FİLİZ DİLMEN Rehber Öğretmen

... konulu sunumlar: "FİLİZ DİLMEN Rehber Öğretmen"— Sunum transkripti:

1 FİLİZ DİLMEN Rehber Öğretmen
ÖFKE YÖNETİMİ FİLİZ DİLMEN Rehber Öğretmen

2 ÖFKE GELİR GÖZ KARARIR ÖFKE GİDER YÜZ KIZARIR TÜRK ATASÖZÜ
Kısaca… “Öfkeyle kalkan, zararla oturur”

3 ÖFKE NEDiR? Birey haz alma dünyasını engelleyen herhangi bir durum, olay veya kişi ile karşılaştığında öfke duygusu oluşur. İstediğini alamama, haksız davranışlara maruz kaldığını düşünme, arkadaş kaybı, kaçırılmış fırsatlar, kavgalar, engellenme, anlaşılmama, saygısızlık vb. durumlar öfkelenmemize neden olur.

4 Öfke aslında normal ve sağlıklı bir duygudur
Öfke aslında normal ve sağlıklı bir duygudur. Ama kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüştüğünde, okul hayatınızda, kişisel ilişkilerinizde sorunlara yol açar.

5 Neden Öfkeleniriz? Çıkmazda hissettiğimizde
Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde Engellendiğimizde Tehdit algıladığımızda Benliğimize direkt saldırıldığında Bizim için önemli olan şeylere (önemlilerimize) saldırıldığında

6 Öfkelendiğimizde… Bastırabiliriz, Anlatabiliriz, Dindirebiliriz.

7 Öfkeli öğrencilerle ilgili tehlikeler…
Dikkat ve konsantrasyon sorunları Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” davranışlar sergilemesi Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga etmesi Çok az sayıda arkadaşının olması Ev yada sokak hayvanlarına yönelik fiziksel baskı uygulamaları yapması

8 ÖFKE KONTROLÜ İnsanların kontrol etmekte en çok zorlandıkları duygu öfkedir. Öfke hiçbir zaman sebepsiz değildir, ama nadir olarak iyi bir nedeni vardır. Öfkeyi dışa vurmak da, öfkeyi azaltmak yerine aksine arttırır. Öfke öfkeyi besler. Aklın frenlemediği hiddet, patlayarak şiddete dönüşür. Kişinin sürekli olarak öfkelenmesine neden olan olayı düşünmesi, kendini tehdit altında hissetmesi ve sinir bozucu bir olaya tanıklık etmesi öfkesini arttırır. Öfkeyi kontrol etmek için 1.kişi odak noktasını değiştirebilir, dikkatini başka yöne çevirebilir; 2.kendisinde öfkeye yol açan düşünceler zincirini bulabilir ve 3.ortamı değiştirebilir, öfkelendiren kişiden bir süre uzak kalabilir

9 Araştırmalar, kızgınlık duygusunun “boşaltılması”nın kızgınlık, öfke ve saldırganlığı daha çok arttırdığını ve sorunu çözmek için hiç bir yararı olmadığını göstermektedir. Onun için en iyisi, öfkenizi neyin başlattığını bulmak ve kendinizi öfkeyle kaybetmeden, bu nedenlerle başa çıkabilme yollarını öğrenmektir.

10 ÖFKENİN YÖNETİMİ Öfke yönetimi tekniklerinin amacı, kızgınlığın ve öfkenin yol açtığı duygusal ve bedensel tepkileri azaltabilmektir. Siz de kızgınlığa yol açan insanları, olayları yok edemezsiniz; Onlardan kaçınamazsınız; onları değiştiremezsiniz.

11 Yapabileceğiniz tek şey bu insanlar ya da olaylar karşısında gösterdiğiniz içsel ve dışsal tepkilerinizi kontrol edebilmek, onları yapıcı bir şekilde yönetebilmektir.

