KRİZ VE KRİZ YÖNETİMİ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

... konulu sunumlar: "KRİZ VE KRİZ YÖNETİMİ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER"— Sunum transkripti:

1 KRİZ VE KRİZ YÖNETİMİ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

2 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZ Kriz, “Bir bireyin, grubun, örgütün ya da topluluğun normal işlevlerini yerine getirmesini engelleyen, acil ilgi ve çözüm gerektiren, tölere edilemeyen, sıra dışı, beklenmeyen bir durum ya da ani değişiklik” biçiminde tanımlanabilir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

3 Kriz Durumuna Verilebilecek Örnekler
Gelişimsel Krizler Alkol, İlaç, Uyuşturucu Kullanımı Anne-Babanın Boşanması Cinsel-Fiziksel ya da Psikolojik İstismar Bir Yakının Kaybedilmesi Ağır Hastalıklar Sosyal Rol ya da Ortamın Değişmesi Ergen Hamileliği Yeme Bozuklukları Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

4 Kriz Durumuna Verilebilecek Örnekler
Bunlar daha çok bireysel krizler olarak nitelendirilebilir ve daha çok bireysel müdahaleyi gerektirir. Öğrenciler, öğretmenler ve velilerin önemli bir bölümünü etkileyebilecek nitelikte ve bireysel müdahalenin yanı sıra toplu müdahaleyi de gerektiren kriz durumları da olabilmektedir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

5 Kriz Durumuna Verilebilecek Örnekler
Bir öğrenci, öğretmen ya da milli liderin ölümü, Bulaşıcı hastalıklar, Şiddet olayları, Doğal ve çevresel felaketler, Okulun içinde bulunduğu bölgeyi etkileyen sosyal ve ekonomik değişiklikler. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

6 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE HAZIRLIK Olası bir kriz durumuna hazırlık çalışmalarının ilk basamağı; kriz kurulunun oluşturulması ve bu kurulun koordinatörünün belirlenmesidir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

7 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE HAZIRLIK Bu kurulda Okul müdürü veya müdür yardımcılarından birinin koordinatörlüğünde, Okul rehber öğretmeni, Öğretmen ve Veli temsilcileri yer almalıdır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

8 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZ KURULU Koordinatör: Müdür Üye : Md.Yard. Üye : Reh.Öğrt. Üye : Öğrt. Üye : Öğrt. Üye : Öğrt. Üye : Öğrt. Üye : Veli Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

9 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KURULUN GÖREVLERİ Kriz Müdahale Planının hazırlanması ve geliştirilmesi: Kriz ortaya çıktığında atılacak adımlar, her üyenin yapacağı görevin belirlenmesi, kriz iletişim ve yönetim merkezleri ile psikolojik danışma yardımı verilecek yerin belirlenmesi. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

10 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KURULUN GÖREVLERİ Kriz anında yararlanılacak kişi ve kurumlarla ilişki ve işbirliğinin sağlanması. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

11 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KURULUN GÖREVLERİ Tüm personele eğitim çalışması düzenlenmesi: Eğitimde kriz belirtilerinin ne olduğu, krizi önlemek için yapılabilecekler, kriz anında uyulması gereken kuralların ne olduğu verilir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

12 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 1.Koordinatör Kriz Kurulunu toplantıya çağırır. Kurul krizin niteliği, alınacak tedbirler ve kimlerin hangi görevleri yapacağını gözden geçirip, göreve başlarlar. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

13 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 2.İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü haberdar edilir. 3.Öğretmenler Krizden haberdar edilir. (Görevli Öğretmen) Kriz mesai dışı saatlerinde meydana geldi ise tüm Etkili Müdahale Ekibi’ndeki öğretmenler ertesi gün mesai öncesi toplantıya çağrılır. Toplantıda krizle ilgili doğruluğu kesinleşen tüm bilgiler, alınan ve alınması gereken tedbirler, krizin atlatılmasında herkesin üzerine düşen rol ve görevler anlatılır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

