KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ

... konulu sunumlar: "KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ"— Sunum transkripti:

1 KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ
YRD. DOÇ. DR. F. MUTLU KUKUL GÜVEN ACİL TIP AD. SİVAS 2010

2 CO renksiz, tatsız, kokusuz, non-irritan bir gaz olup karbon içeren metaryallerin tam yanmamasından dolayı ortaya çıkar. havadan hafif ve düşük konsantrasyonlarda bile zehirli bir gazdır.

3 CO 0.96 yoğunluğunda, renksiz, kokusuz
Hb ile birleşme eğilimi, O2den 250 kat  Hb + O2  HbO2 (Oksihemoglobin) Hb + CO  HbCO (Karboksihemoglobin) HbO2 + CO  HbCO + O2 Miyoglobine olan ilgisi, O2 den 17 kat 

4 ALEV RENGİ İLE YANMA ANALİZİ
MAVİ ALEV-TAM YANMA PORTAKAL RENGİ ALEV- EKSİK YANMAYI VE CO OLUŞUMU SARI ALEV-HİÇ YAKMA

5 CO Kaynakları Çevredeki doğal CO kaynakları Sigara dumanı Egzos dumanı
Bina yangınları Odun-kömür sobaları Havagazı Kalorifer kazanları Metilen klorid Barbekü Desfluran

6 Kullanım Yerleri Metanol ve Fosgenin kimyasal imalatında
Plastik sentezinde, organik sentezde Metallurjide Asitlerin, esterlerin, hidroksi asitlerin ve glikolik asitin imalatında kullanılmaktadır.

7 Mesleki Risk Grupları İtfaiyeciler Araba tamircileri Madenciler
Çelik endüstrisinde çalışanlar Propan yakıtlı araçları kullanan işçiler Kazan dairesinde çalışanlar

8 Sigara içenlerde COHb %5-10 düzeyindedir.
Hb yıkımı sonucunda çok az miktarda vücutta üretilir.

9 Havadaki CO oran artıkça daha kısa sürede ölüm oluşabilir.

10 TOKSİKOLOJİK MEKANİZMA
Hipoksi Sitokrom oksidaz inhibisyonu Lipid peroksidasyon

11 CO  sitokrom oksidaz inhibitörüdür
CO  sitokrom oksidaz inhibitörüdür. Hücresel oksidoredüksüyonu bozar, solunum enzimlerini süprese eder. HbCO oranı % 10 olana kadar hiçbir zehirlenme belirtisi görülmez.

12 CO hemoglobine oksijenden 230 ile270 kat, myoglobine ise 20 ile 25 kat daha yüksek affinite ile bağlanır Sitokrom aa3 ise oksijenden 9 kat daha fazla affinite ile bağlanır. CO neuroglobine bağlanarak beyin fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. Lökositlerin endotele bağlanmasını arttırarak dokularda iskemiye neden olurlar.

13 ZEHİRLENME BELİRTİLERİ
·   Solunum süresine ·   CO miktarına ·   Oluşan HbCO oranına ·   Kişinin fizyolojik ve patolojik özelliklerine bağlıdır.

14 TOKSİK ARALIK Havada 5000 ppm CO insanlar için 5 dakikada letal
COHb seviyesi % 25 in üzerinde genelde toksiktir % in üzerinde COHb seviyesi oksijen tedavisi yapılmadığı takdirde öldürücüdür

15 AKUT ZEHİRLENME HbCO Oranı (Satürasyon yüzdesi)
% : Baş ağrısı, baş dönmesi, solunum güçsüzlüğü, yorgunluk hissi. % : Bulantı, kusma, kaslarda güçsüzlük, uykuya eğilim, dalgınlık, görmede bulanıklaşma. % : Bilinç kaybı, solunum yetmezliği, kaslarda kramplar, konvülsiyonlar, tendon ve kornea refleks kaybı, inkontinans, pupillalarda ışık reaksiyon yokluğu % : Solunum ve kalp durması  ÖLÜM

16 Hafif Toksisite Temporal veya frontal zonklayıcı baş ağrısı
Yorgunluk ve bitkinlik hissi, Hareket halinde dispne Mide bulantısı, Baş dönmesi

17 Orta Derece Toksisite Ciddi baş ağrısı Baş dönmesi Bulantı-kusma
Senkop Taşikardi ve Takipne Bradikardi ve Bradipne Flushing, siyanoz Dikkatte azalma, düşünme ve yargıda güçlük Ataksi, hallüsinasyonlar Görmede bulanıklık, kulaklarda çınlama Kardyiovasküler toksisite

18 Ciddi Toksisite Konvülzyonlar Konfüzyon, oryantasyon bozukluğu
Senkop Konvülzyonlar Konfüzyon, oryantasyon bozukluğu Fekal inkontinans Ventriküler disritmiler Kardiyorespiratuvar depresyon Pulmoner ödem Solunum yetmezliği Stupor, bilinç kaybı, koma, kollaps ve ölüm

19 Geç Dönem Etkileri Akinetik mutism Parkinsonizm Apraksi, agnozi
Görme bozukluğu, kortikal körlük Amnezi Depresyon, demans Psikoz, paralizi, inkontinans Kore, periferik nöropati Kişilik değişiklikleri, şiddet, sinirlilik görülebilir.

