Bilimsel Araştırmanın Alternatifleri

... konulu sunumlar: "Bilimsel Araştırmanın Alternatifleri"— Sunum transkripti:

1 Bilimsel Araştırmanın Alternatifleri
Otorite Gelenek Sağduyu Din Medya Mitleri Kişisel Deneyim

2 Bilim Dünyasının 5 Temel Normu
Evrenselcilik Örgütlü şüphecilik Tarafsızlık Paylaşımcılık Dürüstlük

3 Bilimin İşlevi Yüzeyden derine / temele
Görünenden gerçeğe / gerçekliğe Dünü ve bugünü anlama ve açıklama Doğayı, toplumu ve kendini tanıma ve kavrama İnsanın doğayı değiştirme süreci Toplumsal refah ve mutluluk

4 tümdengelim X tümevarım erekselcilik X nedenselcilik
somut > (tümevarım) > soyut > (tümdengelim) > somut jeosfer – biyosfer – noosfer yerküre (cansız doğa) – canlı doğa – düşünce dünyası nedensellik – işlevsellik – ereksellik maddenin evrimi – canlının evrimi – kültürel evrim Pozitivizm: toplumsal olayların çözümlenmesinde doğa bilimlerinin yöntemlerini ve ilkelerini benimsemeyi savunan yaklaşım

5 Teknik, belli bir sonucu elde etmek için kullanılan, yöntem yardımıyla seçilen ve organize edilen araçlardır. Araştırma teknikleri, veri elde etme aracı olarak kullanılırlar. Bilimsel yöntem, sadece süreçte kullanılan araçlar ve izlenen yol ile değil; ulaşılması hedeflenen sonucun kendisi ile de doğrudan ilgilidir. Nesnelerin, olguların, olayların yalnızca ne olduğunun değil, nerede ve nasıl bulunduklarının yanıtının da araştırılmasını sağlar. Bu nedenle, yöntem tekniğe indirgenemez. Bilimsel yöntem, bir sorun ortaya konulmasıyla başlar. Böylece daha bu aşamada öznellik içerir. Bilimsel yöntemin tanımlama bölümü, öznelliğe kaçınılmaz olarak açıktır. Bilimsel yöntemin sınama bölümü ise olabildiğince nesneldir. Tarafsızlık; sınamada objektifliktir; yoksa tanımlamada her şeye, herkese eşit mesafede olmak mümkün değildir.

6 Bilimsel Yöntem Sorunun farkına varılması
Sorunun kavranması ve sistematize edilmesi Varsayımlar oluşturma (Geçici neden-sonuç ilişkileri) Araştırma tekniklerinin seçimi Veri toplama tekniğinin belirlenmesi Veri toplanması Verilerin çözümlenmesi Çözümlerin yorumlanması Rapor yazılması

7

8 Araştırma Teknikleri Gözlemsel Tanımlayıcı Analitik Deneysel
Bilimsel yöntemin eylemsel yönümü gözlem, ölçme ve deney oluştururken; zihinsel yönünü ise varsayımlarda bulunma, bunlardan gözlenebilir sonuçlar çıkarma ve bu sonuçlardan yeniden olgulara dönülerek doğruluğunu sınama işlemleri oluşturur.

9 Nicel Yaklaşım Nesnel olguları ölçer Değişkenlere odaklanır
Değerden bağımsızdır Bağlamdan bağımsızdır Çok sayıda olay ve özne vardır İstatistiksel analiz yapılır Araştırmacı tarafsızdır Pozitivizm ile ilişkilendirilir

10 Nicel Araştırma Sürecinin Adımları
Konu seçimi Odaklanma sorusu hipotez oluşturma Çalışmanın tasarlanması Örneklem belirleme (sosyal bilimlerde) Araştırma yöntemleri ve tekniklerinin belirlenmesi Veri toplama Verileri analiz etme Verileri yorumlama Başkalarını bilgilendirme KURAM > TÜMDENGELİM

11 Nicel Araştırmada Veri Toplama Yöntemleri
Yapılandırılmış görüşme Anket Yapılandırılmış gözlem İçerik analizi Resmî istatistikler

12 Nitel Araştırma Kültürel anlamlar içerir
Etkileşim içindeki olaylara, süreçlere odaklanır Değerler vardır, açıkça görünür Durumla sınırlıdır Az sayıda olay ve özne vardır Tema analizi yapılır Araştırmacı ilişki içindedir

13 Nitel Araştırma Sürecinin Adımları
Bir bakış açısı benimseme Çalışmanın tasarlanması Araştırma sorularının oluşturulması Örneklem belirleme (sosyal bilimlerde) Veri toplama Verileri analiz etme Verileri yorumlama Kuram ve kavram geliştirme Başkalarını bilgilendirme KURAM > TÜMEVARIM > KURAM

14 Nitel Araştırmada Veri Toplama Yöntemleri
Etnografya Katılımcı gözlem Derinlemesine görüşme Odak grup görüşmeleri Doküman ve metinler

15 Pozitivizm Dışsal dünyaya ilişkin kestirimci (predictive, tahminî) ve açıklayıcı bilgi elde etme girişimidir. Oldukça genel önermelerden oluşan teoriler inşa edilir. Genel önerme ve yasalar, sistematik gözlem ve deney yoluyla keşfettiğimiz olayları hem kestirmemize hem açıklamamıza olanak sağlar. Doğada zorunlu bağlantılar yoktur; sadece olayların birbirini izleyişi ve düzenlilikler vardır.

16 Realizm Bilimin ampirik temelli, rasyonel ve objektif bir girişim olduğu noktasında pozitivizm ile örtüşür. Bilimin birinci görevi açıklama yapmaktır. Açıklama yapmak, sadece düzenlilikleri belirlemek değildir; özellikle altta yatan yapıların ve mekanizmaların bilgisi elde ederek olaylar arasındaki zorunlu bağlantıları keşfetmektir. Bilimsel teori, gözlenebilir olayları nedensel olarak ortaya çıkaran yapı ve mekanizmaların bir betimlemesidir.