÜZÜ KAYBEDECEĞİNİZİ HİSSEDİYORSANIZ:
Hemen durun ve içinizden 10’a kadar sayın. Bunu yaparken bir kaç kez derin nefes alın ve yavaş yavaş verin.Çocuğunuza çok öfkeli olduğunuzu ve sakinleşene kadar bu konuyu konuşmak istemediğinizi söyleyin.Kendi kendinize ‘sakin ol’ deyin.Kendinize sevdiğiniz bir yiyecek ya da içecek hazırlayın.Telefonla bir arkadaşınızı ya da akrabanızı arayın ve başka konulardan konuşun. Sizi sakinleştirebilecek bir etkinlikle uğraşın; örneğin çiçeklerinizi sulayın.Çocuğunuzun yanından uzaklaşın; mümkünse odanıza gidin ve sakinleşene kadar orada kalın. Hâlâ sakinleşemediyseniz gidin bir yastığı yumruklayın.Sakinleşince çocuğunuzun yanına dönün ve sorun davranışa çözüm bulmaya çalışın.Unutmayın tüm bunları yapmakla, bir yandan onu ve kendinizi incitmekten kaçınırken diğer yandan da ona öfkenin nasıl kontrol edilebileceğini öğretmiş olursunuz. Ondan özür Dilemeniz gerekiyorsa dilemekten çekinmeyin. zehra doğru

45 AİLELERDE CİNSİYET AYIRIMI YAPILMASI
zehra doğru

46 Erkek kardeşinin daha farklı bir tutku ile sevildiğini gören kız, kendini değersiz görmeye başlar.Kendini erkek kardeşinden daha beceriksiz, daha başarısız ve daha az sevilen olarak hisseder. Bu duygu ile büyüyen kız çocukları yetişkin bir kadın olduğunda, ürkek kaygılı, kendine güveni olmayan, kişilikleri gelişmemiş bireyler olurlar.Eş ve anne rolleri pasiftir, eşlerine ve çocuklarına bağımlıdırlar. zehra doğru

47 Benzer sorunlar, erkek çocuklar içinde geçerlidir
Benzer sorunlar, erkek çocuklar içinde geçerlidir.Erkek olduğu için aşırı şımartılan, her isteğine, büyük ölçüde evet denilen erkek çocuklar, aynı ilgiyi bulunduğu toplumdan da beklemek gibi bir hata yaparlar. Ayrıca, kendisine her koşulda destek veren ebeveynini kaybedince de, çok ciddi ruhsal sıkıntılara girerler.Bu erkek çocuklar, geçmişte, diğer kardeşleri tarafından da kıskanıldığı için, onların desteğini çoğu zaman görmezler, yalnızlık yaşarlar. zehra doğru

48 zehra doğru

49 Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi
HER NE OLURSA OLSUN O SİZİN ÇOCUĞUNUZ VE HER ZAMAN İLGİYE, SEVGİYE VE DEĞER VERİLMEYE İHTİYACI VARDIR Mustafa Kemal İlkokulu Rehberlik Servisi

50 ZEHRA DOĞRU PSİKOLOJİK DANIŞMAN