GÜNEŞ ENERJİSİNİ CANLILAR NASIL KULLANIR?

... konulu sunumlar: "GÜNEŞ ENERJİSİNİ CANLILAR NASIL KULLANIR?"— Sunum transkripti:

1 GÜNEŞ ENERJİSİNİ CANLILAR NASIL KULLANIR?
Bitkiler, Güneş Enerjisini Dönüştürüp Hücrelerinde Tutabilen Canlılardır. Ahmet yüksel

2 FOTOSENTEZ ( Karbon Özümlemesi )
Ahmet yüksel

3 A.Ç

4 FOTOSENTEZ İÇİN ; * Güneş ışığı * Su * Karbondioksit ve
* Madensel maddelere İhtiyaç vardır. Ahmet yüksel

5 Yeşil bitkiler besinlerini güneş enerjisinden yararlanarak yaparlar.
Güneş enerjisi alamayan yeşil bitkiler, besin yapamaz, sararır, cılız kalır, kurur ve ölür. Ahmet yüksel

6 Bitkilerin 3 /4 ‘ü sudur. Bitkiler terleme sonucu su kaybederler.
Bu suyu kökleriyle topraktan alırlar. Bitkiler, kökleriyle suda erimiş madensel maddeleri alırlar. Ahmet yüksel

7 Topraktaki hava, köklerin oksijen gereksinimini karşılar.
Bitkiler, gündüz fotosentez yapabilmek için havanın karbondioksidine, gece ise solunum için havanın oksijenine ihtiyaçları vardır. Topraktaki hava, köklerin oksijen gereksinimini karşılar. Ahmet yüksel

8 Bitki, madensel maddeleri kökleriyle topraktan alır.
Toprak devamlı madensel madde kaybeder. Bu yüzden gübreleme yapılır Ahmet yüksel

9 Bu olaya FOTOSENTEZ denir.
2. Bitkiler Işıkta Glikoz Sentezler: Yeşil bitkiler yapraklarındaki klorofil yardımıyla, güneş ışığı altında inorganik maddeleri organik besin maddelerine (glikoza) dönüştürür. Bu olaya FOTOSENTEZ denir. Yani fotosentez, güneş ışığı enerjisini, canlıların kullanacağı enerjiye, (ATP) ye dönüştürme işidir. Besin üretilirken oksijen de elde edilir. Ahmet yüksel

10 Fotosentez olayı hücrenin kloroplastlarında geçer.
Kloroplastta en önemli yapı KLOROFİLDİR. KLOROFİL: Fotosentez olayının gerçekleştiği pigmentlerdir. Güneş ışığındaki yeşil rengi yansıtıp diğer renkleri soğurur. Bu yüzden yapraklar yeşil görünür. Klorofil molekülünde Magnezyum bulunur. Magnezyum yeşil renk verir. Ahmet yüksel

11 Ahmet yüksel

12 fotosentez kısaca ; 6H2O C6H12O6 + 6O2 Klorofil Besin + Oksijen
Karbondioksit + Su Güneş ışığı Klorofil 6CO2 + 6H2O C6H12O6 + 6O2 Güneş ışığı glikoz şeklinde yazılır. Ahmet yüksel

13 3. Tüm Canlılara Sunulan Fotosentez Ürünü: Glikoz
Fotosentez(özümleme) olayı sonucunda glikoz oluşur. Nişasta, şeker, yağ, protein, ve vitamin gibi diğer besin maddeleri glikozdan sentezlenir. Üzüm ve balda saf halde bulunur. Nişastaya dönüşmüş hali bitki lökoplastlarında toplanır. Glikoz, insan ve hayvanlarda glikojen olarak karaciğer ve kas hücrelerinde toplanır. Ahmet yüksel

14 Ahmet yüksel

15 FOTOSENTEZ HIZI Fotosentezi etkileyen faktörlerin hangisi en düşük seviyede ise fotosentezin hızı buna bağlıdır. Örneğin ışık şiddeti, su miktarı arttırıldığı halde karbondioksit miktarı sabit kalıyorsa, fotosentezin hızı karbondioksit miktarına bağlı kalır. Ahmet yüksel

16 CO2 MİKTARINA GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:
%0.03 Ahmet yüksel

17 IŞIK ŞİDEETİNE GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:
Işık şiddeti arttıkça fotosentez hızı da artar. Ancak ışık şiddeti belli bir değeri geçtikte sonra sabit kalır. IŞIK ŞİDDETİ Ahmet yüksel

18 SICAKLIK ARTIŞINA GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:
Yüksek sıcaklık enzim yapısını bozacağından dereceden sonra fotosentez hızı düşmeye başlar. FOTOSENTEZ HIZI SICAKLIK Ahmet yüksel

19 IŞIĞIN RENGİNE GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:
kırmızı ve mor dalga boylarında en hızlı, yeşil ışıkta ise en az yavaştır. Ahmet yüksel

20 FOTOSENTEZİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Fotosentez klorofilli hücrelerde ve ışıklı ortamda gerçekleşir. Fotosentezde yeşil bitki havadan yapraklarındaki stomalarla karbondioksit, topraktan kökleriyle su alır. 3. Fotosentez sonunda besin ve oksijen üretilir. Ahmet yüksel

21 Fotosentez için madensel tuzlar gerekir.
Fotosentezde ışık enerjisi organik besin maddesinde kimyasal bağ enerjisi olarak depolanır. Fotosentez için madensel tuzlar gerekir. 6. Fotosentez için en uygun sıcaklık Cdir. Ahmet yüksel

22 * ÖĞRENDİKLERİMİZİ DEĞERLENDİRELİM… * ÇALIŞMA SORULARI Ahmet yüksel

23 1- Aşağıdaki organellerden hangisi yalnızca bitki hücresinde bulunur?
Mitokondri B. Ribozom C. Endoplâzmik retikulum D. Kloroplâst Ahmet yüksel

24 2- Bitkilerde fotosentezde görevli olan doku aşağıdakilerden hangisidir?
A. Özümleme dokusu B. Sürgen doku C. Destek dokusu D. Koruyucu doku Ahmet yüksel

25 3- Madensel tuzların ve suyun topraktan emilmesinde aşağıdakilerden hangisi en çok etkilidir?
A. Gövde B. Çiçek C. Yaprak D. Kabuk Ahmet yüksel

26 4- Aşağıdakilerden hangisi fotosentez sonucunda bitkiler tarafından oluşturulur?
A. Klorofil B. Karbondioksit C. Glikoz D. Su Ahmet yüksel

27 5- Yeşil bitkiler, güneş enerjisini hangi enerjiye dönüştürerek depolar?
A. Potansiyel enerjiye B. Kimyasal enerjiye C. Kinetik enerjiye D. Isı enerjisine Ahmet yüksel

28 III. Fotosentezin yavaşlaması
6- Loş yerdeki yeşil bir bitki, güneşli pencere önüne konulursa aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir? I. Klorofil artması II. Işığa yönelme III. Fotosentezin yavaşlaması A. I ve II B. I ve III C. II ve III D. Yalnız II Ahmet yüksel

29 Yeşil bitkiler besin yaparken yukarıdakilerden hangilerini kullanır?
7- I. Su II. Oksijen III. Karbondioksit IV. Güneş Işığı V. Organik madde Yeşil bitkiler besin yaparken yukarıdakilerden hangilerini kullanır? A. I - II B. II - IV C. I – III - IV D. III – IV - V Ahmet yüksel

30 başarı dileklerimle... TEŞEKKÜRLER… Ahmet yüksel

31 SOLUNUM Ahmet yüksel

32 Organizmanın, canlılığını sürdürebilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır
Organizmanın, canlılığını sürdürebilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır. Enerji ise, organik besinlerin parçalanmasıyla elde edilir. Besinlerin hücre içinde parçalanarak enerji elde edilmesi olayına SOLUNUM denir. Ahmet yüksel

33 İki çeşit hücre solunumu vardır:
I. OKSİJENSİZ SOLUNUM ( FERMANTASYON ) II. OKSİJENLİ SOLUNUM Ahmet yüksel

34 ( mayalanma-Fermantasyon)
1. OKSİJENSİZ SOLUNUM: ( mayalanma-Fermantasyon) Besinlerin oksijen kullanılmadan parçalanması sonucu enerji ( ATP ) üretilmesi olayıdır. Hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir. Bu tür solunuma; Mayalanma( fermantasyon ) adı verilir. Ahmet yüksel

35 A) ALKOL FERMANTASYONU
GLİKOZ 2 ATP + 2CO2 + 2 ETİL ALKOL Maya hücreleri tarafından gerçekleştirilen solunumdur Bakterilerde ve mantarlarda görülür. Örneğin; sütten yoğurt ve peynir elde edilmesi olayı sırasında enerji açığa çıkar. Ahmet yüksel

