Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
OLGULARLA ASTIM TEDAVİSİ
Prof Dr Füsun Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı TTD Mesleki Gelişim Kursu 18.Ocak.2014 Antalya
2
25 y kadın hasta, İlk atak 4 y, kışın astımda kötüleşme, yazın saman nezlesi, giderek ataklar sıklaşmış Hastayı ilk görüşüm Mart 1904, orta atakta, klasik tedavi yöntemleri uygulandı Nisan 1904’te artmış dispne, belirgin siyanoz ve interkostal ağrı ile başvuru Morfin yok, önceki cerrahi müdaheleden kalan epinefrin 1/ damla, hipodermik uygulandı 2 dk içinde belirgin iyileşme gözlendi Tekrarlayan ataklarda epinefrin uygulandı, hasta ataklarını kısa sürede atlattı Robert Leeper Dopig. California State Journal of Medicine 1905; 111(2): 54-55
3
Astım tedavisinin tarihçesi
İKS tedavisi 1972 Salbutamol 1968 1985 1980 Kombinasyon preparatları 1999 Uzun etkili b2 –agonistler 1990 1975 İKS kullanımının artışı “Kontrol” 2004 Anti-IgE 2005 1995 2000 2005 1970 GINA LTRA 1991 Bronkospazm İnflamasyon Remodelling Adopted from Book J.
6
KONTROLÜ SAĞLAMAK TEDAVİNİN AMAÇLARI Kronik semptomları önlemek
‘Normal’ akciğer fonksiyonları sağlamak Normal günlük yaşantıyı sağlamak Astım ataklarını önlemek İlaç yan etkilerinden kaçınmak Astımdan ölümleri önlemek
7
TEDAVİ PROGRAMI Hasta eğitimi Tetikleyici etkenlerin uzaklaştırılması
Hastalığın ağırlığının ve kontrol durumunun belirlenmesi Uzun süreli medikal tedavi için plan yapılması Atak için tedavi planı yapılması Hastanın düzenli takibi
8
ASTIMIN MEDİKAL TEDAVİSİ
Kontrol Edici İlaçlar İnhale ve sistemik steroidler Uzun etkili beta-2 agonistler Lökotrien reseptör antagonistleri Uzun etkili teofilin Anti IgE Semptom Giderici İlaçlar Kısa etkili beta-2 agonistler Teofilinler (i.v. formları) Antikolinerjikler
9
Astımda basamaklı tedavi şeması:
Hasta Eğitimi ve Çevresel Kontrol Gerektiğinde hızlı etkili β2-agonist İLK SEÇENEK KONTROL EDİCİ TEDAVİ Düşük doz İKS Düşük doz İKS + LABA Orta-yüksek doz İKS+LABA 4. basamak tdv+ oral KS alternatif tdv ve gerektiğinde LTRA Orta doz İKS Anti-IgE tdv veya ve/veya Düşük doz İKS + LTRA Oral teofilin Düşük doz İKS + oral teofilin Astım tedavisinde deneyim sahibi bir üst merkeze sevk et Düzenli kontrol ediciye gerek yok LTRA: Lökotrien reseptör antagonisti LABA: Uzun etlili beta agonist İKS: İnhaler kortikosteroid GINA 2011 TTD 2009
10
Astımın değerlendirilmesi ve medikal tedavi kararı:
Yeni tanı astımlı olgu: Başlangıç tedavisi Tedavi alan astımlı olgu: İdame tedavi ASTIM AĞIRLIĞINI DEĞERLENDİR ASTIMI VE TEDAVİSİNİ DEĞERLENDİR ASTIM AĞIRLIĞINA GÖRE ASTIM KONTROLÜNE GÖRE
11
Astımın değerlendirilmesi, tedavisi ve izlemi
Başlangıç tedavi Daha önce hiç tedavi almamış hastada ağırlığa göre tedavi Hafif intermittan: 1. basamak Hafif persistan: 2. basamak Orta persistan: 3. basamak Ağır persistan: 4-5. basamak TTD Astım Rehberi 2009
12
Astımın değerlendirilmesi ve medikal tedavi kararı:
Yeni tanı astımlı olgu: Başlangıç tedavisi Tedavi alan astımlı olgu: İdame tedavi ASTIM AĞIRLIĞINI DEĞERLENDİR ASTIMI VE TEDAVİSİNİ DEĞERLENDİR ASTIM AĞIRLIĞINA GÖRE ASTIM KONTROLÜNE GÖRE
13
Astımın değerlendirilmesi, tedavisi ve izlemi
İlaç kullanmakta olan hastada Astım kontrolunun değerlendirilmesi Rehberde önerilen kontrol değerlendirme kriterleri Astım Kontrol Testi (AKT) Astım Kontrol Anketi (AKA) Kontrol sağlamaya yönelik tedavi Kontrolun sürdürülmesi için izleme
