WiMAX Teknolojisi ve Uygulama Alanları

... konulu sunumlar: "WiMAX Teknolojisi ve Uygulama Alanları"— Sunum transkripti:

1 WiMAX Teknolojisi ve Uygulama Alanları
Oset HOŞKAN Strateji ve Pazarlama Müdürü, Alcatel-Lucent Teletaş Ekim 2008

2 WiMAX Pazarı: Durum ve Öngörüler
İÇERİK WiMAX Pazarı: Durum ve Öngörüler Teknolojik Özellikler ve İlk Tecrübeler Uygulamalar .

3 1 WiMAX Pazarı: Durum ve Öngörüler

4 Kullanıcıların Beklentileri Gelişiyor: Genişbant ve Kablosuz İletişim
Kullanıcıların Telekomunikasyon Teknolojilerinden Beklentileri … Daha Yüksek Bant Genişliği Kablosuz İletişim … “Daha Hızlı ve Daha Kaliteli İletişim” “Her Yerde İletişimde Olabilmek ” Sürekli bağlantıda olmak Daha Yüksek Hızlı Bağlantı Limitsiz kullanım imkanı Daha basit ve kaliteli kullanım tecrübesi İletişim servislerine her yerden erişebilir olmak Tüm terminallerle servislere erişebilir olmak Kablolu iletişim ile benzer kalitede kullanıcı tecrübesi Telekomunikasyon sektörüne bugün itibari ile baktığımızda iki önemli kullanıcı eğilimi ön plana çıkmış durumda, Daha Yüksek bant genişliği ile uygulamalara daha hızlı erişebilmek ve Kablosuz iletişim teknolojileri ile lokasyondan bağımsız erişebilir ve erişilebilir olmak. Evde yada ofis içerisinde sahip olunan yüksek bant genişliğine hareket halindeyken de sahip olmak. Bununla birlikte kullanıcılar kullandıkları terminaller ve şebekelerde mobil yada sabit iletişim ortamlarında benzer kalite ve özellikler ile istedikleri servisi kesintisiz olarak almak istiyorlar. Tüm bu eğilim ve talepleri karşılayabilecek çözümlerin başında Kablosuz Genişbant İletişim teknolojileri geliyor. Ve Kablosuz Genişbant iletişim teknolojileri arasında tüm bu bahsettiğimiz talepleri karşılayabilecek en önemli adaylardan bir tanesi WiMAX. Kablosuz Genişbant İletişim

5 WiMAX teknolojisinin diğer erişim teknolojilerine göre pozisyonu
Bağlantı hızı PDA & telefon Dizüstü PDA Çok yüksek Yüksek Orta Telefon 3G LTE FTTH xDSL WiMAX 802.16e 3G WiFi UMTS GPRS/EDGE Hareket “Sabit” ”Aralıklarla” ”Her daim” “Mobil” WiMAX in diğer erişim teknolojileri ile birlikte bu iki temel eğilimin yani bağlantı hızı ve hareket kabiliyeti’nin oluşturduğu bir grafikte nerde olabileceğini analiz etmek aslında telekomunikasyon sektörünün bugünkü durumuna yönelik bir değerlendirmede yapmamızı sağlayacaktır. Bağlantı hızı açısından baktığımızda WiMAX’in sabit erişim teknolojileri olan Fiber ve DSL ile özellikle kampus alanda kullanılan WiFi teknolojisinin hemen ardından geldiğini görüyoruz. Mobilite yada hareket kabiliyeti açısından bakıldığında ise bugün itibari ile WiMAX’in 3G teknolojisinin hemen ardında en yüksek düzeyde mobiiteyi sağlayacak teknoloji oldugunu görebiliriz. Bu grafiğin anlattığı diğer bir gerçek ise WiMAX e’nin aslında grafikte hemen hemen en geniş segmentte bulunan kullanıcı profillerinin ihtiyacına cevap verebileceği ve WiMAX Uygulamaları ile oldukça geçerli iş modellerinin çıkarılabileceği. Son kullanıcıya yönelik uç tan uca WiMAX teknolojisinin kullanıldığı şebekelerle birlikte, belli bir noktadan sonra WiMAX’in tamamlayıcı olarak DSL, FTTX gibi farklı teknolojiler ile birliktede kullanılabileceği. Bağlantı noktaları Bağlantı alanları Komple kapsama WiMAX farklı bağlantı hızı ve mobilite ihtiyaçları için geniş bir segmentde ihtiyaçları karşılayabilir