12 ÖFKE YÖNETiMi FİZYOLOJİK UYGULAMALAR (GEVŞEME),
DÜŞÜNCE DÜZENLEME TEKNİĞİ (OLAYLARA BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRME), PROBLEM ÇÖZME TEKNİĞİ, MİZAHA BAŞVURMA, ÇEVRE DEĞİŞİKLİĞİ.

13 1. FİZYOLOJİK UYGULAMALAR :
ÖFKE YÖNETİMİ 1. FİZYOLOJİK UYGULAMALAR : GEVŞEME ( NEFES EGZERSİZİ – KAS GEVŞETME – SPOR ) .DİYAFRAMINIZDAN DERİN NEFESLER ALIN; GÖĞSÜNÜZÜN ÜST KISMIYLA NEFES ALMANIZ SİZİ RAHATLATMAZ. NEFES ALIP VERDİĞİNİZDE GÖĞSÜNÜZ DEĞİL, KARNINIZ ŞİŞMELİDİR. .DERİN NEFESLERİNİZİ ALIRKEN, KENDİ KENDİNİZE TEKRAR TEKRAR “GEVŞE!” YA DA “SAKİN OL!” DİYEREK TELKİNDE BULUNUN.

14 ÖFKE YÖNETİMİ BELLEĞİNİZDEN ÇAĞIRARAK YA DA HAYAL EDEREK SİZİ GEVŞETECEK BİR YER YA DA ORTAMI DÜŞÜNÜN VE GÖZÜNÜZÜN ÖNÜNE GETİRMEYE ÇALIŞIN. BU TEKNİKLERİ HERGÜN PRATİK YAPARAK EZBERLERSENİZ, DAHA SONRA KARŞILAŞACAĞINIZ GERGİN ORTAMLARDA OTOMATİK OLARAK UYGULAYABİLİRSİNİZ.

15 2. DÜŞÜNCE DÜZENLEME TEKNİĞİ ( OLAYLARA BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRME )
ÖFKE YÖNETİMİ 2. DÜŞÜNCE DÜZENLEME TEKNİĞİ ( OLAYLARA BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİRME ) BU STRATEJİ EN BASİT ANLAMIYLA DÜŞÜNME TARZINIZI DEĞİŞTİRMEK DEMEKTİR. KIZGIN İNSANLAR DÜŞÜNCELERİNİ KÜFREDEREK, BAĞIRIP ÇAĞIRARAK İFADE ETME EĞİLİMİNDEDİRLER. KIZGIN OLDUĞUNUZ ZAMAN GENELLİKLE DÜŞÜNCELERİMİZ GERÇEĞİ YANSITMAKTAN ÇOK, OLAYLARIN ABARTILMIŞ VE ÇARPITILMIŞ BİR ŞEKLİNİ ALGILAR VE ONU YANSITIRIZ. BU TÜR DÜŞÜNCELERİ FARK EDİN VE YERİNE DAHA MANTIKLI OLANLARI YERLEŞTİRİN.

16 ÖFKE YÖNETİMİ ÖRNEĞİN KENDİ KENDİNİZE, “EYVAH, HER ŞEY MAHVOLDU!” GİBİ BİR ŞEYLER SÖYLEMEK YERİNE, “DÜNYANIN SONU DEĞİL VE BUNA ŞİMDİ ÖFKELENİYOR OLMAM BU OLAYI OLMAMIŞ HALE GETİRMEYECEK.” DİYEBİLİRSİNİZ. HER İKİ DÜŞÜNCEYİ DE ZİHNİNİZDEN GEÇİREREK DENEYİN. ÖFKENİZİN HANGİ DÜŞÜNCEYLE ARTTIĞINI YA DA AZALDIĞINI GÖRÜN.