36 B) LAKTİK ASİT FERMANTASYONU:
Sporcularda olduğu gibi, gereğinden fazla enerji harcayan insanlarda, oksijen yetmediği zaman, kas hücreleri laktik asit fermantasyonu gerçekleştirir ve enerji üretilir. Enzim GLİKOZ 2 LAKTİK ASİT +ENERJİ(ATP) Ahmet yüksel

37 NOT: BÜTÜN FERMANTASYON OLAYLARINDA ENERJİ ELDE EDİLİR.
Üzüm suyunun şarap olması, üzüm suyunun sirke olması, sütün yoğurt ve peynir olması, hamurun ekşimesi fermantasyon sonucudur. Ahmet yüksel

38 2. OKSİJENLİ SOLUNUM: Besinlerin oksijen ile yakılarak parçalanması sonucunda enerji (ATP) üretilmesi olayıdır. Karbondioksit+su+ATP(enerji) Glikoz+Oksijen C6H12O6 +6O2 6CO2 + H2O + 38 ATP Ahmet yüksel

39 (bir hücreliler, mantarlar, bitki ve hayvan)
Oksijenli solunum hücrenin mitokondrisinde gerçekleşir. Bütün canlılarda görülür. (bir hücreliler, mantarlar, bitki ve hayvan) Üretilen ATP (adenozin trifosfat) canlının tüm hayatsal faaliyetlerinde kullanılır. Oksijenli solunumda organik moleküller yapıtaşları olan inorganik maddelere kadar parçalanır. Ahmet yüksel

40 Örneğin: bir hücreli canlılarda, bazı mantarlarda...
NOT: 1- Oksijenli solunumda daha fazla enerji elde edilir. Oksijensiz solumda ise daha az enerji elde edilir. Örneğin: bir hücreli canlılarda, bazı mantarlarda... 2- Fermantasyon hücrenin stoplazmasında, oksijenli, solunum hücrenin mitokondrisinde gerçekleşir. Ahmet yüksel

41 FOTOSENTEZ İLE SOLUNUM İLİŞKİSİ
BESİN Güneş ışığı enerjisi OKSİJEN SOLUNUM FOTOSENTEZ ATP + ISI CO2 H2O Ahmet yüksel

42 Sonuçta madde ve enerji akışı olur.
FOTOSENTEZ İLE SOLUNUM İLİŞKİSİ Fotosentez ve solunum olayında meydana gelen tepkimeler birbirinin tersi yönünde işler. Fotosentezin ürünleri solunumun hammaddeleri, solunumun ürünleri fotosentezin hammaddeleri olarak kullanılır. Sonuçta madde ve enerji akışı olur. Ahmet yüksel

43 Burada hammadde tekrar kullanılabilirken enerji akışı tek yönlü olmaktadır.
Fotosentez organik besinlerde depolanan enerji,solunumla serbest kalmakta ve enerji gerektiren canlılık olaylarında kullanılmaktadır. Ahmet yüksel

44 SOLUNUM İLE FOTOSENTEZİN KARŞILAŞTIRLMASI
Ahmet yüksel

45 1 Enerji üretimi ve dönüşümünü sağlar.
FOTOSENTEZ; 1 Enerji üretimi ve dönüşümünü sağlar. 2. Klorofilli hücrelerde gerçekleşir. 3. Işık enerjisi olduğu ortamlarda gerçekleşir. 4. Hücrede kloroplast organeli içinde gerçekleşir. Ahmet yüksel

46 6. Bitki ağırlığında madde artışına neden olur.
5. Işık enerjisi, besin maddesinde kimyasal bağ enerjisine dönüştürülerek depolanır. 6. Bitki ağırlığında madde artışına neden olur. 7. Hammadde olarak CO2 ve H2O kullanılır. 8. Son ürünler organik besin ve oksijendir. Ahmet yüksel

47 1. Enerji üretimini ve dönüşümünü sağlar.
SOLUNUM; 1. Enerji üretimini ve dönüşümünü sağlar. 2. Bütün hücrelerde gerçekleşir. 3. Her ortamda gerçekleşir. Ahmet yüksel

48 6. Tüm canlılarda madde azalmasına neden olur.
4. Hücrede solunumun bir kısmı sitoplazmada bir kısmı mitokondride gerçekleşir. 5. Besin maddesinde depolanmış kimyasal bağ enerjisinden ATP sentezlenir. 6. Tüm canlılarda madde azalmasına neden olur. 7. Hammadde olarak organik besin ve oksijen kullanılır. 8. Son ürünler su ve karbondioksittir. Ahmet yüksel

49 başarı dileklerimle... TEŞEKKÜRLER… Ahmet yüksel