14
Kontrole dayalı tedavi
Kontrol Düzeyi Azalt Tedavi Planı Kontrol Sürdür / basamak azalt Kısmi kontrol Basamak artır Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır Atak Atak tedavisi Artır Azalt Artır Tedavi Basamakları Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5 Eğitim ve çevresel kontrol Gereğinde hızlı etkili b2 agonist Kontrol edici ilaç seçenekleri TTD 2009 GINA 2011 Birini seç Bir veya daha fazlasını ekle Bir veya ikisini ekle Düşük doz IKS Düşük doz IKS + LABA Orta veya yüksek doz IKS + LABA 4. Basamak tedavi +Sistemik steroid LTRA Orta veya yüksek doz IKS Anti-IgE Düşük doz IKS + LTRA Ve/veya Oral teofilin Düşük doz IKS + Teofilin Astım tedavisinde deneyim sahibi bir üst merkeze sevk et
15
MAKSİMUM ASTIM KONTROLÜ
GELECEK RİSK GÜNCEL KONTROL Ataklar Semptomlar Solunum fonksiyonları Yan etki Aktivite İnstabilite Kurtarıcı kullanımı SF kaybı
16
Kontrol değerlendirmesi
GINA kriterleri Astım kontrol testi Astım kontrol anketi Astım tedavi değerlendirme anketi Nathan RA. JACI 2004; 113(1): 59-65 Juniper EF. Respir Med 2005; 99(5): Vollmer WM. Am J Respir Crit Care Med 1999
17
Astım Kontrolünü değerlendirmek:
Astım kontrol düzeyleri Kontrol altında (Aşağıdakilerin tümünün karşılanması) Kısmen kontrol altında (Herhangi birinin bulunması) Kontrol altında değil Gündüz Semptomları Haftada ≤ 2 kez yada yok Haftada 2 kezden fazla Bir haftada kısmen kontrol altında olan astım özelliklerinden 3 yada daha fazlasının bulunması Aktivitelerin kısıtlanması Yok Varsa Gece semptomları/uyanmaları Rahatlatıcı ilaç gereksinimi Haftada ≤ 2 kez ya da yok Solunum fonksiyonları (PEF ya da FEV1) Normal Beklenen yada biliniyorsa en iyi kişisel değerin (< %80’i) Alevlenmeler Yılda bir kez yada daha fazla Haftada 1 kez Anketler AKT= 25 ACQ ≤0.75 AKT= 20-24 ACQ= AKT ≤ 19 ACQ ≥1.5 GINA 2011
18
Astım Kontrol Testi™ (AKT)
Son 4 haftada astımınız sizin işte, okulda veya evde yapmak istediklerinizi ne kadar etkiledi? Puan Hiçbir zaman 4 Tamamen Çoğunlukla Bazen Nadiren Son 4 hafta süresince, ne kadar sıklıkla nefes darlığı hissettiniz? Günde bir kezden fazla Haftada 3-6 kez Haftada 1 veya 2 kez Hiçbir zaman 4 Günde bir kez Son 4 hafta süresince, astım şikayetleriniz (hışıltı, öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışma veya ağrı) kaç kez gece veya sabah sizi normal kalkış saatinizden önce uyandırdı? Haftada en az 4 gece Haftada 2-3 gece Haftada bir kez Bir veya iki kez Hiçbir zaman 4 Son 4 hafta süresince rahatlatıcı inhaler cihazınızı veya Salbutamol türü nebulizer cihazınızı kaç kez kullandınız? Günde 3 kez veya daha sık Günde 1 veya 2 kez Haftada 2 veya 3 kez Haftada 1 kez veya daha az 5 Hiçbir zaman Son 4 haftadaki astım kontrolünüzü nasıl değerlendirirsiniz? Hiç kontrol altında değil Bir dereceye kadar Tamamen kontrol altında Tam kontrol Kısmi kontrol ≤ 19 Kontrolsuz Zayıf düzeyde İyi düzeyde 4 Hasta Toplam Puanı 21
20
≤ 0. 75 tam kontrol; 0. 75-1. 5 Kısmi kontrol; ≥ 1
≤ 0.75 tam kontrol; Kısmi kontrol; ≥ 1.5 kontrol altında değil
21
Güncel kontrol sağlanarak;
Ataklar azaltılabilir mi? Yan etkiler azaltılabilir mi? Değişkenlik instabilite düzeltilebilir mi? FEV1 kaybı önlenebilir mi?
