Bazal Ganglionlar ve Bozuklukları

... konulu sunumlar: "Bazal Ganglionlar ve Bozuklukları"— Sunum transkripti:

1 Bazal Ganglionlar ve Bozuklukları
Yrd. Doç. Dr. Sefa Gültürk Fizyoloji Anabilim Dalı

2 İçerik Bazal ganglionların anatomisi Bazal ganglionların fizyolojisi
Bazal ganglionların bozuklukları Dr. Sefa Gültürk

3 Serebrumun bölgeleri Gri bölge Korteks
Beyin kabuğunun altında aksonlardan oluşan ak bölge Ak bölge içine gömülü gri bölgeler: Talamus Hipotalamus Bazal ganlionlar Dr. Sefa Gültürk

4 Bazal ganglionlar Figure 12.11b Dr. Sefa Gültürk

5 Bazal ganglionlar Ak maddenin içine gömülü 5 nükleus vardır:
N. kaudatus Putamen N. subtalamikus Substansia nigra Globus pallidus Tüm alt ve üst sinir sistemi ile aferent ve eferent bağlantıları vardır. Hareketin kontrolü ve bilişsel işlevlerde rol alır. Dr. Sefa Gültürk

6 Bazal ganglionlar Dr. Sefa Gültürk

7 Bazal ganglionlar Figure 12.11a Dr. Sefa Gültürk

8 Serebellumun kas aktivitesi üzerindeki etkileri gibi düzenleyici etki gösterir.
Bazal ganglionlar hareketin kaba kontrolünü, beyincik ise ince kontrolünü üstlenir. Dr. Sefa Gültürk

9 Bazal ganglionlar: girişler ve çıkışlar
İşleyeceği bilgiyi temel olarak kortikal bölgeden alır. İşlediği bilgiyi talamus yolu ile yine korteksin Prefrontal Premotor ve Primer motor alanlarına gönderir. Dr. Sefa Gültürk

10 Bazal ganglionlar Duyusal korteks, talamus ve beyin sapından aldıkları bilgileri kullanma Uyaranları nonspesifik alanlardan somatomotor alanlara geçirme Kas tonusu, postür ve hareketle ilgili düzenleme Çıktıları serebral korteks ve beyin sapındaki motor merkezlerin aktivitelerini etkileyerek kas hareketlerini düzenlenme Dr. Sefa Gültürk

11 Bazal ganglionlar Dr. Sefa Gültürk

12 Harekete katkı Ekstremitelerin proksimallerinin istemli hareket için uygun pozisyon alması Motor aktivitenin kognitif kontrolü Hafıza ve taze duysal bilgi Dr. Sefa Gültürk

13 Harekete katkı Düşünme ve sentezleme Motor merkezlere katkı:
Makasla kağıt kesme Çivi çakma Basket atma Merdiven inme çıkma Pas verme Kürekle birşeyi atma Deprem, tehlike objesi vs. Dr. Sefa Gültürk

14 Bazal ganglion hastalıkları
Bazal ganglion hasarlarında motor, bilişsel ve emosyonel anormallik Motor bozukluklar temel olarak ikiye ayrılır: Hipokinetik Hiperkinetik Dr. Sefa Gültürk

15 Hiperkinetik bozukluklar
Diskinezi Atetoid hareketler Ballismus Korea İstemli hareket yapmada güçlük Ekstremitelerin distallerinde ortaya çıkan birbirini izleyen ritmik hareketler Ekstremitelerin ani, kontrolsüz, yelken gibi tüm yönlere açılması hareketleri Ekstremite kaslarında ani, yavaş dalgalı, danseder gibi hareketler Dr. Sefa Gültürk

16 Hiperkinetik bozukluklar
Dr. Sefa Gültürk

17 Hipokinetik bozukluklar
Zayıf ve yavaş hareketlerdir: Akinezi Bradikinezi Spontan hareketlerin başlatılmasında ve sürdürülmesinde güçlük Hareketin yapılmasında yavaşlık ve amplitüdünde azalma Dr. Sefa Gültürk

18 Parkinson sendromu S. nigranın dopaminerjik liflerini N. caudatus ve putamene götüren kısmın harabiyeti İlaçla tedavi L-Dopa MAO inhibitörü Cerrahi tedavi Nükleusların çıkarılması Dr. Sefa Gültürk

19 Parkinson sendromu Dopaminerjik nigrostrial yol harabiyeti:
Motor bozukluklar Tremor Rijidite Postural reflekslerin kaybı: İstirahatte eller, ayaklar ve dilde Dr. Sefa Gültürk

20 Parkinson sendromu Hareketle ve uykuda kaybolur: Dişli çark belirtisi:
Rijidite Dişli çark belirtisi: Bradikinezi Hareketin başlatılması ve devamında güçlük: Postural bozukluklar Yürürken kollar sallanmaz; adımlar kısalır. Hasta ayakta iken kollar fleksiyonda ve kambur yürür. Dr. Sefa Gültürk

21 Özet Beyin sapının her iki yanında bulunan N. Kaudatus, putamen, N. Subtalamikus, Substansia nigra ve Globus pallidus tarafından oluşturulur. Tüm alt ve üst sinir sistemi ile aferent ve eferent bağlantıları vardır. Hareketin kontrolü ve bilişsel işlevlerde rol alır. En önemli iki bozukluğu Parkinson sendromu ve Huntington korea’dır. Dr. Sefa Gültürk