YAZILI SINAVLAR (KOMPOSİZYON TİPİ)

... konulu sunumlar: "YAZILI SINAVLAR (KOMPOSİZYON TİPİ)"— Sunum transkripti:

1 YAZILI SINAVLAR (KOMPOSİZYON TİPİ)
Hazırlayan: Bilge Leyli Demirel Bilge L. Demirel

2 - Soruların hazırlanmasının görünüşte kolay oluşu,
Yazılı sınavlar (özellikle uzun cevaplı olanlar), eğitim sistemimizde en çok kullanılan sınav tipidir. Bunun nedenleri: - Soruların hazırlanmasının görünüşte kolay oluşu, - Öğretmenlerin geleneksel olarak bu sınav tipine alışık olmaları, - Öğretmenlerin diğer sınav türlerini iyi tanımamaları, - Bazı eğitimcilerin uygulama, organize etme, analiz ve değerlendirme gibi yüksek seviyedeki davranışların diğer sınav türleri ile ölçülemeyeceği düşüncesinde olmaları. Bilge L. Demirel

3 Yazılı sınavların iki türü vardır: - Uzun cevaplı yazılı sınavlar
Yazılı sınavlar, soruların öğrencilere yazdırılıp veya yazılı olarak verilip bütün öğrencilerin aynı süre içerisinde cevaplama durumunda oldukları bir sınav türüdür. Yazılı sınavların iki türü vardır: - Uzun cevaplı yazılı sınavlar - Kısa cevaplı yazılı sınavlar Bilge L. Demirel

4 Yazılı Sınavlarda Dikkat Edilecek Hususlar
Sınav önceden planlanmalı, sorular ve puanlanması belirlenmelidir. Soru sayısı ve beklenen cevap uzunluğu ile sınav süresi dengesine uyulmalıdır. Soru açık ve anlaşılır olmalı, bilmeyenler cevaplandıramamalı, bilenler de yanlış noktalara gitmemeli, eksik bırakmamalıdır. Seçimlik soru bırakılmamalı veya aynı güçlük ve puan değerine sahip sorularda seçme hakkı tanınmalıdır. Açık kitap sınavı yapmaktan kaçınmalıdır. Amaç kitap okutma veya formül uygulatmak olmayabilir. Bilge L. Demirel

5 Puanlama keyfiliğini elden geldiğince önlemelidir.
Sorular öğrencilere yazılı olarak verilmeli veya tahtaya açıkça yazılmalıdır. Puanlama keyfiliğini elden geldiğince önlemelidir. İsim bölgelerini kapatmak, Soru soru okumak Bir cevap ve puanlama anahtarı hazırlamak Eğer cevap çok serbest isteniyorsa kağıtları önce zayıf, orta, iyi, pekiyi gibi gruplara ayırıp sonra puanlamak, İki farklı puanlayıcı kullanmak vs.. Bilge L. Demirel

6 Uzun Cevaplı Yazılı Sınavlar
Klasik tip, kompozisyon tipi sınavlar olarak da bilinirler. Bu sınavların başlıca özelliği, bu sınavlarda öğrenciye, yazılı olarak soru sorulması ve ondan, sorunun cevabını düşünüp bularak düzenli bir biçimde yazmasının istenmesidir. Bilge L. Demirel

7 Uzun Cevaplı Yazılı Sınavların Özellikleri Nelerdir?
1- Cevabın öğrenci tarafından düşünülüp, bulunarak yazılması gerekir. Başka bir ifade ile cevaplar, verilenler arasından seçilmez. Cevabın yazılı olarak verilmesi zorunluluğu, ölçülmesi amaçlanan niteliğin yanında, yazı güzelliği, sayfa düzeni, ifade etkililiği gibi faktörler de puana etki edebilir. Bilge L. Demirel

8 2-Yazılı sınavlarda öğrencinin cevaplama bağımsızlığı söz konusudur
2-Yazılı sınavlarda öğrencinin cevaplama bağımsızlığı söz konusudur. Bu durum soruların çoğu zaman açık uçlu sorulmasından kaynaklanır. Sorular sınırlandığı ölçüde cevaplama bağımsızlığı azalır. Cevaplama bağımsızlığı beraberinde, öğrencilerin, cevap olamayacak şişirme ifadeler ile puan almalarına yol açabilir. Bilge L. Demirel

9 3- Yazılı sınav sorusuna öğrencinin verdiği cevaba çoğu zaman "kesin yanlış" ya da "kesin doğru" diyemeyiz. Cevap "kesin yanlış" ile “tam doğru" arasında bir noktada bulunur ve bunun tayini öğretmene düşer. Bu yüzden de bir öğretmenin bir cevaba takdir ettiği puan ile aynı branştan başka bir öğretmenin aynı cevaba takdir edeceği puan arasında fark gözlenebilir. Hatta aynı öğretmen iki farklı zamanda, aynı cevaba birbirinden farklı iki puan verebilir. Bilge L. Demirel

10 4- Yazılı sınavda, diğer bazı tekniklere kıyasla daha az sayıda soru sorulur. Bunun en önemli sebebi, cevabın yazılı olarak verilmesi zorunluluğudur. Sınav süresinin büyük bölümünün yazmaya ayrılması soru sayısını azaltır. Bu durum yazılı sınavların kapsam geçerliliğini düşürür. 5- Yazılı sınavlar, hazırlanması çok kolay ve kısa zaman alan bir teknik olmasına karşılık, puanlaması yorucu olan, uzun zaman alan ve subjektif bir özelliğe sahiptir. Bilge L. Demirel

11 6- Yazılı sınav cevaplarına verilen puanlar üzerinde gerçek anlamda birçok istatistiki işlem yapma imkanı yoktur. Soruların güçlük dereceleri istatistiksel yollarla tayin edilemez. 7- Öğrenciler soruyu farklı yorumlamaları sebebi ile istedikleri tarafa çekebilirler. 8- Puanlayıcı(öğretmen) öğrencinin yazdığı cevabı farklı şekilde anlayabilir veya yorumlayabilir. Bilge L. Demirel

12 9- Yazılı sınavların okunması genellikle fazla zaman alır.
Belirtilen özellikler yazılı sınavların geçerliliğinin ve güvenilirliğinin genel olarak düşük olduğunu bir çok yönden ifade etmektedir. Bilge L. Demirel

13 Sınav hazırlamak için az bir süre varsa yazılı yoklama kullanılabilir.
Ancak bu sınav türünün kullanılmasının zorunlu olduğu durumlarda vardır: Sınav hazırlamak için az bir süre varsa yazılı yoklama kullanılabilir. Yazılı sınavlar,kompozisyon becerilerinin ve sentez yeteneğinin ölçülmesinde kullanılabilecek iyi bir tekniktir. Yazılı sınavların kullanımının uygun ve ekonomik olduğu diğer bir durum ise sınıftaki öğrenci sayısının az olmasıdır. Bilge L. Demirel

14 Uzun Cevaplı Yazılı Sınavların Aksaklıkları
Uzun cevaplı yazılı sınavlarda sınava ayrılan zaman içerisinde az sayıda soru sorulabilmektedir. Bu da sınavda elde edilen ölçülerin güvenilirlik ve geçerliliğini düşürmektedir. Cevapların doğruluk derecesi bir yargıyı gerektirdiğinden puanlama bir dereceye kadar subjektif olmaktadır. Bilge L. Demirel

15 Sorunun güçlüğünü belirlemek zordur.
Cevapların doğruluğu, cevaplayıcının yazılı ifade gücünden etkilenmektedir. Sorunun güçlüğünü belirlemek zordur. Yazının okunaklılığı, güzelliği gibi ölçme konusu olmayan etkenler puanı etkileyebilir. Bilge L. Demirel

16 Uzun Cevaplı Yazılı Sınavların Üstünlükleri
Herkese aynı soruların sorulabilmesi bu sınavın en önemli üstünlüğüdür. Öğrenci cevapları yazdığından, bunlar bir kayıt olarak saklanmakta ve gerektiğinde tekrar incelenebilmektedir. Bilge L. Demirel

17 Kısa Cevaplı Yazılı Sınavlar
Kısa cevaplı yazılı sınavlarda cevaplar sınırlandırılmıştır. Cevabı sınırlandırma, sorunun soruluş biçimi ile yapılabilir. Bu sınav türünde sorunun cevabı, bir kelime, bir işlem, bir ifade, bir şekil, bir tarih ya da en fazla bir cümleden oluşmaktadır. Bilge L. Demirel

18 Öğrencinin vereceği cevabın en fazla bir cümle olması özelliği ile uzun cevaplı yazılı sınavlardan farklı bir tekniktir. Cevap, verilenler arasından seçilmediği ve öğrenci tarafından düşünülüp, bulunup yazılması zorunluluğundan dolayı da, seçmeli testlerden ayrı bir sınav türüdür. Bilge L. Demirel

19 Kısa Cevap Gerektiren Sınavların Özellikleri Nelerdir?
1- Bu tip sorular en iyi hatırlama yeteneğini yoklar. 2-Cevaplar kısa olduğu için belli bir süre içinde daha çok sayıda soru sorulabilir. Bu yönü ile kapsam geçerliliği ve güvenirliği uzun cevaplı yazılı sınavlardan daha yüksektir. 3-Cevaplama bağımsızlığı, uzun cevaplı yazılı sınavlara göre daha sınırlıdır. 4- Birçok kritik davranışın ölçülmesine ve pek çok konudaki öğrenmelerin yoklanmasına uygun düşer. Bilge L. Demirel

20 Kısa Cevap Gerektiren Sınavların Özellikleri Nelerdir?
5- Her eğitim seviyesinde kullanılabilir. 6-Soruları hazırlamak ve onları cevaplandırmak nispeten daha kolaydır. 7- Puanlaması daha kolaydır ve uzun cevaplı yazılı sınavlara göre daha kısa süre alır. 8- Puanlama objektifliği uzun cevaplı yazılı sınavlardan daha yüksektir. Bilge L. Demirel

21 Kısa Cevaplı Yazılı Sınavların Sınırlılıkları
1- Kısa cevap gerektiren maddeler ile yapılan bir sınav ile, öğrencilerin kendi düşüncelerini organize ederek tanıtmaları imkanı yoktur. 2- Hatırlama yeteneği ölçüldüğünden "prensiplerin yeni durumlara uygulanması", "sebep-sonuç ilişkileri" ve "tanıma yeteneği" gibi özellikler ölçülemez. Bilge L. Demirel

22 Kısa Cevaplı Yazılı Sınavların Sınırlılıkları
3- Bazı konularda bu tür sorular hazırlamak imkansız görülebilir.Cevaplayıcı istediği cevabı verme bağımsızlığına sahiptir. Bu nedenle cevaplarda şişirme ve başka yöne çekmeler görülebilir. 4- Çok büyük kitleler için kısa cevaplı soruların kullanılması doğru değildir. Bilge L. Demirel

23 Kısa Cevaplı Yazılı Sınavların Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Ders kitapları ve benzeri materyaldeki ifadeler olduğu gibi alınarak soru şekline dönüştürülmemelidir, ifadeler değiştirilmelidir. Böyle bir hata, öğrenciyi ders kitabına bağlı kalmaya, ilginç gördüğü cümleleri ezberlemeye yöneltir. Çeşitli kaynaklardan yararlanarak öğrenme isteğinde olan öğrencileri engeller. Sorular açık olarak ifade edilmeli, muğlak ve anlaşılması zor sorular sınavdan çıkarılmalıdır. Bilge L. Demirel

24 Kısa Cevaplı Yazılı Sınavların Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Her soru tek bir doğru cevabı olacak şekilde oluşturulmalıdır. Her soru önemli bir bilgiyi yoklamalıdır. Soruların oluşturulmasında şekil, harita grafik ve metinlerden yararlanılabilir. Bilge L. Demirel