22
Bir dolu ilaç yazmasa bari, Kortizon mu verecek?
İlaçları ne zaman keseceğimi sorayım, Hemen kontrole falan çağırmasa, kızımın düğünü var ACQ<1 ACT<20 olmalı Haftada <2 semptom Ayda< 4 gece semptomu Haftada<2 kurtarıcı gereksinimi FEV1 ≥ %80 Son yıl atak geçirmiş miydiniz? Bu da önemli, bir de gelecekteki risk var……… Tam kontrol hedefliyoruz
23
İnhaler Steroidlerin Eşdeğer Dozları İLAÇ
Düşük Doz (μg) Orta Doz Yüksek Doz (μg) Beklametazon dipropionat(CFC) Beklametazon dipropionat(HFA) Budesonid Flutikazon propionat Siklesonid 80-160 Mometazon 200 400 800
24
Ekstrensek Astım İntrensek Astım (1921) Geç Başlayan Astım
Brittle Astım Geç Başlayan Astım Ağır Astım Eozinofilik Astım Premenstrüel Astım Hafif Astım Ekstrensek Astım Egzersiz Astımı İntrensek Astım (1921) Mesleksel Astım Noneozinofilik Astım Steroide Dirençli Astım Erken Başlayan Astım Aspirin Astımı İrreverzibl astım
25
Fenotip Sınıflandırımı
Klinik ve fizyolojik _ Ağırlığa göre Atağa yatkın Fiks obstrüksiyon Tedaviye dirençli Başlangıç yaşına göre Tetikleyicilere göre Aspirine bağlı Allerjik astım Mesleksel astım Premenstrüel astım Egzersize bağlı astım İnflamasyona göre Eozinofilik astım Nötrofilik astım Pauci-granülositik
26
Olgu 1 -28 yaşında kadın hasta, ev hanımı, Sinop’lu
-1 yıldır astım belirtileri -Sigara ve toz maruziyetinde yakınmaları artıyor -Son 1 yıl içinde çok sayıda antibiyotik ve öksürük ilacı önerilmiş -Fizik muayene normal
27
Tanı amacıyla öncelikle hangi testi yaparsınız?
PA akciğer grafisi Solunum fonksiyon testi Solunum fonksiyon testi + reverzibilite Prick test Nonspesifik bronş provokasyon testi
28
SFT normal, erken reverzibilite negatif
FVC : %98 FEV1: % 87 FEV1/FVC : %78 FEF25-75: %69 Reverzibilite : %8 / 120 ml SFT normal, erken reverzibilite negatif
29
Bronş provokasyon testi yapar mısınız?
EVET HAYIR Daha sonra yaparım
30
Bronş Provokasyon Testi
-Spirometrik değer normalse, öykü astım açısından kuşkulu ise yapılır. -Tanı için rutin yapılmaz. -En fazla metakolin veya histaminin giderek artan dozların inhalasyonu ile yapılır. -Astımlıların %95’inde PD20 veya PC20 8 mg/ml’nin altındadır. -Hava yolu enflamasyonu ile PD20 koreledir.
31
Hangi tedavi seçeneği bu hasta için uygun?
Düşük doz IKS + Uzun etkili b2 agonist Düşük doz IKS LTRA Düşük doz IKS + LTRA Başka bilgilere gereksinim var
32
Antibiyotik ve öksürük şurubu dışında astım ilacı kullanmamış
Semptomları hemen hergün oluyor Noktürnal semptomları sık, son 15 gündür 3 kez gece kurtarıcı almış “ Ankara’da daha rahatım, evde sanki daha sıkışık gibiyim” diyor
33
Hangi tedavi seçeneği bu hasta için uygun?
