OSTEOARTRİT VE TEDAVİSİ

... konulu sunumlar: "OSTEOARTRİT VE TEDAVİSİ"— Sunum transkripti:

1 OSTEOARTRİT VE TEDAVİSİ

2 Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır.

3 LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ
ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT

4 Yavaş bir ilerleme gösterir ve öncelikle ağırlık taşıyan eklemlerde oluşur.(kalça, diz, vertebral kolonda servikal ve lumbal bölge) GONARTROZ…. ES SIK GÖRÜLEN

5 Yıpranma ve aşınmaların asıl nedeni yaşlılıktır
Yıpranma ve aşınmaların asıl nedeni yaşlılıktır. Hastalığın ilk belirtileri yaşlarında başlar. Kadınlarda daha fazladır. Aslında eşit olduğu da söylenebilir ama lokalizasyonları farklıdır. Kadınlarda cervikal ve el bileğinde; erkeklerde kalça ve lumbal bölgede fazladır.

6 OSTEOARTRİT PRİMER SEKONDER

7 Primer osteoartrit İdiopatiktir. Ancak, obesite, kalıtımsal nedenler ve yaşlılık düşünülen nedenleri arasındadır. Daha çok el, diz ve kalçada tutulum olur. Ancak romatoid artritten farklı olarak eldeki tutulum nadirdir. Ayrıca romatoid artritte sabah tutukluğu vardır ve gün içinde açılır. Osteoartritte ise hasta sabah daha dinç ve ağrısızdır. Gün içinde yorgunluğa bağlı olarak ağrı ve tutukluk artar.

8 SEKONDER OSTEOARTRİT Altta yatan nedenin belli olduğu, belirli bir faktöre bağlı olarak gelişen osteoartrit tipidir. Herhangi bir eklemde meydana gelebilir.

9 SEKONDER OA SEBEPLER 1) Metabolik faktörler diabetes mellitus
2) Endokrinolojik faktörler 3) Konjenital ve gelişimsel faktörler doğuştan kalça çıkığı ya da kemik yapısının bozuk olması

10 AYRICA….. İnflamatuar eklem hastalıkları (Ankilozan spondilit)
Travmalar Nörolojik buzukluklar Yaşlılık Stress Dengesiz ve düzeysiz beslenme de OA nedenleri arasında sıralanabilir.

11 Patolojisi Osteoartrit oluşumunda mekanik, metabolik ve iltihabi faktörler birlikte rol alır. Mekanik ve metabolik faktörlerin etkisiyle iltihabi reaksiyonun gelişmesi şöyle açıklanabilir: 1- Osteoartrit eklem kıkırdağından başlar.(Synovia’dan değil)

12 2-Yaşlılıkla birlikte difüzyonla beslenen kıkırdak dokunun beslenmesi bozulur ve hassaslaşan ve yapısı bozulan kıkırdaktan bazı parçalar eklem aralığına düşer.

13 3-Bu olay yabancı cisim reaksiyonuna neden olur ve bölgeye lizozomal enzimler serbestleşir. İltihabi bir reaksiyon başlar ve şişlik meydana gelir. Eklem içi sıvı miktarında artış görülür(sıvının vizkozitesi ve yoğunluğu değişir)

14 4-Sıvı artışı ve şişliğin etkisi ile eklem kapsülüne bir baskı olur ve bu sekonder olarak kapsülün dolaşımını etkiler. Sürtünme katsayısı artar ve eklem kıkırdağının beslenmesi tamamen durur. Eklem sertliği gelişir.(synovial sıvı artışından, kapsüler ligament sertliklerinden ve spazmdan kaynaklanır)

15 5- Kıkırdaktaki gelişmeler nedeniyle serbest sinir uçları uyarılır ve ağrı oluşur.(bazı vakalarda ağrı başlangıçta bu kadar belirleyici olmayabilir)Genelde aktiviteyle artar, inaktiviteyle azalır ve giderek daha sürekli bir hal alır.

16 Bu ağrı çevre kaslarda spazmlara yol açar ve immobilizasyona bağlı bir limitasyon ve ileride de kontraktür gelişebilir. İmmobilizasyonun ve kullanmama sonucu atrofi gelişmesi kaçınılmazdır. Ancak eklemin lokal bir hasarı olduğu için sistemik bulgular görülmez. Sistemik bulguların görülmesi başka bir hastalığı düşündürür.