17 ÖFKE YÖNETİMİ SADECE, YAŞAMIN İNİŞ VE ÇIKIŞLARINDAN BAZILARINI YAŞADIĞINIZI DÜŞÜNÜN. ÖFKENİZİN KONTROLDEN ÇIKMAYA BAŞLADIĞI HER ZAMAN, BU YÖNTEME BAŞVURUN. BU DAHA DENGELİ BİR BAKIŞ AÇISINI YAKALAMANIZA YARDIMCI OLACAKTIR. ÖFKELİ İNSANLAR HER ŞEYİ TALEP KAR BİR ŞEKİLDE İSTERLER, DİĞER DEYİŞLE KENDİLERİNE HAK GÖRÜRLER. BU DURUM, ADALET İÇİN DE BÖYLEDİR, TAKDİR, KABUL, ONAY, VB. İÇİN DE..

18 ÖFKE YÖNETİMİ .DİĞER DEYİŞLE, İSTEDİĞİ HERHANGİ BİR ŞEY İÇİN, “BANA VERİLMELİ” YA DA “BENİM OLMALI” DEMEK YERİNE, “BANA VERİLMESİNİ İSTERDİM.” DİYE DÜŞÜNMENİN DAHA SAĞLIKLI OLDUĞUNU GÖRMELİDİRLER.

19 3. PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ ÖFKE YÖNETİMİ
ÖFKE, ÖZENLE DİKKATE ALINMASI GEREKEN BİR "İŞARETÇİ“ DİR. NEYE İŞARET ETTİĞİNE GELİNCE; ÖFKELENEN KİMSENİN HAKKI YENİYOR, GEREKSİNİMLERİ VE İSTEKLERİ KARŞILANMIYOR, YAŞAMINA İLİŞKİN BİR SORUNA GEREKEN ÖNEMVERİLMİYOR, İÇİNDE BULUNDUĞU BİR İLİŞKİ UĞRUNA DEĞER VE İNANÇLARINDAN ÖDÜN VERİYOR YA DA GELİŞME VE YETENEKLERİNİ ORTAYA KOYMA ŞANSI ELİNDEN ALINIYOR OLABİLİR.

20 ÖFKE YÖNETİMİ BAZEN ÖFKE DUYGULARIMIZ YAŞAMIMIZDAKİ GERÇEK VE KAÇINILMAZ SORUNLARDAN KAYNAKLANIYOR OLABİLİR. KIZGINLIK DUYGULARI BÖYLE ZAMANLARDA BU ZORLUKLAR KARŞISINDA YAŞANAN DOĞAL VE SAĞLIKLI DUYGULARDIR. BÖYLE DURUMLARDAKİ EN YARARLI TUTUM; ÖNCE DURUMU DEĞİŞTİRİP DEĞİŞTİREMEYECEĞİMİZİ ARAŞTIRMAKTIR. DEĞİŞTİREBİLECEĞİMİZ BİR ŞEYSE ÇÖZÜM YOLLARI ARAŞTIRILABİLİR.

21 ÖFKE YÖNETİMİ AYRICA AŞAĞIDAKİ SORULARI KENDİMİZE SORARAK ÖFKEMİZİN GERÇEK KAYNAKLARINA ODAKLANMAYI ÖĞRENEBİLİRİZ: "BU DURUMDA BENİ ÖFKELENDİREN ŞEY NE?" "BURADA ASIL SORUN NE?“ "NE DÜŞÜNÜYOR VE HİSSEDİYORUM?" "ULAŞMAK İSTEDİĞİM ŞEY NE?“ "KİMLER NELERDEN SORUMLU?“ "DEĞİŞTİRMEK İSTEDİĞİM ŞEY TAM OLARAK NE?“ "YAPABİLECEĞİM VE YAPAMAYACAĞIM ŞEYLER NE?"