Düşük doz IKS + Uzun etkili b2 agonist Düşük doz IKS LTRA Düşük doz IKS + LTRA Orta doz IKS + Uzun etkili b2 agonist
34
Daha önce tedavi almamış hasta
Ağırlığa göre tedavi planlanmalı Orta persistan astım Hafif intermittan: 1. basamak Hafif persistan: 2. basamak Orta persistan: 3. basamak Ağır persistan: 4-5. basamak Semptomlar günlük Ataklar aktivite ve uykuyu etkileyebilir Gece semptomları haftada >1 Günlük kurtarıcı kullanımı FEV1 veya PEF %60 - %80 PEF değişkenliği >%30
35
Kontrole dayalı tedavi
Kontrol Düzeyi Azalt Tedavi Planı Kontrol Sürdür / basamak azalt Kısmi kontrol Basamak artır Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır Atak Atak tedavisi Artır Azalt Artır Tedavi Basamakları Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5 Eğitim ve çevresel kontrol Gereğinde hızlı etkili b2 agonist Kontrol edici ilaç seçenekleri Birini seç Bir veya daha fazlasını ekle Bir veya ikisini ekle Düşük doz IKS Düşük doz IKS + LABA Orta veya yüksek doz IKS + LABA Sistemik steroid LTRA Orta veya yüksek doz IKS Anti-IgE Düşük doz IKS + LTRA Düşük doz IKS + Teofilin
36
Hastanın tedavisi yeterli mi?
EVET HAYIR
37
Bazen cevaplar umulduğundan daha kolaydır!
38
Hasta bilgilendirilmeli
Tetikleyicilerden kaçınma Çevresel allerjen kontrolu?
39
Olgu 2 45 yaşında erkek hasta, memur
4 yıldır astım tanısı ile izleniyor Nonallerjik Kronik sinüziti var Budesonide 320mg/gün + formoterol 6mg/ gün kullanıyor Yakınmaları haftada 2-3 gün oluyor Gece yakınmaları sık Son 1 aydır post-nazal akıntı, burun tıkanıklığı F.İ:Ronküsler mevcut FEV1:%75
40
Bu olguda yaklaşımınız nasıl olurdu?
Basamak artırırım Basamak azaltırım Aynı tedaviyi sürdürürüm Atak tedavisi veririm
41
Kontrol değerlendirmesi
Kriter Kontrol (hepsi) Kısmi kontrol (biri / herhangi bir haftada) Kontrolsüz Gündüz semptomları Yok (<2 kez / hafta) >2 kez / hafta Herhangi bir haftada kısmi kontrol kriterlerinden ≥3 Haftada 1 kez Aktivite kısıtlaması Yok Var Gece semptomları Kurtarıcı ilaç kullanımı >2 kez/ hafta SFT (PEF. FEV1) Normal <%80 (beklenen veya kendi en iyi değeri) Ataklar 1 veya daha fazla / yıl TTD Astım rehberi 2009
42
İnhaler Steroidlerin Eşdeğer Dozları İLAÇ
Düşük Doz (μg) Orta Doz Yüksek Doz (μg) Beklametazon dipropionat(CFC) Beklametazon dipropionat(HFA) Budesonid Flutikazon propionat Siklesonid 80-160 Mometazon 200 400 800
43
Kontrole dayalı tedavi
Kontrol Düzeyi Azalt Tedavi Planı Kontrol Sürdür / basamak azalt Kısmi kontrol Basamak artır Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır Atak Atak tedavisi Artır Azalt Artır Tedavi Basamakları Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5 Eğitim ve çevresel kontrol Gereğinde hızlı etkili b2 agonist Kontrol edici ilaç seçenekleri Birini seç Bir veya daha fazlasını ekle Bir veya ikisini ekle Düşük doz IKS Düşük doz IKS + LABA Orta veya yüksek doz IKS + LABA Sistemik steroid LTRA Orta veya yüksek doz IKS Anti-IgE Düşük doz IKS + LTRA Düşük doz IKS + Teofilin
44
Hastanın tedavisi yeterli mi?
EVET HAYIR
45
İlaç kullanım tekniği gözden geçirilmeli Kr. Rinosinüzit
Nazal steroid Antihistaminik Diğer tetikleyiciler açısından sorgulanmalı
46
Olgu 3 42 yaşında kadın hasta 3 yıldır astım tanısı ile izleniyor
Nazal yakınmaları çok belirgin Özgeçmiş: Nazal polipektomi Diş enfeksiyonu Son 2 haftadır astım nedenli sık acil servis başvurusu İlaçlarını çok düzenli kullanıyor Düzenli kontrole geliyor Budesonide 1200 mcg/gün Sık semptom giderici kullanımı Yakınmaları haftada 2-3 gün F.İ: Ronküsler FEV1:%65
47
Kontrol değerlendirmesi
Kriter Kontrol (hepsi) Kısmi kontrol (biri / herhangi bir haftada) Kontrolsüz Gündüz semptomları Yok (<2 kez / hafta) >2 kez / hafta Herhangi bir haftada kısmi kontrol kriterlerinden ≥3 Haftada 1 kez Aktivite kısıtlaması Yok Var Gece semptomları Kurtarıcı ilaç kullanımı >2 kez/ hafta SFT (PEF. FEV1) Normal <%80 (beklenen veya kendi en iyi değeri) Ataklar 1 veya daha fazla / yıl TTD Astım rehberi 2009
48
İnhaler Steroidlerin Eşdeğer Dozları İLAÇ
Düşük Doz (μg) Orta Doz Yüksek Doz (μg) Beklametazon dipropionat(CFC) Beklametazon dipropionat(HFA) Budesonid Flutikazon propionat Siklesonid 80-160 Mometazon 200 400 800
49
Kontrole dayalı tedavi
Kontrol Düzeyi Azalt Tedavi Planı Kontrol Sürdür / basamak azalt Kısmi kontrol Basamak artır Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır Atak Atak tedavisi Artır Azalt Artır Tedavi Basamakları Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5 Eğitim ve çevresel kontrol Gereğinde hızlı etkili b2 agonist Kontrol edici ilaç seçenekleri Birini seç Bir veya daha fazlasını ekle Bir veya ikisini ekle Düşük doz IKS Düşük doz IKS + LABA Orta veya yüksek doz IKS + LABA Sistemik steroid LTRA Orta veya yüksek doz IKS Anti-IgE Düşük doz IKS + LTRA Düşük doz IKS + Teofilin
50
Olgu 4 37 yaşında, erkek hasta, memur
1995 yılından beri astım tanısı var Kr.rinosinüzit ve nazal polipozis, polip nedeniyle 3 kez opere Aspirin ve NSAI intoleransı Tanı aldığından beri yaklaşık 15 kez hastaneye yatmış, her seferinde sistemik steroid uygulanmış ÜSYE nedeniyle sık antibiyotik Son yıl içinde 4 kez sistemik steroid kullanmış, halen yüksek doz IKS + uzun etkili beta2 agonist + montelukast alıyor
51
Laboratuvar bulguları
FEV1: %43 FVC:%54 Reverzibilite % 8 (ancak eski yıllarda reverzibl) Ev tozu akarı ve hamamböceği allerjisi var PA Akciğer grafisi normal
52
Bu hastanın tanısı için ne düşünürsünüz?
Aspirinle indüklenen astım Allerjik astım Tedaviye dirençli astım Ağır astım Hepsi
53
Astım fenotipleri PMA Aspirin astımı Allerjik Ağır
Eozinofilik kortikosteroide yanıt veren Non-allerjik Mesleksel
54
Kontrol değerlendirmesi
Kriter Kontrol (hepsi) Kısmi kontrol (biri / herhangi bir haftada) Kontrolsüz Gündüz semptomları Yok (<2 kez / hafta) >2 kez / hafta Herhangi bir haftada kısmi kontrol kriterlerinden ≥3 Haftada 1 kez Aktivite kısıtlaması Yok Var Gece semptomları Kurtarıcı ilaç kullanımı >2 kez/ hafta SFT (PEF. FEV1) Normal <%80 (beklenen veya kendi en iyi değeri) Ataklar 1 veya daha fazla / yıl TTD Astım rehberi 2009
55
Kontrole dayalı tedavi
Kontrol Düzeyi Azalt Tedavi Planı Kontrol Sürdür / basamak azalt Kısmi kontrol Basamak artır Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır Atak Atak tedavisi Artır Azalt Artır Tedavi Basamakları Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5 Eğitim ve çevresel kontrol Gereğinde hızlı etkili b2 agonist Kontrol edici ilaç seçenekleri Birini seç Bir veya daha fazlasını ekle Bir veya ikisini ekle Düşük doz IKS Düşük doz IKS + LABA Orta veya yüksek doz IKS + LABA Sistemik steroid LTRA Orta veya yüksek doz IKS Anti-IgE Düşük doz IKS + LTRA Düşük doz IKS + Teofilin
56
Anti IgE tedavisine karar verebilmek için bu hastayla ilgili başka hangi bilgi gerekli?