6 WiMAX Dünya Genelinde Ne Durumda?
2007, WiMAX e’ye ilişkin gelişmeler büyük bir ivme kazandı İlk ticari uygulamalar gerçekleşti (göçebe ve mobil kullanım için) WiMAX, 3G ile birlikte resmi olarak IMT-2000 teknolojisi olarak kabul edildi Spektrum Lisanslandırma dünya nüfusunun %50’sini kapsayacak düzeye ulaştı Terminal ve CPE üreticileri pazarda yaygınlık kazanmaya başladılar Sahadaki gerçek uygulamalarda Ses ve Mobiliteye yönelik özellikler test edildi ve onaylandı 2008, WiMAX Telekomunikasyon sektöründe teknolojik ve ticari olarak kendini ispatladı Dünya genelinde onlarca ticari WiMAX şebekesi hayata geçti Kurulu WiMAX şebekelerinde binlerce abone hizmet almaya başladı Terminal üreticeleri WİMAX destekleyen terminallerini duyurmaya başladılar Bu kadar çok konuşulan ve üzerinde yorum yapılan WiMAX teknolojisi dünyada ne durumda. 2007 yılında WiMAX e’ye ilişkin gelişmeler büyük bir ivme kazandı İlk ticari uygulamalar gerçekleşti (göçebe ve mobil kullanım için) WiMAX, 3G ile birlikte resmi olarak IMT-2000 teknolojisi olarak kabul edildi Spektrum Lisanslandırma dünya nüfusunun %50’sini kapsayacak düzeye ulaştı Terminal ve CPE üreticileri pazarda yaygınlık kazanmaya başladılar Sahadaki gerçek uygulamalarda Ses ve Mobiliteye yönelik özellikler test edildi ve onaylandı 2008 yılında WiMAX Telekomunikasyon sektöründe teknolojik ve ticari olarak kendini ispatladı Dünya genelinde onlarca ticari WiMAX şebekesi hayata geçti Kurulu WiMAX şebekelerinde binlerce abone hizmet almaya başladı Terminal üreticeleri WİMAX destekleyen terminallerini duyurmaya başladılar Residential Gateway Adoption Nomadic/Portable Device Adoption 1st Handheld Devices ‘WiMAX inside’ Devices 2008 İlk Yarısı 2008 İkinci Yarısı

7 Lisanslandırma yok yada henüz gerçekleşmedi
WiMAX Frekans Tahsisi ve e Uygulamaları konusunda Dünya’daki Durum Avrupa Göçebe Genişbant uygulamaları için kullanılıyor Bakır olmadığı yerlerde Genişbant erişim eksikliğinin olduğu yerlerde: hızlı şekilde kurulum, yetersiz talebin ve kullanıcı yoğunluğunun olduğu yerlerde Asya Pasifik Bakırın bulunmadığı ve kalitesiz olduğu yerlerde Temel Genişbant erişim ve katma değerli mobil data servisleri için Devlet tarafından herkese Genişbant erişim için ciddi şekilde destekleniyor Kuzey Amerika Farklılık yaratan Kablosuz bir teknoloji olarak WiMAX (4G) katma değerli servisler için kullanılıyor Mevcut sabit Genişbant uygulamalarının uzak bölgelerdeki bireysel ve kurumsal kullanıcılara erişmesi için kullanılıyor Ticari Servisler Lisanslandırma yok yada henüz gerçekleşmedi Afrika – Orta Doğu Bakırın olamadığı yerlerde alternatif erişim VoIP ve internet erişim için kullanılıyor. WiMAX Genişbant erişim için en güvenilir ve uygun kablosuz erişim yönetemlerinden biri. Gelişme Aşamasında 2.3 GHz 2.5 GHz Latin Amerika Bireysel ve kurumsal kullanıcılara rekabetçi ses (VoIP) ve Genişbant servislerinin sunulması için kullanılıyor. Son kullanıcıya giderken şebeke uç noktasında erişim için bakıra alternatif olarak kullanılıyor 3.5 GHz GHz Bugün için dünyada gerçekleştirilen lisans çalışmaları ve frekans tahsisleri ile dünya genelinde yaklaşık 4 Milyar insan için kapsama alanı sağlanabilir durumda. WiMAX teknolojisinin uygulanmasına yönelik en önemli unsurlardan bir tanesi elbette ki frekans tahsisleri. Dünya genelinde 2.3, 2.5 ve 3.5 GHZ frekanaslarının WiMAX için kullanıldığını söylememiz mümkün. Bazı bölgelerde WiMAX için 2.5 ve 3.5 Ghz frekanslarının birlikte kullanıldığını da görüyoruz. Özellikle WiMAX’in IMT 2000’in kapsamına girmesi ile birlikte önceden daha çok 3G için kullanılan 2.5 GHZ frekansının artık WiMAX içinde kullanılmaya başladığını söyleyebiliriz. Bölgesel olarak WiMAX teknolojisinin kullanım şekline bakıldığında, Kuzey Amerika pazarında, WiMAX Farklılık yaratan Kablosuz bir teknoloji olarak WiMAX (4G) katma değerli servisler için kullanılıyor Mevcut sabit Genişbant uygulamalarının uzak bölgelerdeki bireysel ve kurumsal kullanıcılara erişmesi için kullanılıyor Güney Amerika Pazarında, Bireysel ve kurumsal kullanıcılara rekabetçi ses (VoIP) ve Genişbant servislerinin sunulması için kullanılıyor. Son kullanıcıya giderken şebeke uç noktasında erişim için bakıra alternatif olarak kullanılıyor Rusyada, 3G ve WiMAX arasında lisans alokasyonu açısından ciddi bir çekişmenin olduğunu söylememiz mümkün. DSL penetrasyonunun düşük olması nedeni ile WiMAX önemli bir çözüm olarak karşımıza çıkıyor. Avrupada Göçebe Genişbant uygulamaları için kullanılıyor Bakır olmadığı ve DSL penetrasyonunun düşük olduğu bölgelerde uygulamalar mevcut Genişbant erişim eksikliğinin olduğu yerlerde: hızlı şekilde kurulum, yetersiz talebin ve kullanıcı yoğunluğunun olduğu yerlerde GHz GHz “Gelinen noktada WiMAX için ayrılan frekans spektrumu ile dünya genelinde 4 Milyar insan için kapsama sağlanabilir” (WiMAX Forum – Barcelona Feb 12, 2008) Kaynak: WiMAX Forum & Alaatel-Lucent Frequencies indicated are for 16d or 16e