17 Palpasyonla bakıldığı zaman eklemde bir hassasiyet farkedilir
Palpasyonla bakıldığı zaman eklemde bir hassasiyet farkedilir. Erken dönemdeki sertlik yerini yavaş yavaş ankiloza bırakır. Nedeni de eklem içindeki kanamanın ve diğer sıvıların Ca iyonları ile dolmasıdır. Ankilozun haricinde krepitasyonlar ve subluksasyonlar da osteoartritli bir eklemde görülebilecek komplikasyonlardandır.

18 Diz osteoartriti Diz semptomatik olarak en sık tutulan eklemdir
Tibiofemoral ve patellofemoral eklem olarak incelenir TİBİOFEMORAL EKLEM OA Daha çok medial kompartman tutulur Merdiven çıkarken ağrı olur Daha çok obezlerde Menisküs zedelenme hikayesi olabilir PATELLOFEMORAL EKLEM OA Uzun süre oturmakla,merdiven inmekle diz ön yüzünde ağrı olur Patella palpasyonu veya perküsyonla ağrı olur Dirence karşı ekstansiyon sırasında ağrı olur Heberden nodülleri ile korelasyon gösterir.

19 Diz OA için risk faktörleri
Yaşlanma Cinsiyet Aşırı kilo Bazı meslekler Bazı yarış sporları Travma Quadriseps zayıflığı Hareketsizlik Genetik yatkınlık

20 Diz OA Semptom ve Bulgular
Eklem ağrısı Sabah tutukluğu İnstabilite Kilitlenme Yürüyememe ,merdiven inip çıkamama, Osteofitler Krepitasyon Eklem hareketlerinde kısıtlanma Efüzyon ve sinovit Quadriseps atrofisi Fleksiyon kontraktürü Genu varus

21 Kalça osteoartriti Kalça Osteoartritinde risk faktörleri Yaş Obezite
Travma Spor Ortopedik sorunlar

22 BULGULAR Antaljik yürüyüş Palpasyonda ağrı Hareket kısıtlılığı
Eklem aralığının daralması Ekstremitede uzunluk farkı Skleroz ve kistik gelişimler

23 Omuz osteoartriti Hastalar sıklıkla ağrı ve hareket kısıtlılığından yakınırlar.Özellikle dış rotasyon ve elevasyonda kısıtlamaları olur. Septik artrit,R.A gibi artropatiler,dislokasyonlar ve fraktürler seconder O.A’e neden olabilir. Ayrıca Rotator cuff’daki büyük yırtıkların omuz eklemi biyomekaniğini bozarak seconder O.A’e neden olabildiği bildirilmiştir. Bu duruma Cuff tear artropatisi olarak adlandırılmıştır.

24 El el bileği El O.A’i genel O.A’in en sık görülen şeklidir
45 yaşının üzerinde kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür El eklemlerinde en çok D.İ.F, P.İ.F ve 1. karpometakarpal eklemler tutulur. Metakarpofalangeal ve el bileği eklemleri daha seyrek ve hafif olarak tutulur. D.i.F eklem tutulumu ve generalize O.A’in en karakteristik bulgusu Heberden nodülleridir. Heberden nodülü D.İ.F eklemin dorsolateral ve dorsomedial yönde kemik ve kıkırdak büyümesi nedeniyle gelişir.

25 Sık olarak D.İ.F eklemde fleksiyon ve lateral deviasyon ile beraber olur.
Genellikle Heberden nodülleri birden fazla parmakta olur. Çoğu hastada parestezi ve el becerisinde azalma şikayeti mevcuttur.

26 P.İ.F eklemi primer oasteoartrit’i en fazla postmenopozal kadınlarda görülür ve sıklıkla ailesel özellik gösterir. Daha çok D.İ.F eklemi ile beraber tutulur. 20-30 derece fleksiyon kontraktürleri sık gelişir. Bu eklemdeki sert ve ağrılı osteofitlere Bouchard Noudülleri denilir. Heberden ve Bouchard nodülleri asimetrik bir tutulum gösterir. R.A’in tersine düğme iliği ve kuğu boyu deformiteleri nadiren görülür.

27 1. Karpometakarpal eklemin tutulumu sık görülür.
Baş parmağın alt kısmında ağrı ve hassasiyete neden olur.Bu durum bir tenosinovit olan De Quervain Hastalığı ile karışabilir. Eklemdeki kabalaşma kare şeklinde bir görünüme yol açar. Hareket sıklıkla ağrılı ve kısıtlıdır.