Mite ve hamamböceği spesifik IgE değerleri Total IgE Aspergillus spesifik IgE Serum eozinofil sayısı Serum triptaz düzeyi
57
Ülkemizde Anti-IgE endikasyonları
Ağır persistan astımlı (Düzenli yüksek doz IKS+LABA+LTRA) tedavisine rağmen semptomları devam eden Yaş:>12 yaş, Kilo: kg, Allerjik astımlı (Cilt testi/sp.IgE: akar, kedi-köpek, hamam böceği, mold duyarlı) Total IgE düzeyi: (yeni 1500) IU/mL arasında
58
Bu hasta Anti-IgE tedavisine uygun mu ?
Ağır allerjik persistan astımlı, Uygun tedaviye rağmen sık ataklar, hastane yatış öyküsü var, Deri testinde perennial allerjene duyarlı, Total IgE değeri ve hastanın kilosu bakılmalı
59
Omalizumab doz tablosu: Total IgE ≤700 IU/mL, kilo≤150 kg
Bazal IgE (IU/mL) Kilo (kg) >20–25 >25–30 >30–40 >40–50 >50–60 >60–70 >70–80 >80–90 >90–125 >125–150 30–100 75 150 300 >100–200 225 >200–300 375 >300–400 >400–500 >500–600 DO NOT ADMINISTER >600–700 Data are unavailable for dose recommendation Doz: (mg) her 4 hf Doz: (mg) her 2 hf EU SmPC (omalizumab) *ted. öncesi
60
Olgu 5 32 yaşında kadın hasta
5 yıldır nonallerjik astım ve rinit tanıları ile izleniyor 3 aylık gebe Fluticasone 250 mcg/gün kullanıyor Rinit yakınmaları gebelik sonrası artmış Yakınmaları çok seyrek (yaklaşık 10 günde 1) Semptom giderici ihtiyacı son 2 haftada 2 kez olmuş F.İ: Doğal FEV1:%85
61
Olgu 6 23 yaşında kadın hasta 11 haftalık gebe
Sekiz yıldır astımı var, son yıllarda kötüleşmiş Son haftalarda nefes darlığı nedeniyle çok sık kurtarıcı alıyor, gece semptomları var Düzenli astım tedavisini gebelik nedeniyle bırakmış Evde kedisi var FEV1: %70 Astımı ve gebeliği nedeniyle oldukça endişeli Schatz M. NEJM 2009;360(18):
62
Astımlı bir gebenin göğüs hastalıkları uzmanına soruları
Gebelik nedeniyle astımımda bozulma /kötüleşme olur mu? Astım ilaçlarımı kullanmam gerekli mi? Çocuğum da astım adayı mı?
63
Astımlı anne adayının sorularına yanıtlar Göğüs hastalıkları uzmanı
Gebelik süresince astımının kötüleşme olasılığı yaklaşık 1/3 Astım ilaçlarını gerekiyorsa kullanmalıdır, kullanırsa daha sağlıklı bir süreç yaşar Bebek astım açısından genetik bir risk taşır, yapılacak öneri SİGARA İÇMEMESİDİR
64
Her iki hastaya da başlanacak IKS hangisi olmalıdır?
Flutikazon propionat Beclametazon dipropionat HFA Mometazon Budesonid Siklesonid
65
Gebelerde Kullanılacak İlaçların FDA Sınıflandırması
Sınıflama Hayvan Çalışmaları İnsan Çalışmaları Yarar/Risk A Negatif Negatif Evet B Negatif Çalışma yok Evet B Pozitif Negatif Evet C Pozitif Çalışma yok Evet C Çalışma yok Çalışma yok Evet D Gösterilmemiş Çalışma ve Rap. Evet Pozitif X Gösterilmemiş Çalışma ve Rap. HAYIR FDA categories: category B, animal studies show no risk or adverse fetal effects, but controlled human first trimester stud- ies do not avail or confirm adverse effects, no evidence of second or third trimester risk, fetal harm is possible but unlikely; category C, animal studies show adverse fetal effects(s) but no controlled human studies have been done, maternal versus fetal risk should be weighed.