8 802.16e için Sürekli Büyüyen ve Gelişen Terminal Ekosistemi
WiMAX Rev-e WiMAX e teknolojisinin yaygınlığının artmasında en önemli faktörlerden birisi son kullanıcı terminal ekosistemi. Terminal üreticileri WiMAX destekleyen ürünlerinini yaygınlaştırdıkça kullanıcı sayısındada artış hızlanacaktır. Bu alanda başı çeken firmalardan bir taneside elbetteki INTEL. Kısa bir süre içerisinde WİMAX destekleyen chipsetleri PC ve akıllı el bilgisayarlarında görmeye başlayacağız. WİMAX teknolojisne telekomunikasyon sektörünün bakışını anlatabilmek için üreticilere ilişkin birtakım rakamları burada paylaşmakta fayda var. Aralarında en büyük Telekom Operatörlerinin ve dünya çapında ekipman üreticilerinin bulunduğu 522 şirket WiMAX Forum üyesi oldu 30 Üretici e destekleyen 100’den fazla ürün anonsu yaptı 19 Uzak Doğulu üretici 70 farklı ürünün 2008 yılında kullanıma hazır olacağını belirtti 9 Büyük Mobil Terminal üreticisi WiMAX destekleyen ürünlerinin demosunu gerçekleştirdi. Aralarında en büyük Telekom Operatörlerinin ve dünya çapında ekipman üreticilerinin bulunduğu 522 şirket WiMAX Forum üyesi oldu 30 Üretici e destekleyen 100’den fazla ürün anonsu yaptı 19 Uzak Doğulu üretici 70 farklı ürünün 2008 yılında kullanıma hazır olacağını belirtti 9 Büyük Mobil Terminal üreticisi WiMAX destekleyen ürünlerinin demosunu gerçekleştirdi. Kaynak: WiMAX Forum, Ovum «WiMAX CPE Tracker» ve Alcatel-Lucent

9 WiMAX’e İlişkin Öngörüler : Terminaller ve Uç Cihazlarının Fiyatları
$600 Media Device – Dual Mode Internet tablets $350 - $450 $400 Data/Voice/(WiFi) Gateway $250 Indoor Voice w/ or wo/WiFi $145 - $200 $200 $150 Data-only Modem PC Adapter PCMCIA/Xpress data only CPE $90 - $125 Yıllık fiyat düşüşü ortalama %15 $100 Tabi WiMAX teknolojisinin yaygınlığının artmasında daha öncede belirttiğimiz gibi en önemli noktalardan biri son kullanıcı tarafındaki cihazlar, terminaller, PC kartları PCMCIA. Kullanıcı terminallerinin yaygınlığının artması ve buna paralel olarak fiyatların düşmesi ve daha çok kullanıcıya hitap eder hale gelmesi oldukça önemli noktalar. Şu andaki tendlere bakıldığında uç cihazlarının yıllık bazda çok genel olarak %15 civarında fiyatlarının azaldığını belirtebiliriz. Örneğin sadece data destekleyen bir modemin fiyatı 2008 yılında USD civarında iken bu rakamın 2010 yılında 75 USD civarında olacağı öngörülüyor. Yine en çok kullanılabilecek uç cihazlarından bir PCMCIA kartın fiyatı 2008 yılı itibari ile USD civarında iken 2010 itibari ile fiyatının 50 USD’nin çok altında olacağı söylenebilir. $50 PCMCIA/USB $75- $85 Embedded (WiMAX özellik) SoC hedef fiyat<$15 in 2010 2007 2008 2009 2010