28 OMURGA OSTEOARTRİTİ İ.V diskler ve vertebra cisimlerini içeren dejeneratif değişmeler spondilozis olarak adlandırılmaktadır. Faset eklemlerde de tutulum olduğunda spondiloartroz terimi kullanılmaktadır. En sık cervical özellikle C5 civarı ve lomber omurga L3-S1 tutulumu görülmektedir. Ağrı ve sertlik omurga osteoartrit’nin karakteristik bulgularıdır. Hastalar uzun süreli oturma,ayakta durma ve hareket ile artan bel ağrısından yakınırlar. Ağrı dizlere ve kalçalara yayılır.

29 Extansion’da ağrının artması faset eklem dejenerasyonunu
Fleksiyon’da ağrının artması disk dejenerasyonunu akla getirmektedir. Muayenede sıklıkla hareket kısıtlılığı ve kas spazmı saptanır. İ.V foramenin osteofitler veya faset eklem subluksasyonu nedenleriyle daralması,dejenere diskin kabarıklaşması,sinir köklerinin sıkışmasına neden olabilir. Tutulan sinirlerin innervasyon alanlarında ağrı,parestezi,refleks ve motor değişiklikler görülebilir. Spinal kord ve İ.V foramen’in dar olması nedeniyle bu nörolojik komplikasyonlar daha çok cervical’de görülür.

30 Cervical bölgede de vertebral arterin sıkışması ile vertebro -baziler arter yetmezliğinde görülen semptom ve bulgular ortaya çıkar. En sık sersemlik,vertigo ve başağrısı olmak üzere senkop ve diplopi yakınmaları görülebilir.

31 DİRSEK EKLEMİ Primer O.A nadiren görülür.
Daha çok erkeklerde ve humeroulnar eklemde gelişir. Etyolojik faktörü tekrarlayıcı travmalar olabilir. Seconder O.A ise genellikle R.A, J.R.A, gibi hastalıklarda görülen inflamatuvar değişikliklere bağlı olarak gelişir. Dirsekte ise fraktür ve dislokasyon oluşturan şiddetli travmalar O.A’ya neden olabilir.

32 Hastalar ağrı ve hareket kısıtlılığından yakınırlar.
Muayenede en sık karşılaşılan bulgu fleksiyon deformitesidir.

33 AYAK BİLEĞİ Ağırlık taşıyan eklemlerden biri olmasına rağmen O.A gelişimi nadirdir. Subtalar eklemde O.A daha sık görülür. 1.Metatarsofalangeal eklem ayağın ön bölümünde osteoartrik değişikliklerin en sık görüldüğü eklemdir. Eklemin medial yüzündeki bursa’nın inflamasyonuna bağlı olarak şişlik ve ağrıda akut artış saptanabilir. Eklem tutulumu genellikle sinsi başlar.Şişlik ve ağrı yavaş ilerler.

34 Değerlendirme

35 O.A’te tanı koydurucu spesifik bir laboratuvar bulgularının yokluğu nedeniyle tanı,temel olarak klinik değerlendirmeye dayanır. Primer O.A’li hastalarda eritrosit sedimantasyon hızı tam,kan sayımı,idrar tatbiki ve kan biyokimyası normal sınırlar içindedir.Bu tetkikler daha çok ayırıcı tanıda diğer hastalıkları ekarte etmekte kullanılmaktadır. O.A’in diğer artritlerden kesin ayırımı sinoviyal sıvı analizleri ve görüntüleme yöntemleri yardımcı özelliktedir. Eklem sıvısının viskositesi ve pıhtı oluşması normaldir.

36 Osteoartrit bulgusu yok 1 şüpheli Minimal Osteofit önemi şüpheli değil
Diz O.A’in Radyografik Şiddetini Belirlemek İçin İleri Sürülen Kellgren-Lawrance Evreleme Kriterleri Evre O.A’in Şiddeti Radyografik Bulgu yok Osteoartrit bulgusu yok 1 şüpheli Minimal Osteofit önemi şüpheli değil 2 minimal Belirgin Osteofit, Değişmemiş Eklem Aralığı 3 orta Eklem Aralığında Orta derecede Daralma 4 Şiddetli Eklem Aralığında İleri Derecede Azalma

37 RADYOLOJİK MODALİTELER
1) Direkt Grafi: Düz Grafiler çok hassas olmamasına karşın daha kolay elde edilmesi ve nispeten ucuz olması O.A tanısındaki en faydalı görüntüleme yöntemi olmasını sağlamıştır. 2) Ultrasonografi: Ucuz, kullanımı kolay ve radyasyon kaynaklı yan etkilerinin olmaması avantajıdır. O.A’in tanımlanmasında özellikle kalça gibi zor, ulaşılabilir alanlarda bile eklem efüzyonu ve sinoviyal kalınlaşmayı ayrımını yapabilir. 3) M.R.G ve B.T: Daha çok düz grafilerin ulaşamadığı bölgelerde görüntülemek ve ayırıcı tanıda osteonekroz, spinalstenoz gibi bozuklukların ekarte edilmesinde kullanılmasında kullanılır.

38 O.A’in Radyolojik Bulguları
a)Osteofit: Sıklıkla dejenere eklemde az strese maruz kalan bölgelerde görülmektedir. O.A’de sıklıkla eklem aralığında asimetrik daralma,subkondral kemikte skleroz(eburnasyon),subkondral skleroz ve eklem kenarlarında osteofitler görülür.Deformiteler,subluksasyonlar ve eklem fareleri daha çok ileri vakalarda görülür.

39 b) Eklem aralığında daralma:
Bu değişiklikler sıklıkla taşıyıcı eklemlerde ortaya çıkar. Modifiye tekniklerle kemikler arası mesafe ile hiyalin kıkırdak incelemesi arasındaki ilişki değerlendirilir. c) Subkondral Kemik Sklerozu: Yük binen bölgelerde kortical kemiğin altında oluşmaktadır.Bu bulgunun değişmesi anormal bir yüklenmenin erken bulgusu olabilir.bununla birlikte bu alanın genişlemesi patolojiktir ve sıklıkla O.A ile birlikte bulunur. d) Subkondral kemik kistleri: Bu lezyonlar gerçek kistler değildir.Birkaç mm’den birkaç cm’e kadar değişen büyüklükte kenarları sklerotik,oval ve yuvarlak şekildedirler.

40

41 e) Eklem Faresi: Eklem faresi osteokartilajinöz cisimler olup osteokondral yüzeyin fragmantasyonu ile meydana gelir. Eklemi yüzeyinden ayrılarak eklem boşluğuna düşerler ve daha sonra sinoviyal membran içine gömülür ve lokal enflamatuar reaksiyona yol açabilirler. f)Deformiteler ve Subluksasyonu: O.A’in ileri dönemlerindeki mekanik zorlanma sonucu bağların ve kapsülün gevşemesidir.Özellikle ağırlık binenlerde olmak üzere,osteoartritik eklemlerde açısal deformiteler gelişir. Varus ve daha az olarak Valgus deformitesi Diz-osteoartrit’i için karakteristiktir.

42 Tedavi 1) Neden olan faktörleri ortadan kaldırmak faktörler ortadan kalkmadıkça, ağrı-ödem-spazm giderilmedikçe yapılan tedavi ve egzersiz işe yaramayacaktır. 2) Semptomları giderip hastayı rahatlatmak 3) Hastayı fonksiyonel kılmak 4) Bölgeyi travma ve aşırı yüklenmelerden korumak 5) Ağırlık taşıyan diğer eklemleri korumak 6) Hastayı istirahat ettirmek 7) Duruma ve yerine göre değerlendirilen eklemin bir üst ve alt eklemini de değerlendirmek.

43 Ağrıyı azaltmak için akut dönemde öncelikle soğuk uygulama yapılır
Ağrıyı azaltmak için akut dönemde öncelikle soğuk uygulama yapılır. Bununla beraber elektroterapi ajanlarından, TENS, enterfaransiyel akım v.b. ajanlar kullanılabilir. Daha sonra kronik dönemde sıcaklık uygulamalarına geçilir. Manipulatif tedavi modalitelerinden klasik masaj dolanımı arttırır.

44 1. SICAK TEDAVİSİ Sıcağın fizyolojik etkileri
1. Hemodinamik  vazodilotasyon 2. Nöromüskler  kas spazmını azaltır 3. Eklem ve konnektif dokuların esnekliğini arttırır. 4. Ağrıyı azaltır. Sıcağın kontrendikasyonları 1. Akut snovitli durumlar 2. Dolaşım bozuklukları 3. Duyu defisiti 4. Kognitif problemler 5. Malignite

45 YÜZEYEL SICAKLIK AJANLARI
Hot pack Parafin Fluidoterapi İnfraruj Uzak IR akut Yakın IR  kronik Whirlpool Kontrast banyolar Ilık banyolar

46 DERİN SICAKLIK AJANLARI
- Ultrason Kronik dönemde düz us. kullanılır. Akut dönemde kesikli us kullanılır. KDD Kronik dönemde kesikli KDD articüler ve periarticüler ağrıyı azaltır. - MDD

47 2. SOĞUK UYGULAMA AMAÇLAR Ağrının Azalması Kas spazmını azaltır
Enflamasyon ve ödemi azaltır. Sinir iletim hızını azaltır Endorfin salınımı. Kas spazmını azaltır İzometrik kuvvetle artış sağlar Hemodinamik etkileri

48 KONTROENDİKASYONLARI
Soğuğu tölere edemeyenler Dolaşım bozuklukları Duyu kaybı Kardiak problemleri Kognitif problemler Uygulama yöntemleri Cold pack Whirlpool Buz masajı Mobil duş küveti Spreyler

49 3. ELEKTROTERAPİ A. DOĞRU (GALVANİK) AKIMLAR 1. İyontoforezis
Lidokayn  analjezik Mağnezyum  Analjezik, antispazmatik, vazodilatotör Kalsiyum  myaspazm, eklem sertliği İyot  eklem sertliği Asetik asit  eklem limitasyonları 2. Anodal Galvanizm  akut dönemde Katodal galvanizm  kronik dönemde Galvanik akımların etkileri kas kuvvetinde artma ve ağrıda azalma

50 B. Alçak frekanslı akımlar
Etkileri Ağrıyı azaltırlar Kasılma gücünü arttırırlar 1 Fradik akım 2. Tens NSAİİ tölere edemeyen ağrılı durumlarda kullanılır. Eklem sertliği önler ROM’u arttırır. 3. Diadinamik akımlar Akut dönemde  5 dk long peryod  ağrıyı azaltır. Kronik dönemde  1 dk DF, 3-4 dk CP  dolaşımı arttırır.

51 C. ORTA FREKANSLI AKIMLAR
1. Enterfaransial Akımlar Akut dönemde  Sabit 100 Kronik dönemde  , 0-10 Hz Enterfaransial akımlar vakumla kombine kullanılabilirler.

52 D. LASER Etkileri Düşük düzeyde laser Ağrıyı azaltır.
Eklem hareketini arttırır Sabah sertliğini azaltır. Doku beslenmesini ve elastikiyetini arttırır. Ödemi azaltır ve snoviyal membram rejenerasyonunu hızlandırır.

53 E. MAGNETOTERAPİ Akut ve kronik enflamasyonda kullanılır. Etkileri
Ağrıyı azaltır Kemik dokusunda tamir aktivitesini arttırır Kan ve lenf dolaşımını arttırır. Kasın kontraksiyonunu arttırır Articüler ve periartıcüler enflamasyonu azaltır. Elektroterapinin kontroendikasyonlarına dikkat edilmelidir.

54 4. VİBRASYON Kas fasilitasyonu ve eğitimi için kullanılır.
Ağrılı durumlarda %70 etkilidir. 5. TERAPATİK EĞZERSİZLER Amaçları 1. Fonksiyon bozukluğunu azaltmak ve fonksiyonları düzeltme - Ağrıyı azaltma - Enduransı artırma - ROM’u sürdürme ve artırma - Yürümeyi normalleştirme 2. Eklem stabilitesini artırır. 3. Denge ve koordinasyon sağlar 4. Psikososyal fonksiyonu arttırır. 5. Fiziksel kapasiteyi artırır.