20 Vital Bulgular :Hipotansiyon
Hipertansiyon Göz bulguları : Retinopati Görme alanı kaybı Retinal venöz dolgunluk Kulak bulguları : Geçici veya kalıcı duyma kayıpları

21 Kardiyovasküler Sistem Bulguları
Taşikardi Miyokardiyal iskemi Kardiyak yetmezlik Ritim bozuklukları EKG Bulguları Myokardit

22 Solunum Sistemi Takipne Hiperventilasyon Dispne Solunum yetmezliği
Pulmoner ödem Respiratuvar alkaloz Diyafragmatik paralizi

23 Nörolojik Bulgular Akut etkileri: Baş ağrısı, baş dönmesi
Oryantasyon bozukluğu Reflex değişiklikleri Konsantrasyon güçlüğü Hafıza kayıpları Senkop Serebral ödem Konvülzyonlar Koma

24 Post CO Sendromu baş ağrısı, bulantı ve güçsüzlük halinin maruziyeti takiben 2-3 hafta kalıcı olması “Post CO Sendromu ” diye adlandırılmaktadır

25 Ciddi Geç Nörotoksisite
Oryantasyon bozukluğu Apati,konfüzyon Hipokinezi Akinetik mutism Ciddi hafıza kayıpları Geç dönem bilinç kaybı Yürüme bozukluğu, konuşma bozukluğu Fekal üriner inkontinans Periferik nöropati Tourette sendromu ve Parkinson sendromu.

26 Fizik Muayene Bulguları
Maske yüz Kas tonusunda artış Kısa adımlarla yürüyüş Reflex artışı Klonus Ataksi Koreoateotik hareketler Tremor Babinski +

27 CT-MR Bulguları: Özellikle globus pallidusta olmak üzere bilateral basal ganglia lezyonları görülebilir. Diffüz beyaz cevherde değişiklikler, demiyelininazsyon gelişebilir. EEG Bulguları: Bilateral fronto temporal alanda yaygın yavaş dalga aktivitesi görülmüştür

28 Geç Hafif Nöropsikolojik Sekeller
Baş ağrısı, baş dönmesi Anoreksi Bulantı Apati, letarji Hafif kişilik değişiklikleri Hafıza problemleri ve unutkanlık olabilir Fiziksel ve nörolojik muayenede pozitif birşey yoktur, Tanı için nöropsikometrik test yapılmalıdır.

29 Gastrointestinal Sistem Bulguları
Bulantı Kusma İntestinal iskemi Hepatik

30 Genitoüriner Sistem Bulguları
Hematüri Albuminüri Renal yetmezlik Miyoglobinüri Akut tubuler nekroz

31 Hematolojik Bulgular Trombositopenik purpura Hemolitik anemi
Polisitemi Kanamalar Lökositoz Atipik lenfositler

32 Dermatolojik Bulgular
Büllöz lezyonlar ve veziküller Kiraz kırmızısı deri ve mukoza Geç lokalize alopesi Donmalar ve yanıklar

33 Kas-İskelet Sistemi Bulguları
Muskuler nekroz Rabdomiyolizis Kompartman sendromu Geç hareket bozuklukları

34 GEBELİK TOKSİSİTESİ Konjenital anomaliler: Yarık damak, yarık dudak
Telensefalik disginezi Konvülzyonlar Kalıcı beyin hasarı Mental reterdasyon Ölü doğum, düşük doğum ağırlığı Ekstremite malformasyonları Hipotoni, reflex kaybı Mikrosefali

35 Gebelerde CO intok gebe için daha fazla risk nedeni değildir ancak fetus için daha fazla risk söz konusudur. Çünkü fetal Hb.nin CO.e afinitesi erişkin HB.den daha fazladır

36 RİSK GRUPLARI İnfantlar ve çocuklar Gebeler Yaşlılar
KOAH,iskemik kalp hastalığı ve anemi hikayesi Alkol alımı

37 LABORATUVAR COHb seviyesi EKG Elektrolit, kan şekeri CPK, Miyoglobin
BUN, kreatinin LDH, Amilaz SGOT, SGPT Arteriel kan gazı CT-MR-EEG-Nöropsikometrik test

38 CO ELİMİNASYON YARI ÖMRÜ
Oda havasında 5-6 saat %100 oksijen ile dakika HBO (3 atmosfer basınçda) 30 dakikadan az Fetal CO yarılanma ömrü yaklaşık anneninkinden 5 kat uzun

39 TEDAVİ Hasta zehirlendiği ortamdan uzaklaştırılmalı Oksijen
HBO Tedavisi Hastada daha önce olmuş veya olan bilinç kaybı Nörolojik ve metabolik bulgu ve semptomu olan hastalarda COHb seviyesi %25-40 ın üzerinde olanlarda Kardiyak komplikasyonu olanlarda Hasta hamile ise

40 Hamilelikte HBO Tedavisi
Annenin HBO ne ihtiyacı olması CO in fetotoksisitesinin gösterilmesi

41 HBO Tedavisinin Komplikasyonları
Barotravma Oksijen tokisitesi Ateş Klostrofobi Reversible miyopi

42 Serebral ödem tedavisi
Pulmoner ödem tedavisi Asidoz içinde semptomatik tedavi yapılmalıdır N-asetil sistein ve allopurinol tedavileri deneysel aşmadadır

43 Postmortem Değişimler
Dış Muayene : Yüz kırmızı, şiş Gözler parlak, Konjonktiva hiperemik Ölü morlukları  kiraz kırmızısı

44 Postmortem Değişimler
Dış Muayene : Yüz kırmızı, şiş Gözler parlak, Konjonktiva hiperemik Ölü morlukları  kiraz kırmızısı