10 WiMAX’e İlişkin Öngörüler : Abone Sayısı & Altyapı Yatırımları
Abone Sayısı Artışına İlişkin Öngörüler (Milyon Kullanıcı) Genişbant Kablosuz Erişim ve WiMAX16e Altyapı Yatırımları (Milyar €) Kaynak: Alcatel-Lucent WİMAX konusunda abone sayısına ilişkin öngörülere bakacak olursak 3 farklı araştırma sonucunu burada sizlerle paylaşmak istiyorum. Bunlardan en konservatif olanı 2010 yılı itibari ile kullanıcı sayısının yaklaşık olarak 20M civarında olacağını belirtiyor.Daha agresif bir sonuç ise ortalama kullanıcı sayısını yaklaşık 35M civarında gösteriyor. Genişbant Kablosuz Erişim yatırımları içerisinde WiMAX’in durumuna bakacak olursak 2011 yılında yaklaşık 3-3,5 M Euro civarında bu alanda bir yatırım yapılacağını ve bu yatırımın yaklaşık %90’ının WiMAX e’nin oluşturacağı belirtiliyor. Bu araştırma yine ALU kendi kaynaklarından elde ettiğimiz rakamları yansıtıyor. Bu rakamlar WiMAX’in yaygınlığının ve geçerliğinin ne derece olabileceği açısından önemli veriler. 2008 – Genişbant Kablosuz Erişim Yatırımı yaklaşık 1.2 Milyar €. 2011- Bu rakamın 3 Milyar €’dan fazla olacağı öngörülüyor. 2011’de bu alanda yapılacak yatırımların yaklaşık %90’ını WiMAX e oluşturacak.

11 WiMAX’in Telekom Operatörleri için Önemi
3G Yaygınlığı Olan ve Bakır Erişiminin Yüksek Oranda Olduğu Gelişmiş Pazarlarda 3G Yaygınlığının olmadığı ve Bakır Erişiminin Düşük Oranda Olduğu Gelişmekte olan Pazarlarda 4G mobile data uygulamalarına doğru ilk adım Ev bireysel kullanıcılarını hedefleyen Genişbant Servis Sağlayıcılara karşı stratejik hareket Sprint/Clearwire - USA KT - Korea Genişbant erişimine olan talebe cevap vermek için Mobilink – Pakistan Vodacom – South Africa Mobil Şebeke Operatörleri Mobil yada Göçebe Genişbant erişim servisleri Genişbant erişimini maliyet etkin bir şekilde DSL/Fiber ve Kablo erişiminin uzantısı olarak sunmak için AT&T – USA BT – UK Ucuz ses ve genişbant data servislerine olan talebi karşılamak için Nüfusun yoğun olduğu yerlerde kullanım oranı ve profili üst düzeyde olan kullanıcılar için. Telmex – Mexico Sabit Şebeke Operatörleri WiMAX teknolojisi ile mobil ve sabit operatörlerin bulundukları pazarlarda farklı şekilde fayda sağlamaları mümkün. Operatörün içinde bulunduğu pazarı 3G ve DSL altyapısının yaygınlığı açısından segmente edecek olursak Rekabetçi sabit, mobil veya yakınsanmış servisler sunabilmek için Mevcut operatörlerin fiyat ve kapsama alanı açısından yetersiz kaldığı pazarlarda avantaj elde etmek için. WorldMax – Netherlands Bolloré - France Ucuz ses ve Genişbant servislerine olan talebi karşılamak için Gelişmiş yakınsamaya dayalı servisler sunmak için şehir merkezlerinde Greenpacket – Malaysia GDS - Lebanon Alternatif Operatörler (Uç Noktada Erişimi Olmayanlar)