66
Astım ilaçları Semptom Gidericiler Kontrol Edici İlaçlar
beta-2 agonistler Terbutalin Diğerleri Aminofilin Antikolinerjikler Kontrol Edici İlaçlar İnhale steroidler Budesonid Diğerleri Sistemik steroidler Prednizon Prednizolon Uzun etkili beta-2 agonistler Lökotrien antagonistleri Montelukast Budesonid B Antikolinerjik B Diego Maselli Ther Adv Respir Dis (2) 87–100 Montelukast B
67
“START” çalışması sonuçlarına göre hafif-orta persistan astımlı gebede düşük doz Budesonid (400mcg) tedavisi güvenli bulunmuştur. 313 Gebe Astımlının Sonuçları Budesonid Placebo n: n:117 Sağlıklı çocuk doğum oranı %81 %77 Doğum Komplikasyonu %19 %23 Ann Allergy Asthma Immunol 2005;95:566-70
68
Olgu 5 çözümü Astımı kontrol altında
Düşük doz IKS (flutikazon) kullanıyor 400 mcg budesonide geçilmeli Rinit semptomları için nazal budesonide verilebilir
69
Olgu 6 çözümü Astımı kontrol altında değil Evde kedi var
Orta doz inhaler steroid ( μg budesonide) verilmeli, gerekiyorsa basamak artırılabilir
70
Bu hasta “kediyi ne yapayım” diye soruyor, öneriniz?
Kediye allerjisi varsa kedi gitsin Kediye duyarlı değilse kalabilir Doğacak çocuk açısından mutlaka gitmeli Doğacak çocuk açısından kalsa daha iyi olur
71
Kedi allerjisi bakılmalı, varsa evden uzaklaştırılmalı
72
Olgu 7 34y, kadın, 1999 yılından itibaren astım tanısı ile izleniyor
2001 yılından itibaren atak sıklığında artış, dönem dönem olan yüksek ateş, geniz akıntısı, balgam Orta doz IKS + uzun etkili b2 agonist + montelukast kullanıyor Sigara içmiyor Prick test: der p 4x3mm, mold mix 7x6 mm SFT: FEV1:%54 FVC:%66 Reverzibilite:%10 Total IgE: 1088kU/L Total eozinofil: 763/mm3
73
Bu hastada ön tanınız nedir?
Churg Strauss sendromu Fiks obstrüksiyon Allerjik bronkopulmoner aspergillozis Zor astım Kronik eozinofilik pnömoni
74
Ek laboratuvar bulguları
Aspergillus ile deri testleri: Prick: 7x6 mm Spesifik IgE : Class 3 Balgam kültürü: Aspergillus üremedi
75
Her iki akciğerde tüm zonlarda dilate ve mukus impakte bronşlar dikkati çekmektedir.
76
ABPA-Tanı-1 Majör Kriterler Astım varlığı
A. fumigatus ile cilt testi pozitifliği Artmış serum total IgE düzeyi >417IU/L (1000ng/mL) A. fumigatus için artmış spesifik IgE ve/veya IgG düzeyleri Santral bronşektazi
77
Bulgu Tanısal değer Seroloji Astım Mümkün Eozinofili
Pulmoner infiltrat Af cilt testi pozitifliği Santral bronşektazi Nerede ise kesin Seroloji + presipitin sIgE index 2 sIgG index 2 Total IgE>1000ng/mL 4 test pozitif: Tanı + 3 test pozitif: Tanı çok mümkün 2 test pozitif: Tanı mümkün
78
ABPA-Tanı-2 Minör Kriterler Sarı-kahverengi balgam
Aspergillus için kültür pozitifliği Periferik kan eozinofilisi Radyolojik olarak infiltratların gösterilmesi A. fumigatus için presipitan antikor varlığı The minimal essential criteria to diagnose ABPA-CB (central bronchiectasis) are: ● History of asthma Immediate skin test reactivity to A. fumigatus Elevated serum total IgE Central bronchiectasis Elevated specific serum IgE and IgG to A. fumigatus
79
Olgu 8 39y, kadın, sigara içmiyor
13 yaşından itibaren nefes darlığı, hırıltılı solunum Önce bronşit daha sonra astım tanıları ile izlenmiş Son 5 yılda yüksek doz inhale steroid, uzun etkili β2 agonist tedavisine rağmen semptomatik Ek olarak sık yüksek ateş, balgam, halsizlik yakınmaları başlamış.