55 EGZERSİZ REÇETESİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Akut enflamasyona Mekanik bozulmaya Eklemlerin efüzyonuna Etraftaki kasların durumuna Hastanın dayanma derecesine Kardiovasküler sistemin durumuna EGZERSİZ ETKİNLİĞİNİ AZALTAN FAKTÖRLER Obesite Koroner kalp hastalıkları Pulmoner bozukluklar Depresyon EGZERSİZLER a- Pasif egzersiz b- Aktif egzersiz c- Güçlendirme egzersizleri d- Germe egzersizleri e- Aerobik egzersizler

56 Bu hastalara pasif egzersiz yaptırılmaz.
a. Pasif Egzersizler Bu hastalara pasif egzersiz yaptırılmaz. Nedeni: İntraarticüler basıncı arttırır, eklemde efüzyona ve eklem capsülünde rüptüre neden olur. b. Aktif egzersiz - İzometrik egzersizler - Dinamik egzersizler İzotonik İzokinetik İzometrik egzersizler Avantjlar; Eklemlerde az mekanik stres oluşturur. İntraariticüler basınçta daha az artışa neden olur. Ağrı ve enflamasyon gibi durumlarda kullanılır. Her ortamda yapılır, öğrenilmesi kolaydır. Çok iyi tölere edilir.

57 OSTEOARTRİTE KULLANILAN İZOMETRİK EGZERSİZLER;
Üst extremite izometrik egzersizleri Boyun izometrik egzersizleri Sırt kasları için izometrik egzersizler Kalça çevresi kasları Diz çevresi kasları için izometrik egzersizler verilebilir. Patella subluksasyonu  Vastus medialis obligus izometrik egzersizi Dinamik Egzersizler İzotonik egzersizler Şiddetli derecede enflamasyon ve biomekaniksel eklem hastalığı bulunmayan hastalara verilir. Yararları Rom’u korur. Kontraktür oluşmasını engeller Eklem efüzyonunun reabsorbsiyonunu sağlar Kas kuvvetini korur

58 c. Güçlendirme Egzersizleri
Amaçları; Eklem çevresi kas ve ligamentlerin kuvvetlerinin korunması Eklemin stabilizasyonunun sağlanması Kontraktürlerin önlenmesi + izometrik, izotonik, izokinetik egzersizler d. Germe Egzersizleri Amacı Kas kontraktürlerini önleme Capsüler adezyonları çözerek rom’u Korumak ve restore etmek Sıcak + germe  kollojenlerin exitabilitesini aittir. Soğuk + germe  ağrıyı azaltır. .

59 e. AEROBİK EGZERSİZLER Yararları; Kilo kaybı
Kullanılan ilaç miktarında azalma Semptomların azalması Kas gücünde artma Kardiovasküler enduransın artması Yürüme patenlerinin düzelmesi. Psikososyal iyileşme Submaximal olmalıdır.

60 ÖNERİLEN AEROBİK EGZERSİZLER
1. Yürüme Ağrı Eklem instabilitesi Kas güçsüzlüğü Eklem kontraktürleri Sakınma reaksiyonları sonucu anormal yürüme problemleri gelişir. Yürümenin Düzeltilmesi için; Hasta eğitimi Postür eğitimi Normal yürüme poterninin gösterilmesi gerekir. 2. Bisiklet 3. Aerobik dans 4. Yüzme Egzersiz sıklığı Haftada 3 kez 35. dk.

61 AEROBİK EGZERSİZLERDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
Yavaş başlayın Tedricen ilerleyin Kendinizle yarışın ancak çok ileriye götürmeyin Sağlıklı bir vücut ağırlığına kavuşun Egzersizler grup aktiviteleri şeklinde ve müzik eşliğinde açık havada yapılabilir. Başlangıçta bir warmp up (ısınma) ve rom çalışmalarını takiben güçlendirici aerobik program germe ve cool down (soğuma) şeklinde olmalıdır.

62 TERAPATİK EGZERSİZLERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KURALLAR
Egz. Sonrası 1 saati geçen aşırı rahatsızlık olmamalı. Günde en az 2 kez yapılmalı. Egzersiz öncesi ağrı azaltılmalı, gevşeme sağlanmalı. Sert zemin üzerinde yapılmalı. Yavaş yapılmalı. Egzersiz sırasında nefes tutulmamalı. Akut ve kronik durumlarda uygun egzersiz seçilmeli.