12 2 WiMAX Teknolojisi: Teknolojik Özellikler ve Tecrübeler

13 WiMAX Rev-e Gelişmiş Temel Teknolojik Özellikler
Call Servers Kablosuz Erişim Kontrolörü (WAC) IP Backbone Media Gateways SOFDMA, Çok Seviyeli Modulasyon ve Kodlama Sadeleştirilmiş Şebeke Yapısı: Daha Az Gecikme, Uçtan uca IP WiMAX Gelişmiş Anten Teknolojisi (Beamforming, MIMO) Gelişmiş Kapsama Alanı Artan Kapasite WiMAX teknolojisinin bu derece üzerinde konuşulan bir teknoloji olmasını sağlayan bir takım temel özellikler var. Bu temel teknik özellikler aynı zamanda 4.nesil mobil teknolojilerinde aslında temelini oluşturuyor. Bunlardan ilki çok seviyeli modulasyon ve kodlama yani SOFDMA teknolojisi. Bu modulasyon ve kodlama tekniği ile kapsama alanı içerisinde bulunan kullanıcıların talepleri doğrultusunda frekans bandını çok daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Bir diğeri Gelişmiş Anten Teknolojisi, gelişmiş anten teknolojisini yaratan iki temel teknoloji Beamforming ve MIMO teknolojileri, uygulamada bu teknolojilerin yansıması kapasitenin daha verimli bir şekilde kullanılması, kapsama alanının genişlemesi ve daha az interferans. Kablosuz şebekeler kurulurken operatörler açısından en önemli konulardan bir tanesi hücre planlaması, gelişmiş anten teknolojisi özellikleri ile bu konuda önemli avantaj sağlayacak bir teknoloji. Daha az baz istasyonu ile daha geniş bir sahanın kapsanması. WiMAX’in ön plana çıkmasını sağlayan bir diğer özellik uçtan uca IP teknolojisine dayanması bu sayede çok daha sade ve uygulamalara açık bir şebeke yapısı elde edilebiliyor. Ve tabiki en önemli noktalardan bir tanesi NLOS ve mobilite desteği. Yani görüş açısı olmadan iletişimi sağlayabilme ve hareket halindeyken haberleşme özellikleri. Pazar Taleplerine Uygun Özellikler: NLOS* + Mobilite Desteği (*) Non Line of Sight

14 WiMAX Şebekesi Genel Mimari Yapısı
Operation and Maintenance Center C-WBS / L2-WBS WiMAX RAN WAC İç Mekan WiMAX Erişim Kontrol Servisler M-WBS Dış Mekan Genel olarak WiMAX şebekesinin mimari yapısına bakıldığında şebekenin 4 temel öğeden oluştuğunu söyleyebiliriz. WiMAX Baz istasonu- Farklı kullanıcı yoğunluğu bulunan bölgelerde kullanılmak üzere farklı kapasitede baz istasyonları mevcut. Baz istasyonunun temel unsurlarından bir tanesi MIMO ve Beamforming kabiliyetine sahip gelişmiş anten teknolojisi. Ortalamada sektör başına sağlanan kapasite yaklaşık 10Mhz’lik frekans spektrum aralığı düşünüldüğünde her iki yönde yaklaşık 25Mbps civarında. Pratik de ki uygulamalarda bu değerin Mbps’ler civarında gerçekleştiğini söylememiz mümkün. Baz istasyonları ile hem iç mekanda bulunan hem de dış mekanda bulunan kullanıcıların terminalleri ile iletişim sağlanabiliyor. WiMAX şebekesinin diğer bir temel unsuru WAC. WAC şebeke mimarisinde aggregation düzeyinde görev yapıyor. QoS’in kontrolü, Güvenlik ve authentication ve accounting uygulamaları WAC üzerinden sağlanıyor. Bununla birlikte hücreler arası geçiş ve mobilite uygulamaları ve gecikmenin minimum düzeyde tutulması yine WAC’ın sorumluluğunda. Şebekedeki tüm baz istasyonları aggregation katmanında bir WAC’a bağlanıyor. Tek bir WAC’a 2000 hücrenin bağlantısı gerçekleştirilebiliyor. WAC yapısını aslında bir kabinetin içerisindeki sunucu yığını olarak tanımlamak mümkün, AAA, DHCP serverları bu yığının içerisinde bulunuyor. Şebekede ki bir diğer önemli unsur OMC, şebekenin etkin ve kolay bir şekilde yönetimi, operasyonun yürütülmesi için gereken arayüzü sağlıyor. Bununla birlikte şebeke optimizasyonu için kullanılıyor. NGN VoIP PSTN PLMN MGW INTERNET

15 xDSL Şebekeleri ile Sinerjinin Yaratılması
Genişbant Servis Erişim Katmanı Genişbant Servis Toplama Katmanı Genişbant Servis Yönlendirme Ana Şebeke Uygulama Katmanı 7450 Alcatel-Lucent IP DSLAM ESS 7750 SR Ethernet Routing BS WAC WiMAX Erişim & Mobilite Kontrol 7450 WiMAX’in en önemli kullanım alanlarından bir tanesi kablonun gidebildiği lokasyonların ötesine iletişim servislerinin ulaştırılabilmesi. Bu nedenle WİMAX şebekesinin mevcut sabit iletişim teknolojileri arasında önemli yeri olan DSL yada Fiber şebekeleri ile uygun ve maliyet etkin bir şekilde entegre edilebiliyor olması büyük önem taşıyor. Burada gösterilen network diyagramı WiMAX ve DSL entegrasyonunu özetliyor. Telekom servisleri bakır ile maliyet açısından uygun bir şekilde gidilebilecek yerlere DSL teknolojisi ile erişiyor. Nüfus yoğunluğunun daha düşük olduğu uzak mesafelere ise maliyet açısından etkin bir çözüm olan WİMAX teknolojisi ile ulaşılıyor. Böyle bir mimamiride bazı temel şebeke unsurlarının ortak kullanımı hem maliyet hemde servis kalitesi açısından önemli avantajlar sağlayabilir. Örnek uygulama katmanının ve core networkun ortak kullanımı, toplama katmanında baz istasyonunun ethernet arayüzü üzerinden IP DSLAM’a direk bağlanması. Tek bir müşteri yetkilendirme ve kayıt platformunun kullanılması. xDSL erişimine ek olarak WİMAX ile kapsamanın artırılması ve Mobiliteye yönelik servisler Ethernet ara yüzü üzerinden WiMAX Baz İstasyonunun Alcatel-Lucent IP DSLAM (ISAM)’ a bağlanması Toplama ve yönlendirme katmanlarının ortak kullanımı Entegre WIMAX, xDSL, Toplama ve Yönelendirme Yönetim Fonksiyonları Tek bir Müşteri yetkilendirme ve kayıt platformu Ana Şebeke ve aplikasyon katmanlarının ortak kullanımı

16 4.8km >45km 15.3 Mbps 100 km/h MOS 4.1 40%
Sahadaki Tecrübelerden WiMAX Teknolojisine İlişkin Veriler Yüksek Performans, Kapsama, Kapasite ve Kalite Özellikleri = Otomobil içerisinde PCMCIA kart ile 2,5 GHz’de baz istasyonuna bağlantı mesafesi 4.8km = Dış Mekan CPE ile 1,5 Mbps downlink bağlantı kapasitesi ile baz istasyonuna bağlantı mesafesi (thanks to Extended Cell feature) >45km Bir Hücredeki Toplam Kapasite (DL/ 64 QAM – 10 MHz) 15.3 Mbps = Ortalama 1,8 Mbps bağlantı hızı ile otobanda ulaşılan hız (2Mbps Maksimum) 100 km/h = MÜKEMMEL VOIP KALİTESİ (Max Teorik Değer = 5) WiMAX teknolojisinin kabiliyetleri konusunda pek çok şey konuşuluyor. Ancak elbette ki en önemlisi sahada uygulamalarla elde edilen veriler. Bu slayt da özellikle birkaç kritik özelliğin üzerinde durmak istiyorum. Ortalama hızda giderken Otomobil içerisinde PCMCIA kart ile 2,5 GHz’de baz istasyonuna bağlantı mesafesi 4.8 Km Dış Mekan CPE ile 1,5 Mbps downlink bağlantı kapasitesi ile baz istasyonuna bağlantı mesafesi (thanks to Extended Cell feature) 45Km Bir Hücredeki Toplam Kapasite (DL/ 64 QAM – 10 MHz) 15.3 Mbps Ortalama 1,8 Mbps bağlantı hızı ile otobanda ulaşılan hız (2Mbps Maksimum) 100 Km/saat MÜKEMMEL VOIP KALİTESİ (Max Teorik Değer = 5) MOS 4.1 Beam Formig sayesinde aynı kapsama alanı için Site sayısında sağlanan tasarruf ortalama 40% MOS 4.1 = Beam Formig sayesinde aynı kapsama alanı için Site sayısında sağlanan tasarruf 40%

17 Kablosuz Genişbant Erişim “Mobil Genişbant Yaşam Tarzı”
WiMAX ile 4G ‘ye doğru 2G 3G Kablosuz Genişbant Erişim 4G >100 Mbps Mobilite 1 Gbps Sabit (Tüm Şebeke ve Terminaller Entegre) VoIP Tamamen QoS ve Kontrol OFDM GSM/EDGE CDMA WiMAX 16e IP MIMO/BF 3G UMTS / HSPA EVDO Rev 0/A/B Bugün Gelecek WiMAX e ‘nin teknolojik özellikleri MIMO/BF’le gelen akıllı anten teknolojisi, OFDM modulasyon tekniği ve uçtan uca IP tabanlı olması 4G’ye doğru giden yolda aslında WiMAX’e çok önemli avantajlar sağlıyor. Hedeflenen noktada 4G teknolojisinin şebekelerde kullanılması ile birlikte 100 Mbps üzerinde mobilite, 1 Gbps sabit bant genişliği elde edebilmenin mümkün olduğu belirtiliyor. Tüm bu beklentilerin karşılanması durumunda kullanıcılar mobil haldeyken, her yerde ve terminaller üzerinden son derece sade ara yüzler ile bilgiye çok daha yüksek kapasiteler ile erişebilir durumda olacaklar. . “Mobil Genişbant Yaşam Tarzı” Mobil infotainment Genişbant Her Yerde Tüm Uygulamalar ve İhtiyaçlar El Terminallerinde

