Antibiyotikler Uygun olmayan ve yaygın kullanılan ilaçların başında

... konulu sunumlar: "Antibiyotikler Uygun olmayan ve yaygın kullanılan ilaçların başında"— Sunum transkripti:

1 Antibiyotikler Uygun olmayan ve yaygın kullanılan ilaçların başında
Genel olarak hastaların % ’inde kullanılıyor ABD’nde İlaçlara ayrılan bütçenin %15-30’u Kullanımın %50’si uygun değil Sağlık Sunumları:

2 Uygun Olmayan Kullanım
Ampirik tedavi Mikrobiyoloji lab. olanaklarının az kullanımı

3 Yanlış Antibiyotik Kullanımının Nedenleri
Tedavinin gerekmediği durumlar Gereksiz profilaksi Laboratuvar problemi Güven kazanmak Hastanın hekim önerisi olmaksızın antibiyotik kullanması Eczanelerde reçetesiz antibiyotik satışı İlaç sanayiinin propagandası

4 Rasyonel Olmayan Antibiyotik Kullanımı
Bakteriyel direnç Dirençli bakteriler ile infeksiyon İlaç yan etkileri Ekonomik yük

5 Yanık ve Yoğun Bakım Ünitelerinde İzlenen İnfeksiyonlar (2002)
Üniteler Toplam İnf. gelişen % hasta sayısı İç hastalıkları Beyin cerrahisi Kalp-damar cer Genel cerrahi Yanık Toplam

6 Nozokomiyal İnfeksiyonların Dağılımı (2002)
Nozokomiyal infeksiyonlar Toplam % (n: 357) Pnömoni Üriner sistem infeksiyonu Sepsis/bakteriyemi Cerrahi alan infeksiyonu Kateter infeksiyonu Yanık infeksiyonu Diğer

7 Nozokomiyal İnfeksiyonlardan İzole Edilen Etkenler (2002)
Etkenler Sayı % Gram negatif basiller A. baumannii P. aeruginosa E. coli K. pneumonia Gram pozitif koklar S. aureus KNS Enterokoklar Candida spp

8 Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri (1)
Gerekçelerin belirlenmesi Etken olabilecek patojen ile ilgili bilginin bulunması Seçilecek antibiyotik ile ilgili yeterli bilginin olması

9 Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri (2)
Tedavinin yeterliliğinin veya başarısının izlenmesi Başarısız sonuç alındığında nedenlerinin değerlendirilmesi

10 Antibiyotik Kullanımının Gerekçelerinin Saptanması
Kanıtlanmış bakteriyel infeksiyon Ampirik antibiyotik tedavisi Profilaktik antibiyotik tedavisi

11 Bakteriyel İnfeksiyonun Kanıtlanması
Öykü Fizik muayene Laboratuvar bulguları

12 Ampirik Antibiyotik Tedavisi
Belli endikasyonlarda Klinik belirti ve bulgulara dayanarak Rasyonel antibiyotik seçimi yapılarak uygulanmalıdır.

13 Ampirik Antibiyotik Tedavisinin Temel İlkeleri
Gerekli endikasyon İnfeksiyon bölgesi Etken olabilecek mikroorganizma Mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılığı Antibiyotiğin farmakolojik özellikleri Konağın özellikleri

14 Ampirik Antibiyotik Tedavisi
Tedavi öncesi infeksiyon kaynağı olabilecek örneklerden kültür başta olmak üzere mikrobiyolojik incelemeler yapılmalıdır.

15 Hastane İnfeksiyonlarında Ampirik Antibiyotik Tedavisi (1)
Uygulanan invaziv işlemler Hastanın yattığı servisin özelliği Hastane infeksiyon sürveyans verileri Altta yatan hastalık

16 Hastane İnfeksiyonlarında Ampirik Antibiyotik Tedavisi (2)
Uzun süreli kateter kullanımı ve hiperalimantasyon tedavisi Daha önce kullanılan antibiyotik İmmünsupresyon

17 Endikasyonsuz Ampirik Antibiyotik Tedavisi
Rasyonel olmayan antibiyotik kullanımının olumsuz yönleri + Hekimlerde yanlış güven hissi Mikrobiyolojik tanının gecikmesi veya engellenmesi

18 Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (1)
Özgül profilaksi Özgül olmayan profilaksi

19 Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (2)
Tedavi şekli, süresi, dozu ve yan etkiler Hedef mikroorganizmalar ve bulaş şekli Maliyet-etkinlik oranı

20 Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (3)
Hedef mikroorganizmalara etkili Ucuz Yan etkileri az olmalı ve Korunmayı sağlayacak doz ve sürede verilmelidir.