22 4. MİZAHA BAŞVURMA : ÖFKE YÖNETİMİ
MİZAH, ÇEŞİTLİ YOLLARLA ÖFKENİZİN YOĞUNLUĞUNUN AZALMASINA YARDIMCI OLABİLİR. HER ŞEYDEN ÖNCE DAHA DENGELİ BİR BAKIŞ AÇISI SAĞLAR. BİRİNE ÖFKELENİP DE BELLİ SIFATLARLA ETİKETLER TAKMAYA BAŞLADIĞINIZDA, BİR AN DURUN VE O İNSANIN GERÇEKTEN O “ŞEY” YA DA “ÖYLE” OLDUĞUNU DÜŞÜNÜN. BU SAHNEYİ GÖZÜNÜZÜN ÖNÜNE GETİRİN. ÖRNEĞİN BİRİNE, “MUŞMULA” YA DA “ODUN KAFALI” GİBİ SIFATLARLA SALDIRDIĞINIZDA, O KİŞİYİ GERÇEKTEN BİR MUŞMULAYMIŞ YA DA ODUNDAN BİR KAFASI VARMIŞ GİBİ HAYAL EDİN VE GÜNDELİK İŞLERİNİ O ŞEKİLDE YAPTIĞINI GÖZÜNÜZÜN ÖNÜNE GETİRİN.

23 ÖFKE YÖNETİMİ EĞER KARŞINIZDAKİ İNSANI BENZETTİĞİNİZ ŞEYİN NE OLDUĞUNU DÜŞÜNEREK KAFANIZDA GERÇEKTEN ÖYLEYMİŞ GİBİ BİR RESİM ÇİZEBİLİRSENİZ, ÖFKENİZİN AZALMAYA BAŞLADIĞINI GÖRECEKSİNİZ. ÇÜNKÜ MİZAH SIRASINDA YAŞANILAN DUYGULARLA, ÖFKENİN BİR ARADA BULUNMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR.

24 ÖFKE YÖNETİMİ Mizah kullanırken iki noktada çok dikkatli olmak gerekir * Öncelikle mizah kullanmanın, sorunlarınızı gülerek geçiştirmek demek olmadığını, tersine onlarla yapıcı bir şekilde yüzleşebilmeniz demek olduğunu bilmelisiniz. * İkincisi de mizah kullanayım derken, alaycı ve aşağılayıcı mizaha başvurmaktan kaçınmalısınız. Çünkü bu da sağlıksız öfke ifadesinin bir başka yoludur.

25 5. ÇEVRE DEĞİŞİKLİĞİ : ÖFKE YÖNETİMİ
BAZEN, SİNİRLENİP ÖFKELENMEMİZE YOL AÇAN “ŞEYLERİN” YAKIN ÇEVREMİZDE OLDUĞUNU FARKEDERİZ. SORUNLAR VE SORUMLULUKLAR ÜZERİNİZE ÖYLESİNE YIKILIR Kİ DÜŞTÜĞÜNÜZ TUZAĞA VE O TUZAĞI TEMSİL EDEN İNSANLARA KARŞI ÖFKE İLE KAVRULURSUNUZ. .BİRAZ ARA VERİN. GÜN İÇİNDE ÖZELLİKLE STRESLİ OLACAĞINI BİLDİĞİNİZ SAATLERDE, SADECE KENDİNİZ İÇİN KULLANACAĞINIZ BİR ZAMAN AYIRIN.

26 SON SÖZ

27 ÖFKELENDiGiMDE NELER YAPABiLiRiM?
ÖFKENLE YÜZLEŞ ONDAN KAÇMA ÖFKENİN ALTINDAKİ DUYGULARI ANLAMAYA ÇALIŞ ÖFKENE KARIŞAN SUÇLULUK, PİŞMANLIK, HİDDET, UTANMA, KORKU GİBİ DUYGULARI AYIKLA ÖFKELENMENE NEDEN OLAN KONU İLE YÜZLEŞ. DAMLA MI KAYNAK MI OLDUĞUNU BELİRLE GEÇMİŞTEN GELEN ÖFKE KAYNAKLARINI KURUT YARIM İŞ BIRAKMA ÇEVRENDEKİLERDEN YARDIM AL. ÖFKELENMEDEN ÖFKEN İÇİN HAZIRLIKLI OL BEN ÖFKELİYİM…. ÇÜNKÜ

28 TEŞEKKÜR EDERİZ…