63 6. ORTEZ VE YARDIMCI CİHAZLAR
Amaçlar Kas zayıflıklarında stabilizasyon Kas imbalansını, eklem kontraktür ve deformitelerini önleme Enflamasyonda ağrıyı azaltma ve iyleşmeyi hızlandırma Hareket paternlerini düzeltme Üst Extremite Ortezleri 1. DIP  yüzük splintler MKP  statik baş parmağı splinti kısa opponens splinti uzun opponens splinti 3. El bileği  El bileği statik splinti Cervical Bölge Ortezleri Cervical yastık Philedelphia collar Spinal Ortezler Lumbosacral korseler Thoracolumbasocral korse Lumbosacral ortezler (knight) Thoracolumbasocral ortezler Taylor korse

64 ALT EXTREMİTE ORTEZLERİ
- Hallux Valgus  Gece ateli Parmak arası makara Uygun ayakkabı - Hallux rigidus  uygun ayakkabı (Rocker Bar, Sach Topuk) - MT baş nasırları, metatarsalji  uygun ayakkabı seçimi - Ağrılı ayak için  patellar tendon destekli AFO - Genu varum  lateral topuk kaması Gemu valgum  medial topuk kaması - Ağır gonartrozda  isveç kilitli knee cage supracondiler KAFO - Patella femoral OA  Patellanın medial kısmını bandajlama - Diz Flex kontraktürü  Flexionda kilitli metal KAFO - Coxaartrozda 1 cm’den fazla bacak uzunluğu farkı  topuk taban ilaveleri - Denge problemleri  Walker, Baston

65 7. İSTİRAHAT OA’nın akut dönemi için kabul edilmiştir. 2 şekildedir;
1. Kısmi dinlenme: Yararları; Enflamasyon azalır (1 hafta yada daha fazla) Zararları Konnektif doku ve eklem sertliği 2. Sistemik dinlenme Yararları Enflamasyonu fazla olan eklemler 1-2 haftalık hastaneye yatma ile iyileşir. Zararları; Eklem sertliği Kontraktür Atrofi Ataxi Yağ kütleşinde artma Dinlenme programları terapatik egzersizler ile kombine edilmeli

66 8. MASAJ VE MOBİLİZASYON MASAJ Klasik Konnektif doku masajı
Klasik masajın etkileri Gerginlik ve ağrıyı azaltır. Ödem absorbsiyonu Yapışıklıkları giderir Kas spazmını azaltır. Dolaşımı arttırır. Konnektif Doku Masajının Etkileri Uzun süreli ve şiddetli ağrıları azaltır. Akut snovitte uygulanmaz.

67 MOBİLİZASYON Eklem bloğu durumunda yapılır. Etkileri;
Ağrı – spazm - ağrı siklusu kırılır. Yeterli dolaşımı sağlar. Kontraktürlerin açılmasında etkili akut sinovitte uygulanmaz.

68 SU İÇİ EGZERSİZ UYGULAMALARI
Su yardımlı, destekleyici, drençli egzersiz amacı ile kullanılır. Isınma ezersizleri Su xiphoid seviyededir. Ayak + kollar + gövde egzersizleri Çeşitli yönlere yürüme Kuvvetlendirme egzersizleri Çömelip kalkma Merdiven inip çıkma Silindir süngerlerle çalışma Germe egzersizleri yaptırılır. Grup tedavileri şeklinde alınabilir.

69 EGZERSİZİN ETKİLERİ ROM ’u artırır. Kas gücünü artırır.
Eklem stabilitesini artırır Biomekanik stresi azaltır Enduransı artırır Yürüme paterni ve etkinliğini düzeltir.

70 DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KURALLAR
Hafif egzersizler ile başlanmalı Hipertansiyon, Diabet, Koroner kalp hastalığı Kontrendikasyon durumları

71 10. HASTA EĞİTİMİ VE KORUYUCU ÖNLEMLER
1. Basamak : Hasta eğitimi 2. Basamak : koruma a. Kişiye yönelik Uzun süre aynı postürde kalmamaları Aktiviteler sırasında doğru pastürü sağlama Ağrı varken kasları çok kullanmamak Rom ve kas gücünün sürdürülmesi Aşırı kiloların verilmesi Uygun spor seçimi Ayakta veya oturarak çalışırken, doğru veya hatalı durulması halinde omurgalara ve diksklere binen yük

72 b. Çevreye yönelik Ev dizaynı Boston kullanan denge problemli hasta için bütün eşiklerin kaldırılması Uygun genişlikte ve sürgülü kapılar. Mobiliteyi engellemeyen oda genişliği ve uygun mobilya seçimi Kaygan olmayan ve aynı seviyede olan yer döşemeleri Klozet yükselticisi Klozet ve küvet kenarlarına monte edilmiş barlar Uygun yatak seçimi Koridor ve merdiven girişlerinin iyi aydınlatılması