18 3 WiMAX Teknolojisinin Uygulama Alanları
Üçüncü bölümde WiMAX teknolojisinin uygulama alanlarından sizlere bahsetmek istiyorum

19 WiMAX Teknolojisi Hangi Gereksinimlere Cevap Verebilecek?
Gecikme (Latency) QoS Kapasite IP IP Oyun Ses İletişimi Video / TV Uygulamaları Güvenlik Mobilite IP IP WiMAX Gereksinimleri teknik olarak karşılayabilecek yeterlilikte Herşeyden önce bugün bilge ve iletişim teknolojileri söz konusu olduğunda tüm kullanıcıların göz önünde bulundurması gereken bazı kriterler söz konusu. Eğer oyun oynuyorsanız yada Ses ve görüntü uygulamaları kullanıyorsanız Latency dediğimiz kavram. Yine ses iletişimi söz konusu olduğunda QoS kavramı. Yüksek bant genişilğinin gerektiği video ve TV uygulamalarında kapasite Telekomunikasyonun ve IP’nin söz konusu olduğu her yerde güvenlik security ve günümüzün en belirgin kullanıcı eğilimlerinden biri olan mobilite WiMAX teknolojisi bu kavramların söz konusu olduğu tüm uygulamalara kullanıcı beklentilerini makul düzeyde karşılayabilecek bir çözüm olabilir. Mobil Ofis Internet

20 Farklı Segmentlerde WiMAX’in Uygulama Alanları
Her yerde Genişbant ve Uzaktaki Birimlerin Merkeze Bağlantısı (netcentric warfare uygulamaları) Gözetleme Sistemleri Bağlantıları Savunma Enerji Uzaktan Gözetleme ve Yönetim Uygulamaları GRID Uygulamaları, tele-protection & personel mobilite uygulamaları, telemetri çözümleri Gözetleme ve Takip Sistemleri, Şehir Yönetim ve Kamera Sistemleri Afet ve Afet Sonrası İletişim Sistemleri Kamu Güvenliği Genişbant Mobilite uygulamaları ile verimliliğin artırılması Uzaktaki çalışma birimlerine Genişbant erişim bağlantısı Kurumsal “Dijital Köprünün” maliyet etkin bir şekilde aşılması E-Devlet, E-Eğitim ve E-Sağlık Proje ve programlarında genişbant erişim altyapısının sağlanması Kamu & Belediye Farklı segmentlerde WiMAX’in uygulama alanlarına genel olarak bakacak olursak, Savunma Her yerde Genişbant ve Uzaktaki Birimlerin Merkeze Bağlantısı (netcentric warfare uygulamaları) Gözetleme Sistemleri Bağlantıları Enerji Uzaktan Gözetleme ve Yönetim Uygulamaları GRID Uygulamaları, tele-protection & personel mobilite uygulamaları, telemetri çözümleri Kamu Güvenliği Gözetleme ve Takip Sistemleri, Şehir Yönetim ve Kamera Sistemleri Afet ve Afet Sonrası İletişim Sistemleri Kurumsal Kullanıcılar için Genişbant Mobilite uygulamaları ile verimliliğin artırılması Uzaktaki çalışma birimlerine Genişbant erişim bağlantısı Kamu ve Belediyeler için Dijital Köprünün” maliyet etkin bir şekilde aşılması E-Devlet Proje ve programlarında genişbant erişim altyapısının sağlanması uygulamaları Transport ve taşımacılık sektörü için Video Gözetleme, E-Bilet, Internet erişim… Kontainer takip, bagaj ve kargo takip ve yönetim, Personel Mobilite… Transport Video Gözetleme, E-Bilet, Internet erişim… Kontainer takip, bagaj ve kargo takip ve yönetim, Personel Mobilite…

21 Gelişmekte olan ülkelerde “Dijital Uçurumun” giderilmesi…
SONUÇ WiMAX, Gelişmekte olan ülkelerde “Dijital Uçurumun” giderilmesi… Gelişmiş ülkelerde tüm genişbant servisleri ve her yerden erişimin yaygınlaştırılması… İçin değer yaratacak en önemli iletişim teknolojilerinden biri durumunda… WiMAX is the earliest step toward 4G for addressing 2 key markets Next Billion Subscribers in the developing world Broadband for ALL  Boost Economic development Fast deployment  Wireless Technology Simple Architecture  Lower Capex, Opex (IP-Based) Increase the number of Users connected to Broadband Next Billion of new generation of Broadband Mobile users in the mature economies