14 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE Sağlık Grup Başkanlığı(tel: ), en yakın hastane olan Hastanesi( tel ) iletişime geçilerek sağlık personeli veya ambulans, gerekiyorsa Karakolu(tel ) veya Emniyet Müdürlüğü (tel ) ile iletişime geçilerek güvenlik gücü sağlanır. (Görevli Öğretmen: ) Krizin içeriğine göre gerekli önlemler alınır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

15 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 5.Rehber Öğretmenlerin aileleri krizden haberdar edilir. Olayla ilgili doğru bilgiler, neler yapıldığı ve yapılmakta olduğu, olay karşısında gösterebilecekleri tepkiler ve gerektiğinde kim ve nerelerden yardım alabileceklerinin anlatılması. Kitlesel heyecanlara fırsat verilmemelidir. Sorulan sorulara açıklayıcı ve net cevaplar verilmelidir. Herkese aynı bilgiler verilmelidir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

16 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 6.Kriz kuruluna olayla ilgili yeni bilgiler geldikçe bu bilgiler gerektiğinde Milli Eğitim Müdürlüğü, Rehber Öğretmenler ve gerektiğinde personelin ailesine aktarılmalıdır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

17 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 7.Uygun bir saat belirlenerek tüm personelin katılacağı bir toplantı düzenlenerek duygularını ifade etmelerine fırsat tanınmalı, gerekli görülen kişilere psikolojik destek verilmelidir. (Görevli Öğretmen) Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

18 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 8.Kurum bir kriz durumunda basının da ilgi odağı olacaktır. Bu nedenle Milli Eğitim Müdürlüğü’nün de onayı ile basına açıklamalar ve gerekli bilgi verilecektir. (Görevli Basın Sözcüsü ) Açıklamalarda sadece olgulara yer verilecek, yorumdan kaçınılacaktır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

19 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
KRİZE MÜDAHALE 9.Günün sonunda Kriz Kurulu tekrar toplanarak nelerin yapıldığını gözden geçirmeli, bundan sonra nelerin yapılması gerektiğini, bunları kimin ve nasıl yapacağını planlamalıdır. Örneğin Merkez personelinden birisi kaza geçirdi. Sağlık kurumuna intikali, aileye haber veriş, ihtiyaçlarının giderilmesi, psikolojik destek sağlanması, aileyi ziyaret vb. planlanmalı, kriz durumunun en az hasarla atlatılması sağlanmalıdır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

20 Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi
Kriz durumları hakkında önceden bilgilendirmek kriz sırasındaki stres ve baskıyı en aza indireceği için ve okulun herhangi bir kriz durumu ile başa çıkabileceğinin bilinmesinin güven sağlayacağından tüm öğrencilerin krize müdahale planı hakkında bilgilendirilmesi,kriz müdahale planının öğrenci ve velilerin görebileceği bir yere uygun boyutlarda hazırlanarak asılması önemlidir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

21 ÖĞRENCİLERİN KRİZDEN HABERDAR EDİLMESİ
1.Öğrencilere olay hakkında doğruluğu kesinleşmiş bilgiler verilir, 2. Yapılmakta olanlar hakkında bilgi verilir Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

22 ÖĞRENCİLERİN KRİZDEN HABERDAR EDİLMESİ
3.Kendilerinde veya arkadaşlarında görülebilecek tepkiler hakkında bilgi verilir, 4. Herhangi bir sağlık ya da psikolojik danışmanlık hizmeti almak istediklerinde nerelere ve nasıl başvurabilecekleri konusunda bilgi verilir, Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

23 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
1. Haber Verme Biçimi Okulda hoparlörlerden anons yapılarak bilgi verilmesi kaosa yol açabilir, bu yüzden bu yöntemin kullanılmaması gereklidir. Okul müdürü ve rehber öğretmenin her sınıfa ayrı ayrı girerek bilgi vermesi ve soruları cevaplaması daha doğru bir yaklaşımdır. Diğer bir yöntem de yazılı olarak hazırlanan bir açıklamanın sınıflarda okunmasıdır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