80
Prick test: Aspergillus 4x4
Total IgE: 586kU/L Total eosinofili: 228/mm3 Aspergillus spesifik IgE: Class 3
81
Her iki alt lob proksimal bronşlarında duvar kalınlığı göstermeyen proksimal bronşektazi
82
Total IgE kU/L Tedavi Mart 2006 586 30mg/gün steroid Nisan 2006 532
30mg/gün aşırı Mayıs 2006 318 Haziran 2006 281 Temmuz 2006 248 15 gün ara ile 2.5mg doz azaltımı Eylül 2006 180 7.5mg/gün Ekim 2006 148 15 gün 5mg, 15 gün 2.5 mg kullanılıp kesilecek AKUT FAZ Prednisone 0.5mg/kg/gün (2 hafta) Sonra aynı dozda gün aşırı
83
Olgu 9 37 yaşında kadın hasta
3.5 ay önce öksürük başlamış, zaman zaman şiddeti artıyormuş ama hemen hemen hiç kesilmemiş İlk başvuru dahiliye uzmanına; CT çekilmiş, normal bulunmuş Rp: budesonid 400mcg/gün levocetirizine butamirate KBB muayenesi; sinüzit tanısı almış Sırayla klaritromisin, amoxicillin clavulanat , gemifloxacin kullanmış Bir allerji merkezinde polen allerjisi saptanarak allerjik rinit tanısı almış
84
Mevsimsel allerjik rinit ACE inhibitörü kullanımı Birkaç tanı birarada
Öksürüğü hala devam ediyor; budesonide, levocetirizin ve simetidin alıyor Ön tanınız nedir? GÖR Kr. Rinosinuzit Öksürük varyant astım Mevsimsel allerjik rinit ACE inhibitörü kullanımı Birkaç tanı birarada
85
Ek bilgiler Birkaç kez eforla nefes darlığı ve hırıltı tanımlıyor
Sigara içmiyor, ACE inh kullanmıyor GÖR tanımlamıyor FM: Nadir sibilan ronküsler FEV1: 2.91 (%59); FVC: 3.38 FEV1/FVC: %81 Reverzibilite %16 (280ml) Öksürük ön planda astım Budesonid/formoterol montelukast 1 ay sonra öksürüğünde tama yakın düzelme
86
Olgu 11 35 yaşında kadın hasta 3 yıldan beri öksürüğü var
Astım tanısıyla tedavi verilmiş, yararlanmış, ilacı bırakmış, 3 aydır yeniden öksürüğü başlamış Başka solunum sistemi yakınması yok Sulu burun akıntısı tanımlıyor GÖR yakınmaları var
87
BPT pozitif (PC20: 5.3mg/ml) Prick testler menfi
PA akciğer normal Waters grafi normal FEV (%92) FEV1/FVC %100 BPT pozitif (PC20: 5.3mg/ml) Prick testler menfi Öksürük varyant astım İnhaler steroid tekrar başlandı
88
Üst havayolu kaynaklı öksürük
Kronik öksürük Fizik muayene Anamnez Pa akciğer grafisi Sigara ACE inhibitörü Spesifik bir nedene ilişkin bulgular + Üst havayolu kaynaklı öksürük Astım ve ilişkili durumlar GÖR İleri tetkik ve tedavi Sonlandır
89
Kr. öksürük – astım ve ilişkili durumlar
Öksürük varyant astım Öksürük predominant astım (diğer astım semptomları da var) Nonastmatik eozinofilik bronşit Atopik öksürük
90
ASTMATİK ÖKSÜRÜK Astım İnhaler steroid β2-agonist Var
Hava yolu obstrüksiyonu Reversibilite PEF değişkenliği Bronkoprovokasyon Yok Negatif İndükte balgam (Eozinofili) Eozinofilik Bronşit (%13-15) İnhaler steroid Pozitif Öksürük Varyant Astım İnhaler steroid β2-agonist
91
ASTIM Değişken bir hastalıktır Fenotipleri vardır
Tedavinin amacı kontrolü sağlamaktır Kontrol sağlanamazsa gelecekteki riskler artar Kontrol sağlandıktan sonra idame tedavide amaç kontrolü kaybetmeyen en düşük dozlarla tedaviye devam etmektir
92
Teşekkür ederim…
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.