22

23 Etkili Uzaktan Tedavi Uygulamaları
E-Sağlık Uygulaması Etkili Uzaktan Tedavi Uygulamaları Tanım Özellikle nüfus yoğunluğunun az olduğu bölgelerde yada kırsal alanda Uzaktaki sağlık personelinin uzmanlık alanından ve tecrübelerinden faydalanmak. Medikal enformasyonun hastaneler, laboratuvarlar ve sağlık ocakları arasında paylaşılması. Business Model Faydaları Sağlık bakımının maliyetinin azaltılması, anında müdahalenin uzaktan sağlanabilmesi. Temel parametrelerin uzaktan gözlenebilmesi. Çözüm Genişbant kablolu ve kablosuz erişim teknolojileri. Sağlık sektörüne yönelik uygulamalar. Sağlık Hizmetinin En Uzak Noktalara Kadar Ulaştırılması

24 E-Eğitim Uygulaması Eğitim Servislerinin Her Yerden ve Herkes için Ulaşılabilir Hale Gelmesi Tanımı WiMAX Kablosuz İletişim Teknolojisi ile mobil sanal sınıf uygulamasının geliştirilmesi. Kırsal alanlara ve yerleşim bölgelerine gelişmiş eğitim araçlarının ulaştırılması. İş Modeli Devlet tarafından oluşturulan Web Tabanlı Erişim altyapısının oluşturulması. Okullardan yada Genişbant erişimin bulunduğu eğitim alanlarından kaynaklara erişim imkanı Faydaları Geliştirilmiş eğitim tecrübesi (video, ses, interaktif eğitim ve dijital kütüphane uygulamaları...) Genişbant Internetin ve internet üzerinden araştırma yapmanın gençler için alışkanlık haline getirilmesi Ülke Eğitim Politikasının yaygınlaştırılması Çözüm İçeriği Genişbant Kablolu ve Kablosuz Erişim IP Tabanlı Data İletim Altyapısı Eğitim materyallerine , forumlara ve arama motorlarına erişim için Portal Uygulaması Bilişim Uygulamalarının Sosyal ve Ekonomik Faydalarının Yaygınlaştırılması

25 Video Gözetleme Sistem Altyapıları
IP Tabanlı Akıllı Video Gözetleme Çözümleri IP Camera yada Analog camera kullanımı (MPEG64, H.264,..) WiMAX destekleyen PDA yada dizüstü bilgisayarlar ile Mobil Uzaktan Erişim ve gözetleme imkanı Bina İçi IP Kamera WiMAX in kullanılabileceği uygulamalardan bir taneside Video Gözetleme sistem altyapıları Sahadaki kameraların ve IP tabanlı gözetleme sistemlerinin WiMAX teknolijisi ile bağlanması mümkün IP Network PDA WiMAX RAN Görüntü BS IP Edge WAC Dizüstü IP Kamera

26 Beam Forming Teknolojisi
Teknik Üstünlükler Daha İyi Kapsama ve Kapasite için Beam forming & MIMO Teknolojileri MIMO 2x2 Teknolojisi Radyo Bağlantı Kalitesini Artırmak Data Hızını Arttırmak için Spatial Multiplexing Mikro Hücre, iç mekan ve hot spot uygulamalarında en yüksek performans Özellikle Kırsal Alanda düşük kapasite site’ler için maliyet etkinliğinin artması Beam Forming Teknolojisi Geliştirilmiş Kapsama Alanı (%40’a kadar daha az site ) Azaltılmış Interferans Stabil Performans (makro/mikro hücre, şehir içi, az yoğun alanlar, kırsal, LOS/NLOS, …) key differentiator -30 -20 -10 30 -150 60 -120 90 -90 120 -60 150 180 MIMO + Beam Forming İki Teknolojinin Kombinasyonu Daha Yüksek Kapasite Ortalama 75% Verimlilik Artışı key differentiator Alcatel-Lucent WiMAX Baz İstasyonu WiMAX teknolojisinin teknik üstünlüklerinden bahsederken daha öncede belirttiğimiz gibi iki özellik ön plana çıkıyor. Bunlardan ilki MIMO teknolojisi Çok temel olarak tanımı transmitter ve receiver tarafında çift anten kullanarak iletim performansının arttırılması. Fazladan güç ve frekans bandı olmadan mesafe ve data hızında artışın sağlanması. Bunu gerçekleştirirken temel konu spektral efficiency nin arttırılması. Yani birim zamanda frekans spekturumunun birim hertzi başına daha fazla bit iletilmesi. Diğer teknoloji ise beam forming. Beam Forming’in temel mantığı radio sinyalinin kullanıcı terminalinin bulunduğu lokasyona yoğunlaştırılması ve terminal hareketlerine göre otomatik olarak beamlerin ayarlanması. Ve bu sayede sinyalin daha verimli bir şekilde kullanılabilmesi. Bu iki teknolojinin kullanılması ile çok daha verimli bir şekilde kapasitenin kullanılması gerçekleşmektedir. MIMO+BF WiMAX Teknolojisinin Temel Üstünlüğü