24 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
2. Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine izin verilmesi Öğretmenler ders planlarının dışına çıkarak, buna imkan yaratmalı ve sınıfta tartışma, konu ile ilgili kompozisyon ya da resim etkinlikleri kullanabilmelidirler. Bu tür etkinlikleri başlatmak için kullanılabilecek soru örnekleri vardır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

25 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
Haberi duyduğunuzda ne hissettiniz ? Şu anda neler hissediyorsunuz ? Kaybettiğiniz arkadaşınızın (öğretmeninizin) ailesinden biri olsaydınız, ne yapılmasını isterdiniz ? Bu üzücü olayı atlatmak konusunda birbirinize nasıl destek ya da yardımcı olabilirsiniz ? Daha önce bir yakınınızı kaybettiniz mi ? O zaman ne hissetmiştiniz ? Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

26 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
3. Öğrencilerin gelişimsel düzeylerine göre açıklamalar yapılmalıdır. Öğrenciler, yaş ve gelişim düzeylerine uygun biçimde kavramları adlandırmaktadırlar. Örneğin bir ölüm olayına ilişkin açıklama yapılırken, karmaşık ve detaylı açıklamalar yerine, zihinlerini karıştırmayacak sade ve doğrudan açıklamalar yapmak yerinde olacaktır Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

27 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
Her öğrencinin tepkisi farklı olabilecektir. Kızgınlık, suçluluk, korku gibi tepkilerin yanı sıra, sessizlik, içe kapanma, neşeli görünme gibi farklı görüntüler de verebileceklerdir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

28 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
Her öğrencinin olumsuz duygularını maskeleme biçimi farklı olabilir, bu nedenle bu farklı tepkilerin doğal kabul edilmesi gerekir. Ancak bu tepkilerin yoğunluğu ve süresine dikkat edilerek, psikolojik yardıma ihtiyacı olanlar belirlenmelidir Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

29 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
4.Yaşanan ölüm olayı ile ilgili olarak, daha önce hissettikleri olumsuz düşünceleri sebebiyle suçluluk duyguları gelişebilir.Öğrencilere bu olaydan kendilerinin sorumlu olmadığı anlatılmalıdır. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

30 Öğrenciler ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
5. Küçük yaştakilere yapılan açıklamalarda genellemelerden kaçınılmalıdır.Hastaneye kaldırıldı, öldü” veya “Hastalandı öldü” gibi ifadeler, hastaneye gitmenin veya hastalanmanın ölümle sonuçlanacağı gibi bir inancın oluşmasına yol açabilir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

31 Velilerin Krizden Haberdar Edilmesi
Durumun aciliyetine göre telefonla veya yazılı olarak, kesinleşmiş bilgiler verilerek duyurular yapılır. Velilere bazı öneriler de getirilebilir: a. Çocuğunuzla olay hakkında konuşun. Ona anlayabileceği düzeyde açıklamalarda bulunun, Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

32 Velilerin Krizden Haberdar Edilmesi
b. Çocuğunuzun, onunla birlikte olduğunuza, her şeyin normale dönüşeceğine, hayatınızın eskisi gibi devam edeceğine inanmasını sağlayın. Bu inancını sıklıkla pekiştirmeniz gerekebilir. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

33 Velilerin Krizden Haberdar Edilmesi
c. Çocuğunuza sarılın, onu kucaklayın. Buna her zamankinden fazla ihtiyaç duyacaktır. d. Çocuğunuza birlikte olabileceğiniz daha fazla zaman ayırın. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

34 Velilerin Krizden Haberdar Edilmesi
e. Çocuğunuzun öğretmeni ile iletişime geçin, kriz sonrası sınıfta yaşayabileceği problemlerin çözümünde işbirliği yapın. f. Okulunuzun rehber öğretmeni ile görüşerek, çocukların kriz tepkileri hakkında daha fazla bilgi alın. Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi

35 KRİZ VE KRİZ YÖNETİMİ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi