ORGAN NAKLİ NEDİR? Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine canlı veya ölüden alınan organın.

... konulu sunumlar: "ORGAN NAKLİ NEDİR? Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine canlı veya ölüden alınan organın."— Sunum transkripti:

1 ORGAN NAKLİ NEDİR? Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine canlı veya ölüden alınan organın konularak hastanın tedavi edilmesi işlemine organ nakli denir. Nakil ameliyatla veya çeşitli tıbbi yöntemlerle yapılır.Bu sayede ölümcül durumdaki veya beden işlevlerinin bir kısmını yerine getiremeyen hastanın, sağlıklı bir yaşama kavuşması sağlanır.

2 ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?
Kadavra Donör (Verici) Beyin ölümü denilen, geriye dönüşümsüz beyin hasarı gelişmiş hastaların organları, yakınları tarafından bağışlandığı takdirde bunlar kadavra donör olarak tanımlanır. Canlı Donör (Verici) Yaşayan bir insan, böbreklerinden birini ve/veya karaciğerinin bir kısmını nakil ihtiyacı olan bir hastaya, hayatta iken verdiği takdirde bunlar canlı donör olarak tanımlanır.

3 KADAVRA DONÖRLER (VERİCİ)
Trafik kazası, kurşunlanma, beyin kanaması gibi nedenlerle yoğun bakımda tedavisi devam ederken beyin ölümü denilen geri dönüşümsüz beyin hasarı gelişmiş hastaların organları yakınları tarafından bağışlandığı takdirde bunlar da kadavra donör olarak tanımlanır.

4 BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR? Beyin fonksiyonlarının geriye dönüşümsüz olarak kaybolmasına “beyin ölümü” denir. Bu durumda kişi kendiliğinden soluk alıp veremez. Kalbi ise, solunum cihazına ve diğer destek tedavilere bağlı olduğu sürece çalışır.Solunum cihazı veya Destek tedavi kesilince kalp durur. Tıbben,Hukuken,Dinen ölüdür.

5 BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL HAYAT ARASINDAKİ FARK
Bitkisel hayatta; Hastanın solunumu devam eder. Bu hastalar aylarca, yıllarca yaşayabilirler. Yoğun bakım tedavisi ile iyileşip normal hayata geri dönebilirler Beyin ölümünde; Hasta solunum cihazına bağlıdır. Hastanın ortalama saat içinde kalbi durur. Hayata dönmesi mümkün değildir.(dünyada bir tane örneği yoktur)

6 KOMADAKİ DURUM – BEYİN ÖLÜMÜ
TC Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü İl Sağlık Müdürlüğü

7 ÖLÜDEN ORGAN VE DOKU ALINMASI
Beyin ölümü halinin tespiti; Nöroloji VEYA Beyin cerrahisi uzmanı oy birliği ile tespit edilir. Anesteziyoloji uzmanının Alıcıyı yatırıp tedavi eden hekim ve organ naklini gerçekleştirecek olan hekimlerin, beyin ölümü tespit kurulunda yer almaları yasaktır.

8 CANLI DONÖRLER (VERİCİ)
Akraba içi Alıcının 4 üncü dereceye kadar olan akrabaları(kendi veya eşi’nin) bu gruba girer. 1.Derece >>Anne,Baba,Eş,Çocuk 2.Derece >>Kardeş,Torun,Dede,Nine,Büyükanne,Büyükbaba 3.Derece >>Yeğen,Torun Çocuğu, Dayı,Teyze,Amca,Hala, 4.Derece >>3.Derecedekilerin Çocukları

9 CANLI DONÖRLER (VERİCİ)
Akraba dışı Etik Kurul >>Uzak Akraba >>Akraba Dışı Çapraz Nakil >>Kan Grubu Uyumsuzluğu Alıcı 1 Verici 1 A B Alıcı 2 Verici 2 B A

10 YILLARA GÖRE DİYALİZE GİREN HASTA SAYISI

11 GÜNCEL BEKLEME LİSTESİ-2012
20059 340 1961 230 TOPLAM 22619 1 25 3

12 NAKİL BEKLEYEN HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ (2011)
ORGAN NAKLİ BEKLERKEN HAYATINI KAYBEDEN HASTA ORANLARI-2011 BÖBREK % 4,5 KARACİĞER % 12,0 KALP % 12,4

13 KADAVRADAN BAĞIŞ ORANI AVRUPA = %85 TÜRKİYE= %23

14 TÜRKİYEDE NAKİL MERKEZLERİ

15 AİLE BAĞIŞ RED NEDENLERİ
Aile Bağış Red Nedenleri Vücut bütünlüğünün bozulması Hastanede ölüye kötü muamele yapılması korkusu Ölmeden önce organ alınması korkusu Aile içi baskıdan çekinme Masraflı olabilir korkusu Dini nedenler Ticari amaçlarla kullanılma korkusu Çevre etkisinden çekinme

16 DURUM ANALİZİ Yılda 8000 kişi organ beklerken ölüyor
Yılda 3500 beyin ölümü oluyor hayat kurtarılabilir Organ nakli ile yaşam süresi 3 kat artıyor Alıcıda morbiditede minimuma iniyor. Alıcılar aile,iş,okul,sosyal yaşantılarına geri dönüyorlar Kadavradan organ çıkmayınca canlı donörlere ağırlık veriliyor S.B.Genel sağlık harcaması 25 milyar dolar milyar dolar İdeal olmayan marjinal organlar kullanılmak zorunda kalınıyor

17 BASINDAN KARELER

18 “ORGAN NAKLİ EKİP İŞİDİR”
Üst Yönetim Desteği Donanımlı Yoğun Bakım Yeterli Nakil Merkezi Mevzuat Desteği ve Denetim Mükemmel İşleyen Sistem YENİDEN HAYATA DÖNÜŞ PROGRAMI Çok iyi hizmet veren Eğitimli Yoğun Bakım Ekibi Deneyimli Nakil Ekibi İyi Organize Olmuş Eğitimli Koordinatörler ve Beyin Ölüm Ekibi Medya Sivil Toplum Desteği Bilinçli Toplum

19 DÜNYADA ve TÜRKİYE’DE ORGAN NAKLİNİN GELİŞİMİ NASIL OLDU
Dünyada; bilinen ilk organ nakli 1933 yılında Rus cerrah Voronov tarafından gerçekleştirilen böbrek naklidir yılında Dr.Barnard ilk kalp naklini gerçekleştirmiştir. Türkiye’de; ilk kez 1969 yılında Ankara ve İstanbul’da iki kalp nakli yapılmış ancak başarılı sonuç alınamamıştır. İlk başarılı organ nakli ise 3 Kasım 1975 yılında Hacettepe Üniversitesinde bir anneden oğluna yapılan canlıdan canlıya böbrek nakli olmuştur.

20 TÜRKİYE’DE ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
1975 CANLI DONÖRDEN İLK BÖBREK NAKLİ 1978 KADAVRADAN İLK BÖBREK NAKLİ 1988 KADAVRADAN İLK KARACİĞER NAKLİ 1989 İLK BAŞARILI KALP NAKLİ 1990 CANLI AKRABADAN İLK KISMİ KARACİĞER NAKLİ 1991 İLK KALP KAPAĞI NAKLİ 1998 KADAVRA KARACİĞERİ İKİYE BÖLÜNEREK İKİ KİŞİYE NAKLİ 2011 YÜZ NAKLİ,KOL-BACAK NAKLİ 

21 ÜLKEMİZDE HANGİ ORGAN ve DOKULARIN NAKLİ YAPILMAKTADIR
ORGANLAR DOKULAR Kalp Kalp kapağı Akciğer Kornea Karaciğer Kemik Böbrek Kemik iliği Pankreas Deri İnce bağırsak Tendon Kol-bacak Yüz

22 ORGAN NAKLİ YASAL MEVZUATI
Organ ve Doku Alınması, Saklanması,Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun, Tarih: Sayısı: 2238 Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemi Yönergesi Tarih: Sayı: 19735 Organ Ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği Tarih Sayı: 27166 Organ Nakli Merkezleri Yönergesi Tarih: Sayı: 34208

23 Canlıdan organ ve doku alınması:
2238 SAYILI ORGAN ve DOKU ALINMASI, SAKLANMASI, AŞILANMASI ve NAKLİ HAKKINDA KANUN Canlıdan organ ve doku alınması: 18 yaşını doldurmamış ve akli dengesi yerinde olmayan kişilerden organ ve doku alınması yasaktır. 18 yaşını doldurmuş ve akli dengesi yerinde bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önünde sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur.

24 Canlıdan organ ve doku alınması:
2238 SAYILI ORGAN ve DOKU ALINMASI, SAKLANMASI, AŞILANMASI ve NAKLİ HAKKINDA KANUN Canlıdan organ ve doku alınması: 18 yaşını doldurmamış ve akli dengesi yerinde olmayan kişilerden organ ve doku alınması yasaktır. 18 yaşını doldurmuş ve akli dengesi yerinde bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önünde sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur.

25 ORGAN BAĞIŞI NEDİR? Kişi hayatta iken serbest iradesi ile ,tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının bir kısmını veya tamamını başka hastaların tedavisinde kullanılmasına izin vermesine organ bağışı denir.

26 ORGAN BAĞIŞI NERELERE YAPILIR?
Sağlık Müdürlüklerine, Hastanelerde, Toplum Sağlığı Merkezlerinde Organ nakli yapan merkezlerde,

27 ORGAN BAĞIŞI NASIL YAPILIR?
Organ bağışında bulunmak isteyen kişi yukarıda belirttiğim kurumlara başvurur. Kurumda iki tanık huzurunda organ bağış senedi doldurularak organ bağış kartı kişiye verilir. Organların tümü, biri veya birkaçı bağışlanabilir. Bu seçenekler bağış belgelerinde vardır. Bağışta bulunan kişiler ailelerini mutlaka haberdar etmelidir Organ bağışından vazgeçildiği anda Organ ve Doku Bağış Belgesini taşımaktan vazgeçmek ve aileye haber vermek yeterlidir.

28 BİLGİ Op. Dr. Ata Bozoklar ifadesine göre organ bağışını en çok geliri 500 doların altında olan kişilerin yaptığını, sanılanın aksine entellektüellerin organ bağışlamaya yanaşmadığını(sadece lafta kaldıklarını belirtiyor)

29 BAĞIŞLANAN ORGANLAR KİMLERE NAKLEDİLİR?
Sağlık Bakanlığı organ nakli Ulusal Koordinasyon Merkezi ve Bölge Koordinasyon Merkezleri kontrolünde yapılır Cins, ırk, din, zengin,fakir ayrımı yapılmadan nakil gerçekleştirilir. Organ ve doku dağıtımı kanun ve yönetmelikler çerçevesinde, bilimsel kurallara, tıbbi-etik anlayışa uygun ve adaletli bir şekilde gerçekleştirilir. Organ alacak hastalar öncelikle kan grubu ve doku grubu uyumuna,yaş,boy,kilo gibi kriterlere ayrıca tıbbi aciliyet durumuna göre bilgisayar ortamında organ nakli Koordinasyon Merkezi tarafından belirlenir.

30 KADAVRADAN ORGANLARIN ALINABİLMESİ İÇİN;
Kişinin sağlığında organlarını bağışlamış olması, organ ve doku bağış belgesinin bulunması gereklidir. Kişinin organlarını bağışladığına dair bir belge yoksa sırasıyla ölüm anında yanında bulunan eşi, reşit çocukları, ana veya babası veya kardeşlerinden birisinin, bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvaffakiyeti gereklidir.

31 KADAVRADAN ORGANLARIN ALINABİLMESİ İÇİN;
Aksine bir vasiyet veya beyan yoksa, kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular ailesine sorulmadan alınabilir.

32 MEDYANIN OLUMSUZ ETKİSİ

33 MEDYANIN OLUMSUZ ETKİSİ

34 DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞININ ORGAN BAĞIŞI İLE İLGİLİ RESMİ GÖRÜŞÜ
T.C. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU - ANKARA Konu: D/9/80 Başkanlığımız Din İşleri Yüksek Kurulunun tarih ve 396 sayılı uzun kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Bu karara göre organ nakli için şu şartlara uyulması gerekmektedir. Doku veya organı alınacak kişinin sağlığında buna izin vermiş olması veya sağlığında aksine bir beyanı olmamak şartıyla yakınlarının rızasının alınması Zaruret halinin bulunması Doku veya organı alınacak kişinin bu işlemin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması Hastanın bu yolla tedavi edilebileceğine ilişkin doktor kararı

35 İSLAM DİNİ; “Kim bir insana hayat verirse, bütün insanlara hayat vermiş gibidir.” (Mâide suresinde 5/32) denmektedir. Bazı din adamlarının organ nakli haramdır demelerindeki etken beyin ölümü ile bitkisel hayat(koma)’ı birbirine karıştırmaları sebebiyledir.

36 ORGANLARINIZI CENNETE GÖTÜRMEYİN !!!
ONLARA CENNETTE DEĞİL BURADA İHTİYAÇ VAR !!!

37 Unutulmamalıdır ki, bir gün herkesin bir organa ihtiyacı olabilir (Kan nakline ihtiyacı gibi)