21 Antibiyotik Seçiminde Etkili Olan Faktörler
Bakteriye ilişkin faktörler Hastaya ilişkin faktörler Antibiyotiğe ilişkin faktörler

22 Mikroorganizmaya İlişkin Faktörler
Antibiyotik duyarlılığı Bir veya daha fazla mikroorganizmanın etken olması Fagositik hücrelerde yaşayabilme

23 Konağa İlişkin Faktörler
Bilinen yan etkiler Yaş Gebelik Genetik faktörler Altta yatan hastalık Uygulanan diğer antibiyotikler Kullanılan diğer ilaçlar İnfeksiyonun ortaya çıktığı yer İnfeksiyon yeri

24 Seçilecek Antibiyotik İle İlgili Bilgi
Etki spektrumu Etki mekanizması Farmakolojik özellikler Tedavi dozu ve aralığı Veriliş yolu ve süresi İlaç etkileşimleri Yan etkiler Toplam tedavi maliyeti

25 Kombinasyon Antibiyotik Tedavisinin Temel İlkeleri
Sinerjistik aktivite elde etmek Miks infeksiyonların tedavisi İlaca karşı direnç gelişmesini önlemek Toksisiteyi azaltmak

26 Kombine Tedavinin Olumsuz Yönleri
Antogonistik etki Yan etkiler Süper-infeksiyon olasılığı Floranın baskılanması Ekonomik yük

27 Tedavinin Yeterliliği veya Başarının İzlenmesi
Klinik belirti ve bulguların düzelmesi Pozitif kültürlerin negatifleşmesi Serum antibiyotik konsantrasyonları Serum bakterisidal aktivitesi

28 Tedavi Başarısızlığının Değerlendirilmesi
Farmakolojik faktörler Konak özellikleri İlaç yan etkileri Tanısı konamamış cerrahi infeksiyonun varlığı Süper-infeksiyon gelişmesi

29 Antibiyotik kullanımı
Bakteriyel direnç Dirençli bakteriyel infeksiyon

30 Uygun Antibiyotik Kullanımı İçin Alınması Gereken Önlemler
Genel kullanımda Tıp fakültelerinde Hastanelerde

31 Genel Kullanımda Alınacak Önlemler
Sürekli tıp eğitimi ve toplum eğitimi Reçetesiz ilaç satışının önlenmesi Bazı antibiyotiklerin hastane dışı kullanımının kısıtlanması K. mikrobiyoloji laboratuvarlarının yaygınlaştırılması ve yeterli duruma getirilmesi İlaç sanayiinin propagandasının denetlenmesi

32 Tıp Fakültelerinde Alınacak Önlemler
Eğitim Özgül tanı ve tedavi kavramları Eğitimde generik terminoloji Klinik farmakoloji, klinik farmakolog ve klinik eczacı kavramları

33 Hastanelerde Alınacak Önlemler
Antibiyotik kullanım verilerinin saptanması Alışkanlık değiştirme yöntemleri Antibiyotik kullanımının hasta bakımına etkisinin izlenmesi Eğitim Kısıtlama yöntemleri

34 Kısıtlama Yöntemleri Antibiyotik kullanımının kısıtlanması
Serbest olarak kullanılabilenler Kontrollü kullanılabilenler Kullanımı sınırlandırılmış olanlar Antibiyotik duyarlılık test sonuçlarının kısıtlı bildirimi

35 Duyarlılık Test Sonuçlarının Kısıtlı Bildirilme Nedenleri
Klinisyenin laboratuvar sonucundan etkilenmesi Pahalı ve toksik ilaçların kullanımının engellenmesi Yeni antibiyotiklerin uygunsuz ve gereksiz kullanımının engellenmesi Direnç probleminin önlenmesi İn vitro duyarlı, in vivo duyarsız antibiyotiklerin kullanımının engellenmesi

36 Sağlık Sunumları: