SÖZCÜK TÜRLERİ İSİM ZAMİR SIFAT ZARF EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM FİİL FİİLİMSİ.

... konulu sunumlar: "SÖZCÜK TÜRLERİ İSİM ZAMİR SIFAT ZARF EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM FİİL FİİLİMSİ."— Sunum transkripti:

1 SÖZCÜK TÜRLERİ İSİM ZAMİR SIFAT ZARF EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM FİİL FİİLİMSİ

2 SÖZCÜK ANLAMI Gibi İçin Kadar İle Mi ? ? ? ? ?

3 Bebek benim gibi uyuyor.
( benzer şekilde)

4 Öğrenciler soruyu cevaplamak için parmak kaldırıyor.
amacıyla Öğrenciler sorunun cevabını bildikleri için öğretmenlerinden söz istiyorlar. nedeniyle

5 Ödevlerimi arkadaşım Şule ile yaptık.
Tek başlarına iken bir anlamları olmayan ancak cümle içinde diğer sözcüklerle bir anlam ilişkisi kurarak anlam kazanan sözcüklere edat(ilgeç) denir. ile: ? Ödevlerimi arkadaşım Şule ile yaptık. birlikte

6 Edatların Özellikleri
҉ Tek başlarına iken anlamları yoktur. ҉ Çoğunlukla kendinden önceki sözcüklerle anlam ilişkisi kurarlar. ҉ Cümlede diğer sözcüklerle anlam ilişkisi kurarak anlam kazanırlar. ҉ Cümleden çıkarıldıklarında cümlenin anlamı bozulur. ҉ Cümlede yüklem görevine girebilirler. ҉ Tek başlarına kullanılabilecek nitelikte sözcükler edat olmaz. Bunlar cümlede isim, sıfat, zarf veya bağlaç olurlar.

7 İÇİN O, birçok sıkıntıya ülkemizin kurtuluşu için katlandı.
Bizim için ne diyorlar? hakkımızda uğruna

8 GİBİ Kedi, köpeğe bir aslan gibi saldırıyordu.
Uyandığı gibi yataktan fırladı. eşitlik, benzerlik an, zaman

9 KADAR Bana bir avuç kadar badem verir misin?
yaklaşık Bacak kadar boyuyla her işe kalkışıyor. ölçüsünde

10 İLE Memleketine uçak ile gidecekmiş.
Baharın gelmesi ile leylekler de geldi. araç zaman

11 Mİ soru ?

12 Mİ Sıcak mı sıcak bir havada yürüyüşe çıkmışlardı. pekiştirme
Onu gördüm mü çok sinirleniyorum. zaman

13 • Biri kapıyı çalıyor sanki.
zannetmek • Biri kapıyı çalıyor sanki. • Başımın ağrısından sabaha kadar uyuyamadım. • Kitabı yarın vermek üzere alabilirsin. • Siz bana göre daha gençsiniz. • Edebiyata karşı ilgim var. • Ormana doğru yürüdük. • Yağmur yağıyor diye dışarı çıkmadık. • Çok uğraşmama karşın başaramadım. • Dün akşamdan beri haber alınamıyor. • Beni yalnız sen anlarsın. • Bu kömür bize ancak üç ay yeter. • Bize kötü sözler söyleyen bu değildi. süresince, dek koşul karşılaştırma yönelik yönünce nedeniyle karşıtlık zaman dilimi sadece en fazla olumsuz

14 Anlattıklarımı yalnız sen biliyorsun ona göre.
Edat görevindeki bazı sözcükler cümle içinde başka görevlere de girebilir. Anlattıklarımı yalnız sen biliyorsun ona göre. Uzun zamandır kimse aramıyordu, yalnızdı. Yalnız insanlar birçok sosyal etkinliğe katılabilirler. Annemler komşuya gidince evde iki saat boyunca yalnız kaldım. Sana sırlarımı anlatırım yalnız kimseye söylemeyeceksin. Edat İsim Sıfat Zarf Bağlaç

15 Söylediklerinin hepsi doğru.
Edat görevindeki bazı sözcükler cümle içinde başka görevlere de girebilir. Söylediklerinin hepsi doğru. Doğru işler yaparsanız hayatınızı bir düzene sokmuş olursunuz. Bildiklerini doğru anlat ki sana güvenebileyim. Bana doğru koşan bir çocuk görmüşler. İsim Sıfat Zarf Edat

16 ÖRNEK SORULAR

17 ÖRNEK SORULAR Aşağıdakilerden hangisinde “ancak” sözcüğü diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?

18 SÖZCÜK TÜRLERİ İSİM ZAMİR SIFAT ZARF EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM FİİL FİİLİMSİ

19 Bağlaç

20 SÖZCÜK ANLAMI Ve De Veya Çünkü Ki ? ? ? ? ?

21 ve: ? Tek başlarına iken bir anlamları olmayan
cümle içinde eş görevli iki sözcüğü veya iki cümleyi birbirine bağlamaya yarayan sözcüklere bağlaç denir. ve: ? Bakkaldan yumurta ve peynir aldım. Yarın yapacaklarını düşündü ve derin bir uykuya daldı.

22 Bugün okula Emre gelmedi. ile Bugün okula Aslı gelmedi. ile Bugün
Bağlaç

23 Teyzem pazardan yemeklik sebze aldı.
Teyzem pazara gitti. ve Teyzem pazardan yemeklik sebze aldı. Cümle Cümle ve pazardan yemeklik sebze aldı. Teyzem pazara gitti Bağlaç

24 Bağlaçların Özellikleri
҉ Tek başlarına iken anlamları yoktur. ҉ Eş görevli sözcükleri veya cümleleri birbirine bağlar. ҉ Cümlede gereksiz yazımların önüne geçerek yazım kolaylığı sağlar. ҉ Cümleden çıkarılınca cümlenin anlamı bozulmaz ancak daralabilir. ҉ Kendisinden önceki sözcüklerden ayrı yazılır.

25 açıkçası ama ancak bile çünkü dahi de de. de demek ki fakat gene gerek
açıkçası ama ancak bile çünkü dahi de de.....de demek ki fakat gene gerek...gerek(se) ha ha hâlbuki hatta hele hem hem de hem.....hem (de) ile ister.....ister(se) kâh kâh kısacası ki lâkin madem(ki) nasıl ki ne var ki ne yazık ki ne......ne (de) nitekim oysa oysaki öyle ki öyleyse üstelik ve veya veyahut ya da ya....ya (da) yahut yalnız yeter ki yine yoksa zira

26 Eve gittim fakat onu bulamadım.
Şiir ve roman okuma alışkanlığı edinin. Edebiyatımızda en çok eser verilen türler şiir ile romandır. Bisiklet veya motosiklet alacağım. Sen olmasan yahut (veyahut) seni görmesem dayanamam. Sınavdan ya 90 alacağım ya da doksan beş.  Ya beni de götür ya sen de gitme. Hem kitap okuyor hem de müzik dinliyor. Ne İzmir'e gitmiş ne Bursa'ya. İzmir'e de Aydın'a da uğrayacağız. Hızlı yürüdü ancak yetişemedi. Çok hızlı koştu ama yetişemedi.  

27 Çok çabaladı ne var ki çabaları istediği bölümü tutturmasına yetmedi.
Onu özledim oysa gideli çok olmadı. Gelemeyeceğini söyledi hâlbuki vakti vardı. Otobüse yetişemedik çünkü evden geç çıkmıştık. Hatta parasını bile ödemişti. Bunu sen de başarabilirsin. Gördüm hatta konuştum da. Konuşmuyor üstelik gülmüyor da. Bir şey biliyor ki konuşuyor. Bunları götür yalnız diğerlerini getirmeyi unutma.

28 Bazı sözcükler bağlaç olabileceği gibi başka görevlerde de kullanılabilir. Bunları birbirine karıştırmamak gerekir. Bayram alışverişinde bana pantolon gömlek alındı. Konsere çok güzel bir araba geldiler. ile (ve) Bağlaç ile X (ve) Edat

29 Bu makineyi ancak Hasan Usta tamir edebilir.
Bazı sözcükler bağlaç olabileceği gibi başka görevlerde de kullanılabilir. Bunları birbirine karıştırmamak gerekir. Bu makineyi ancak Hasan Usta tamir edebilir. Dışarı çıkabilirsin ancak bir saat sonra eve döneceksin. (sadece) Edat Cümle Cümle Bağlaç

30 ÖRNEK SORULAR Aşağıdakilerden hangisinden hem edat hem de bağlaç kullanılmıştır?

31 ÖRNEK SORULAR

32 SÖZCÜK TÜRLERİ İSİM ZAMİR SIFAT ZARF EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM FİİL FİİLİMSİ

33 ey, bre, tüh: ? Tek başlarına iken bir anlamları olmayan
ancak cümle içinde diğer sözcüklerle kullanıldığında bir duygu veya seslenme anlamı veren sözcüklere ünlem(nida) denir. ey, bre, tüh: ? Tüh, yine yanlış yaptık. üzüntü

34 Ünlemlerin Özellikleri
҉ Tek başlarına iken anlamları yoktur. ҉ Tek başlarına iken bile cümle değeri taşıyabilir. ҉ Çoğunlukla bir cümlenin başında veya sonunda bulunarak o cümleye bir duygu değeri katar. ҉ Ses veya cümle biçiminde olabilir. ҉ Asıl ünlemler olduğu gibi sonradan ünlem değeri kazanmış sözcükler de ünlem görevine girebilir.

35 ASIL ÜNLEMLER A!(aaa!) Tu! e!(ee!) Eh! O! Ooo!) Of!(Off!) Ay! Uf! Ya!
Ah! Ha! Hay! Tü! Eyvah! Haydi! Bravo! Yazık! Sakın! Yaşa! Aman! Hoppala! Hop! Yuh! Tu! Eh! Ay! Ya! Oh! Tüh! Üf!

36 Aman, bırak gitsin. (Bıkkınlık, usanç) Bravo. Bravo. Büyük başarı
Aman, bırak gitsin! (Bıkkınlık, usanç) Bravo! Bravo! Büyük başarı (Takdir etme, övme) Hoppala, bir de bu çıktı ( Beklenmezlik) Sakın o odanın kapısını açmayın! (Uyarı) Yazık pek de gençmiş! (Üzüntü) O! Nereye böyle? (şaşma, şakınlık) Ooo! Hoş geldin Ayşeciğim (Beklenmezlikle birlikte sevinme) Vah zavallı adam! (Acıma) Haa..! Unutmuşum yahu! (Hatırlama) Ah, şu insanlık! (Kızma, hoş görmeyiş) Eh, hayırlısı neyse o olsun! (Kabullenme) Eee…, Fazla uzun ettin! (Bıkkınlık)

37 SONRADAN ÜNLEM ÖZELLİĞİ KAZANANLAR
Komşular!                Babacığım!                  Simitçi!            Çok ilginç! Ne kadar güzel!   Çabuk eve git!     Ne olur yardım et!      Çık dışarı! Komşular, bazen bize akrabalarımızda daha yakındır. Komşular! Yetişin, hırsız var. Çok ilginç bir hayvan bu. İnanmıyorum, çok ilginç!