BESİN ZİNCİRİ ve BESİN PİRAMİDİ

... konulu sunumlar: "BESİN ZİNCİRİ ve BESİN PİRAMİDİ"— Sunum transkripti:

1 BESİN ZİNCİRİ ve BESİN PİRAMİDİ
FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ BESİN ZİNCİRİ ve BESİN PİRAMİDİ

2 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“Ekosistemlerde canlıların birbirini yiyerek oluşturdukları zincire besin zinciri denir.”

3 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“Fotosentez olayı ile kendi besinlerini üreten canlılara ÜRETİCİ denir.”

4 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
Bütün besin zincirlerinin ilk halkasında üretici organizmalar bulunur. Üretici organizmalara algler, bazı bakteriler ve bitki türleri örnek olarak verilebilir.

5 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“Besin zincirinin ikinci halkasında sadece üretici organizma ile beslenen canlılar yer alır. Bu canlılara OTÇUL TÜKETİCİLER (OTOBURLAR) denir.” Bu canlılara örnek olarak at, inek, zürafa, fil, koyun gibi canlılar verilebilir.

6 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“ Sadece diğer hayvanlarla (etle) beslenen organizmalara ETÇİL TÜKETİCİLER (ETOBUR) denir.” Bu canlılara örnek olarak aslan, kartal, kurt gibi canlılar verilebilir.

7 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
Hem bitkileri hem de çevrelerindeki diğer hayvanları besin kaynağı olarak kullanan organizmalara HEM ETÇİL HEM OTÇUL TÜKETİCİLER denir. Bu canlılara örnek olarak insan, ayı, kaplumbağa, bazı balık ve kuş türleri verilebilir.

8 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
Organik atıkları parçalayarak diğer organizmaların kullanabileceği formata çeviren canlılara AYRIŞTIRICILAR denir. Ayrıştırıcı organizmalar bazı bakteri ve bazı mantar (küf mantarı, şapkalı mantar… ) türleridir.

9 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
Ayrıştırıcı organizmalar yaptıkları faaliyetler sonucunda besin ihtiyaçlarını karşılamış olurlar. Doğadaki madde ve enerji döngüsünü sağlamış olurlar. Doğayı temizlerler.

10 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“Canlılar arasında av - avcı ilişkisine dayanan, üretici, tüketici ve ayrıştırıcıların oluşturduğu yapıya BESİN ZİNCİRİ denir.”

11 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
Bir ekosistemdeki birden fazla besin zincirinin bir araya gelerek oluşturdukları daha karmaşık beslenme ilişkilerine BESİN AĞI denir.

12 Beslenme Şekillerine Göre Canlılar
FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ Beslenme Şekillerine Göre Canlılar a. Üreticiler b. Tüketiciler c. Ayrıştırıcılar I. Otçul Tüketiciler II. Etçil Tüketiciler III. Hem Otçul hem Etçil Tüketiciler

13 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“Besin zincirinde üreticiden tüketicilere doğru aktarılan enerji miktarını gösteren şemaya BESİN PİRAMİDİ denir.”

14 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ

15 FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ
“ Besin piramitlerinde üreticiden, son tüketiciye doğru gidildikçe aktarılan enerji azalır. ”

16 * Canlının vücudunda biriken zararlı madde miktarı artar.”
FEN ve TEKNOLOJİ / CANLILAR ve ENERJİ İLİŞKİLERİ “Besin piramitlerinde alt basamaklardan üst basamaklara doğru çıkıldıkça ; * Birey sayısı azalır. * Genellikle vücut büyüklüğü artar. * Canlının vücudunda biriken zararlı madde miktarı artar.”