Dış Ticaret Politikasının Politik Ekonomisi

... konulu sunumlar: "Dış Ticaret Politikasının Politik Ekonomisi"— Sunum transkripti:

1 Dış Ticaret Politikasının Politik Ekonomisi
Chapter 9 Dış Ticaret Politikasının Politik Ekonomisi

2 Öĝrenme noktaları Serbest ticareti desteklemek için yapılan argümanlar
Serbest ticarete karşıtların yaptıkları argümanlar Dış ticaret politikasının politik modelleri Dış ticaret politikalarının uluslararası müzakereleri ve Dünya Ticaret Örgütü Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

3 Serbest ticareti desteklemek için yapılan argümanlar
Serbest dış ticaret (SDT) kaynakların daha iyi kullanılmasını saĝlar. SDT olmadıĝında yerel fiyatlar yüksek olduĝu için SDT milli refahı artırır. SDT korumacılıĝa ayrılacak milli kaynakların daha iyi amaçlara kullanılmasına imkan verir. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

4 Korumacılıĝa ayrılan kaynakların milli gelire oranları
Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

5 Serbest ticareti desteklemek için yapılan argümanlar
SDT firmaların ölçek ekonomisine ulaşmalarına imkan verir SDT rekabet ve yeniliĝe imkan verir. SDT çıkar gruplarının devleti etkileyip milli kaynakların kendilerine aktarımını önler Korumacılık (büyük bir ekonomi yaptıĝında) ithal malların fiyatlarının yerlilere göre azalmasına yol açtıĝı için ticaret hadlarinde kazanım (İhraç fiyatları/İthal fiyatlarında artış) kötü sonucunu doĝurur. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

6 Büyük bir ekonomide, dış ticaret hatlerinin iyileşmesinden gelen marjinal kazanımların üretim ve tüketimdeki bozulmalardan doĝan marjinal verimlilik kayıplarına eşit olduĝu bir optimum tarife (t0) seviyesi vardır. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

7 SDT’e Karşıtlıkta Kullanılan Argümanlar
SDT büyük yabancı firmaların gelişmekte olan ekonomileri domine etmeleriyle sonuçlanır. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

8 SDT’e Karşıtlıkta Kullanılan Argümanlar
SDT büyük yabancı firmaların gelişmekte olan ekonomileri somurmeleri ve domine etmeleriyle sonuçlanır. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

9 Piyasa başarısızlıklari ornekleri:
Cunku SDT teorisi ekonomik ve siyasi sistemlerin her yerde gelismis ulkelerdeki gibi olduklari varsayimina dayanir. Oysa ki gelismekte olan ulkeler piyasa (sistem) basarisizliklariyla doludur. Piyasa başarısızlıklari ornekleri: Inatci yuksek issizlik/eksik isgucu Inatci yuksek sermaye kullanimi Yerel kanunlarin cevre ve insan haklarini yeterince korumamalari yuzunden SDTnin suistimale imkan vermesi Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

10 Piyasa basarisizliklarina dair izlenebilecek en iyi politika onlari ortadan kaldirmaktir. Ancak bunun yapilabilir olmadigi durumlarda 2. en iyi politika izlenmeli ve korumacilik ile milli refah artirilmalidir. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

11 SDT’e Karşıtlıkta Kullanılan Argümanlar
Milli refah milli tüketimle artar. O da milli üretimle saĝlanması halinde halka etkin talep ve refah getirir. Aksi takdirde SDT’ın tüketim kaynaklı refah artışı milli borcun artması sonucu oluşan refah kaybıyla sıfırlanır. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

12 Dis Ticaret Politikasinin Belirlenmesi
3 model aciklar: . Ortance secmen teoremi . Kollektif hareket . Bu iki modelin karmasi Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

13 Ortanca Secmen Teoremi
Demokratik bir sistemde, siyasi partiler secilebilmek icin kendilerini ideolojik spektrumun ortasinda konumlandirirlar (ulasabildikleri secmen sayisini maksimize etmek icin) Bu nedenle toplumun en genis kesiminin istedigi dis ticaret politikasi benimsenir. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

14 Siyasi destek dogrusu (x: Secmenler, y: tarife orani)
Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

15 Kollektif hareket modeli
Siyasette kollektif hareket problemi vardir. Bir secmen icin kendi cikarlarina hizmet eden politikanin ulusal duzeyde benimsenmesini saglamaya calismak rasyonel bir karar degildir. O nedenle toplumun geneli icin cok zararli olan bir politika her bir secmene az zararli olmasi halinde benimsenebilir. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

16 Dis Ticaret Politikasinin Uluslararasi Muzakereleri
ABD ekon’de 1920’dan bu yana tarife oranlari dusmekte. GATT (Tarifeler ve Ticaret Uzerine Genel Anlasma-1947) 1995’te Dunya Ticaret Orgutu olarak kurumlasti. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

17 ABDde tarife oranlari Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

18 Dunya Ticaret Orgutu Uye ulkelerin tarife, kota ve ihracat subvansiyonlarini indirip o seviyede tutacaklarini garanti ettikleri bir orgut. Bir uyenin sozunu tutmamasi halinde, diger uyeler DTO’de arastirma/dava acabiliyorlar. Kazanirlarsa, diger uyelerin o uyeye verdikleri ayricaliklar kaldirilabiliyor. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

19 Tercihi/Ayricalikli Ticaret Anlasmalari
Anlasma taraflarinin sadece birbirlerine karsi tarifeleri dusurdukleri bir anlasma turu. Dunya Ticaret Orgutu (DTO) uyeleri arasinda bu tip anlasmalara genellikle izin vermez. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

20 Ayricalikli ticaret anlasmalari iki yolla amacini uygular:
. Serbest ticaret alani. Alana uye olan her ulke birbirine sifir tarife uygular. (Ancak uye olmayanlara istedigi tarifeyi uygulamakta serbesttir) Orn: NAFTA . Gumruk Birligi: Uyelerin birbirine sifir tarife, uye olmayanlara ise birligin onayladigi bir tarife oranini uyguladigi aranjman. Orn: AB. Copyright © 2006 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.